Movies Ltd

του zerVo (@moviesltd)

Αποκλήθηκε και ως ο Ισπανικός Τιτανικός, αφού μέχρι και σήμερα ορίζει το μεγαλύτερο ναυάγιο που συνέβη στα ναυτικά χρονικά της χώρας. Με αφετηρία από το λιμάνι του Βίγκο και τελικό προορισμό το αργεντινέζικο Μπουένος Άιρες, το πλοίο Σάντα Ιζαμπέλ, που μετέφερε μετανάστες στην Νότια Αμερική, θα προσαράξει στα απόκρημνα βράχια μικρού νησιού στο κέντρο του κόλπου της Γαλικίας και θα βουλιάξει, παίρνοντας μαζί του στον βυθό, περισσότερες από 200 αθώες ψυχές. Με αφορμή την συμπλήρωση 100 ετών από την ημέρα του φοβερού δυστυχήματος, η δραματική ταινία La Isla De Las Mentiras, επιχειρεί να ρίξει φως στα γεγονότα που οδήγησαν στην ανείπωτη τραγωδία.

Είναι οι πρώτες ημέρες του σωτήριου έτους 1921 και από την ελάχιστων κατοίκων νήσο Σαλβόρα, θα αναχωρήσουν οι κατά κύριο λόγο ψαράδες άντρες, για να πουλήσουν την πραμάτεια τους στην απέναντι ακτή, στην κωμόπολη της Ριμπέιρα. Πίσω στο νησί θα μείνουν μόνο οι γυναίκες και οι γέροντες, προκειμένου να φροντίσουν τα χωράφια, ώστε να παραδώσουν εγκαίρως την σοδειά στον αυστηρό και αυταρχικό προύχοντα της περιοχής. Με την νύχτα να πέφτει στην ερημική νησίδα, κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει τι θα επακολουθούσε, ως συνέπεια της κακοκαιρίας και της έντονης ομίχλης.

Δίχως ορατότητα στο φως του φάρου και οδεύοντας στην καταστροφή, ένα περαστικό καράβι θα πέσει πάνω στους υφάλους της Σαλβόρα, γεμίζοντας την θάλασσα με πτώματα και αβοήθητους ναυαγούς, καθώς δεν υπάρχει κανένα πλεούμενο κοντά για να τους μαζέψει. Μοναδική ελπίδα όλων, μια μικρή βάρκα που οδηγούμενη από τρεις νεαρές, θα βγει στα ανοικτά και παρόλες τις αντίξοες συνθήκες, θα καταφέρει να σώσει από τον βέβαιο θάνατο, περισσότερους από πενήντα ταλαίπωρους ταξιδιώτες.

Ένα κατόρθωμα, εν μέσω γενικού πένθους, που γρήγορα θα διαδοθεί σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της χώρας, με τον τοπικό βουλευτή να παίρνει την απόφαση να βραβεύσει εμπράκτως για την αυτοθυσία τους τις κοπέλες - σωτήρες. Η άφιξη στο νησί ενός δαιμόνιου ρεπόρτερ, που καλύπτει για την εφημερίδα του το συμβάν, θα σημάνει και την σταδιακή αποκάλυψη κάποιων θανάσιμων μυστικών που κρύβει η ολιγομελής αυτή κοινωνία, φέρνοντας στην επιφάνεια μια μυστηριώδη δολοφονία που συνέβη, εκείνο το μοιραίο βράδυ.

Χρειάζεσαι λιγάκι χρόνο, ωσότου προσαρμοστείς στα δεδομένα της εποχής, από την στιγμή που προσγειώνεσαι ως αυτόπτης μάρτυρας πάνω στην λίγων τετραγωνικών χιλιομέτρων ατόλη, εκεί που διαβιώνουν, όχι και τόσο αρμονικά, μετά βίας δυο ντουζίνες, πάμφτωχοι, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, νησιώτες. Οι αβάσταχτες εργασιακές συνθήκες, δεν διακρίνουν φύλα, οι άντρες όμως είναι προφανές πως έχουν διαφορετικά δικαιώματα από τις γυναίκες, που πέρα από την τσάπα, καλούνται να φέρουν εις πέρας και τις δουλειές στο σπιτικό, λειτουργώντας υποτακτικά στους κύρηδες τους. Μια συνθήκη που δεν θα αργήσει πολύ να επιφέρει την επαναστατική έκρηξη, η οποία θα εδραιωθεί ελάχιστες μόλις στιγμές, πριν το καράβι τσακιστεί πάνω στους υφάλους.

Συνάμα λοιπόν με το κοινωνικό βλέμμα που πέφτει από την σκηνοθέτιδα Paula Cons, σε έναν επαρχιακό μικρόκοσμο σκοτεινό, παρατημένο, περιθωριοποιημένο, τρέχει από δίπλα η αστυνομική πλοκή, που αναζητά την διαλεύκανση του ενός ή των πολλαπλών εγκλημάτων του παγωμένου βραδιού της 2ας του Γενάρη. Ο ντετέκτιβ έχει μπροστά του αμέτρητα ερωτηματικά να επιλύσει και τόσο η θολή ατμόσφαιρα, όσο και τα (λογικά και συνηθισμένα) κλειστά στόματα που θα βρει αντίκρυ του, δεν μπορούν να ξεδιαλύνουν το ομιχλώδες τοπίο. Ποια είναι η αληθινή προσωπικότητα των τριών ηρωίδων? Που έχει εξαφανιστεί ο βάναυσος επιστάτης του νησιού? Ποιος είναι ο δισυπόστατος ρόλος του φαροφύλακα? Γιατί από τα πνιγμένα θύματα λείπουν χρυσές βέρες, δόντια και αντικείμενα αξίας? Υπάρχει άραγε κάποιος που σκύλεψε τα πτώματα και κρύβεται εντέχνως πίσω από τον γενικό πανικό?

Πιστεύω πως η Σπανιόλα δημιουργός, στην προσπάθεια της να προσεγγίσει πολυεπίπεδα το αληθινό περιστατικό, ανακάτεψε πέραν των δυνατοτήτων της τα φιλμικά είδη, μπερδεύοντας κατάτι τους ηθοποιούς, με τους μισούς να αποδίδουν ερμηνείες Pasoliniκού δράματος και τους υπόλοιπους να αισθάνονται πως συμμετέχουν σε whodunit εποχής. Υπάρχουν στιγμές που τα παζλάκια επίλυσης του φονικού μυστηρίου φαντάζουν ασύνδετα και αταίριαστα, η εντύπωση που μου δίνεται είναι πως την ντεμπιτάντ πίσω από την κάμερα σκηνοθέτιδα, λίγο την ένοιαξε κάτι τέτοιο. Καθώς η πλάστιγγα της ματιάς της, γέρνει πολύ περισσότερο στην κοινωνική μελέτη μιας χρονικής στιγμής της Ισπανίας, που με μαθηματική πρόοδο σύντομα θα οδηγούσε στην λαϊκή εξέγερση και τον εμφύλιο πόλεμο. Οι χαοτικές αποστάσεις των τάξεων, η μικρή αξία της ζωής των φτωχών, η αβάντα της ολιγαρχίας, ο αναλφαβητισμός, η υποβάθμιση της περιφέρειας, τα μηδενικά προνόμια των γυναικών. Ακριβώς όπως τα θαρρούμε στις καλοστημένα τηλεοπτικές Άγριες Μέλισσες ένα πράγμα, με την ίδια άποψη και με παρόμοια οργανωτική κι εκτελεστική μέθοδο. Με τις εμφανείς αδυναμίες τους, κυρίως στο σενάριο, αλλά και με το θάρρος της γνώμης τους συνάμα, στην κεντρική ιδέα.