Movies Ltd

Ο...καλύτερος άνθρωπος του κόσμου

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Κορίτσι σαν τα κρύα τα νερά, αλλά ως εκεί...

Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί η γεννημένη στις 11 Ιανουαρίου του 1986, στην πόλη Ρουαγιάν της Γαλλίας, Charline Bourgeois-Tacquet. Αφού σπούδασε Λογοτεχνία και έκανε μαθήματα υποκριτικής, η Charline δούλεψε για κάποιο διάστημα σε εκδοτικούς οίκους. Το 2016 γύρισε την πρώτη μικρού μήκους ταινία της με τίτλο «Joujou». To 2018 γύρισε τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της, το «Pauline asservie», η οποία επιλέχθηκε να προβληθεί στην «Εβδομάδα Κριτικής» του φεστιβάλ των Καννών εκείνης της χρονιάς ενώ αργότερα προβλήθηκε και στο φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους του Κλερμόν-Φεράν. Στη συγκεκριμένη ταινία συνεργάστηκε για πρώτη φορά με την Anaïs Demoustier.

Η ταινία Οι έρωτες της Αναϊς έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ των Καννών του 2021 (που έλαβε χώρα τον Ιούλιο, λόγω της πανδημίας) συμμετέχοντας στο επίσημο πρόγραμμα της «Εβδομάδας Κριτικής», ως ειδική προβολή για την επέτειο των 60 χρόνων του συγκεκριμένου προγράμματος. Ήταν υποψήφια για το Prix Louis-Delluc για το καλύτερο ντεμπούτο της χρονιάς. Πρόσφατα κέρδισε το νεοσύστατο βραβείο Best Emerging Filmmaker Award στο Rendez Vous with French Cinema που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο Lincoln Center στη Νέα Υόρκη. Η ταινία έκανε την πανελλήνια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου παρουσία της σκηνοθέτιδας. Το περιοδικό Hollywood Reporter συμπεριέλαβε την ταινία ανάμεσα στις καλύτερες κυκλοφορίες του πρώτου εξαμήνου του 2022 στις ΗΠΑ.

Η υπόθεση: Η Αναΐς είναι μια νεαρή γυναίκα, που ζει στο Παρίσι. Είναι άνεργη, χρωστάει τρία ενοίκια, έχει αφήσει τη διπλωματική της στη μέση, δεν μπαίνει μόνη σε ασανσέρ και δεν χρησιμοποιεί μετρό επειδή πάσχει από κλειστοφοβία – γι’ αυτό πηγαίνει παντού με το ποδήλατο στις μετακινήσεις της, όταν δεν... τρέχει. Μονίμως καθυστερεί στα ραντεβού της και μονίμως χρησιμοποιεί δικαιολογίες (ακόμα και τις πιο απίθανες) για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Έχει έναν εραστή, αλλά δεν είναι σίγουρη αν τον αγαπά. Συναντά τον Ντανιέλ, έναν πολύ μεγαλύτερό της άνδρα, εκδότη βιβλίων, που την ερωτεύεται αμέσως. Αλλά ο Ντανιέλ ζει με την Εμιλί, μια διακεκριμένη συγγραφέα, την οποία ερωτεύεται η Αναΐς. Θα βρει η Αναϊς αυτό που ζητά, κι ας μην γνωρίζει ακριβώς τι είναι αυτό;

Η άποψή μας: Δεν θα έπρεπε, αλλά συμβαίνει: η κριτική μας στάση απέναντι σε μια ταινία επηρεάζεται από πάρα πολλούς διαφορετικούς παράγοντες, ένας από τους οποίους είναι και η ηλικία. Αλλιώς βλέπει σινεμά ένας 20άρης, αλλιώς ένας 30άρης, αλλιώς ένας 40άρης κι αλλιώς ένας 50άρης και ούτω καθεξής. Το βλέπω λοιπόν εντελώς λογικό ο 50χρονος εαυτός μου να είναι σαφώς πιο συντηρητικός από τον 20χρονο εαυτό μου και να αντιμετωπίζει τούτη την ταινία πιο αρνητικά. 

Θέλω να πω, δεν μπορώ να έχω κανένα σημείο ταύτισης ή συμπάθειας για την Αναϊς: τρέχει σε όλη την ταινία με τα κοντά της φουστανάκια (εντελώς χαριτωμένο και ναι, τον καταλαβαίνω τον ήρωα που υποδύεται ο Podalydès), καταλαβαίνω τη σύγχυσή της σε έναν κόσμο τον οποίο προσπαθεί να προλάβει – κάποιοι θα μπορούσαν να πουν, πως η Αναϊς κάνει ό,τι μπορεί για να μην την προλάβει αυτός ο κόσμος – , μπορώ να χρησιμοποιήσω το emoji «νοιάζομαι» για το ότι δείχνει την ευαισθησία της στο ζήτημα του καρκίνου, που ταλαιπωρεί τη μητέρα της αλλά από εκεί και πέρα είμαστε προφανώς από δυο εντελώς διαφορετικούς κόσμους, που δεν συναντιούνται πουθενά. Και ιδίως τη λεσβιακή στροφή της δεν την κατανοώ στο πλαίσιο της συγκεκριμένης ταινίας. 

Θέλω να πω, δεν βγαίνει μετά από κατάλληλη σεναριακή διαχείριση αλλά εντελώς ξεκούδουνα. Ok, σε έναν κόσμο – τον σημερινό – με τόσο fluid αντιμετώπιση της σεξουαλικής ταυτότητας, δεν προκαλεί πια καμία έκπληξη κάποιος να ξεκινήσει ετεροφυλόφιλος, μετά να είναι ομοφυλόφιλος, μετά πανσεξουαλικός, μετά gender neutral, μετά ασεξουέλ, όλα κομπλέ. Στην ταινία αυτή, όμως, όπως και σε κάθε ταινία που τη νοιάζει στοιχειωδώς η πλοκή, θα έπρεπε να οδηγούμαστε επαγωγικά από το σημείο Α στο σημείο Β με μια αλληλουχία γεγονότων κι όχι... κουτουρού! 

Τη σκηνοθέτιδα, όμως, δεν φαίνεται να την απασχολεί κάτι τέτοιο. Συνεπαρμένη από την ηθοποιό της (τόσο ώστε να βαφτίσει τον κινηματογραφικό της ήρωα με το πραγματικό όνομα της Demoustier) την ακολουθεί με δέος όντας σίγουρη πως το ίδιο δέος θα βιώσουν και όλοι οι θεατές. Δύσκολα... Ωραίος ο Κασσαβέτης και η «Νύχτα πρεμιέρας» ως αναφορά, γιατί όχι και η Kim Carnes με το «Bette Davis Eyes» (σημείωση: του 1977 η ταινία, του 1981 το τραγούδι – χρονιές όπου η σκηνοθέτιδα, όπως και η ηρωίδα της, δεν είχαν ακόμα γεννηθεί), συμπαθής έτσι για αλλαγή η Valeria Bruni-Tedeschi και ναι, αυτό που «πουλάει» (στ)η ταινία είναι η Anaïs Demoustier, σε έναν ρόλο, που θυμίζει εντονότατα εκείνον της Renate Reinsve στο πρόσφατο κι αρκετά έως πολύ συγγενές «Ο χειρότερος άνθρωπος του κόσμου». Είναι αρκετό αυτό; Για τον 20χρονο εαυτό μου, ίσως. Για τον 50χρονο εαυτό μου, όμως, όχι...

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 18 Αυγούστου 2022 από την One from the Heart!