Movies Ltd

Dum spiro spero

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Τι κάνεις όταν σου λένε πως σου μένουν τρεις μήνες για να ζήσεις;

Αυτή είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί η Maria Sødahl μετά το απρόβλητο στην Ελλάδα «Limbo» (2010). Την παγκόσμια πρεμιέρα της η ταινία την έκανε στο φεστιβάλ του Τορόντο τον Σεπτέμβριο του 2019. Προβλήθηκε και στο φεστιβάλ Βερολίνου του 2020, στο τμήμα «Panorama». Στα βραβεία Amanda (τα νορβηγικά Όσκαρ) η ταινία τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας (για την πρωταγωνίστρια Andrea Bræin Hovig) και το βραβείο καλλιτεχνικής διεύθυνσης ενώ ήταν υποψήφια για άλλα έξι βραβεία μεταξύ των οποίων και εκείνα καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου και καλύτερης ανδρικής ερμηνείας (για τον πρωταγωνιστή Stellan Skarsgård).

Η ταινία έκανε την πανελλήνια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Αθηνών «Νύχτες Πρεμιέρας» του 2020. Και αποτέλεσε πέρσι την επίσημη πρόταση της Νορβηγίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.

Η υπόθεση: Η Άνια είναι μια πετυχημένη χορογράφος. Πλησιάζουν Χριστούγεννα αλλά δεν μπορεί να τα χαρεί όπως θέλει, καθώς την ταλαιπωρούν προβλήματα στην όραση και έντονοι πονοκέφαλοι. Με τα πολλά, κάνει μαγνητική τομογραφία, τα αποτελέσματα της οποίας είναι τρομακτικά: ο καρκίνος, τον οποίο πίστευε πως είχε αντιμετωπίσει, έκανε μετάσταση στον εγκέφαλο, είναι μη ιάσιμος και με δυσοίωνη πρόγνωση: οι γιατροί της δίνουν μόλις τρεις μήνες ζωής. Η Άνια συγκλονίζεται, όπως και ο σύντροφός της, ο Τόμας, πετυχημένος παραγωγός. Ο Τόμας είναι πολύ μεγαλύτερός της, ζουν πολλά χρόνια μαζί, έχουν αποκτήσει τρία παιδιά μαζί και στην ευρύτερη οικογένεια ανήκουν και τα τρία παιδιά που απέκτησε ο Τόμας στον (προηγούμενο) γάμο του. 

Αρχικά, η Άνια και ο Τόμας αποφασίζουν να μην πουν τίποτε στα παιδιά, για να μην χαλάσουν το εορταστικό κλίμα. Η Άνια έχει γενέθλια την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και το κρίσιμο χειρουργείο της έχει προγραμματιστεί για τη δεύτερη ημέρα του νέου έτους. Μέσα σε λίγες ημέρες έχει να διαχειριστεί πάρα πολλά πράγματα και να δώσει τη μεγαλύτερη μάχη της ζωής της...

Η άποψή μας: Υπάρχουν ταινίες με θεματολογία που έχει να κάνει με ανίατες αρρώστιες γενικότερα και με τον καρκίνο ειδικότερα, που επιτίθενται ξεδιάντροπα στους δακρυγόνους αδένες των θεατών τους. Και υπάρχουν ταινίες με την ίδια θεματολογία, που δεν κινούνται με μότο τους το «δάκρυ με κάθε κόστος» αλλά διατηρούν την ψυχραιμία τους, παραδίδοντας στους θεατές μια σαφέστατα συγκινητική φέτα ζωής, που όμως αντιλαμβάνεται τα πράγματα πιο σφαιρικά. Όπως τούτη εδώ. Που παρά το ζοφερό της θέμα μας κλείνει το μάτι: υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. 

Έτσι κι αλλιώς η σκηνοθέτιδα έχει τον τρόπο της να κάνει... σπόιλερ για την τελική έκβαση όλων όσων λαμβάνουν χώρα στη μεγάλη οθόνη. Από τη μια είναι ο τίτλος της ταινίας της. Ελπίδα. Και από την άλλη, το γεγονός ότι το σενάριο το έγραψε η ίδια βασιζόμενη σε δική της εμπειρία. Είναι λοιπόν αυτοβιογραφική η ταινία εν πολλοίς. Πχ όπως η ηρωίδα της, η Άνια, έτσι και η σκηνοθέτιδα έχει γενέθλια στις 31 Δεκεμβρίου. Όπως η ηρωίδα της, έτσι κι αυτή ζει – κι έχει εντέλει παντρευτεί – έναν ομότεχνό της, που είναι μεγαλύτερός της σε ηλικία. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, είναι παντρεμένη με τον σκηνοθέτη Hans Petter Moland. 

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που είδαμε ταινία του Moland στη χώρα μας, το «Κλέφτης αλόγων», με πρωταγωνιστή τον Stellan Skarsgård, ο οποίος ουσιαστικά τον... υποδύεται στην ταινία της συζύγου του, έχοντας πρωταγωνιστήσει στις πέντε από τις δέκα ταινίες που έχει γυρίσει ο Moland! Επίσης, οι γιατροί που βλέπουμε στην ταινία δεν είναι ηθοποιοί αλλά είναι οι γιατροί που κούραραν τη σκηνοθέτιδα. Οπότε, λίγο παρακολουθείς την ταινία εκ του ασφαλούς. Και πάλι όμως έχει τον τρόπο της να σε συγκινήσει και να σε κάνει να αγωνιάς και να ενδιαφέρεσαι για αυτήν τη γυναίκα και τον αγώνα που δίνει. 

Κι αυτό γίνεται εφικτό κυρίως εξαιτίας της πρωταγωνίστριας, της Andrea Bræin Hovig. Έτυχε να την πρωτοδώ στο «En affære», σε έναν εντελώς διαφορετικό ρόλο, για να σας δώσω να καταλάβετε, έναν ρόλο σαν εκείνο της Trine Dyrholm από το «Η βασίλισσα της καρδιάς», αυτόν δηλαδή μιας MILF που μπλέκει σε έναν έρωτα τρελό με κάποιον πολύ νεαρότερο σε ηλικία από εκείνη, και ήταν σπουδαία. Ε, εδώ, είναι συγκλονιστική! Πάντα οι ρόλοι αρρώστων είναι αβανταδόρικοι αλλά η Hovig πετυχαίνει να παρουσιάσει άψογα όλη την γκάμα των συναισθημάτων, που βιώνει ένας καρκινοπαθής. Από τον τρόμο στην απογοήτευση, από την απελπισία στην ελπίδα, από την ανάγκη για ζωή μέχρι την λύπη για όλους τους αγαπημένους της που θα αφήσει πίσω της. 

Η ταινία λοιπόν κερδίζει τον θεατή επειδή είναι ειλικρινής και αυθεντική. Με αφορμή την αρρώστια η Άνια επανεξετάζει τη σχέση της με τον άνθρωπό της και με τα παιδιά της. Και υπάρχουν πολλά απωθημένα εκεί μέσα. Αλλά και πολύ αισιοδοξία τελικά παρά το επώδυνον του θέματος. Λέει μεγάλη ατάκα η Άνια στην ταινία: «Νομίζω ότι είμαστε τόσο ευτυχισμένοι όσο μας αξίζει». Και το φινάλε είναι πραγματικά αυτό που χρειάζεται η ταινία για να οδηγηθεί, μέσω του ονείρου και της υπέρβασης, κατευθείαν στις καρδιές των θεατών.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 16 Δεκεμβρίου 2021 από την Neo Films!