Movies Ltd

του zerVo (@moviesltd)

Ετούτη κι αν είναι πόλη χιλιοτραγουδισμένη, ίσως αυτή που να παίζει σε στίχους πιο πολύ από όλες τις άλλες στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κι όχι για τίποτα λόγους ομορφάδας, όχι, παρότι και το παραθαλάσσιο της τόξο διαθέτει και μια γραφικότητα στο άπλωμα της. Αλλά, κυρίως, διότι το Μπέλφαστ υπήρξε το μόνιμο επίκεντρο των αιματηρών πολιτικο-θρησκευτικών συγκρούσεων για κοντά δύο δεκαετίες. Και κάπως έτσι την πρωτεύουσα της Norn Iron έχουν τιμήσει στις νότες τους τόσο οι ντόπιες παρτιζάνες παρέες των Stiff Little Fingers, Simple Minds και U2, όσο όμως και κάποιοι απρόσμενοι ξένοι, σαν τους disco βασιλιάδες Boney M, που είδαν το φημισμένο κομμάτι τους να λογοκρίνεται σε αγορές σαν της land of the free, ως οχτρικά προβοκατόρικο...

1969, Μπέλφαστ. Ολόκληρος ο κόσμος του εννιάχρονου Μπάντι, πιάνει δεν πιάνει πέντε οικοδομικά τετράγωνα. Από την πόρτα του δίπατου σπιτιού του, στην αράδα των πανομοιότυπων αστικών μεζονετών μέχρι το σκολειό και από το σοκάκι με τα ζωγραφισμένα ποδοσφαιρικά τέρματα ίσαμε με το κοντινό μπακάλικο, που καμιά φορά με τους συνομηλίκους του, ξαφρίζουν σοκολάτες. Και ούτε καν ζητάει αυτό το σύμπαν να πλατύνει, του αρκεί που η ματιά του αραιά και που ταξιδεύει στους ουρανούς για να ανταμώσει τους ταξιδιώτες του Απόλλωνα, που μόλις πατήσαν στο Φεγγάρι. 

Δυστυχώς τόσο για εκείνον, όσο και για όλη την φιλήσυχη μέχρι πρότινος γειτονιά, η ανεμελιά δεν θα κρατήσει για πολύ, αφού οι ακραίες φασαρίες που θα ξεσηκώσουν οι νταήδες τάχαμου θρησκόληπτοι Διαμαρτυρόμενοι, ενάντια στους κατά πολύ λιγότερους σε πληθυσμό Καθολικούς, θα έχουν σαν συνέπεια την άφιξη των βαριά οπλισμένων στρατιωτών, προς επιβολή της τάξης. Το γηπεδάκι θα μικρύνει πολύ, το παιχνίδι θα περιοριστεί, μαζί τους και οι ελευθερίες όλων των υπόλοιπων πολιτών, που σιμά με τον υπαρκτό κίνδυνο να εκραγεί καμία αυτοσχέδια βόμβα δίπλα τους, θα νιώσουν τον προβληματισμό να τους ζώνει. Όπως καλή ώρα τους γονείς του μικρούλη, τον σκληρά εργαζόμενο στην άλλη άκρη της Αγγλίας Πατέρα και την όμορφη σαν κέλτικη νεράιδα Μαμά, που θα σκεφτούν σοβαρά το ενδεχόμενο της μετοίκησης τους στα ξένα, μα πιο ασφαλή εδάφη της Λόνδρας.

Σε έναν κόσμο διχασμένο και διχοτομημένο, εσαεί ιδίωμα της κάθε κοινωνίας, ειδικότερα της δυτικής, παίρνει τις πρώτες νοήμονες ανάσες του ο πιτσιρίκος, βασικός πυλώνας της υπόθεσης. Που δεν ζητάει πολλά ο φουκαράς, μόνον όλα όσα ελάχιστα, θα γύρευαν τα απανταχού συνομήλικα του αλανάκια σε οποιαδήποτε γωνιά της γης, αγνοώντας παντελώς έννοιες όπως χρέος, δάνειο, γραμμάτιο, μεροδούλι, ένσημο ή ταμείο ανεργίας. Έχει ο Θεός φροντίσει, μια ολάκερη ζωή μετά την ενηλικίωση, αφιερωμένη σε αυτές τις υποχρεώσεις. Στο βασίλειο των μπόμπιρων οι νοιάξεις είναι λιγοστές, αλλά εξίσου καίριες. Να παραμείνει το αυτοσχέδιο, με κιμωλία ζωγραφιστό, τέρμα στην θέση του για να βαρέσουμε πεναλτάκια σαν τον Αναστόπουλο, να έρθει ο εργάτης μπαμπάς από τα ξένα κάθε δεύτερο Σάββατο για να φέρει πεσκέσι το καινούργιο Ματσμπόξ, αν είναι δυνατόν να κλέψουμε και μια θωριά από το ξανθό όνειρο του πρώτου θρανίου, που κάνει την καρδούλα μας να σκιρτά, όποτε γυρίζει να μας ζητήσει το μολύβι. Με τι λίγες και τόσο απλοϊκές χαρές νιώθει την αγαλλίαση ο παιδικός νους?

Προφανές, πιότερο κι από το φως του ήλιου, είναι πως εδώ ο δημιουργός δεν κάνει κάτι περισσότερο από το να δημοσιοποιεί το άλμπουμ των φωτογραφικών του αναμνήσεων, από εκείνα τα ξέγνοιαστα χρόνια, που ξοδεύτηκαν στις ούτε καν πενήντα γιάρδες της οδού με τα πανομοιότυπα τούβλινα σπιτάκια. Ολημερίς στον κουρνιαχτό τους κλέφτες κι αστυνόμοι, με την κομματάκι μεγαλύτερη σε χρόνια Αργυρώ, καπετάνισσα και υποκινήτρια των ψιλικαντζίδικων παραβατικών συμπεριφορών, ολονυχτίς στην πίσω αυλή μαζί με τα λατρεμένα παππούδια, κουβεντολόι και υψηλή φιλοσοφία. Μπορεί αυτό το ονειρεμένο, στα μάτια του Μπάντι, περιτύλιγμα να το διαλύσουν οι συρράξεις, οι μολότοφ, οι τεθωρακισμένες αύρες, οι βαριές μπότες των φαντάρων ή οι βροντές του φανατικού ιερέα κατηχητή? Όχι δα. Η μοναδική απειλή που ενδέχεται να τσακίσει τον, ακόμη και αυτόν τον κάτω από δύσκολες συνθήκες, παράδεισο, έχει ένα και μοναδικό όνομα: Μετακόμιση. Σε τόπο αλαργινό και άγνωστο, που μάλλον εκεί δεν υπάρχουν μπάλες, ξύλινα σπαθιά και χρυσόμαλλοι άγγελοι.

Με οδηγό του την νοσταλγία και τιμόνι την διάθεση για αφήγηση μέσα από την σκοπιά της νηπιακής αφέλειας, ο Kenneth Branagh πείθει πως έχει αφήσει πίσω του το βαρύ, ακαδημαϊκό, Σεξπιρικό παρελθόν, που χαρακτήρισε τις πρώτες δεκαετίες της σκηνοθετικής του δράσης. Έχοντας πλέον δοκιμαστεί σε μπόλικα φιλμικά είδη, από την κόμικ περιπέτεια (ο δυναμικός Thor) στο disneyικό live action (η παραμυθένια Cinderella) και το αγωνιώδες whodunit (το προσεγμένο Orient Express), ο Βορειοιρλανδός, στην πιο προσωπικών εμπειριών δουλειά του, τα καταφέρνει περίφημα σε κάθε πτυχή. Και συγκινεί το βλέμμα και ταξιδεύει την ψυχή, γυρίζοντας την πίσω, πολύ πίσω, στην εποχή της αθωότητας. Ισαπόσταση κρατά στο κοινωνικοπολιτικό σχόλιο του. Καλά πράττει εκτιμώ, μηδένα πιτσιρίκι / αφηγητής γνωρίζει να διακρίνει ποιοι στην παράλογη ρήξη είναι οι καλοί και ποιοι οι ανάρμοστοι, στο σταυροδρόμι αν βρεθεί, όλα τα μονοπάτια όμοια κι απαράλλαχτα του μοιάζουν...

Όπως και ασπρόμαυρα, με εκλάμψεις χρωματικές όταν στον νου εισβάλλει ο πολιτισμός, ο σινεμάς, το θέατρο, οι μελωδίες του Van Morrison, που αυτομάτως θα βολτάρουν τα πάθη σε μια άλλη διάσταση, ζωγραφιστή και μεταξένια. Υπερατού της παραγωγής, που στηρίζει το δομημένο πρωτότυπο σενάριο, η b/w κινηματογράφηση από τον Ελληνοκύπριο Haris Zambarloukos, που ποτέ της δεν δείχνει θλιμμένη, αντιθέτως ακόμη και στις δραματικότερες στιγμές, πηγάζει μια φωτεινή στον ορίζοντα αισιοδοξία. Πλαισιώνοντας έξοχα τον ευρηματικής διανομής υποκριτικό όμιλο, που ορίζουν τιτάνες βετεράνοι (υπόκλιση σε Dench και Hinds), ταλαντούχοι όσο και μοστράτοι στο έπακρο σολίστες (αέρινος ο Μίστερ Γκρέι Dornan, ονειρώδης μέσα στα εφαρμοστά κάπρι, με την μπούκλα να ζυγώνει το αγγελικό της πρόσωπο η αποκάλυψη Caitriona Balfe), αλλά και ανήλικοι ρούκις, σαν τον Jude Hill, που με υπέροχο τρόπο καθρέφτισε στην αγαθή εικόνα του, όλες εκείνες τις θύμησες της πολύ νεαρής νιότης.

Στις καρτ ποστάλ ζωής δηλαδή, που επανέρχεται αραιά και που το μυαλό, αναζητώντας δραπέτευση από την μούντα του κάθε μέρα, τα διαρκή ζόρια και τις συννεφιές, ζητώντας λίγη ανάσα, από τις μπόλικες που κράτησε στην κάβα της η παιδική ηλικία. Κι έτσι το πνεύμα ξαναγυρνά πίσω, στο Μπέλφαστ, στην Κοκκινιά, στον Κολωνό για να νιώσει την θέρμη των σαν στοιχειωμένων brick roads. Που σαν την αγκάλη τους, οπουδήποτε κι αν πέταξε, όμοια τους δεν συνάντησε.