Movies Ltd

Ταξιδιάρα ψυχή!!

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Πονάει πάντα η πρώτη φορά...

Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο γεννημένος στη Μόσχα στις 15 Ιανουαρίου του 1990 (είναι δηλαδή μόλις 31ος ετών!!!) Philipp Yuryev. Στη φιλμογραφία του έχει και μια μικρού μήκους ταινία, γυρισμένη το 2013, με τίτλο «The Song of the Mechanical Fish» (Pesnya mekhanicheskoy ryby), ταινία που προβλήθηκε μεταξύ άλλων και στο φεστιβάλ του Σάντανς!

Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της τον περασμένο Σεπτέμβριο, λαμβάνοντας μέρος στο φεστιβάλ Βενετίας, στο τμήμα «Giornate degli Autori», όπου και τιμήθηκε με το βραβείο σκηνοθεσίας. Η ταινία έλαβε μέρος σε διάφορα ακόμα φεστιβάλ. Την πανελλήνια πρεμιέρα της την πραγματοποίησε στο περασμένο – διαδικτυακό – φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Υπό κανονικές συνθήκες – μη πανδημίας – η προβολή της ταινίας θα σηματοδοτούσε την επίσημη έναρξη του φεστιβάλ. Υπό τις δεδομένες συνθήκες, η ταινία θα προβάλλεται από 21 Ιανουαρίου online και χωρίς συνδρομή μέσω του ιστοτόπου της StraDa Films. Στους θεατές παρέχεται η δυνατότητα να προαγοράσουν virtual εισιτήρια (e-εισιτήρια) και να ενισχύσουν έτσι την κινηματογραφική αίθουσα της επιλογής τους. Όπως αναφέρει και στο δελτίο τύπου της η εταιρία διανομής: «Ένας νέος τρόπος να πηγαίνεις κινηματογράφο»!

Η υπόθεση: Ο Λιόσκα είναι ένας 15χρονος έφηβος. Ζει σε ένα χωριό φαλαινοθήρων στις εσχατιές της ρωσικής τούνδρας. Το χωριό του βρίσκεται στην «από εδώ» μεριά του Βερίγγειου Πορθμού. Στο σημείο όπου το πλέον βορειοανατολικό κομμάτι της Ρωσίας αγγίζει σχεδόν το πλέον βορειοδυτικό κομμάτι των ΗΠΑ, στην «από εκεί» μεριά του Πορθμού, την Αλάσκα. 86 χιλιόμετρα θάλασσας χωρίζουν δύο εντελώς διαφορετικούς κόσμους. Ο Λιόσκα μαζί με τον κολλητό του, τον Κόλια, κάνουν βόλτες με τις μηχανές τους, συζητάνε, χαζολογάνε και – όταν το ρεύμα και το ίντερνετ το επιτρέπουν – μπαίνουν σε ροζ σάιτ με τσατ, made in USA. Εκεί ο Λιόσκα συναντά την Hollysweet_999 και την ερωτεύεται. Παράφορα όμως. Για χάρη της προσπαθεί να μάθει αγγλικά. Για χάρη της δεν λογαριάζει συγγενείς και φίλους. Για χάρη της θα προσπαθήσει να πάει στο Ντιτρόιτ και να την γνωρίσει από κοντά. Σ' αυτήν την Οδύσσεια ο Λιόσκα θα μάθει πολλά πράγματα. Και θα μεγαλώσει. Απότομα. Και θα έρθει αντιμέτωπος με τις ίδιες του τις αυταπάτες...

Η άποψή μας: Εικόνες γνώριμες απ' τη δική σου κοντινή Αμερική, που έλεγαν κάποτε οι Τρύπες. Νέον φώτα, μπεργκεράδικα, μπαράκια και πάνω στις εικόνες πέφτει το «The story of a broken heart» του Johnny Cash. Να χαρώ εγώ. Ωραιότατη αρχή. Και μια πρώτη υποσημείωση πως αυτό που θα δούμε θα είναι κατά μία έννοια η ιστορία μιας ραγισμένης καρδιάς. Μπαίνουμε στα ενδότερα ενός κωλάδικου. Η κάμερα περιφέρεται με προσποιητή αδιαφορία (χα!) ανάμεσα σε κώλους, μπούτια, βυζιά καλλίπυγων κορασίδων, που ετοιμάζονται για τη δουλειά. Ποια δουλειά; Μα να στηθούν ημίγυμνες μπροστά σε κάμερες, να λικνίζονται, να κινούνται λάγνα και να μιλάνε ζωντανά «μόνο σε σένα», σε εκατομμύρια αρσενικά από όλον τον κόσμο, που θέλουν με αυτόν τον τρόπο να ξεχαρμανιάσουν. 

Με αυτό το υπέροχο τρικ ο σκηνοθέτης – μέσω της οθόνης – μας μεταφέρει από την «πλούσια» Αμερική στην «φτωχή» Ρωσία. Καμιά 15αριά άνδρες στο ρωσικό χωριό έχουν συνδεθεί με το εν λόγω ροζ σάιτ. Ανάμεσά τους ο Λιόσκα και ο Κόλια. Ένας ένας οι άνδρες φεύγουν από το δωμάτιο όπου βρίσκεται το λάπτοπ. Μένουν μόνο ο Λιόσκα και ο Κόλια. Και ο Λιόσκα παθαίνει ζημία. Ερωτεύεται! Τι πιο φυσιολογικό! Τι υπέροχος τρόπος για τον σκηνοθέτη να έχει ταυτόχρονα μια τρομακτική τοπικότητα και μια εντυπωσιακή παγκοσμιότητα σε αυτά που μας αφηγείται. 

Στο χωριό του Λιόσκα το μόνο συναρπαστικό πράγμα που συμβαίνει είναι το κυνήγι της φάλαινας. Κι ας μην κατακεραυνώσουμε τους έρημους ντόπιους για αντι-οικολογικές πρακτικές και βαρβαρότητα. Για εκείνους το κυνήγι της φάλαινας είναι θέμα επιβίωσης – κυριολεκτικά. Πρόκειται για μια συλλογική διαδικασία. Από την επιτυχία της εξαρτάται αν το χωριό θα έχει κρέας να φάει, κρέας που μοιράζεται σε όλους τους χωριανούς, έτσι; Κατά τα άλλα, η ζωή κυλάει πάνω κάτω όπως παντού στον κόσμο: παντού οι νεαροί που αφυπνίζονται σεξουαλικά μπαίνουν στο ίντερνετ σε τσοντοσελίδες (με τσατ ή άνευ) και τραβάνε μαλακία, λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα για να μην τους πιάσει κανείς στα πράσα (απολαυστική η σκηνή με τον παππού που πλένει τα πιάτα)! 

Στην εποχή μας, ολόκληρος ο κόσμος είναι ένα κλικ μακριά! Πατάς αυτό που ψάχνεις στο ίντερνετ κι έχεις πχ το Ντιτρόιτ φάτσα κάρτα μπροστά σου! Και μιας που στο χωριό του δεν υπάρχουν γυναίκες σε... ποιότητα και σε ποσότητα τέτοια που να τον καλύπτουν (ιδίως ηλικιακά), ο Λιόσκα ερωτεύεται την ξανθιά, όμορφη, γαλανομάτα Αμερικάνα HollySweet999 που βλέπει στο τσατ όταν έχει ρεύμα, τόσο ώστε για χάρη της να προσπαθήσει να μάθει αγγλικά (άλλη καταπληκτική σκηνή αυτή). Τόσο ώστε για χάρη της να πλακωθεί με τον κολλητό του φίλο – φτάνοντας μέχρι τον φόνο (ή μήπως όχι;). Τόσο ώστε να αποφασίσει να πάρει λίγες κονσέρβες και να επιχειρήσει να πάει παράνομα, περνώντας τα στενά, στην Αλάσκα κι από εκεί στο Ντιτρόιτ, προκειμένου να συναντήσει το αντικείμενο του πόθου του. Και φτάνει σε ένα σημείο όπου από τη μια είναι η Ρωσία και από την άλλη η Αμερική. Στη μέση του πουθενά, σε ένα ιδιότυπο no man's land. 

Από την μια είναι το μέλλον και από την άλλη το παρελθόν. Ποιο όμως ακριβώς είναι το μέλλον και ποιο το παρελθόν; Εδώ σας θέλω. Ο νεαρός σκηνοθέτης στήνει εξαιρετικές σκηνές και σε πολλές περιπτώσεις κινείται μεταξύ ντοκιμαντέρ και παραίσθησης! Την ίδια στιγμή αυτό που βλέπουμε είναι πραγματικό αλλά και ονειρικό. Μεγάλο επίτευγμα. Τεράστιο. Ένα απλό τρέξιμο του Λιόσκα στην παραλία κινηματογραφείται ως το πιο όμορφο πράγμα στον κόσμο! Η δε συνάντησή του στην ξηρά ανάμεσα στους δύο κόσμους, με τα κουφάρια των φαλαινών, είναι πέρα από κάθε περιγραφή. Σοκ και δέος! Ο Λιόσκα παρασύρεται από το Αμερικάνικο Όνειρο. Και το ζει. Για λίγο. Γιατί κάποια στιγμή, κι αφού φτύσει τα λιωμένα μαρσμέλοους του, θα «φτύσει» και το Όνειρο: «Αμερική, σε βαρέθηκα», θα πει. Στον εαυτό του. Και θα επιστρέψει. Στο παρελθόν. Ή στο μέλλον. Όπως το πάρει κανείς... 

Τούτη λοιπόν είναι μία από εκείνες τις αγαπησιάρικες ταινίες, που σε αφήνουν στο τέλος με ένα χαμόγελο στο στόμα. Ενηλικίωση, ξεπαρθένεμα («βλέπεις τι ζεστή που είμαι;»), βότκα, τουρσιά, παστά, κοντέινερς, ζωή, ζωή, ζωή στα πιο αφιλόξενα μέρη για ζωή, ζωή, ζωή, ζωή κι ένας παππούς που κάθε τρεις και λίγο «προβλέπει» περίπου όπως ο Kiefer Sutherland στο «Flatliners» (το πρώτο, το οριγκινάλε) πως «today is a good day to die». Ναι, αλλά πώς να... πεθάνεις με άδειο στομάχι; Να το αναβάλαμε εντέλει; Πολύ δυνατή ταινία, τραχιά και τρυφερή ταυτόχρονα, μελαγχολική όταν πρέπει, μεγαλειώδης, απλή και με χιούμορ, διαθέτει κι ένα σάουντρακ πολύ προσεγμένο, που εκτός από Johnny Cash διαθέτει Roy Orbinson, Beach Boys, Julee Cruise αλλά και κάτι παλιοροκάδες Ρώσους, ωσάν τους Leningrad Cowboys ένα πράμα, στο λιγότερο τεντιμπόικο. Να πω την αμαρτία μου, εμένα αυτές είναι οι ταινίες που μου αρέσουν.

Στις δικές μας αίθουσες? Online στις 21 Ιανουαρίου 2021 από την Strada Films!