Σοφία
της Meryem Benm’barek. Με τους Maha Alemi, Lubna Azabal, Sarah Perles, Faouzi Bensaïdi, Hamza Khafif, Nadia Niazi, Rawia, Mohammed Bousbaa.
«Έρωτας με την πρώτη ματιά συμβαίνει μόνο στις ταινίες»
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Κι όμως, δεν εποίησε τα πάντα εν Σοφία
Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί η Μαροκινή σκηνοθέτιδα Meryem Benm'Barek. Η Benm'Barek γεννήθηκε το 1984 στην πόλη Ραμπάτ του Μαρόκου. Σπούδασε Αραβική Γλώσσα και Πολιτισμό στο Εθνικό Ινστιτούτο Ανατολικών Γλωσσών και Πολιτισμών του Παρισιού, και στη συνέχεια πέρασε στον τομέα Σκηνοθεσίας του INSAS των Βρυξελλών το 2010. Εκεί σκηνοθέτησε πέντε μικρού μήκους ταινίες, εκ των οποίων ξεχώρισε το «Jennah» (2014), μια ταινία που συμμετείχε σε πολλά διεθνή φεστιβάλ και κέρδισε υποψηφιότητα για βραβεία Όσκαρ το 2015.
Η Σοφία (Sofia) έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο περασμένο φεστιβάλ των Καννών, όπου συμμετείχε στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα», κερδίζοντας το βραβείο σεναρίου. Στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα διεκδικώντας τον Χρυσό Αλέξανδρο. Τελικά, τιμήθηκε με το βραβείο της FIPRESCI, της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών δηλαδή.
Η υπόθεση: Η 20χρονη Σοφία ζει με τους γονείς της στην Καζαμπλάνκα, στο Μαρόκο. Κατά τη διάρκεια γεύματος όπου κλείνεται μια συμφωνία ανάμεσα στο σύζυγο της θείας της (της αδελφής της μητέρας της) και τον πατέρα της - συμφωνία που θα αποφέρει πολλά χρήματα και στις δύο οικογένειες - η Σοφία βιώνει άσχημους πόνους στην περιοχή της κοιλιάς της. Πόνους που δεν λένε να περάσουν. Όταν την εξετάζει η ξαδέλφη της, η Λένα, που σπουδάζει ιατρική, της λέει κάτι που δεν το περίμενε με τίποτε η Σοφία: είναι έγκυος! Και δεν το είχε πάρει χαμπάρι ούτε η ίδια ούτε κανείς γύρω της, επειδή η Σοφία είχε αποκλείσει αυτήν την πιθανότητα από το μυαλό της. Η Σοφία λοιπόν είναι έγκυος και μάλιστα ετοιμόγεννη: της ‘σπάσαν τα νερά! Η Λένα την κουβαλάει σε κλινικές και νοσοκομεία ανά την πόλη για να γεννήσει χωρίς να το καταλάβουν οι γονείς της. Κι αυτό επειδή η Σοφία δεν είναι παντρεμένη.
Και στο Μαρόκο η εγκυμοσύνη εκτός γάμου είναι παράνομη και τιμωρείται με φυλάκιση. Εντέλει, το νοσοκομείο στο οποίο γεννάει, της δίνει 24 ώρες για να δηλώσει την ταυτότητα του πατέρα, πριν την καταγγείλουν στις αρχές. Η Σοφία αρχικά αρνείται να αποκαλύψει το όνομα του πατέρα. Νιώθοντας πιεσμένη, όμως, τελικά υποχωρεί. Κατονομάζει τον Ομάρ ως πατέρα του παιδιού της, έναν φτωχοδιάβολο, που ζει σε μια υποβαθμισμένη περιοχή της Καζαμπλάνκας. Εκείνος, αρνείται τα πάντα. Ποια είναι η αλήθεια πίσω από όλα αυτά;
Η άποψή μας: Θα μπορούσε να είναι το αράβικο αντίστοιχο του συγκλονιστικού «4 μήνες, 3 εβδομάδες και 2 μέρες» αλλά αυτή η ταινία είναι πολύ πιο μικρών επιδιώξεων, πιο μετριοπαθών συγκινήσεων, πιο συγκαταβατική, πιο απλή, πιο… γραμμική. Είναι μια ταινία που καταγράφει μια κοινωνία υποκριτική (θα μου πείτε, δείξε μας μια κοινωνία που δεν είναι υποκριτική – μεγάλη κουβέντα παιδιά αυτή), μια κοινωνία έτοιμη να κάνει τα κλειστά μάτια αρκεί το μπαξίσι να είναι ικανοποιητικό, μια κοινωνία που φοβάται… τι θα πουν οι άλλοι. Στο δράμα μας πρωταγωνιστούν τρεις εκπρόσωποι διαφορετικών οικονομικών τάξεων. Γιατί εντέλει, τα πάντα ερμηνεύονται διαλεκτικά και ταξικά. Η Σοφία βρίσκεται στη μέση. Δεν ανήκει στη μεσαία τάξη, με τίποτε, αλλά σίγουρα δεν είναι φτωχή. Η ξαδέλφη της, η Λένα, είναι μέλος της μεσαίας τάξης και πάνω. Είναι αστή, με γαλλικά και πιάνο. Έχει καλές προθέσεις αλλά είναι αφελής. Ζει στη χώρα της αλλά τη βιώνει ως τουρίστας. Και ο Ομάρ είναι ο φτωχός και μόνος… καουμπόι.
Οι δυναμικές των σχέσεών τους καθορίζονται από την οικονομική τους ευχέρεια. Η Λένα κάνει ό,τι μπορεί για να βοηθήσει, η Σοφία θέλει αρχικά να εξαφανίσει (κυριολεκτικά) το πρόβλημα και μετά να το συγκαλύψει και ο Ομάρ… Ο Ομάρ παραδόξως είναι ο πιο παγιδευμένος ήρωας από όλους. Μιλάμε για μια πατριαρχική κοινωνία, έτσι; Και να είναι ο άντρας ο πιο παγιδευμένος; Χμ, κι όμως. Γιατί, είπαμε και πιο πάνω: το θέμα είναι καθαρά ταξικό. Και υπάρχει και μια ενδιαφέρουσα ανατροπή στην ταινία… Το βεληνεκές του φιλμ δεν είναι μεγάλο, αυτό που θέλει να μας πει, πάντως, μας το λέει καθαρά και ξάστερα. Το γνωστότερο όνομα από τους συμμετέχοντες στο καστ είναι αυτό της λατρεμένης Lubna Azabal στο ρόλο της θείας αλλά και ο ηθοποιός που υποδύεται τον πατέρας της Σοφίας έχει γνώριμη φάτσα: είναι Άραβες οι ηθοποιοί, πολλούς από τους οποίους τους έχουμε πετύχει σίγουρα σε γαλλικές παραγωγές.
Η ηθοποιός που υποδύεται τη Σοφία είναι πολύ καλή στο ρόλο της καθώς κατορθώνει να υποδυθεί την πρωταγωνίστρια της ταινίας ως έναν εντελώς αντιπαθητικό χαρακτήρα, καθόλου ελκυστικό για τον θεατή! Πιο πολύ συμπαθούμε την ξαδέλφη και τον έρημο τον Ομάρ παρά την υπολογίστρια και (όπως αποδεικνύεται) καθόλου θύμα Σοφία. Που το μόνο που θέλει είναι να επιβιώσει. Κάπως πρέπει να ξεφύγει κι αυτή, έτσι δεν είναι; Κι αν μη τι άλλο, έχει καλές προθέσεις. Ξέρετε τι λένε όμως για το δρόμο για την κόλαση, σωστά; Ένα ενδιαφέρον κοινωνικό δράμα, τίποτε λιγότερο, τίποτε περισσότερο. Κι αυτό πολλές φορές είναι αρκετό.
Η υπόθεση: Η 20χρονη Σοφία ζει με τους γονείς της στην Καζαμπλάνκα, στο Μαρόκο. Κατά τη διάρκεια γεύματος όπου κλείνεται μια συμφωνία ανάμεσα στο σύζυγο της θείας της (της αδελφής της μητέρας της) και τον πατέρα της - συμφωνία που θα αποφέρει πολλά χρήματα και στις δύο οικογένειες - η Σοφία βιώνει άσχημους πόνους στην περιοχή της κοιλιάς της. Πόνους που δεν λένε να περάσουν. Όταν την εξετάζει η ξαδέλφη της, η Λένα, που σπουδάζει ιατρική, της λέει κάτι που δεν το περίμενε με τίποτε η Σοφία: είναι έγκυος! Και δεν το είχε πάρει χαμπάρι ούτε η ίδια ούτε κανείς γύρω της, επειδή η Σοφία είχε αποκλείσει αυτήν την πιθανότητα από το μυαλό της. Η Σοφία λοιπόν είναι έγκυος και μάλιστα ετοιμόγεννη: της ‘σπάσαν τα νερά! Η Λένα την κουβαλάει σε κλινικές και νοσοκομεία ανά την πόλη για να γεννήσει χωρίς να το καταλάβουν οι γονείς της. Κι αυτό επειδή η Σοφία δεν είναι παντρεμένη.
Και στο Μαρόκο η εγκυμοσύνη εκτός γάμου είναι παράνομη και τιμωρείται με φυλάκιση. Εντέλει, το νοσοκομείο στο οποίο γεννάει, της δίνει 24 ώρες για να δηλώσει την ταυτότητα του πατέρα, πριν την καταγγείλουν στις αρχές. Η Σοφία αρχικά αρνείται να αποκαλύψει το όνομα του πατέρα. Νιώθοντας πιεσμένη, όμως, τελικά υποχωρεί. Κατονομάζει τον Ομάρ ως πατέρα του παιδιού της, έναν φτωχοδιάβολο, που ζει σε μια υποβαθμισμένη περιοχή της Καζαμπλάνκας. Εκείνος, αρνείται τα πάντα. Ποια είναι η αλήθεια πίσω από όλα αυτά;
Η άποψή μας: Θα μπορούσε να είναι το αράβικο αντίστοιχο του συγκλονιστικού «4 μήνες, 3 εβδομάδες και 2 μέρες» αλλά αυτή η ταινία είναι πολύ πιο μικρών επιδιώξεων, πιο μετριοπαθών συγκινήσεων, πιο συγκαταβατική, πιο απλή, πιο… γραμμική. Είναι μια ταινία που καταγράφει μια κοινωνία υποκριτική (θα μου πείτε, δείξε μας μια κοινωνία που δεν είναι υποκριτική – μεγάλη κουβέντα παιδιά αυτή), μια κοινωνία έτοιμη να κάνει τα κλειστά μάτια αρκεί το μπαξίσι να είναι ικανοποιητικό, μια κοινωνία που φοβάται… τι θα πουν οι άλλοι. Στο δράμα μας πρωταγωνιστούν τρεις εκπρόσωποι διαφορετικών οικονομικών τάξεων. Γιατί εντέλει, τα πάντα ερμηνεύονται διαλεκτικά και ταξικά. Η Σοφία βρίσκεται στη μέση. Δεν ανήκει στη μεσαία τάξη, με τίποτε, αλλά σίγουρα δεν είναι φτωχή. Η ξαδέλφη της, η Λένα, είναι μέλος της μεσαίας τάξης και πάνω. Είναι αστή, με γαλλικά και πιάνο. Έχει καλές προθέσεις αλλά είναι αφελής. Ζει στη χώρα της αλλά τη βιώνει ως τουρίστας. Και ο Ομάρ είναι ο φτωχός και μόνος… καουμπόι.
Οι δυναμικές των σχέσεών τους καθορίζονται από την οικονομική τους ευχέρεια. Η Λένα κάνει ό,τι μπορεί για να βοηθήσει, η Σοφία θέλει αρχικά να εξαφανίσει (κυριολεκτικά) το πρόβλημα και μετά να το συγκαλύψει και ο Ομάρ… Ο Ομάρ παραδόξως είναι ο πιο παγιδευμένος ήρωας από όλους. Μιλάμε για μια πατριαρχική κοινωνία, έτσι; Και να είναι ο άντρας ο πιο παγιδευμένος; Χμ, κι όμως. Γιατί, είπαμε και πιο πάνω: το θέμα είναι καθαρά ταξικό. Και υπάρχει και μια ενδιαφέρουσα ανατροπή στην ταινία… Το βεληνεκές του φιλμ δεν είναι μεγάλο, αυτό που θέλει να μας πει, πάντως, μας το λέει καθαρά και ξάστερα. Το γνωστότερο όνομα από τους συμμετέχοντες στο καστ είναι αυτό της λατρεμένης Lubna Azabal στο ρόλο της θείας αλλά και ο ηθοποιός που υποδύεται τον πατέρας της Σοφίας έχει γνώριμη φάτσα: είναι Άραβες οι ηθοποιοί, πολλούς από τους οποίους τους έχουμε πετύχει σίγουρα σε γαλλικές παραγωγές.
Η ηθοποιός που υποδύεται τη Σοφία είναι πολύ καλή στο ρόλο της καθώς κατορθώνει να υποδυθεί την πρωταγωνίστρια της ταινίας ως έναν εντελώς αντιπαθητικό χαρακτήρα, καθόλου ελκυστικό για τον θεατή! Πιο πολύ συμπαθούμε την ξαδέλφη και τον έρημο τον Ομάρ παρά την υπολογίστρια και (όπως αποδεικνύεται) καθόλου θύμα Σοφία. Που το μόνο που θέλει είναι να επιβιώσει. Κάπως πρέπει να ξεφύγει κι αυτή, έτσι δεν είναι; Κι αν μη τι άλλο, έχει καλές προθέσεις. Ξέρετε τι λένε όμως για το δρόμο για την κόλαση, σωστά; Ένα ενδιαφέρον κοινωνικό δράμα, τίποτε λιγότερο, τίποτε περισσότερο. Κι αυτό πολλές φορές είναι αρκετό.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 21 Φεβρουαρίου 2019 από την από την One From The Heart!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική