Movies Ltd

Psalm 22:20: "Deliver my soul from the sword; my darling from the power of the dog."

του gaRis (@takisgaris)

Κοντεύουν 30 χρόνια όταν η (πλέον με κλεισμένα τα 67 έτη) Νεοζηλανδή Jane Campion συνετάραξε τα μισόγυνα χολυγουντιανά ήθη με το θρυλικό The Piano (1993). Το να προταθεί για όσκαρ σκηνοθεσίας (με συνολικά 8 υποψηφιότητες, η Jane “βολεύτηκε” με το βραβείο Πρωτότυπου Σεναρίου, χρονιά της Λίστας του Σίντλερ γαρ) τα χρόνια εκείνα ήταν, πέρα από ιστορικής αξίας κατόρθωμα, μια πρώτης τάξεως ανορθογραφία (απόδειξη ότι έπρεπε να φτάσουμε στο περσινό Nomadland για να δρέψει η Zhao τους καρπούς από τα σπόρια της Campion), καθότι τα Μαθήματα Πιάνου εισήγαγαν με τόλμη και αυθεντικότητα αυτό που ονομάζεται «γυναικεία ματιά» στα μεγάλα σαλόνια της μέηνστρημ κινηματογραφίας. Δεν κομίζω γλαύκα ες Αθήνας, απλά υπενθυμίζω στη νεότερη γενιά το τι έχει προηγηθεί ώστε να φτάσουμε κατουσίαν στη μεγάλη επιστροφή της δημιουργού στην επικαιρότητα μετά τα σχεδόν αφανή In the Cut (2003) και Bright Star (2009).

O σινεμάς της Campion είναι στιλπνός, με ορθάνοιχτα μάτια, περιγραφικός της ανδρικής ροπής προς τη νοσηρότητα ως αποτέλεσμα επιβολής του καπιταλισμού σε μια διαχρονικά πατριαρχική κοινωνία. Μολαταύτα, ξεκάθαρα φεμινίστρια δε τη λες κιόλα. Όσο για τις ηρωίδες της, περιφέρονται μεταξύ θυμάτων βίας και πάλης με ψυχική ανισορροπία, αποκυήματα του υποβαθμισμένου τους ρόλου σε μια βαθιά ταξική όσο και έμφυλη διαπάλη. Τότενες, στα του Πιάνου χρόνια, θα σκεφτόσουν αυτόματα με αποστροφή πως η όλη κατάστα όζει κλισέ και πόζα, έλα όμως που πλέον το προτσές μας πάει τρενάκι στα #MeToo,στη γυναικοκτονία και στην ακραιφνή επίθεση ενάντια αυτού που τόσο αδόκιμα έχει προσδιοριστεί ως «τοξικό αρσενικό». 

Εδώ είμαστε λοιπόν. Η Campion διαλέγει να προσαρμόσει για τη μεγάλη οθόνη την επιτυχημένη νουβέλα του Thomas Savage, The Power of the Dog (1967), προσδιορισμένη χρονικά σε ένα ράντσο στη Μοντάνα του 1925 που ανήκει σε δυο εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους αδέρφια: Τον (Α’ Male ή Top...Dog αμερικανιστί) Phil (Benedict Cumberbatch) και τον George (Jesse Plemmons), τον πράο και συγκαταβατικό αδελφό, που φέρνει στο σπίτι τη χήρα Rose (Kirsten Dunst, η οποία στην αληθινή ζωή μοιράζεται δυο γιούς με τον Plemmons) με τον κανακάρη της Peter (Kodi Smit-McPhee), ένα ελαφρώς θηλυπρεπές αγόρι, που αμέσως ξεσηκώνει τα πειράγματα του Phil και των μάτσο καμπόηδων, συλλειτουργούντων στο οικογενειακό ράντσο. 

Ο χειροδύναμος βρωμίδης αλλά και ιδιαίτερα καλλιεργημένος Cumberbatch έχει μια πλευρά που επιμελώς φροντίζει να κρύβει, σε αντίθεση με την απέχθειά του προς τη Dunst, που από το στρες το (ξανα)ρίχνει στο ποτό, καθώς βλέπει τον αντίπαλό της να καραδοκεί, έτοιμο να προσεγγίσει τον Kodi με διαθέσεις πεινασμένου αρπαχτικού. Εάν η ταινία εξελισσόταν έως την κατάληξή της στον ίδιο ρυθμό όπως στο πρώτο ημιχρόνιο, θα μετρούσαμε κάποιες αναμφίβολες αρετές (έντονη η επιμονή της Campion να αποκαλύψει τα μύχια των χαρακτήρων της μέσα από σχεδόν αδιόρατες αλλά λίαν ουσιαστικές λεπτομέρειες, η ζωντανή, χρυσοποίκιλτη φωτογραφία του Ari Wegner (Lady Macbeth, 2016), το χαρακτηριστικά αδόκητο score του Radiohead Johnny Greenwood (There Will Be Blood), η λεπτοδουλεμένη καλλιτεχνική διεύθυνση, αλλά και μια στατικότητα που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγούσε σε άλλη μια ακόμη άποψη για το γουέστερν, όταν αφαιρείς τα πιστολίδια και το μπρουτάλ της εποχής. 

Η Campion όμως δεν κάνει γουέστερν. Κάνει μια ατόφια ομοερωτική ταινία σε αντίστιξη με το τοξικό άρρεν στοιχείο που κατά τρανή παράδοση φολιάζει στο genre. Το πάω και παραπέρα: Το The Power of the Dog είναι ο κόμβος που τέμνονται τα There Will Be Blood (έντονη η αίσθηση εκλεκτικής συγγένειας μεταξύ των Phil - Daniel Plainview στο παίξιμο - ερμηνεία καριέρας του Cumberbatch, όπως και στη μουσική του Greenwood) με το απαγορευμένο ειδύλλιο του Brokeback Mountain και το εγκληματικό μυστήριο στα α λα Agatha Christie πρότυπα. Η ταινία λειτουργεί υπόγεια ώρες - ημέρες μετά την πρώτη θέαση, για να εκτιμηθεί αρκούντως η μαστοριά της δημιουργού, που ειρήσθω κέρδισε επάξια τον Αργυρό Λέοντα (Σκηνοθεσία) στη φετινή Βενετιά και αποτελεί το βαρύ πυροβολικό της Netflix στην επικείμενη οσκαρική κούρσα, όπου προόρισται να πρωταγωνιστήσει. 

Αυτό είναι δευτερεύον όμως. Η ουσία παραμένει ότι η Jane Campion δείχνει ακόμη και στο λυκόφως της πορείας της, αλύγιστη και με το άσβεστο πάθος να καταδείξει με απαράμιλλη φυσικότητα μια ταμπού θεματολογία που δεν έχει να κάνει με καλούς και κακούς παρά κυρίαρχα με την εσωτερική πάλη που ελλοχεύει και ταλανίζει τον καθένα μας από εμάς ξεχωριστά.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 18 Νοεμβρίου 2021 από την Odeon!