του Nick Broomfield.
So Long, Marianne
του zerVo (@moviesltd) 
Για να καταλάβει κανείς το μέγεθος της ψεύτικης πομπής που διακρίνει την φυλή μας, αρκεί να ανατρέξει στην ημερομηνία που ο (πραγματικά σπουδαίος) Leonard Cohen, αποδήμησε εις Κύριον, δηλαδή την 7η του Σεπτέμβρη του 2016. Δεν πρέπει να υπήρξε έστω ένας χρήστης κοινωνικού δικτύου, που να μην εξήρε το μέγεθος του, αποκαλώντας τον από μέγιστο τροβαδούρο (το λιγότερο) ίσαμε κορυφαίο ποιητή του αιώνα, στις πιο ακραίες αντιδράσεις, συνοδεύοντας την ανάρτηση με το βίντεο του Dance Me To The End Of Love, μιας και μέχρις εκεί έφταναν οι μουσικές γνώσεις. Από όλα αυτά τα εκατομμύρια, που έσπευσαν να αποχαιρετήσουν με θέρμη τον καλλιτέχνη, ελάχιστα έτη πριν, στην (πρώτη μετά από δεκαετίες) συναυλία που έδωσε στην Μαλακάσα, διάρκειας τριών εξαντλητικών ωρών, είναι ζήτημα να έδωσαν το παρόν περισσότεροι από δύο χιλιάδες νοματαίοι. Η διοργάνωση, δε, για να μην εκτεθεί έχει μεγεθύνει, ψευδώς, το συγκεκριμένο νούμερο στις πέντε. Έστω κι έτσι λυπηρό είναι, αφού ακόμη κι εγώ, ένθερμος τάχαμου οπαδός του Καναδού, προτίμησα την Βάρκιζα εκείνο το Ιουλιάτικο απόγευμα για το μπάνιο μου, από το Terra Vibe. Λες και την επομένη μέρα, η θάλασσα θα εξατμιζόταν.
Αρχές της δεκαετίας του 60, ένας ταλαντούχος, ανερχόμενος συγγραφέας, που ήδη οι λογοτεχνικοί κύκλοι μιλούν με τα καλύτερα λόγια για το έργο του, θα γνωρίσει σε ένα πανέμορφο νησί του Αιγαίου, την γυναίκα, που θα την θεωρήσει αυτό που αποκαλούμε, της ζωής του. Σταδιακά ο διανοούμενος, που έχει επιλέξει για τόπο έμπνευσης του την κοσμοπολίτικη Ύδρα, θα εξελιχθεί στον μεγάλο και τρανό Λέοναρντ Κόεν, αφού οι δονήσεις που του στέλνει στον νου η αγαπημένη του Μάριαν Ίλεν, μια κατάξανθη καλλονή από την Σκανδιναβία που θα αποφασίσει να μείνει κοντά του μαζί με τον ανήλικο γιο της, θα είναι τόσο ισχυρές, ώστε τα έργα του να γίνονται ανάρπαστα.
Μέρα με την ημέρα όμως, η πολυδιάστατη καλλιτεχνική ικανότητα του Κόεν να μαγεύει τα πλήθη, θα περάσει από τις γραμμές του κειμένου και τους στίχους των λυρικών του ποιημάτων στο τραγούδι, με συνέπεια ο Καναδός με τις εβραικές ρίζες να μετεξελιχθεί σε έναν διεθνή αστέρα του πενταγράμμου. Ο ολόκληρος χρόνος στο πλάι της Νορβηγίδας, πόντο πόντο θα μειωθεί στο εξάμηνο, κατοπινά στον μήνα, ύστερα σε λίγες βδομάδες, για να καταλήξει σε περιστασιακά σαββατοκύριακα. Προτού ο παθιασμένος έρωτας ανάμεσα τους σβήσει οριστικά, όπως ο ίδιος ο τραγουδοποιός θα αποδώσει με σπαραγμό και πόνο στην σκηνή, μέσα από το, γνωστό τοις πάσι φαντάζομαι, αποχαιρετιστήριο κομμάτι που συνέγραψε για Εκείνη.
Με αφορμή λοιπόν αυτό το μοιραίο ρομάντζο που έλαβε χώρα εδώ δίπλα μας, στα γαλήνια νερά του Σαρωνικού, μισό περίπου αιώνα πριν, η κάμερα του διακεκριμένου ντοκιμαντερίστα Nick Broomfield ταξιδεύει μέσα στον χρόνο για να ρίξει φως στο πως αυτή ακριβώς η σχέση στιγμάτισε αμφότερους τους εραστές. Τον ένα, μεταλλάσσοντας τον από φέρελπι μεν, μα γνώριμο μόνο στους γείτονες ψαράδες, γραφιά, σε έναν πασίγνωστο δημιουργό / ερμηνευτή, που με το έργο του επηρέασε μια ολάκερη γενιά ανθρώπων, οι οποίοι κυριολεκτικά τον λάτρεψαν. Μα την άλλη, αφήνοντας την στην ερημιά της, καθώς εκείνος βρισκόταν σε μακροσκελείς παγκόσμιες τουρνέ, να πνίγεται από την άγνοια της στον υδραικό μικρόκοσμο.
Το σχόλιο του κινηματογραφιστή, που δεν κρύβει την φιλική - το λιγότερο - σχέση του με την Ίλεν, γέρνει σαφώς με μια πιότερη συμπάθεια προς το πρόσωπο της, ενόσω ξετυλίγει συνάμα το κουβάρι της πορείας του Κόεν στην λεωφόρο της δόξας. Αλλά και της αναζήτησης μιας νέας ταυτότητας καθώς το ροκ (δεν μου βγαίνει, το φολκ, όπως θα άρμοζε κανονικά) σταριλίκι, θα τον οδηγήσει σε μονοπάτια περίεργα, που κάθε όμοιος του βίωσε στην καριέρα του: Αμέτρητες ερωμένες στο πλάι του, αλόγιστη χρήση ψυχοτρόπων ουσιών, μέχρι και εναλλακτική θρησκευτική ταλάντωση προς τον Βουδισμό, είχε στο πρόγραμμα του ο Λεονάρδος. Ποτέ του την Μαριαν δεν την λησμόνησε, όσο κι αν έδειχνε το αντίθετο.
Μελαγχολικό και συγκινητικό το δράμα που ξετυλίγουν οι φωτογραφίες της εποχής, ταυτόχρονα με τις αφηγήσεις όσων έζησαν πλάι στο ζευγάρι των δυο αγαπημένων. Διάβα αγάπης που δεν είχε ευτυχή κατάληξη, μολονότι κατά μια παραδοξότητα περίεργη, τα λόγια των τραγουδιών του Κόεν, πάντοτε είχαν την μονάκριβη του σαν βάση. Ακόμη κι αν είχε να την δει με τα μάτια του για μήνες. Το τέμπο της αφήγησης που ορίζουν οι πάντα μελωδικές, όσο και χαμηλότονες νότες του τροβαδούρου, κυλάει αργά και σταθερά, με ασίγαστο πάντως ενδιαφέρον, ίσαμε την δακρύβρεχτη σκηνή, σιμά στο νεκρικό κρεβάτι της αιώνιας αγαπημένης. Λήψη που δύσκολα θα αφήσει κάποιον χωρίς ένα ελάχιστο βούρκωμα στο βλέμμα.
Μια ματιά στο εύθραυστο πρόσωπο ενός από τους πιο γήινους αστέρες που ανέδειξε ο εικοστός αιώνας, μας σερβίρει ο έμπειρος σκηνοθέτης ροκιουμένταρυ, αφού ομοίως έχει παρουσιάσει φιλμικά ντοκουμέντα για την άστατη ζωή της Whitney και τον ανατρεπτικό βίο του Curt Cobain. Αυτή του η προσπάθεια εδώ είναι κάμποσο διαφορετική, αφού και ο ίδιος παίρνει ενεργό μέρος στην παράσταση, ως βασικό της κομμάτι και αυτόπτης παρατηρητής, κάτι που σπανίζει η αλήθεια είναι στις εφαρμογές των μοντέρνων τεκμηριώσεων. Κάτι που δεν είναι κατ ανάγκη θετικό, αφού εκ των προτέρων και ο ίδιος έχει αποφασίσει για την θέση που θα πάρει πάνω στο (όποιο) ζήτημα. Χωρίς όμως να του το έχει ζητήσει κανείς...
Μέρα με την ημέρα όμως, η πολυδιάστατη καλλιτεχνική ικανότητα του Κόεν να μαγεύει τα πλήθη, θα περάσει από τις γραμμές του κειμένου και τους στίχους των λυρικών του ποιημάτων στο τραγούδι, με συνέπεια ο Καναδός με τις εβραικές ρίζες να μετεξελιχθεί σε έναν διεθνή αστέρα του πενταγράμμου. Ο ολόκληρος χρόνος στο πλάι της Νορβηγίδας, πόντο πόντο θα μειωθεί στο εξάμηνο, κατοπινά στον μήνα, ύστερα σε λίγες βδομάδες, για να καταλήξει σε περιστασιακά σαββατοκύριακα. Προτού ο παθιασμένος έρωτας ανάμεσα τους σβήσει οριστικά, όπως ο ίδιος ο τραγουδοποιός θα αποδώσει με σπαραγμό και πόνο στην σκηνή, μέσα από το, γνωστό τοις πάσι φαντάζομαι, αποχαιρετιστήριο κομμάτι που συνέγραψε για Εκείνη.
Με αφορμή λοιπόν αυτό το μοιραίο ρομάντζο που έλαβε χώρα εδώ δίπλα μας, στα γαλήνια νερά του Σαρωνικού, μισό περίπου αιώνα πριν, η κάμερα του διακεκριμένου ντοκιμαντερίστα Nick Broomfield ταξιδεύει μέσα στον χρόνο για να ρίξει φως στο πως αυτή ακριβώς η σχέση στιγμάτισε αμφότερους τους εραστές. Τον ένα, μεταλλάσσοντας τον από φέρελπι μεν, μα γνώριμο μόνο στους γείτονες ψαράδες, γραφιά, σε έναν πασίγνωστο δημιουργό / ερμηνευτή, που με το έργο του επηρέασε μια ολάκερη γενιά ανθρώπων, οι οποίοι κυριολεκτικά τον λάτρεψαν. Μα την άλλη, αφήνοντας την στην ερημιά της, καθώς εκείνος βρισκόταν σε μακροσκελείς παγκόσμιες τουρνέ, να πνίγεται από την άγνοια της στον υδραικό μικρόκοσμο.
Το σχόλιο του κινηματογραφιστή, που δεν κρύβει την φιλική - το λιγότερο - σχέση του με την Ίλεν, γέρνει σαφώς με μια πιότερη συμπάθεια προς το πρόσωπο της, ενόσω ξετυλίγει συνάμα το κουβάρι της πορείας του Κόεν στην λεωφόρο της δόξας. Αλλά και της αναζήτησης μιας νέας ταυτότητας καθώς το ροκ (δεν μου βγαίνει, το φολκ, όπως θα άρμοζε κανονικά) σταριλίκι, θα τον οδηγήσει σε μονοπάτια περίεργα, που κάθε όμοιος του βίωσε στην καριέρα του: Αμέτρητες ερωμένες στο πλάι του, αλόγιστη χρήση ψυχοτρόπων ουσιών, μέχρι και εναλλακτική θρησκευτική ταλάντωση προς τον Βουδισμό, είχε στο πρόγραμμα του ο Λεονάρδος. Ποτέ του την Μαριαν δεν την λησμόνησε, όσο κι αν έδειχνε το αντίθετο.
Μελαγχολικό και συγκινητικό το δράμα που ξετυλίγουν οι φωτογραφίες της εποχής, ταυτόχρονα με τις αφηγήσεις όσων έζησαν πλάι στο ζευγάρι των δυο αγαπημένων. Διάβα αγάπης που δεν είχε ευτυχή κατάληξη, μολονότι κατά μια παραδοξότητα περίεργη, τα λόγια των τραγουδιών του Κόεν, πάντοτε είχαν την μονάκριβη του σαν βάση. Ακόμη κι αν είχε να την δει με τα μάτια του για μήνες. Το τέμπο της αφήγησης που ορίζουν οι πάντα μελωδικές, όσο και χαμηλότονες νότες του τροβαδούρου, κυλάει αργά και σταθερά, με ασίγαστο πάντως ενδιαφέρον, ίσαμε την δακρύβρεχτη σκηνή, σιμά στο νεκρικό κρεβάτι της αιώνιας αγαπημένης. Λήψη που δύσκολα θα αφήσει κάποιον χωρίς ένα ελάχιστο βούρκωμα στο βλέμμα.
Μια ματιά στο εύθραυστο πρόσωπο ενός από τους πιο γήινους αστέρες που ανέδειξε ο εικοστός αιώνας, μας σερβίρει ο έμπειρος σκηνοθέτης ροκιουμένταρυ, αφού ομοίως έχει παρουσιάσει φιλμικά ντοκουμέντα για την άστατη ζωή της Whitney και τον ανατρεπτικό βίο του Curt Cobain. Αυτή του η προσπάθεια εδώ είναι κάμποσο διαφορετική, αφού και ο ίδιος παίρνει ενεργό μέρος στην παράσταση, ως βασικό της κομμάτι και αυτόπτης παρατηρητής, κάτι που σπανίζει η αλήθεια είναι στις εφαρμογές των μοντέρνων τεκμηριώσεων. Κάτι που δεν είναι κατ ανάγκη θετικό, αφού εκ των προτέρων και ο ίδιος έχει αποφασίσει για την θέση που θα πάρει πάνω στο (όποιο) ζήτημα. Χωρίς όμως να του το έχει ζητήσει κανείς...
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 12 Δεκεμβρίου 2019 από την Strada Films!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική