του Paul Greengrass. Με τους Tom Hanks, Helena Zengel, Michael Covino, Fred Hechinger, Neil Sandilands, Thomas Francis Murphy, Mare Winningham, Elizabeth Marvel, Chukwudi Iwuji, Ray McKinnon, Bill Camp.
Η Διάσωση της Προσφυγοπούλας Τζοχάνα
του zerVo (@moviesltd)
Το ημερολόγιο δείχνει την χρονιά 1956. Σε μια εποχή έξαρσης του συγκεκριμένου κινηματογραφικού είδους, οι δύο διασημότερες φιγούρες έκφρασης του, από την καρέκλα του ντιρέκτορα ο John Ford και μπροστά από την κάμερα ο μοναδικός John Wayne, συμπράττουν σε μια κλασική περιπέτεια της Άγριας Δύσης, που άφησε εποχή. Στην Αιχμάλωτο Της Ερήμου / The Searchers, ο λόνερ βετεράνος του Civil War, καλείται να τα βάλει με πέντε χωριά Κομάντσι, προκειμένου να διασώσει την ανήλικη ανηψούλα του (η Nathalie Wood παρακαλώ) από τα μανιασμένα τους νύχια. Μισό και βάλε αιώνα μετά, στον πλανήτη Χόλιγουντ, σε περιόδους που το genre τρεμοσβήνει, μπορεί οι φουκαράδες οι Ινδιάνοι να έχουν πάρει την θέση που τους αρμόζει και να μην είναι πια οι μοβώροι κακίστροι που ξέραμε παλιά, η γενική συνταγή πάντως δεν φαίνεται να αλλάζει ιδιαίτερα. Ίδιο μοτίβο, παρόμοια πλοκή, αλλά και εξίσου υψηλά στάνταρντς παραγωγής.
Ο Εμφύλιος Πόλεμος μόλις τερμάτισε, αφήνοντας πίσω του ορδές νεκρών και τραυματιών στρατιωτών, μα το κυριότερο έχοντας τσακίσει την Αμερική στα δύο, με τους κυρίαρχους θριαμβευτές Βορείους να έχουν θέσει σε καθεστώς κατοχικού ελέγχου τους χαμένους της Συνομοσπονδίας. Σε αυτό το αβέβαιο και ανάστατο περιβάλλον, ο πρώην Λοχαγός του στρατού των Νοτίων, Τζέφερσον Κάιλ Κιντ, βγάζει τα προς το ζην περιδιαβαίνοντας με ρίσκο από πόλη σε πόλη του Τέξας, διαβάζοντας έναντι μιας δεκάρας το κεφάλι, τα μαντάτα από τις εφημερίδες που δεν φτάνουν στην άλλη άκρη της Πολιτείας.
Κατά την διάρκεια του μοναχικού του, πάντοτε νοσταλγικού για την συμβία που άφησε πίσω στην εστία του Σαν Αντόνιο, ταξιδιού, ο μαντατοφόρος, θα εντοπίσει στην ερημιά ένα μικρό, τρομαγμένο κορίτσι ντυμένο τα ρούχα των ιθαγενών, την Τζοχάνα. Μια πιτσιρίκα που στα λιγοστά της λόγια μπερδεύει την γερμανική γλώσσα με την διάλεκτο των Καιόβα. Και που όπως σύντομα θα καταλάβει, έχει πέσει θύμα αρπαγής των ινδιάνων από πρώτη της φαμίλια, που ήρθε από την Ευρώπη αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Και κατοπινά μάρτυρας επίθεσης λευκών εκδικητών, στο χωριό της φυλής.
Αδυνατώντας να βρει στο δυο φορές ορφανό και ταλαιπωρημένο παιδί το κατάλληλο σπιτικό να το φιλοξενήσει και χωρίς την παραμικρή βοήθεια από τις στρατιωτικές αρχές, ο Κιντ, θα πάρει το ρίσκο να το συνοδεύσει στην αγροικία των μοναδικών ζώντων συγγενών του, κάπου στα όρια του Λον Σταρ. Ένα ταξίδι που κρύβει αμέτρητους θανάσιμους κινδύνους, καθώς πίσω από κάθε βράχο της καυτής ερήμου, καραδοκούν ληστές, τυχοδιώκτες και καταζητούμενοι πιστολέρο, που θα απειλήσουν, ακόμη και χωρίς συγκεκριμένο λόγο, τις ζωές τους.
Και κάπως έτσι ξετυλίγεται το κουβάρι της περιπλάνησης στις αχανείς Τεξανές εκτάσεις, του ετερόκλητου διδύμου, που ίσαμε τα χτες δεν είχε ανταμώσει ποτέ. Του πεπειραμένου στα πεδία της μάχης, αγγελιοφόρου, που στοργικά σαν πατέρας θα πάρει στην επίβλεψη του το δεκάχρονο αγρίμι, οδηγώντας το με ασφάλεια στα χέρια των θείων. Μια διαδρομή γεμάτη αντιξοότητες στο διάβα της, με τον τελικό προορισμό, να είναι άγνωστος, ασαφής και αδιόρατος.
Αυτή την φορά το δραματικό πατρόν του Malot, μεταλλάσσεται σε φόρμα γουέστερν, με φόντο τις πετρώδεις εκτάσεις στα νότια σύνορα των ΗΠΑ. Σαν σκοπό του ο πολυδιάστατος σκηνοθέτης Paul Greengrass, στην ενδέκατη στάση μιας καριέρας, που σαν κορώνα της δύσκολα θα απωλέσει το καθηλωτικό Bloody Sunday, έχει να προβάλλει την σχέση στοργής που αναπτύσσεται ανάμεσα στον εμφανώς ζορισμένο, μα ψυχικά πανίσχυρο άντρα και την τραυματισμένη ίσως και θανάσιμα στα μέσα της παιδούλα. Ο πόλεμος που έχει κυκλώσει και τους δύο, έχει τραβήξει βαθιές χαρακιές στις καρδιές τους. Σε βαθμό που καθένας τους να παλεύει να λησμονήσει, να διαγράψει μια τραγική περίοδο της ζωής του. Ο ομιλητικότατος και διαχυτικός αγγελιοφόρος, αυτή της δυναμικής ηλικίας που πέρασε στα χαρακώματα, η αμίλητη Τζοχάνα, εκείνη την κανονικά ξέγνοιαστη παιδική, που ως φαίνεται δεν την βίωσε ποτέ της.
Για το πετύχει το πλάνο του ο Βρετανός, χρησιμοποιεί πράξεις, τρεις, τέσσερις στον αριθμό, αυτοτελείς και αυτόνομες, με μοναδική συνέχεια το κάρο που μεταφέρει τους ταξιδιώτες στο λογικό τέρμα. Και για καθεμιά ρουμπρίκα που γίνεται παρελθόν, όχι πάντα αναίμακτα, ο δεσμός της σιωπηλής και ακατανόητης στα λεγόμενα της μικρής, με τον γερο-αφηγητή θα σφίγγει ολοένα και περισσότερο. Σε βαθμό που ο χωρισμός, ο οποίος ζυγώνει μαζί με το φινάλε της περιπετειώδους road movie, να σχηματίζει έναν κόμπο στο στομάχι του θεατή, καθώς προετοιμάζεται να την αντιμετωπίσει στο εκράν.
Η αλήθεια είναι πως δεν καρτερείς από έναν Εγγλέζο, να φέρει εις πέρας ένα πόνημα που ανήκει σε αυτό το ιδιαίτερο κινηματογραφικό πλαίσιο. Οι συμμαχίες του, στην οργάνωση και την εκτέλεση του έργου του, είναι τόσο προσεγμένες όμως, που δεν θα επέτρεπαν εύκολα να αποτύχει. Η ηλιόλουστη και ξηρή φωτογράφηση του Φαρ Ουεστ από τον πεπειραμένο Dariusz Wolski και η πιασάρικη (έως και κολλητική) μουσική επένδυση του James Newton Howard, στήνουν τα θεμέλια που πάνω τους κτίζεται η όμορφα διασκευασμένη ιστορία που ξεπήδησε από τον νου της συγγραφέως Paulette Stiles.
Ας μην γελιόμαστε όμως. Παρόντος του σημαντικότερου ηθοποιού στην σύγχρονη φιλμική Μέκκα, που ακόμη και τέτοιους, σχετικά απαιτητικούς ρόλους τους έχει για πρωινό, τα πάντα περιττεύουν. Ο Tom Hanks, για πρώτη φορά τόσο γηρασμένος στο εκράν, στην δεύτερη συνεργασία του με τον Greengrass, μετά τον επιτυχημένο Captain Phillips, δίνει στην παραγωγή την σταρική ώθηση που ζητά, υποδυόμενος έναν εναλλακτικό Βιτάλι, που ντύνεται όμως το καμπόηκο καπέλο ενός εύθραυστου James Stewart, παρά εκείνο του ατρόμητου Wayne. Η πατρική χημεία του με το εκπληκτικής έκφρασης, Βερολινεζάκι, Helena Zengel, που αποδίδει με γαλάζια ματιά κοφτερή σαν λεπίδι, άριστα την ευάλωτη, αθώα, ισοπεδωμένη μικρή, είναι το αληθινό κατόρθωμα αυτού του φιλμ.
Που και βέβαια πίσω από τις γραμμές του, περνά κοινωνικοπολιτικές αλληγορίες για την έκρυθμη κατάσταση στο σημερινό Αμέρικα. Ανακατωσούρα, ανασφάλεια, φόβος, νόμος του Κολτ, περιστάσεις όχι μακρινές από εκείνες του περίπλοκου και θολού τότε, σε συγκρίσεις προφανείς με το νοσηρό σήμερα. Ευτυχώς, η ελπίδα παραμένει ζωντανή και ενδεχόμενα για κάθε κατατρεγμένο προσφυγόπουλο, θα υπάρχει πάντοτε ένας Κάπτεν Κιντ, σωτήρας, φύλακας άγγελος, ίσως γονιός καλύτερος και από τους βιολογικούς. Του Κόσμου τα Νέα, αυτή την φορά ήσαν εξαιρετικά!
Στις δικές αίθουσες? Ακόμη δεν έχει προγραμματιστεί!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική