Movies Ltd

του zerVo (@moviesltd)

Συνταγή όχι απλά πετυχημένη, αλλά ισοδύναμη του τζακ ποτ. Ένα έργο βασισμένο σε νουβέλα της πιο ονομαστής συγγραφέως μυστηρίου στα χρονικά, με κεντρικό ήρωα τον πιο φημισμένο ντέντεκτιβ της ιστορίας, με χροιά κοσμοπολίτικη και καστ αναγνωρισμένων αστέρων, ακόμη και για τον ύστατο στην ιεραρχία κομπάρσο. Αποτέλεσμα? Πριν από μια πενταετία, ο μύθος του Orient Express να αποτελέσει, μάλλον προβλέψιμα και πανεύκολα, την μεγαλύτερη εισπρακτική διάνα της σεζόν, αφού είναι γνωστό πόση πέραση έχει ο προαναφερόμενος συνδυασμός υλικών στα μέρη μας. Βέβαια από τότε, πολλά άλλαξαν, καθώς ένας παράγοντας που ούτε η Agatha Christie δεν θα μπορούσε να προβλέψει, σαν τον κορωνοιό, έχει τσακίσει το λαικό πολιτιστικό θέαμα, συνεπώς μάλλον δεν θα πρέπει να καρτερούμε την ίδια εμπορική απήχηση στην φυσική συνέχεια των κλασικών περιπετειών του Βέλγου μπον βιβέρ, που λαμβάνει χώρα στην καυτή κοιλάδα των Βασιλέων...

Αίγυπτος, 1937. Την αινιγματική όσο και μονίμως ηλιόλουστη Γη των Φαραώ, θα διαλέξει το νεόνυμφο ζευγάρι της ζάπλουτης κληρονόμου Λινέτ Ρίτζουει και του λατρεμένου της ομορφονιού, αλλά και πάμφτωχου, Σάιμον Ντόιλ, για να διάγει τον παθιασμένο μήνα του μέλιτος. Καλεσμένοι στην πλωτή βόλτα κατά μήκος του Νείλου, φίλοι και συγγενείς, άπαντες μέλη της υψηλής κοινωνίας, που περνώντας λίγες ημέρες ξενοιασιάς μέσα στις ανέσεις και την χλιδή πλάι στις Πυραμίδες, θα δώσουν στους νιόπαντρους τις θερμές τους ευχές. 

Δίχως πρόσκληση, όμως, θα δώσει το παρόν και η αινιγματική, με εμφανείς τάσεις εκδικητικές, Τζάκι Ντε Μπελφόρ, πρώην ερωμένη του γαμπρού και ορκισμένη εχθρός της νύφης, από την ώρα που εκείνη της τον έκλεψε μέσα από την τρισευτυχισμένη αγκάλη. Με την Λινέτ να τσακίζεται στην παράνοια, φοβούμενη την αντίδραση της αντιζήλου, θα ζητήσει την έμπειρη συνδρομή και την διακριτική προστασία του τυχαίως (?) παρόντα στο Κάιρο, διεθνούς φήμης ερευνητή αστυνομικών υποθέσεων, Ηρακλή Πουαρό, προκειμένου να ταξιδέψει κι εκείνος μαζί τους με το ποταμόπλοιο Καρνάκ. Ακόμη και παρόντος του διαβόητου ντέντεκτιβ, όμως, δεν θα αργήσει να λάβει χώρα το φονικό, που θα μετατρέψει την πολυτελή εκδρομή για όλους, σε εφιάλτη!

Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα παρακολουθώντας το πραγματικά προσεγμένης παραγωγής φίλμ, ήταν πέρα από το αριθμητικό μέγεθος όσων ενδεχόμενα έχουν μελετήσει το πρωτότυπο κείμενο του, πόσοι είναι εκείνοι που μπορεί να μην έχουν παρακολουθήσει μία από τις πρότερες φιλμικές παραλλαγές του ίδιου θέματος. Είτε εκείνη με τον πιο αναγνωρίσιμο των Πουαρό, Peter Ustinov, από το 1978 υπογραφής John Guillermin, είτε την πιο πρόσφατη που οι τηλεοπτικές δέκτες προβάλλουν σχεδόν κάθε εβδομάδα, με τον David Suchet και την πιτσιρίκα Emily Blunt ως Λινέτ. Το κρισιμότερο δεδομένο για να δει κανείς απερίσπαστος μια τέτοιου είδους δημιουργία, είναι η άγνοια της έκβασης, συνεπώς γνωρίζοντας οι πιο πολλοί την απόληξη της πλοκής, έχουν χάσει μονομιάς το κέρδος της έκπληξης, που συνοδεύει την αποκάλυψη. Θα μου αντιτάξει κάποιος, το ίδιο δεν ίσχυσε και με το Εξπρές, που πραγματικά έσκισε στα ταμεία? Εν πάση περιπτώσει, επιβιβαζόμαστε ως θεατές στο χλιδάτο πλεούμενο, επιχειρώντας την εκκένωση της μνήμης, ώστε να νιώσουμε κατάτι το σασπένς να μας τυλίγει. 

Κι αυτό συμβαίνει η αλήθεια σχετικά εύκολα, καθώς ο ντιρέκτορας παίρνει ένα μικρό ρίσκο, να προσθέσει στην αφήγηση του, μια τύπου 007 εισαγωγή - φλασμπάκ από το μακρινό παρελθόν του κεντρικού ήρωα, που εκτός από το ευφυές ηρωικό ανδραγάθημα του, μας πληροφορεί για τον λόγο του ασίγαστου πένθους που συνοδεύει διαρκώς τις εκκεντρικότητες του. Η προσγείωση στο "σήμερα", ελάχιστο μόλις διάστημα πριν ο κόσμος βουλιάξει στον παγκόσμιο πολεμικό σπαραγμό, συμβαίνει μέσα σε ένα λονδρέζικο τζαζ κλαμπ, καταγώγιο τύπου, όπου συχνάζει κάθε καρυδιάς καρύδι. Και γαλαζοαίματοι και πλεμπαίοι και το τζετ σετ της πρωτεύουσας και φτωχαδάκια. Κι αναμεταξύ τους, πάντα μόνος σε τραπέζι από όπου μπορεί να έχει άποψη για τους πάντες και τα πάντα, ο συννεφιασμένος Ερκίλ. Πληροφορίες που θα καταγραφούν στην θύμηση του κι ενδεχόμενα κάποια στιγμή να τις χρειαστεί. Ώρα που δεν θα αργήσει και πολύ να σημάνει...

Οι έχοντες γνώση του τι τρέχει στο κομμάτι του production design, σε οποιαδήποτε βερσιόν οπτικοποίησης του έργου της Christie, φυσικά και θα νιώσουν αυτοστιγμεί την γνώριμη υπερβολή να τους περιβάλλει. Ντύματα πανάκριβα και φανταχτερά, που τονίζουν σε κάθε δευτερόλεπτο την ψυχοσύνθεση εκείνου που τα φορά, σκηνικά εντυπωσιακά, που κλέβουν μονομιάς το μάτι, ενδεχόμενα αποσπώντας του την προσοχή από στοιχείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ενοχοποιητικό, κουβέντες και διάλογοι πομπώδεις, που πίσω από το παραμικρό τους "και" ζωγραφίζουν το κοινωνικό γίγνεσθαι, τις ανισότητες, τους σνομπισμούς, αλλά και τις φοβίες αντάμα με τις ανασφάλειες. Εννοείται και τους ενόχους. Αυτά είναι τα κλειδιά που διαρκώς κρατά γερά ο έμπειρος Βαλλόνος επιλυτής.

Ο Kenneth Branagh, που εν καιρώ κορώνας βρίσκεται στην πιο δημιουργική φάση της καριέρας του, σερβίρει ελάχιστες εβδομάδες μετά το εξαιρετικό Belfast, μια κλασική περιπέτεια αγωνίας, δράσης και αστυνομικού Cluedo, προσθέτοντας κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες πινελιές στο γνώριμο πατρόν. Χωρίς να αγγίξει τις δομές του ορίτζιναλ, στήνει ένα παιχνίδι κλειστοφοβικό, που εκτείνεται στις ούτε πενήντα γιάρδες του καραβιού, φροντίζοντας να κάνει σαφείς και επιπλέον λόγους για να διαπραχθεί μια δολοφονία, πέρα από τους προφανείς της εκδίκησης. Η μητριαρχία και οι εμμονές της που στήνουν επαναστάσεις, οι σοσιαλιστικά προοδευτικές τάσεις που ισοδυναμούν με απειλές, τα όνειρα μιας πιθανής κοινωνικής αναρρίχησης που στοιχειοθετούν εγκληματικούς βατήρες, οι κάθε λογής υποβαθμισμένες ιδιαιτερότητες, φυλετικές, σεξουαλικές, που μοιράζουν λεπίδες εκτόνωσης σε όποιον επιδέχεται το μπούλινγκ. Ποιος είναι ο δολοφόνος?

Εννοείται πως με το τσουνάμι του Orient πρόσφατο στην μνήμη, λίγο πριν την τελική σεκάνς της αποκάλυψης, οι περισσότεροι θα πιστέψουν πως σύσσωμη η ταξιδιάρικη φράξια, έχει βάλει λίγο πολύ το χεράκι της, για να προκαλέσει το μοιραίο. Σε κάθε ρόλο φυσικά δίνεται το πεντάλεπτο της ανάκρισης που του αναλογεί, για να αναδείξει την δική του ερμηνευτική αξία, ορίζοντας έτσι ένα πανάξιο ανσάμπλ πολλών αστέρων. Από το πολυσυλλεκτικό πλήθος, χωρίς σκέψη ξεχωρίζει η Okonedo που δίνει έναν άλλο, άτσαλα ρυθμικό τόνο στο σιγοβράζων τέμπο, η αγγλογαλλιδούλα Emma Mackey, για τις προκλητικές της πόζες στην υπόγα της Τρούμπας, φυσικά η αέρινη Gal Gadot, που εννοείται δεν είναι απλά μια σούπερ γούμαν, καθηλωτικής μόστρας, αλλά μια ηθοποιός που ξέρει πως να ζυγίσει στο ίδιο αγγελικό πρόσωπο, την έκφραση της οικονομικής κυριαρχίας, όσο και του θανατικού τρόμου.

Το Έγκλημα στον Νείλο, προσφέρει εκείνη ακριβώς η οπτική απόλαυση που καρτερεί ο θεατής, από την στιγμή που παρακολούθησε το ορεκτικά προωθητικό του τρέιλερ. Οργανωμένο σε κάθε του λεπτομέρεια με συνέπεια και ακρίβεια, δεν χάνει την ευκαιρία να ρίξει πέρα δώθε ματιές σε σημαντικά ζητήματα που απασχολούν διαχρονικά τις κοινωνίες. Έχοντας καταμεσίς του την επιβλητική, αν και στενοχωρημένη, μορφή του Πουαρό, να πείθει ακόμη και τον πλέον αδαή, πως τίποτα δεν πρόκειται να συγκαλυφθεί, μα τα πάντα θα ξεσκεπαστούν, όπως τους πρέπει. Ξεκούραση και αργία, τώρα, για τον κυκλοθυμικό υπερήρω. Evil Under The Sun, καταγράφει, λένε, το καρνέ του.