Movies Ltd

του zerVo (@moviesltd)

Από τις διασημότερες περιπτώσεις δικαστικής πλάνης (?) των πρόσφατων δεκαετιών, υπήρξε η υπόθεση της Αμάντα Νοξ, της Αμερικανίδας συγγραφέως, ακτιβίστριας και δημοσιογράφου, που το 2007 καταδικάστηκε σε κάθειρξη 27 ετών από τα αρμόδια Ιταλικά δικαστήρια, κρινόμενη ως ένοχη για την ανθρωποκτονία της Βρετανίδας φοιτήτριας και συγκατοίκου της στο διαμέρισμα της Περούτζια, Μέρεντιθ Κέρτσερ. Με την προσθήκη καινούργιων στοιχείων στην έρευνα, το 2015, που αποδείκνυαν πως δεν είχε σχέση με την φόνο, η Νόξ, αθωώθηκε οριστικά από την σχετική ακυρωτική αρχή και ελεύθερη πλέον επέστρεψε στην πατρίδα της, στο Σιάτλ. Τα απομνημονεύματα της από το μοιραίο για εκείνη συμβάν, μονομιάς έγιναν μπεστ σέλλερ, ενώ η ταινία Stillwater, επιχειρεί να προσεγγίσει, ανεπίσημα, την ιστορία, μέσα από μια πιο ανθρώπινη ματιά.

Έχοντας αφήσει από καιρό την εργασία του ως εργολάβος στις πετρελαιοπηγές της Οκλαχόμα, ο μοναχικός και απόμακρος Μπιλ Μπέικερ, αναλαμβάνει πλέον μικρότερης απαίτησης χειρωνακτικές δουλειές, που δεν θα του αποσπούν πολύ από τον πολύτιμο χρόνο του. Κενά επαγγελματικά διαστήματα που αναζητά διαρκώς, προκειμένου να ταξιδεύει, από την λιγοστών κατοίκων κωμόπολη του Στιλγουότερ, στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, στην μεσογειακή Μασσαλία, για να συναντήσει την κόρη του, Άλισον. Που από τετραετίας, άδικα όπως εκείνη υποστηρίζει, βρίσκεται εσώκλειστη στο σωφρονιστικό ίδρυμα της Γαλλικής μεγαλούπολης, ως η υπαίτια της δολοφονίας της συνομήλικης ερωμένης της Λίνα.

Η αποστολή, αυτή τη φορά, του ταλαιπωρημένου μεσήλικα, που εδώ και καιρό έχει καταφέρει να αφήσει πίσω του τις καταστροφικές καταχρήσεις, είναι να προσεγγίσει την δικηγόρο της θυγατέρας του, ζητώντας αναψηλάφηση της δίκης. Η άρνηση της συνηγόρου, θα οδηγήσει τον συντηρητικό Μπιλ, χωρίς την παραμικρή βοήθεια, να αναζητήσει τα αποδεικτικά στοιχεία που θα αθωώσουν το παιδί του, στις κακόφημες γειτονιές της πόλης, απέναντι στις σιωπηλές και πάνοπλες συμμορίες, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια του την ζωή.

Μοναδικό κέρδος από αυτή του την περιπλάνηση στα σκοτεινά σοκάκια της Μαρσίλιας, εκεί που βασιλεύει η εγκληματικότητα και το μίσος, χωρίς να γνωρίζει ούτε μισή λέξη από την γλώσσα, δίχως να μπορεί να προβλέψει ποια αντιξοότητα τον καρτερεί στο επόμενο στενό, θα είναι η γνωριμία του με την Βιρζινί. Την ηθοποιό σε μικρούς περιφερειακούς θιάσους, μοναχική μητέρα ενός μικρού κοριτσιού, της Μάγια, που θα προσφέρει στον Μπιλ, τουλάχιστον την στέγη που αναζητά, στο μικρό φτωχικό διαμέρισμα της, χωρίς σημαντικά ανταλλάγματα.

Βασική εναλλαγή λοιπόν, που διαχωρίζει το φιλμ από ένα απλό χρονικό, έστω και με αλλαγμένα ονόματα, της Υπόθεσης Νοξ, είναι πως το κεντρικό πρόσωπο της αφήγησης δεν αφορά στην φυλακισμένη νεαρή, αλλά στον πατέρα της. Έναν πρώην αλκοολικό Γιάνκη, που έχασε νωρίς την γυναίκα του και απέμεινε μόνος να φροντίσει την Άλισον, μη δείχνοντας ποτέ του το μέγεθος της ευθύνης που όφειλε ως γονιός. Η αποξένωση της θυγατέρας και κυρίως η μαύρη πέτρα που του έριξε φεύγοντας για τα ξένα, θα γίνουν οι μοχλοί πίεσης, της πλήρους εναλλαγής της προσωπικότητας του, σε κάποιον που θα έκανε τα πάντα για να βρεθεί μισή στιγμή κοντά της. Έστω κι αν ζει πια, χιλιάδες μίλια μακριά από το φιλήσυχο Στιλγουότερ, ακόμη κι αν δεδομένα τους χωρίζει ο μαντρότοιχος της στενής.

Η βασική και μοναδική έγνοια του μαραζωμένου πατέρα, είναι να ψάξει όσο βαθύτερα γίνεται στον υπόκοσμο για να βρει την αλήθεια. Με οποιοδήποτε κόστος. Πάλεμα που στην ψυχή του ισοδυναμεί με λυτρωμό, για όλα όσα δεν έκανε για το παιδί του, οδηγώντας το, κατά δική του αποκλειστικότητα και μόνο, όπως νιώθει, πίσω από τα κάγκελα. Η παράλληλη διαδρομή, της σχέσης λατρείας με την δεκάχρονη παιδούλα, που τον νιώθει πιο πατέρα από οποιονδήποτε άλλο, προβάλλει ουσιαστικά την κεντρική ιδέα του φιλμ: εκείνη την ριμάδα δεύτερη ευκαιρία που επιζητά ο καθένας, όταν το παρελθόν του δεν έχει υπάρξει ηθικό κι αγαθό, μα που πιστεύει πως την δικαιούται, για να αποδείξει στην κοινωνία πως τιμωρήθηκε σκληρά, αλλά σωφρονίστηκε.

Βραδυφλεγής η εξιστόρηση του, πολυβραβευμένου για το Οσκαρικό Spotlight του, σκηνοθέτη Tom McCarthy, που κάτω από τον μόνιμα γαλανό ουρανό της παραθαλάσσιας Φώκαιας, στήνει προσεχτικά ένα συγκινητικό ανθρώπινο δράμα, χωρίς να του υπολείπονται οι θρίλερ πινελιές. Μακροσκελές αναμφίβολα, καθώς ένα πιο ικανό ψαλίδι θα μπορούσε να το έχει περιορίσει πολύ κάτω από το δίωρο, το Stillwater, αποφεύγει τις λακκούβες των κλισέ στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του, ταιριάζοντας χνώτα με πάμπολλα φιλμικά είδη. Η εξόδιος πράξη, που βουτάει πιότερο στο αστυνομικό πεδίο, δανειζόμενη μπόλικα στοιχεία από το ευφυές Prisoners, φαντάζει κάπως αταίριαστη με την πρότερα εφαρμοσμένη μελέτη χαρακτήρων, τονίζει όμως με ρεαλισμό την σκληράδα της ίδιας της ζωής, προς όσους επιδιώξουν να κάνουν το προσωπικό τους ριστάρτ, αναρριχώμενοι παντί τρόπω, από τον βρωμερό πάτο του βαρελιού.

Έξοχος ξανά ο Matt Damon, δίνει μια υπέροχη ερμηνεία ως ο εύσωμος εργολάβος με το τζόκει, δείγμα τυπικό Αμερικάνου επαρχιώτη που δεν θα έβγαινε ποτέ, ψυχή είτε σώμα, από τα στενά όρια της ολιγομελούς γενέτειρας του, αν δεν τον έβρισκε τέτοια συμφορά. Φειδωλός σε εκφράσεις και μορφασμούς, με όλο τον υπόλοιπο κόσμο, πλην του νηπίου που ορίζει την καρδιά της πλοκής, ο γήινος, φθαρτός και χωρίς υπερφυσικές ικανότητες, εδώ, Μπορν, στήνει με άνεση τον πυλώνα που γύρω του περιστρέφεται ο θολής λογικής μικρόκοσμος των συμμετεχόντων σε μια δολοφονία, που ίσως θα ήταν προτιμότερο για εκείνον, να μην είχε διαλευκανθεί ποτέ. Μια θυσία, που πλέον θα θαφτεί βαθιά, μια για πάντα, στο ξηρό κοκκινόχωμα του Στιλγουότερ...