Ο Φαροφύλακας
του Kristoffer Nyholm. Με τους Gerard Butler, Peter Mullan, Connor Swindells, Soren Malling, Olafur Darri Olafsson, Gary Lewis.
«Για τα λεφτά τα κάνεις όλα»!
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Τι απομένει όταν σβήσουν τα φώτα;
Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο 68χρονος Δανός Kristoffer Nyholm. Μέχρι σήμερα ήταν γνωστός ως παραγωγός και ως σκηνοθέτης πολύ επιτυχημένων (δανέζικων κυρίως) τηλεοπτικών σειρών, όπως τα «Taboo» και «Forbrydelsen» (The Killing).
Η ταινία Ο Φαροφύλακας (The Vanishing) – που αρχικά είχε τον τίτλο «Keepers» έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Σίτζες, στην Καταλονία τον περασμένο Οκτώβριο. Και το σενάριό της βασίζεται σε ένα αληθινό γεγονός, που έλαβε χώρα το 1900 και το οποίο δεν αποσαφηνίστηκε ποτέ.
Η υπόθεση: 1938, Σκοτία. Τρεις φαροφύλακες πηγαίνουν για έξι εβδομάδες σε ένα ακατοίκητο νησί, τη νήσο Φλάναν, 20 μίλια μακριά από τις δύσβατες ακτές της ενδοχώρας, προκειμένου να φροντίσουν να λειτουργεί σωστά ο φάρος του νησιού. Η σωστή λειτουργία του είναι εντελώς κρίσιμη για τα καράβια που κινούνται στην περιοχή. Την παρέα των τριών αποτελούν: η παλιά καραβάνα, Τόμας Μάρσαλ, στοιχειωμένος ακόμα από τον πρόσφατο χαμό της συζύγου του και των παιδιών του, ο καλόκαρδος Τζέιμς Ντούκατ, που μέσω της δουλειάς αυτής φροντίζει την οικογένειά του και ο πρωτάρης Ντόναλντ ΜακΆρθουρ, που έτσι βρίσκει διέξοδο από μια δύσκολη κατάσταση, καθώς δέχεται μπούλινγκ επειδή είναι μπάσταρδος. Πριν καλά καλά αρχίσουν να βολεύονται στη ρουτίνα αυτού που θα είναι η καθημερινότητά τους για τον επόμενο ενάμιση μήνα της ζωής τους, ο Ντόναλντ βρίσκει έναν ναυαγό κι ένα σεντούκι. Το σεντούκι περιέχει χρυσό. Που λογικά ανήκει σε κάποιον. Από πού ήρθε; Σε ποιον ανήκει; Ένα πλοίο εμφανίζεται από μακριά και μπορεί να έχει τις απαντήσεις… Μία σκληρή μάχη για επιβίωση ξεκινά, ενώ η απληστία αντικαθιστά την πίστη και η απομόνωση τροφοδοτεί την παράνοια. Τρεις τίμιοι άντρες καλούνται να αντιμετωπίσουν την πρόκληση: θα καταφέρουν να μην μετατρέψουν το μεγαλύτερό τους όνειρο σε απίστευτο εφιάλτη;
Η άποψή μας: Είναι κάποιες ταινίες, που τις βλέπεις και αναρωτιέσαι: «μωρέ, μια χαρά ταινία είναι αυτή, γιατί δεν μου άρεσε;». Και υπάρχουν και άλλες στις οποίες το πρόβλημα εντοπίζεται αμά τη εμφανίσει. Τούτη η ταινία ξεκινά με τις καλύτερες προϋποθέσεις: ιντριγκαδόρικο στόρι, πρωταγωνιστές που είναι εξαιρετικοί ηθοποιοί (Peter Mullan) ή που είναι εμπορικότατοι ηθοποιοί (Gerard Butler) και σκηνοθέτης, που έχει αποδείξει πολλάκις πως – στην τηλεόραση, έστω – ξέρει να στήνει σκηνές, οι οποίες ξεχειλίζουν αγωνία. Και αρχίζει η ταινία και βλέπεις κι άλλες αρετές: ένας νεοφερμένος, με μούρη που γράφει στο φακό (Connor Swindells, θα πούμε δυο κουβέντες ειδικά γι' αυτόν παρακάτω), πειστική ατμόσφαιρα, εξαιρετική διεύθυνση φωτογραφίας. Για το τελευταίο, τσεκάρετε πχ τη σκηνή με τον σοφό κουτσό, καθώς προσπαθεί να ανάψει τα κεριά ενώ φυσάει, στο απόλυτο σκοτάδι: πραγματικά μαγική. Η δυναμική των σχέσεων μεταξύ των τριών βασικών πρωταγωνιστών, πριν την ανακάλυψη του σεντουκιού, σκιαγραφείται μια χαρά και δίνεται κι ένα μπαγκράουντ, έτσι ώστε να μπορέσουμε να τους δεχτούμε ως ανθρώπους με σάρκα και οστά κι όχι ως σεναριακά κατασκευάσματα. Και η σκηνή του τραγουδιού είναι πολύ ανθρώπινη (δεν του το 'χα του Butler) και οι (λίγες) προσπάθειες για χιούμορ είναι καλοδεχούμενες, και η απειλή χτίζεται ικανοποιητικά, με σκηνές όπως εκείνες με τους νεκρούς γλάρους. Κατά μία έννοια, οι τρεις ήρωες παθαίνουν ότι παθαίνουν κατ' αναλογία τα θαλασσοπούλια: εκείνα τυφλώνονται από το φως το φάρου μέσα στην καταιγίδα και καρφώνονται επάνω του, χάνοντας τη ζωή τους. Οι άνθρωποι τυφλώνονται από το χρυσάφι και από το πως το πολύτιμο μέταλλο θα αλλάξει μια για πάντα τις μίζερες ζωές τους. Εκεί που εντοπίζω το πρόβλημα της ταινίας είναι η πρόωρη... κορύφωση (ναι, ναι, επίτηδες χρησιμοποιώ έτσι τον όρο). Είναι σαν την πρόωρη εκσπερμάτιση: κανείς από τους δύο συμμετέχοντες δεν το ευχαριστιέται. Ιδίως – αν μιλάμε για ζευγάρι άντρα και γυναίκας, αφήστε με να είμαι παραδοσιακός ρε παιδιά για λίγο – στην περίπτωση της πρόωρης εκσπερμάτισης, ε, δεν είναι καλό να είσαι η γυναίκα του πράγματος. Θα πεις μία «δεν πειράζει», αλλά θα σε τρώει μέσα σου. Αμ ο άντρας; Αμηχανία. Και τι να πεις; Και τι να κάνεις; Έτσι ακριβώς. Η ταινία κορυφώνει και αφήνει τους θεατές στα κρύα του λουτρού, κι από εκεί και πέρα κυριαρχεί η αμηχανία και η αστοχία.
Αυτή η παράγραφος περιέχει μεγάλο σπόιλερ: Δεν μπορεί να ανεβαίνουν οι «κακοί» στο νησί του φάρου, αυτοί στους οποίους ανήκει το σεντούκι με το χρυσάφι και να σκοτώνονται, ενώ μόλις έχουμε ξεπεράσει το μισό της ταινίας! Κι αφού μάλιστα προηγουμένως υπάρξει η... νεκρανάσταση του Butler, ο οποίος τρώει κορμό δέντρου στο κεφάλι, πετιέται από γκρεμό, κι όμως επιβιώνει! Αυτό που ακολουθεί είναι τραβηγμένο από τα μαλλιά. Θεωρητικά, από τη στιγμή που έχουν απαλλαγεί από αυτούς που θα μπορούσαν να τους πάρουν το χρυσάφι, οι τρεις άντρες θα έπρεπε να είναι ικανοποιημένοι. Όχι χαρούμενοι: σκότωσαν για να τα καταφέρουν. Αλλά τέλος πάντως, κάποιος θα μπορούσε πολύ άνετα να πει πως ήταν σε άμυνα. Βεβαίως, έχουν χάσει κάθε ηθικό πλεονέκτημα στα μάτια των θεατών. So what! Ε, για να τους κάνει πιο αγαπητούς στο κοινό, ο σεναριογράφος βάζει κάτι ακόμα απίθανο: ένα παιδί, το οποίο σκοτώνει ο Butler. Ένα παιδί που ξεφυτρώνει από το πουθενά! Που, λογικά, ήταν στην παρέα των δύο, εκείνων στους οποίους ανήκε το σεντούκι. Καμία εξήγηση. Απλά, ένας λόγος για να νιώθει ενοχές ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Butler. Η... τρέλα του οποίου επίσης εξηγείται κατά μία έννοια από το φόκους του φακού κανά δύο φορές, σε πεσμένο υδράργυρο, που σε άσχετη προηγούμενη σκηνή είχαμε πληροφορηθεί ότι... τρελαίνει τους ανθρώπους. Μερικές φορές, σε έργο εμπορικών προδιαγραφών, όπου επιζητείται ο ρεαλισμός, χρειάζεται ναι, κάποια πράγματα να μην αφήνονται στην τύχη τους. Και να μην υπερισχύει η αφαίρεση όταν απαιτείται σύνθεση. Και φτάνουμε στο φινάλε το οποίο είναι εντελώς ντεκαβλέ, για να χαλάσει όλες τις εντυπώσεις.
Το ξαναλέμε: αυτή δεν είναι μια κακή ταινία. Είναι μια ταινία με λάθος επιλογές, κυρίως σε ότι αφορά τα ημιτόνιά της. Το πού επιλέγει δηλαδή να κορυφώσει και πού να ακουμπήσει πάτο. Κρίμα. Πάντως, αυτός ο πιτσιρίκος, ο Connor Swindells, αν και φαίνεται... αγγούρι, προορίζεται για μεγάλα πράγματα λόγω εμφάνισης. Κι αν το έχετε... ρίξει στο Netflix, θα τον έχετε προσέξει ως... ταλαντούχο πρωταγωνιστή της σειράς «Sexual Education»...
Η υπόθεση: 1938, Σκοτία. Τρεις φαροφύλακες πηγαίνουν για έξι εβδομάδες σε ένα ακατοίκητο νησί, τη νήσο Φλάναν, 20 μίλια μακριά από τις δύσβατες ακτές της ενδοχώρας, προκειμένου να φροντίσουν να λειτουργεί σωστά ο φάρος του νησιού. Η σωστή λειτουργία του είναι εντελώς κρίσιμη για τα καράβια που κινούνται στην περιοχή. Την παρέα των τριών αποτελούν: η παλιά καραβάνα, Τόμας Μάρσαλ, στοιχειωμένος ακόμα από τον πρόσφατο χαμό της συζύγου του και των παιδιών του, ο καλόκαρδος Τζέιμς Ντούκατ, που μέσω της δουλειάς αυτής φροντίζει την οικογένειά του και ο πρωτάρης Ντόναλντ ΜακΆρθουρ, που έτσι βρίσκει διέξοδο από μια δύσκολη κατάσταση, καθώς δέχεται μπούλινγκ επειδή είναι μπάσταρδος. Πριν καλά καλά αρχίσουν να βολεύονται στη ρουτίνα αυτού που θα είναι η καθημερινότητά τους για τον επόμενο ενάμιση μήνα της ζωής τους, ο Ντόναλντ βρίσκει έναν ναυαγό κι ένα σεντούκι. Το σεντούκι περιέχει χρυσό. Που λογικά ανήκει σε κάποιον. Από πού ήρθε; Σε ποιον ανήκει; Ένα πλοίο εμφανίζεται από μακριά και μπορεί να έχει τις απαντήσεις… Μία σκληρή μάχη για επιβίωση ξεκινά, ενώ η απληστία αντικαθιστά την πίστη και η απομόνωση τροφοδοτεί την παράνοια. Τρεις τίμιοι άντρες καλούνται να αντιμετωπίσουν την πρόκληση: θα καταφέρουν να μην μετατρέψουν το μεγαλύτερό τους όνειρο σε απίστευτο εφιάλτη;
Η άποψή μας: Είναι κάποιες ταινίες, που τις βλέπεις και αναρωτιέσαι: «μωρέ, μια χαρά ταινία είναι αυτή, γιατί δεν μου άρεσε;». Και υπάρχουν και άλλες στις οποίες το πρόβλημα εντοπίζεται αμά τη εμφανίσει. Τούτη η ταινία ξεκινά με τις καλύτερες προϋποθέσεις: ιντριγκαδόρικο στόρι, πρωταγωνιστές που είναι εξαιρετικοί ηθοποιοί (Peter Mullan) ή που είναι εμπορικότατοι ηθοποιοί (Gerard Butler) και σκηνοθέτης, που έχει αποδείξει πολλάκις πως – στην τηλεόραση, έστω – ξέρει να στήνει σκηνές, οι οποίες ξεχειλίζουν αγωνία. Και αρχίζει η ταινία και βλέπεις κι άλλες αρετές: ένας νεοφερμένος, με μούρη που γράφει στο φακό (Connor Swindells, θα πούμε δυο κουβέντες ειδικά γι' αυτόν παρακάτω), πειστική ατμόσφαιρα, εξαιρετική διεύθυνση φωτογραφίας. Για το τελευταίο, τσεκάρετε πχ τη σκηνή με τον σοφό κουτσό, καθώς προσπαθεί να ανάψει τα κεριά ενώ φυσάει, στο απόλυτο σκοτάδι: πραγματικά μαγική. Η δυναμική των σχέσεων μεταξύ των τριών βασικών πρωταγωνιστών, πριν την ανακάλυψη του σεντουκιού, σκιαγραφείται μια χαρά και δίνεται κι ένα μπαγκράουντ, έτσι ώστε να μπορέσουμε να τους δεχτούμε ως ανθρώπους με σάρκα και οστά κι όχι ως σεναριακά κατασκευάσματα. Και η σκηνή του τραγουδιού είναι πολύ ανθρώπινη (δεν του το 'χα του Butler) και οι (λίγες) προσπάθειες για χιούμορ είναι καλοδεχούμενες, και η απειλή χτίζεται ικανοποιητικά, με σκηνές όπως εκείνες με τους νεκρούς γλάρους. Κατά μία έννοια, οι τρεις ήρωες παθαίνουν ότι παθαίνουν κατ' αναλογία τα θαλασσοπούλια: εκείνα τυφλώνονται από το φως το φάρου μέσα στην καταιγίδα και καρφώνονται επάνω του, χάνοντας τη ζωή τους. Οι άνθρωποι τυφλώνονται από το χρυσάφι και από το πως το πολύτιμο μέταλλο θα αλλάξει μια για πάντα τις μίζερες ζωές τους. Εκεί που εντοπίζω το πρόβλημα της ταινίας είναι η πρόωρη... κορύφωση (ναι, ναι, επίτηδες χρησιμοποιώ έτσι τον όρο). Είναι σαν την πρόωρη εκσπερμάτιση: κανείς από τους δύο συμμετέχοντες δεν το ευχαριστιέται. Ιδίως – αν μιλάμε για ζευγάρι άντρα και γυναίκας, αφήστε με να είμαι παραδοσιακός ρε παιδιά για λίγο – στην περίπτωση της πρόωρης εκσπερμάτισης, ε, δεν είναι καλό να είσαι η γυναίκα του πράγματος. Θα πεις μία «δεν πειράζει», αλλά θα σε τρώει μέσα σου. Αμ ο άντρας; Αμηχανία. Και τι να πεις; Και τι να κάνεις; Έτσι ακριβώς. Η ταινία κορυφώνει και αφήνει τους θεατές στα κρύα του λουτρού, κι από εκεί και πέρα κυριαρχεί η αμηχανία και η αστοχία.
Αυτή η παράγραφος περιέχει μεγάλο σπόιλερ: Δεν μπορεί να ανεβαίνουν οι «κακοί» στο νησί του φάρου, αυτοί στους οποίους ανήκει το σεντούκι με το χρυσάφι και να σκοτώνονται, ενώ μόλις έχουμε ξεπεράσει το μισό της ταινίας! Κι αφού μάλιστα προηγουμένως υπάρξει η... νεκρανάσταση του Butler, ο οποίος τρώει κορμό δέντρου στο κεφάλι, πετιέται από γκρεμό, κι όμως επιβιώνει! Αυτό που ακολουθεί είναι τραβηγμένο από τα μαλλιά. Θεωρητικά, από τη στιγμή που έχουν απαλλαγεί από αυτούς που θα μπορούσαν να τους πάρουν το χρυσάφι, οι τρεις άντρες θα έπρεπε να είναι ικανοποιημένοι. Όχι χαρούμενοι: σκότωσαν για να τα καταφέρουν. Αλλά τέλος πάντως, κάποιος θα μπορούσε πολύ άνετα να πει πως ήταν σε άμυνα. Βεβαίως, έχουν χάσει κάθε ηθικό πλεονέκτημα στα μάτια των θεατών. So what! Ε, για να τους κάνει πιο αγαπητούς στο κοινό, ο σεναριογράφος βάζει κάτι ακόμα απίθανο: ένα παιδί, το οποίο σκοτώνει ο Butler. Ένα παιδί που ξεφυτρώνει από το πουθενά! Που, λογικά, ήταν στην παρέα των δύο, εκείνων στους οποίους ανήκε το σεντούκι. Καμία εξήγηση. Απλά, ένας λόγος για να νιώθει ενοχές ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Butler. Η... τρέλα του οποίου επίσης εξηγείται κατά μία έννοια από το φόκους του φακού κανά δύο φορές, σε πεσμένο υδράργυρο, που σε άσχετη προηγούμενη σκηνή είχαμε πληροφορηθεί ότι... τρελαίνει τους ανθρώπους. Μερικές φορές, σε έργο εμπορικών προδιαγραφών, όπου επιζητείται ο ρεαλισμός, χρειάζεται ναι, κάποια πράγματα να μην αφήνονται στην τύχη τους. Και να μην υπερισχύει η αφαίρεση όταν απαιτείται σύνθεση. Και φτάνουμε στο φινάλε το οποίο είναι εντελώς ντεκαβλέ, για να χαλάσει όλες τις εντυπώσεις.
Το ξαναλέμε: αυτή δεν είναι μια κακή ταινία. Είναι μια ταινία με λάθος επιλογές, κυρίως σε ότι αφορά τα ημιτόνιά της. Το πού επιλέγει δηλαδή να κορυφώσει και πού να ακουμπήσει πάτο. Κρίμα. Πάντως, αυτός ο πιτσιρίκος, ο Connor Swindells, αν και φαίνεται... αγγούρι, προορίζεται για μεγάλα πράγματα λόγω εμφάνισης. Κι αν το έχετε... ρίξει στο Netflix, θα τον έχετε προσέξει ως... ταλαντούχο πρωταγωνιστή της σειράς «Sexual Education»...
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 21 Φεβρουαρίου 2019 από την από την Tanweer!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική