Την κοινωνική του ευαισθησία, πάνω σε μια πραγματική τραγωδία, που δεν απαντάται ούτε σε τρικοκοσμικά κράτη, επέδειξε το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας, αφιερώνοντας μια από τις προβολές του Διαγωνιστικού του τμήματος, στον άδικα χαμένο Ζακ Κωστόπουλο. Με την συμπλήρωση ενός έτους από την στυγερή του δολοφονία, ακριβώς στο κέντρο των Αθηνών, όπως μας ενημέρωσε ελάχιστα πριν πέσουν τα φώτα της προβολής, η Κυρία Κοκάλου, εκπρόσωπος της ομάδας Justice For Zach / Zackie, θα πραγματοποιηθεί πορεία στις 21 του Σεπτέμβρη, από τον τόπο του φονικού μέχρι το Σύνταγμα. Εκεί θα ακολουθήσει συζήτηση με βασικό σύνθημα, "Ένας χρόνος χωρίς δικαιοσύνη. Ένας χρόνος αγώνα."
Μια μικρή παρέμβαση από μέρους μου, που δεν έχει να κάνει εννοείται με την τιμή στην μνήμη ενός νέου παιδιού, που το μέλλον ανοιγόταν ολόφωτο μπρος του. Επί ενός 24ώρου και μέχρι την αποκάλυψη της πραγματικής ταυτότητας του θύματος, για τους πάντες, ο τόσο βάναυσα δολοφονημένος στο καλντερίμι της Γλάδστωνος από τους θιασώτες του παρακράτους, δεν ήταν ένας δυναμικός ακτιβιστής, μαχητής ιδανικών και φέρελπις καλλιτέχνης. Αλλά ένα πρεζάκι, όπως τον ανέδειξαν τα μέσα ένα κλεφτρόνι που εισήλθε στο χρυσοχοείο για να σουλάρει ότι θα έβρισκε μπρος του. Ένας παρίας, ένας άστεγος, ένα απόβρασμα. που μάλλον εκείνοι που τον εξόντωσαν, ίσως και σε άμυνα, προφανώς προστάτεψαν τα υπάρχοντα τους. ΓΙΑ 24 ΟΛΟΚΛΗΡΕΣ ΩΡΕΣ δεν αντέδρασε κανείς. Και ξέρεις γιατί? Γιατί τα πρεζάκια που σωριάζονται στο τόξο από την Καποδιστρίου μέχρι την Σατωβριάνδου, δεν είναι εν δυνάμει άνθρωποι. Είναι ζόμπι, άυλα, αόρατα, περνάμε μόνιμα από δίπλα τους και η ματιά μας τα αποφεύγει σαν να μην υπάρχουν, πεθαμένοι already. Αν η δολοφονία, που συντάραξε το πανελλήνιο, δεν μπορεί να γίνει πιστευτό πως συνέβη σε μια πρωτεύουσα Δυτικοευρωπαικού κράτους, τι να πει κανείς για την απαθή στάση του συνόλου, για μια ημέρα ολόκληρη, που θεωρούσε τον άσημο νεκρό ένα μίασμα? Αίσχος, ασέβεια και ατιμία! Ελπίζω κάποια στιγμή το συνεπές στην στάση του μπροστά στα μείζονα κοινωνικά θέματα, φεστιβάλ, όπως αυτό των περιπλανώμενων νεκροζώντανών, που "έλα μωρέ με τους ναρκομανείς" δεν τους δίνει σημασία κανείς, να κινήσει και αυτό το θέμα, στα μέτρα των δυνάμεων του.
Μια μικρή παρέμβαση από μέρους μου, που δεν έχει να κάνει εννοείται με την τιμή στην μνήμη ενός νέου παιδιού, που το μέλλον ανοιγόταν ολόφωτο μπρος του. Επί ενός 24ώρου και μέχρι την αποκάλυψη της πραγματικής ταυτότητας του θύματος, για τους πάντες, ο τόσο βάναυσα δολοφονημένος στο καλντερίμι της Γλάδστωνος από τους θιασώτες του παρακράτους, δεν ήταν ένας δυναμικός ακτιβιστής, μαχητής ιδανικών και φέρελπις καλλιτέχνης. Αλλά ένα πρεζάκι, όπως τον ανέδειξαν τα μέσα ένα κλεφτρόνι που εισήλθε στο χρυσοχοείο για να σουλάρει ότι θα έβρισκε μπρος του. Ένας παρίας, ένας άστεγος, ένα απόβρασμα. που μάλλον εκείνοι που τον εξόντωσαν, ίσως και σε άμυνα, προφανώς προστάτεψαν τα υπάρχοντα τους. ΓΙΑ 24 ΟΛΟΚΛΗΡΕΣ ΩΡΕΣ δεν αντέδρασε κανείς. Και ξέρεις γιατί? Γιατί τα πρεζάκια που σωριάζονται στο τόξο από την Καποδιστρίου μέχρι την Σατωβριάνδου, δεν είναι εν δυνάμει άνθρωποι. Είναι ζόμπι, άυλα, αόρατα, περνάμε μόνιμα από δίπλα τους και η ματιά μας τα αποφεύγει σαν να μην υπάρχουν, πεθαμένοι already. Αν η δολοφονία, που συντάραξε το πανελλήνιο, δεν μπορεί να γίνει πιστευτό πως συνέβη σε μια πρωτεύουσα Δυτικοευρωπαικού κράτους, τι να πει κανείς για την απαθή στάση του συνόλου, για μια ημέρα ολόκληρη, που θεωρούσε τον άσημο νεκρό ένα μίασμα? Αίσχος, ασέβεια και ατιμία! Ελπίζω κάποια στιγμή το συνεπές στην στάση του μπροστά στα μείζονα κοινωνικά θέματα, φεστιβάλ, όπως αυτό των περιπλανώμενων νεκροζώντανών, που "έλα μωρέ με τους ναρκομανείς" δεν τους δίνει σημασία κανείς, να κινήσει και αυτό το θέμα, στα μέτρα των δυνάμεων του.
Η ταινία μνημόσυνο στον Ζακ, έχει τον τίτλο Μουσώνας (Monsoon) [Διεθνές Διαγωνιστικό] και σκηνοθετικά υπογράφεται από τον εγκατεστημένο από πολύ νεαρή ηλικία στο Λονδίνο, ως πρόσφυγας που απέδρασε από την μανία των Χμερ, Καμποτζιανό Hong Khaou, ενώ αποτελεί παραγωγή του BBC. Αυτοαναφορικό στην θεματική βάση του το έργο, περιγράφει το ταξίδι του Κιτ, ενός πρώην animation ;artist, στην γενέτειρα του Χο Τι Μινχ, νυν Σαιγκόν, τριάντα χρόνια μετά από την οικογενειακή φυγή προς την Μεγάλη Βρετανία λόγω του πολέμου. Ο 35χρονος άντρας, με ελάχιστες θύμησες στο μυαλό του από την παιδική του ηλικία, θα αντιληφθεί έναν κόσμο εντελώς ξένο να ξετυλίγεται δίπλα του, δημιουργώντας του την αίσθηση πως είναι ένας τουρίστας και όχι ένας ξεριζωμένος που επανήλθε στον τόπο του.
Η πρωτεύουσα του Βιετνάμ, κινηματογραφημένη άψογα, τονίζεται από το σενάριο ως ένα κομφούζιο, απτό όπως και κοινωνικό, ένα φρενοκομείο θορύβων και ντεκαντάνς καταστάσεων που ξενίζει τον καλομαθημένο Βρετανό. Που οι δεσμοί του με την πατρίδα κόπηκαν μονομιάς από τους ίδιους του τους γονείς, τις στάχτες των οποίων έχει μαζί του για να τις σκορπίσει γύρω από το Κίτρινο Ποτάμι. Μια χαρτογράφηση του χθες και του σήμερα της πολύπαθης, όσο και υπερήφανης ως νικήτριας κατά του ιμπεριαλισμού, χώρας, που αλλάζει ολοταχώς, προς τα πάμφτωχα μέτρα όλων των όμορων κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Έξοχη η ερμηνεία του Henry Golding, διάσημου από την παρουσία του στο ριγμένο Crazy Rich Asians, στον ρόλο του άχαρα προβληματισμένου Ευρωπαίου (πια) Βιετναμέζου. Η προέκταση στο κομμάτι της ομοφυλοφιλίας του, δεν βρίσκω που προσθέτει κάτι στο σύνολο, ακόμη κι αν συνδυαστεί αλληγορικά με το γεγονός του ερωτικού του δεσμού, με Αμερικανό σχεδιαστή μόδας που κατοικεί μόνιμα στην Σαιγκόν. Εκτιμώ πως περισσότερο ζουμί βγάζει η υποιστορία της γνωριμίας του με την σπουδαγμένη συνομήλικη ξεναγό, που δεν μπορεί να ανοίξει τα φτερά της και να φύγει στο εξωτερικό, αλλά και με τον αναστατωμένο οικονομικά εξάδελφο, του οποίου η φαμίλια δεν πέτυχε επίσης να το σκάσει, σε περιόδους αβάστακτες και σκιώδεις. Αξιοπρεπές, το λιγότερο, το πρώτο δείγμα γραφής του διαγωνιστικού τμήματος.
Η πρωτεύουσα του Βιετνάμ, κινηματογραφημένη άψογα, τονίζεται από το σενάριο ως ένα κομφούζιο, απτό όπως και κοινωνικό, ένα φρενοκομείο θορύβων και ντεκαντάνς καταστάσεων που ξενίζει τον καλομαθημένο Βρετανό. Που οι δεσμοί του με την πατρίδα κόπηκαν μονομιάς από τους ίδιους του τους γονείς, τις στάχτες των οποίων έχει μαζί του για να τις σκορπίσει γύρω από το Κίτρινο Ποτάμι. Μια χαρτογράφηση του χθες και του σήμερα της πολύπαθης, όσο και υπερήφανης ως νικήτριας κατά του ιμπεριαλισμού, χώρας, που αλλάζει ολοταχώς, προς τα πάμφτωχα μέτρα όλων των όμορων κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Έξοχη η ερμηνεία του Henry Golding, διάσημου από την παρουσία του στο ριγμένο Crazy Rich Asians, στον ρόλο του άχαρα προβληματισμένου Ευρωπαίου (πια) Βιετναμέζου. Η προέκταση στο κομμάτι της ομοφυλοφιλίας του, δεν βρίσκω που προσθέτει κάτι στο σύνολο, ακόμη κι αν συνδυαστεί αλληγορικά με το γεγονός του ερωτικού του δεσμού, με Αμερικανό σχεδιαστή μόδας που κατοικεί μόνιμα στην Σαιγκόν. Εκτιμώ πως περισσότερο ζουμί βγάζει η υποιστορία της γνωριμίας του με την σπουδαγμένη συνομήλικη ξεναγό, που δεν μπορεί να ανοίξει τα φτερά της και να φύγει στο εξωτερικό, αλλά και με τον αναστατωμένο οικονομικά εξάδελφο, του οποίου η φαμίλια δεν πέτυχε επίσης να το σκάσει, σε περιόδους αβάστακτες και σκιώδεις. Αξιοπρεπές, το λιγότερο, το πρώτο δείγμα γραφής του διαγωνιστικού τμήματος.
Και από την υγρή Άπω Ανατολή του σήμερα, ταξιδεύουμε στα Χανσεατικά παράλια της Βόρειας Ευρώπης και πιο συγκεκριμένα στο Αμβούργο της δεκαετίας του 70, πολυσύχναστου λιμένα, που ορίζει το φόντο της νέας δημιουργίας του φιλέλληνα και πάντα ξεχωριστού όταν έχει κάτι να πει καλλιτεχνικά, Fatih Akim. Η ταινία του Το Χρυσό Γάντι (Der goldene Handschuh) [Τα Αγαπημένα των Φεστιβάλ - Festival Darlings] στην ουσία αποτελεί ένα χρονικό της δράσης του διαβόητου ως χασάπη του Ζανκτ Πάουλι, Φριτζ Χόνκα. Ενός ψυχικά άστατου άντρα, μονίμως μεθυσμένου, που η γνωριμία του με ηλικιωμένες γυναίκες (ενίοτε ιερόδουλες) στο ομώνυμο του τίτλου, κακόφημο μπαρ της συνοικίας του, κατέληγε συνήθως στον αποτρόπαιο σφαγιασμό τους. Μια υπόθεση που τάραξε την κοινή γνώμη της Γερμανίας την περίοδο της δράσης του φοβιστικής όψης σιχαμένου, που η εξωφρενικής βρωμιάς τρώγλη του, αποτέλεσε τον τάφο (κυριολεκτικά) για τις μοναχικές, περιθωριοποιημένες γριές πόρνες.
Όμοια ταινία στην καριέρα του δεν έχει φτιάξει ξανά ο Akin. Και δεν αναφέρομαι στο ζήτημα της αστυνομικής έκφανσης, που φυσικά εκτοξεύεται προς το φινάλε, λίγο πριν την τελική αποκάλυψη, μα σε αυτό της στυγερής αγριότητας των ματωμένων πλάνων του, που απλώς φτάνουν σε φρίκη μισό επίπεδο παρακάτω από το Irreversible. Ταινίας του Noe, που δεν έχει και λίγες ομοιότητες με του αγαπημένου στα μέρη μας καλλιτέχνη, καθώς τα πάντα ξεκινούν από ένα τρισάθλιο καταγώγιο, που στην πραγματικότητα αντικατοπτρίζει την εικόνα μιας ξεπεσμένης, μηδενικών ηθικών αξιών κοινωνίας. Που ακόμη χειρότερα, προκαλεί και την άμαθη νεολαία, να διαβεί το κατώφλι της κατηφόρας της. Σπουδαία η μεταμόρφωση σε τέρας, μέσω προσθετικών προσώπου, για τον 22χρονο πρωταγωνιστή Jan Dassler, προκειμένου να μοιάσει με τον μεσήλικα Κουασιμόδο Χόνκα, ακόμη πιο σημαντική δουλειά στο κάστινγκ, ώστε να εντοπιστούν οι τσακισμένες μορφές εκείνες που θα στήσουν το κατάλληλο παρακμιακό Fassbinderικό πανηγύρι. Δεν λησμονιέται εύκολα ούτε μισό πλάνο του αυστηρά ακατάλληλου έργου, που αναμένεται να σηκώσει θυελλώδεις κουβέντες με όσα προβάλλει.
Όμοια ταινία στην καριέρα του δεν έχει φτιάξει ξανά ο Akin. Και δεν αναφέρομαι στο ζήτημα της αστυνομικής έκφανσης, που φυσικά εκτοξεύεται προς το φινάλε, λίγο πριν την τελική αποκάλυψη, μα σε αυτό της στυγερής αγριότητας των ματωμένων πλάνων του, που απλώς φτάνουν σε φρίκη μισό επίπεδο παρακάτω από το Irreversible. Ταινίας του Noe, που δεν έχει και λίγες ομοιότητες με του αγαπημένου στα μέρη μας καλλιτέχνη, καθώς τα πάντα ξεκινούν από ένα τρισάθλιο καταγώγιο, που στην πραγματικότητα αντικατοπτρίζει την εικόνα μιας ξεπεσμένης, μηδενικών ηθικών αξιών κοινωνίας. Που ακόμη χειρότερα, προκαλεί και την άμαθη νεολαία, να διαβεί το κατώφλι της κατηφόρας της. Σπουδαία η μεταμόρφωση σε τέρας, μέσω προσθετικών προσώπου, για τον 22χρονο πρωταγωνιστή Jan Dassler, προκειμένου να μοιάσει με τον μεσήλικα Κουασιμόδο Χόνκα, ακόμη πιο σημαντική δουλειά στο κάστινγκ, ώστε να εντοπιστούν οι τσακισμένες μορφές εκείνες που θα στήσουν το κατάλληλο παρακμιακό Fassbinderικό πανηγύρι. Δεν λησμονιέται εύκολα ούτε μισό πλάνο του αυστηρά ακατάλληλου έργου, που αναμένεται να σηκώσει θυελλώδεις κουβέντες με όσα προβάλλει.
zerVo
