Έμμα
της Autumn de Wilde. Με τους Anya Taylor-Joy, Johnny Flynn, Mia Goth, Bill Nighy, Miranda Hart, Josh O’Connor, Amber Anderson, Callum Turner, Tanya Reynolds, Rupert Graves, Gemma Whelan, Connor Swindells.
Η προξενήτρα!
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Ο βήχας, ο έρωτας και το χρήμα δεν κρύβονται, μουάχαχαχαχαχα
Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί η γεννημένη στις 21 Οκτωβρίου του 1970 στο Γούντστοκ Αμερικανίδα Autumn de Wilde. Ο πατέρας της, Jerry de Wilde, είναι φωτογράφος, γνωστός κυρίως για φωτογραφίες του Jimmy Hendrix αλλά και του Monterey Pop Festival. Η Autumn έμαθε την τέχνη της φωτογραφίας από τον πατέρα της (ο οποίος είναι αυτοδίδακτος!) και η φωτογραφία είναι και για εκείνην ο βασικός επαγγελματικός προσανατολισμός. Έχει φωτογραφήσει εξώφυλλα για CD καλλιτεχνών όπως: Elliott Smith, She & Him, The Raconteurs, The White Stripes, Fiona Apple, Beck, Wilco και άλλοι, ενώ έχει γυρίσει βιντεοκλίπ για όλους αυτούς και άλλους όπως: The Decemberists, Spoon, Rilo Kiley, Ryan Adams, Sonic Youth, Florence and the Machine και Death Cab for Cutie.
Το Έμμα (Emma) δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1815 και ήταν το τέταρτο βιβλίο που έγραψε η Jane Austen. Ενώ η ίδια είχε ήδη γράψει το «Λογική και Ευαισθησία» (Sense and Sensibility), και το «Περηφάνια και Προκατάληψη» (Pride and Prejudice) πολλοί θεωρούν ακόμα και σήμερα ότι το «Έμμα» είναι το αριστούργημά της. Παραδόξως, η πρώτη κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου έγινε... αρκετά ελεύθερα το 1995 με την ταινία «Το κορίτσι του Μπέβερλι Χιλς» (Clueless) με τη δράση να μεταφέρεται στις ΗΠΑ, σε ένα highschool της εποχής, με την Alicia Silverstone να κάνει το ξεπέταγμά της, μετά από μια σειρά συμμετοχών σε βιντεοκλίπ των Aerosmith! Έναν χρόνο μετά ήρθε μια πιο by the book κινηματογραφική μεταφορά, με την Gwyneth Paltrow στον ομώνυμο ρόλο, τους Toni Collette και Ewan McGregor σε βασικούς ρόλους, στις αρχές των καριερών τους όλοι, σε μια παραγωγής της... Miramax του αμαρτωλού Weinstein (θα έχετε ακούσει πως ο Brad Pitt, αγόρι τότε της Gwyneth, του είχε πει να την αφήσει ήσυχη), σκηνοθεσία Douglas McGrath και τίτλο, βεβαίως, «Έμμα».
Η υπόθεση: Η 20χρονη Έμμα Γούντχαουζ είναι γοητευτική, έξυπνη και... πλούσια. Ζει μαζί με τον πατέρα της (η μητέρα της έχει πεθάνει) στο υπέροχο σπίτι τους σε μια μικρή, σχεδόν βαρετή πόλη της Αγγλίας. Αγαπημένο χόμπι της Έμμα είναι να ενορχηστρώνει τους γάμους και τους έρωτες των άλλων και να το κάνει με επιτυχία - συνήθως. Τελευταίο της πετυχημένο προξενιό, εκείνο με το οποίο οδηγεί στον γάμο την αγαπημένη της γκουβερνάντα με έναν πλούσιο χήρο της περιοχής, τον κύριο Γουέστον. Στο μεταξύ, η Έμμα έχει πάρει υπό την προστασία της την νεαρή και αφελή Χάριετ, την οποία προορίζει για τον τοπικό εφημέριο κ. Έλτον, αν και η Χάριετ στρέφει τη ματιά της σε έναν αγρότη, τον Μάρτιν.
Η Έμμα εξακολουθεί να προωθεί την ιδέα του Έλτον στην Χάριετ, χωρίς να έχει ιδέα ότι ο ίδιος έχει μάτια μόνο για την Έμμα. Από κοντά της βρίσκεται ολοένα και συχνότερα ο Τζορτζ Νάιτλι, πλούσιος τζέντλεμαν, με ισχυρή την αίσθηση του δικαίου μέσα του, του οποίου ο αδελφός παντρεύτηκε την μεγαλύτερη αδελφή της Έμμα. Η Έμμα δεν δείχνει ιδιαίτερη ζέση να συνδεθεί ρομαντικά με κάποιον, αν και της αρέσει να μαθαίνει νέα για τον Φρανκ Τσόρτσιλ, γιο του κυρίου Γουέστον, τον οποίο δεν έχει γνωρίσει ποτέ από κοντά. Στο κάδρο μπαίνει και η Τζέιν, λατρεμένη ανιψιά της κουτσομπόλας γεροντοκόρης κυρίας Μπέιτς. Όσο τα ερωτικά μπερδέματα μεγαλώνουν και τα συναισθηματικά μπλεξίματα πυκνώνουν, οι κακές γλώσσες δίνουν και παίρνουν και τα κωμικά μπλεξίματα προκαλούν κοινωνικό κουτσομπολιό και αφόρητους μπελάδες. Το θέμα είναι το εξής: θα καταφέρει η Έμμα να ωριμάσει; Και να γνωρίσει τον έρωτα;
Η άποψή μας: Παλιότερα, οι ταινίες εποχής δεν ήταν του γούστου μου. Βαριόμουνα στην ιδέα να βλέπω ανθρώπους που δεν ζουν στο σήμερα, με ρούχα που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που φοράμε σήμερα, να μιλάνε με οξφορδιανά αγγλικά (καθώς, κατά βάση, οι ταινίες εποχής που καταναλώνουμε παγκοσμίως, έχουν ως επίκεντρο δράσης τους την Μεγάλη Βρετανία) και να καταπιέζουν τα συναισθήματά τους – ιδίως τα ερωτικά τους – εξαιτίας της συντηρητικής κοινωνίας εκείνων των... εποχών. Αυτά όλα άλλαξαν από τη στιγμή που είδα τα «Απομεινάρια μιας μέρας» του James Ivory, 27 χρόνια πίσω (γουάου, πάντα τρομάζω πόσο γρήγορα έχουν περάσει τα χρόνια)!
Εκεί λοιπόν ένιωσα ότι ναι, μπορεί να υπάρξει σαφέστατα αντίστιξη με την εκάστοτε σύγχρονη εποχή και κυρίως, ναι, μια ταινία εποχής μπορεί να είναι συνταρακτική! Ακόμα και σήμερα, οι ταινίες εποχής δεν είναι το πλέον αγαπημένο μου είδος (στον πάτο της λίστας μου, πάντως, με τα λιγότερο αγαπημένα κινηματογραφικά είδη βρίσκονται τα ντοκιμαντέρ, μετά τα μιούζικαλ και μετά οι ταινίες τρόμου της σειράς). Αλλά, ναι, και πάλι, μπορώ να δω μια ταινία εποχής και να πάθω πλάκα – όπως συνέβη με το «Πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται» - και να δω μια άλλη ταινία εποχής και να περάσω καλά, χωρίς να μιλάμε για κάτι το ιδιαίτερο.
Τέτοια περίπτωση είναι η «Έμμα». Η συγκεκριμένη «Έμμα». Που – ευτυχώς ή δυστυχώς – δεν πιάνεται από το οστενικό κείμενο για να μας δώσει μια μεταμοντερνιά. Καθόλου. Η ταινία κάνει τα αναμενόμενα, με πολύ ευχάριστο και με υψηλά στάνταρ παραγωγής τρόπο. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς μιας που στην παραγωγή βρίσκεται η Working Title, μανούλα σε κάτι τέτοια. Οπότε, έχουμε να κάνουμε με μια ρομαντική κομεντί (!!!) – στην Αγγλία για να καταλάβετε, η ταινία βγήκε στις αίθουσες στις 14 Φεβρουαρίου, ωσάν μια καθαρά αγιοβαλεντίνικη πρόταση – με υπέροχη δουλειά στην καλλιτεχνική διεύθυνση, τα ντεκόρ, τα κουστούμια, τη φωτογραφία, το μοντάζ, στα πάντα.
Το κείμενο είναι έξυπνο και αστείο, η σκηνοθεσία πράττει τα δέοντα και οι ηθοποιοί υπηρετούν με κέφι τις επιταγές που τους δίνονται. Για την εποχή που βγήκε το βιβλίο, η ηρωίδα του, η Έμμα, μπορεί να ήταν και μια τίνι τρόπω χειραφετημένη γυναίκα, μιας που για το μεγαλύτερο μέρος του δεν πίστευε πως η ευτυχία και η ολοκλήρωσή της θα μπορούσε να γίνει μέσω ενός γάμου. Αλλά, ας μην το πάμε τόσο μακριά, εξάλλου δεν νομίζω πως ενδιέφερε τους παραγωγούς τούτης της ταινίας να δείξουν κάτι τέτοιο. Ένα κεφάτο πορτρέτο μιας καλότροπης και με καλές προθέσεις κοπέλας παρακολουθούμε, η οποία υποκύπτει σε μια σειρά από σφάλματα εξαιτίας του εγωισμού της και της αλαζονείας της.
Αυτά της τα λάθη, όμως, την βοηθούν καθώς μπαίνει σε μια διαδικασία ωρίμανσης και βελτίωσης. Στο τέλος, όλα θα γίνουν κατά πως πρέπει, όλα θα τακτοποιηθούν και... κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Καλά περνάς, δεν κόβεις φλέβα, δυο – τρεις σκηνές έχουν πολύ πλάκα, αυτά. Μου κάνει εντύπωση πάντως το γεγονός κάτι τόσο επιδεικτικά αγγλικό να έχει γίνει ουσιαστικά ταινία τρεις φορές και στις τρεις με Αμερικάνους σκηνοθέτες και στις τρεις με Αμερικανίδες στον βασικό, πρωταγωνιστικό ρόλο! Εδώ, την Έμμα υποδύεται η Anya Taylor-Joy, που στην καταγωγή της έχει λίγο Αγγλία και λίγο Σκωτία αλλά είναι γέννημα – θρέμμα Αμερικανίδα. Την ανακαλύψαμε στην ταινία «Η μάγισσα» του Robert Eggers (της φήμης του πρόσφατου «Φάρου»), έκανε βήματα μπροστά με τα σιαμαλανικά «Ο διχασμένος» και «Glass» και λογικά θα μας απασχολεί πολύ συχνά από εδώ κι εμπρός μιας και είναι μόλις 24 ετών.
Όλο το υπόλοιπο καστ είναι γεμάτο Βρετανούς – αποκλειστικά. Από τον αγαπημένο παλαίουρα Bill Nighy, που υποδύεται τον πατέρα της Έμμα, μέχρι νέα φυντάνια που προέκυψαν από τον ανεξάρτητο βρετανικό κινηματογράφο (ο Johnny Flynn – Τζορτζ Νάιτλι στην ταινία – έδωσε τρομερή ερμηνεία στο «Κτήνος», ο Josh O'Connor – Μίστερ Έλτον στην ταινία – ήταν εξαιρετικός στο «Του Θεού η χώρα») μέχρι άλλα νέα φυντάνια, με φήμη από συμμετοχή στο «Sex Education» του Netflix – και ομιλώ για τους Tanya Reynolds και Connor Swindells. Πιο αγαπημένη όλων, η ψηλή αρτσούμπαλη Miranda Hart στο ρόλο της κουτσομπόλας Μις Μπέιτς – αν βρείτε ποτέ την τηλεοπτική σειρά «Miranda» στην οποία πρωταγωνιστούσε, να την δείτε, θα κατουρηθείτε στα γέλια.
Αυτά λοιπόν για την «Έμμα». Τελεία. Χωρίς παύλα.
Η υπόθεση: Η 20χρονη Έμμα Γούντχαουζ είναι γοητευτική, έξυπνη και... πλούσια. Ζει μαζί με τον πατέρα της (η μητέρα της έχει πεθάνει) στο υπέροχο σπίτι τους σε μια μικρή, σχεδόν βαρετή πόλη της Αγγλίας. Αγαπημένο χόμπι της Έμμα είναι να ενορχηστρώνει τους γάμους και τους έρωτες των άλλων και να το κάνει με επιτυχία - συνήθως. Τελευταίο της πετυχημένο προξενιό, εκείνο με το οποίο οδηγεί στον γάμο την αγαπημένη της γκουβερνάντα με έναν πλούσιο χήρο της περιοχής, τον κύριο Γουέστον. Στο μεταξύ, η Έμμα έχει πάρει υπό την προστασία της την νεαρή και αφελή Χάριετ, την οποία προορίζει για τον τοπικό εφημέριο κ. Έλτον, αν και η Χάριετ στρέφει τη ματιά της σε έναν αγρότη, τον Μάρτιν.
Η Έμμα εξακολουθεί να προωθεί την ιδέα του Έλτον στην Χάριετ, χωρίς να έχει ιδέα ότι ο ίδιος έχει μάτια μόνο για την Έμμα. Από κοντά της βρίσκεται ολοένα και συχνότερα ο Τζορτζ Νάιτλι, πλούσιος τζέντλεμαν, με ισχυρή την αίσθηση του δικαίου μέσα του, του οποίου ο αδελφός παντρεύτηκε την μεγαλύτερη αδελφή της Έμμα. Η Έμμα δεν δείχνει ιδιαίτερη ζέση να συνδεθεί ρομαντικά με κάποιον, αν και της αρέσει να μαθαίνει νέα για τον Φρανκ Τσόρτσιλ, γιο του κυρίου Γουέστον, τον οποίο δεν έχει γνωρίσει ποτέ από κοντά. Στο κάδρο μπαίνει και η Τζέιν, λατρεμένη ανιψιά της κουτσομπόλας γεροντοκόρης κυρίας Μπέιτς. Όσο τα ερωτικά μπερδέματα μεγαλώνουν και τα συναισθηματικά μπλεξίματα πυκνώνουν, οι κακές γλώσσες δίνουν και παίρνουν και τα κωμικά μπλεξίματα προκαλούν κοινωνικό κουτσομπολιό και αφόρητους μπελάδες. Το θέμα είναι το εξής: θα καταφέρει η Έμμα να ωριμάσει; Και να γνωρίσει τον έρωτα;
Η άποψή μας: Παλιότερα, οι ταινίες εποχής δεν ήταν του γούστου μου. Βαριόμουνα στην ιδέα να βλέπω ανθρώπους που δεν ζουν στο σήμερα, με ρούχα που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που φοράμε σήμερα, να μιλάνε με οξφορδιανά αγγλικά (καθώς, κατά βάση, οι ταινίες εποχής που καταναλώνουμε παγκοσμίως, έχουν ως επίκεντρο δράσης τους την Μεγάλη Βρετανία) και να καταπιέζουν τα συναισθήματά τους – ιδίως τα ερωτικά τους – εξαιτίας της συντηρητικής κοινωνίας εκείνων των... εποχών. Αυτά όλα άλλαξαν από τη στιγμή που είδα τα «Απομεινάρια μιας μέρας» του James Ivory, 27 χρόνια πίσω (γουάου, πάντα τρομάζω πόσο γρήγορα έχουν περάσει τα χρόνια)!
Εκεί λοιπόν ένιωσα ότι ναι, μπορεί να υπάρξει σαφέστατα αντίστιξη με την εκάστοτε σύγχρονη εποχή και κυρίως, ναι, μια ταινία εποχής μπορεί να είναι συνταρακτική! Ακόμα και σήμερα, οι ταινίες εποχής δεν είναι το πλέον αγαπημένο μου είδος (στον πάτο της λίστας μου, πάντως, με τα λιγότερο αγαπημένα κινηματογραφικά είδη βρίσκονται τα ντοκιμαντέρ, μετά τα μιούζικαλ και μετά οι ταινίες τρόμου της σειράς). Αλλά, ναι, και πάλι, μπορώ να δω μια ταινία εποχής και να πάθω πλάκα – όπως συνέβη με το «Πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται» - και να δω μια άλλη ταινία εποχής και να περάσω καλά, χωρίς να μιλάμε για κάτι το ιδιαίτερο.
Τέτοια περίπτωση είναι η «Έμμα». Η συγκεκριμένη «Έμμα». Που – ευτυχώς ή δυστυχώς – δεν πιάνεται από το οστενικό κείμενο για να μας δώσει μια μεταμοντερνιά. Καθόλου. Η ταινία κάνει τα αναμενόμενα, με πολύ ευχάριστο και με υψηλά στάνταρ παραγωγής τρόπο. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς μιας που στην παραγωγή βρίσκεται η Working Title, μανούλα σε κάτι τέτοια. Οπότε, έχουμε να κάνουμε με μια ρομαντική κομεντί (!!!) – στην Αγγλία για να καταλάβετε, η ταινία βγήκε στις αίθουσες στις 14 Φεβρουαρίου, ωσάν μια καθαρά αγιοβαλεντίνικη πρόταση – με υπέροχη δουλειά στην καλλιτεχνική διεύθυνση, τα ντεκόρ, τα κουστούμια, τη φωτογραφία, το μοντάζ, στα πάντα.
Το κείμενο είναι έξυπνο και αστείο, η σκηνοθεσία πράττει τα δέοντα και οι ηθοποιοί υπηρετούν με κέφι τις επιταγές που τους δίνονται. Για την εποχή που βγήκε το βιβλίο, η ηρωίδα του, η Έμμα, μπορεί να ήταν και μια τίνι τρόπω χειραφετημένη γυναίκα, μιας που για το μεγαλύτερο μέρος του δεν πίστευε πως η ευτυχία και η ολοκλήρωσή της θα μπορούσε να γίνει μέσω ενός γάμου. Αλλά, ας μην το πάμε τόσο μακριά, εξάλλου δεν νομίζω πως ενδιέφερε τους παραγωγούς τούτης της ταινίας να δείξουν κάτι τέτοιο. Ένα κεφάτο πορτρέτο μιας καλότροπης και με καλές προθέσεις κοπέλας παρακολουθούμε, η οποία υποκύπτει σε μια σειρά από σφάλματα εξαιτίας του εγωισμού της και της αλαζονείας της.
Αυτά της τα λάθη, όμως, την βοηθούν καθώς μπαίνει σε μια διαδικασία ωρίμανσης και βελτίωσης. Στο τέλος, όλα θα γίνουν κατά πως πρέπει, όλα θα τακτοποιηθούν και... κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Καλά περνάς, δεν κόβεις φλέβα, δυο – τρεις σκηνές έχουν πολύ πλάκα, αυτά. Μου κάνει εντύπωση πάντως το γεγονός κάτι τόσο επιδεικτικά αγγλικό να έχει γίνει ουσιαστικά ταινία τρεις φορές και στις τρεις με Αμερικάνους σκηνοθέτες και στις τρεις με Αμερικανίδες στον βασικό, πρωταγωνιστικό ρόλο! Εδώ, την Έμμα υποδύεται η Anya Taylor-Joy, που στην καταγωγή της έχει λίγο Αγγλία και λίγο Σκωτία αλλά είναι γέννημα – θρέμμα Αμερικανίδα. Την ανακαλύψαμε στην ταινία «Η μάγισσα» του Robert Eggers (της φήμης του πρόσφατου «Φάρου»), έκανε βήματα μπροστά με τα σιαμαλανικά «Ο διχασμένος» και «Glass» και λογικά θα μας απασχολεί πολύ συχνά από εδώ κι εμπρός μιας και είναι μόλις 24 ετών.
Όλο το υπόλοιπο καστ είναι γεμάτο Βρετανούς – αποκλειστικά. Από τον αγαπημένο παλαίουρα Bill Nighy, που υποδύεται τον πατέρα της Έμμα, μέχρι νέα φυντάνια που προέκυψαν από τον ανεξάρτητο βρετανικό κινηματογράφο (ο Johnny Flynn – Τζορτζ Νάιτλι στην ταινία – έδωσε τρομερή ερμηνεία στο «Κτήνος», ο Josh O'Connor – Μίστερ Έλτον στην ταινία – ήταν εξαιρετικός στο «Του Θεού η χώρα») μέχρι άλλα νέα φυντάνια, με φήμη από συμμετοχή στο «Sex Education» του Netflix – και ομιλώ για τους Tanya Reynolds και Connor Swindells. Πιο αγαπημένη όλων, η ψηλή αρτσούμπαλη Miranda Hart στο ρόλο της κουτσομπόλας Μις Μπέιτς – αν βρείτε ποτέ την τηλεοπτική σειρά «Miranda» στην οποία πρωταγωνιστούσε, να την δείτε, θα κατουρηθείτε στα γέλια.
Αυτά λοιπόν για την «Έμμα». Τελεία. Χωρίς παύλα.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 27 Φεβρουαρίου 2020 από την Tulip Ent.!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική