Το Τραγούδι Των Σκορπιών
του Anup Singh. Με τους Golshifteh Farahani, Irrfan Khan, Waheeda Rehman, Shashank Arora, Kritika Pande, Sara Arjun, Shefali Bhushan, Tillotama Shome.
Scorpio Rising
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Δώσε μου τώρα να πιω/ Πλάι σου να σκοτωθώ/ Το δηλητήριο που κράτησες για μένα...
Ο Anup Singh γεννήθηκε στην Τανζανία. Σπούδασε κινηματογράφο στο Πανεπιστήμιο της Βομβάης και στο Ινστιτούτο Φιλμ και Τηλεόρασης στην Πουν, στην Ινδία. Διαθέτει βρετανικό διαβατήριο και τα τελευταία 16 χρόνια ζει στην Ελβετία. Την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία τη γύρισε το 2001. Είχε τίτλο «Ekti Nodir Naam» (αγγλικός τίτλος: The Name of a River), είχε προσκληθεί σε πάνω από 30 κινηματογραφικά φεστιβάλ ανά τον κόσμο και βραβεύτηκε ως η καλύτερη ταινία πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη εκείνη τη χρονιά στην Ινδία. Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία που γύρισε είχε τίτλο «Qissa: The Tale of a Lonely Ghost» (2013) κι έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ του Τορόντο. Η ταινία Το Τραγούδι Των Σκορπιών (The Song of Scorpions) πήρε διθυραμβικές κριτικές κι έχει κερδίσει έως σήμερα 15 βραβεία, μεταξύ των οποίων κι εκείνο Καλύτερης Ασιατικής Ταινίας από το Netpac (Network for the Promotion of Asian Cinema). Η συνάδελφος του Singh, Mira Nair, έχει δηλώσει: «Η ταινία είναι ένα όνειρο γεμάτο δύναμη. Ένα λαμπρό αριστούργημα. Ο Anup Singh είναι μια ιδιοφυΐα».
Αυτή είναι η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του σκηνοθέτη. Η παγκόσμια πρεμιέρα της δόθηκε στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, τον Αύγουστο του 2017, ενώ έπειτα συμμετείχε σε μια σειρά από άλλα φεστιβάλ.
Η υπόθεση: Υπάρχει ένας αρχαίος μύθος, που λέει ότι στα βάθη της ερήμου του Τζαϊσαλμέρ, στο Ρατζαστάν, το τσίμπημα από τον τοπικό σκορπιό οδηγεί το θύμα στο θάνατο μέσα σε 24 ώρες. Το δηλητήριο του σκορπιού δημιουργεί μια πυρετώδη μελωδία μέσα στο θύμα. Ο μόνος τρόπος για να σωθεί αυτός που έχει τσιμπηθεί, είναι να βρει έναν σοφό τραγουδιστή, που μπορεί να «διαβάσει» αυτήν τη μελωδία στον παλμό του, και στη συνέχεια να τραγουδήσει μια «αντίθετη» μελωδία… Η Νουράν, ανέμελη και προκλητικά ανεξάρτητη, είναι μια όμορφη, νεαρή γυναίκα, που μαθαίνει την αρχαία τέχνη του θεραπευτή από τη – σεβαστή από τους πάντες – γιαγιά της, η οποία γνωρίζει πώς να τραγουδήσει για να σώσει κάποιον από το τσίμπημα των σκορπιών. Όταν ο Άανταμ, που εμπορεύεται καμήλες στην έρημο του Ρατζαστάν, ακούσει τη Νουράν να τραγουδάει, την ερωτεύεται απεγνωσμένα. Αλλά πριν καλά καλά μπορέσουν να γνωριστούν περισσότερο μεταξύ τους, η Νουράν «δηλητηριάζεται» από μια αναίσχυντη προδοσία. Μια προδοσία που την οδηγεί σε ένα επικίνδυνο ταξίδι, από τη μία για να εκδικηθεί κι από την άλλη για να βρει το τραγούδι της.
Η άποψή μας: Μια ιστορία αγάπης, έρωτα, προδοσίας και εκδίκησης είναι ετούτη εδώ που μας αφηγείται η συγκεκριμένη ταινία. Μια ταινία που αντλεί την έμπνευσή της από υλικά με τα οποία φτιάχτηκαν μερικές από τις καλύτερες αρχαιοελληνικές τραγωδίες. Μόνο που ο σκηνοθέτης δείχνει κάπως μπερδεμένος στις προθέσεις του. Και άτολμος. Και χωρίς να παίρνει ξεκάθαρη θέση. Αφήνοντας στον θεατή να κάνει όλη τη... βρόμικη δουλειά. Εντάξει, δεν είναι κακό μια ταινία να δίνει χώρο για ερμηνείες. Εδώ όμως τα πράγματα εντέλει δεν πήγαν έτσι όπως ενδεχομένως θα το ήθελαν οι δημιουργοί του φιλμ. Αρχικά, να δούμε τα θετικά.
Εντάξει, είμαι προκατειλημμένος: αγαπώ οτιδήποτε στο οποίο συμμετέχει η Golshifteh Farahani! Η γυναίκα αυτή είναι μαγνητική σαν οπτασία, τόσο γήινη και τόσο αιθέρια ταυτόχρονα, το απόλυτο θηλυκό. Μα δείτε τη σκηνή όπου διώχνει το αλάτι από το πρόσωπο του συζύγου της χρησιμοποιώντας τη γλώσσα της! Τόσο υπέροχα αισθαντική σκηνή, που με κάποια άλλη ηθοποιό θα μπορούσε να πέσει στο όριο της φτήνιας και της χυδαιότητας. Και ο Irrfan Khan είναι εξαιρετικός ηθοποιός. Πάντοτε. Κι εδώ. Σε έναν ρόλο παρεξηγήσιμο – και δικαίως. Γιατί το τεράστιο ηθικό ζήτημα που θέτει (διστακτικά, είναι η αλήθεια) η ταινία στον θεατή είναι το εξής: μπορεί κάτι τόσο τερατώδες όσο αυτό που μηχανεύτηκε ο συγκεκριμένος, να δικαιολογηθεί στο όνομα της αγάπης; Δύσκολο. Πολύ δύσκολο. Ιδίως στους καιρούς μας.
Οπότε, φαίνεται εντελώς παράξενο το γεγονός ότι η ταινία φαίνεται να επιδιώκει να μας τον κάνει συμπαθή. Δεν ξέρω, το νιώθω φάουλ αυτό το σημείο. Προχωράμε. Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο στην ταινία είναι η καθαρότητα της εικόνας: έχει γίνει απίστευτη δουλειά στη διεύθυνση φωτογραφίας, έτσι ώστε και τα βραδινά πλάνα να είναι άψογα και υποβλητικά αλλά κυρίως τα πλάνα της ημέρας, με το σκληρό φως της ερήμου, φαίνονται σπουδαία – με τρομερή λεπτομέρεια κόκκου άμμου! Πραγματικά εντυπωσιακή η ταινία σε επίπεδο εικόνας. Και η μουσική είναι σαγηνευτική. Και από άποψη δευτέρων και τρίτων επιπέδων: Το όνομα του βασικού ήρωα είναι Aadam: σαν να λέμε ο Αδάμ; Είναι αυτοί οι πρωτόπλαστοι; Είναι ο σκορπιός ο καταραμένος όφης; Και είναι τελικά ο Αδάμ εκείνος που δίνει στην Εύα να δαγκάσει τον απαγορευμένο καρπό για να την κάνει δικιά του; Οι σχέσεις οριοθετούνται καθαρά, εντάξει με την παραπάνω ερμηνεία ίσως να το παράκανα. Ας είναι.
Όμορφη ταινία να τη βλέπεις, κούκλα η Farahani, ελκυστικός ο μύθος – στόρι, έξυπνη η ιδέα του ότι μπορείς να γλυτώσεις κάποιον από το δηλητήριο ενός σκορπιού, τραγουδώντας του. Αλλά... Οι ρυθμοί είναι αργοί, γενικώς η ταινία αργεί να πάρει μπρος, το μοντάζ δεν βοηθάει στην απόκτηση λειτουργικότητας και ροής και για τέτοιου είδους ταινία η θολή εικόνα του μηνύματος λειτουργεί εις βάρος της. Εντέλει, τι έχει σημασία; Η προδοσία; Ο έρωτας; Η εκδίκηση; Η συγχώρεση; Τόσο πολλά ενδιαφέροντα επιμέρους στοιχεία, τόση αδυναμία στη σύνθεση ενός συνόλου ισάξιου με τα επιμέρους στοιχεία...
Η υπόθεση: Υπάρχει ένας αρχαίος μύθος, που λέει ότι στα βάθη της ερήμου του Τζαϊσαλμέρ, στο Ρατζαστάν, το τσίμπημα από τον τοπικό σκορπιό οδηγεί το θύμα στο θάνατο μέσα σε 24 ώρες. Το δηλητήριο του σκορπιού δημιουργεί μια πυρετώδη μελωδία μέσα στο θύμα. Ο μόνος τρόπος για να σωθεί αυτός που έχει τσιμπηθεί, είναι να βρει έναν σοφό τραγουδιστή, που μπορεί να «διαβάσει» αυτήν τη μελωδία στον παλμό του, και στη συνέχεια να τραγουδήσει μια «αντίθετη» μελωδία… Η Νουράν, ανέμελη και προκλητικά ανεξάρτητη, είναι μια όμορφη, νεαρή γυναίκα, που μαθαίνει την αρχαία τέχνη του θεραπευτή από τη – σεβαστή από τους πάντες – γιαγιά της, η οποία γνωρίζει πώς να τραγουδήσει για να σώσει κάποιον από το τσίμπημα των σκορπιών. Όταν ο Άανταμ, που εμπορεύεται καμήλες στην έρημο του Ρατζαστάν, ακούσει τη Νουράν να τραγουδάει, την ερωτεύεται απεγνωσμένα. Αλλά πριν καλά καλά μπορέσουν να γνωριστούν περισσότερο μεταξύ τους, η Νουράν «δηλητηριάζεται» από μια αναίσχυντη προδοσία. Μια προδοσία που την οδηγεί σε ένα επικίνδυνο ταξίδι, από τη μία για να εκδικηθεί κι από την άλλη για να βρει το τραγούδι της.
Η άποψή μας: Μια ιστορία αγάπης, έρωτα, προδοσίας και εκδίκησης είναι ετούτη εδώ που μας αφηγείται η συγκεκριμένη ταινία. Μια ταινία που αντλεί την έμπνευσή της από υλικά με τα οποία φτιάχτηκαν μερικές από τις καλύτερες αρχαιοελληνικές τραγωδίες. Μόνο που ο σκηνοθέτης δείχνει κάπως μπερδεμένος στις προθέσεις του. Και άτολμος. Και χωρίς να παίρνει ξεκάθαρη θέση. Αφήνοντας στον θεατή να κάνει όλη τη... βρόμικη δουλειά. Εντάξει, δεν είναι κακό μια ταινία να δίνει χώρο για ερμηνείες. Εδώ όμως τα πράγματα εντέλει δεν πήγαν έτσι όπως ενδεχομένως θα το ήθελαν οι δημιουργοί του φιλμ. Αρχικά, να δούμε τα θετικά.
Εντάξει, είμαι προκατειλημμένος: αγαπώ οτιδήποτε στο οποίο συμμετέχει η Golshifteh Farahani! Η γυναίκα αυτή είναι μαγνητική σαν οπτασία, τόσο γήινη και τόσο αιθέρια ταυτόχρονα, το απόλυτο θηλυκό. Μα δείτε τη σκηνή όπου διώχνει το αλάτι από το πρόσωπο του συζύγου της χρησιμοποιώντας τη γλώσσα της! Τόσο υπέροχα αισθαντική σκηνή, που με κάποια άλλη ηθοποιό θα μπορούσε να πέσει στο όριο της φτήνιας και της χυδαιότητας. Και ο Irrfan Khan είναι εξαιρετικός ηθοποιός. Πάντοτε. Κι εδώ. Σε έναν ρόλο παρεξηγήσιμο – και δικαίως. Γιατί το τεράστιο ηθικό ζήτημα που θέτει (διστακτικά, είναι η αλήθεια) η ταινία στον θεατή είναι το εξής: μπορεί κάτι τόσο τερατώδες όσο αυτό που μηχανεύτηκε ο συγκεκριμένος, να δικαιολογηθεί στο όνομα της αγάπης; Δύσκολο. Πολύ δύσκολο. Ιδίως στους καιρούς μας.
Οπότε, φαίνεται εντελώς παράξενο το γεγονός ότι η ταινία φαίνεται να επιδιώκει να μας τον κάνει συμπαθή. Δεν ξέρω, το νιώθω φάουλ αυτό το σημείο. Προχωράμε. Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο στην ταινία είναι η καθαρότητα της εικόνας: έχει γίνει απίστευτη δουλειά στη διεύθυνση φωτογραφίας, έτσι ώστε και τα βραδινά πλάνα να είναι άψογα και υποβλητικά αλλά κυρίως τα πλάνα της ημέρας, με το σκληρό φως της ερήμου, φαίνονται σπουδαία – με τρομερή λεπτομέρεια κόκκου άμμου! Πραγματικά εντυπωσιακή η ταινία σε επίπεδο εικόνας. Και η μουσική είναι σαγηνευτική. Και από άποψη δευτέρων και τρίτων επιπέδων: Το όνομα του βασικού ήρωα είναι Aadam: σαν να λέμε ο Αδάμ; Είναι αυτοί οι πρωτόπλαστοι; Είναι ο σκορπιός ο καταραμένος όφης; Και είναι τελικά ο Αδάμ εκείνος που δίνει στην Εύα να δαγκάσει τον απαγορευμένο καρπό για να την κάνει δικιά του; Οι σχέσεις οριοθετούνται καθαρά, εντάξει με την παραπάνω ερμηνεία ίσως να το παράκανα. Ας είναι.
Όμορφη ταινία να τη βλέπεις, κούκλα η Farahani, ελκυστικός ο μύθος – στόρι, έξυπνη η ιδέα του ότι μπορείς να γλυτώσεις κάποιον από το δηλητήριο ενός σκορπιού, τραγουδώντας του. Αλλά... Οι ρυθμοί είναι αργοί, γενικώς η ταινία αργεί να πάρει μπρος, το μοντάζ δεν βοηθάει στην απόκτηση λειτουργικότητας και ροής και για τέτοιου είδους ταινία η θολή εικόνα του μηνύματος λειτουργεί εις βάρος της. Εντέλει, τι έχει σημασία; Η προδοσία; Ο έρωτας; Η εκδίκηση; Η συγχώρεση; Τόσο πολλά ενδιαφέροντα επιμέρους στοιχεία, τόση αδυναμία στη σύνθεση ενός συνόλου ισάξιου με τα επιμέρους στοιχεία...
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 19 Σεπτεμβρίου 2019 από την Seven Films!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική