Μαίρη Σέλλεϋ
της Haifaa al-Mansour. Με τους Elle Fanning, Douglas Booth, Tom Sturridge, Bel Powley, Stephen Dillane, Ben Hardy, Maisie Williams, Joanne Froggatt
Το τέρας που δημιούργησα
του zerVo (@moviesltd) 
Η δραματική νουβέλα φαντασίας Frankenstein or The Modern Prometheus, κυκλοφόρησε στο Λονδίνο από τον εκδοτικό οίκο Lackington, Hughes, Harding, Mavor & Jones την 1η ημέρα της χρονιάς 1818 και μέσα στις 280 σελίδες του περιέγραφε με κάθε λεπτομέρεια, το ανορθόδοξο πείραμα του μυστηριώδη επιστήμονα Βίκτορ Φρανκενστάιν, για να επαναφέρει στην ζωή ένα πραγματικό τέρας, χρησιμοποιώντας τους απλούς κανόνες της φυσικής. Η αποδοχή του έργου από κοινό και κριτικούς υπήρξε ενθουσιώδης, εκτοξεύοντας στα ύψη τις πωλήσεις του βιβλίου, αλλά και προκαλώντας έκδηλο ενδιαφέρον για το ποιος ακριβώς κρύβεται πίσω από την συγγραφή του, μιας και στην πρώτη του κυκλοφορία, το όνομα του δημιουργού παρέμενε κρυφό. Έπρεπε να περάσει καιρός και το έργο να επανακυκλοφορήσει φέροντας στην μαρκίζα του την υπογραφή μιας γυναίκας λογοτέχνιδας, της Mary Shelley, που μεγάλο μέρος της διαδρομής της ζωής της, παρακολουθούμε στην ομώνυμη βιογραφική ταινία της Haifaa al-Mansour.
Αγγλία, αρχές του 19ου αιώνα. Μεγαλωμένη με φιλελεύθερες αρχές, από τον φημισμένο βιβλιοπώλη της πρωτεύουσας, Ουίλιαμ Γκόντγουιν, η ασυμβίβαστη Μαίρη, από πολύ μικρή ηλικία έδειξε την έφεση της στον σχεδιασμό ιστοριών με πρωταγωνιστές φαντάσματα και στοιχειά, χρησιμοποιώντας άλλωστε ως κοινό για την αφήγηση τους, τα ετεροθαλή αδέλφια της, την μικρότερη Κλερ και τον πιτσιρίκο Ουίλ. Κυνηγημένη από το πνεύμα μιας μητέρας - φεμινιστικό σύμβολο στην εποχή της, που ουδέποτε γνώρισε, αφού εκείνη έσβησε λίγο καιρό αφού την έφερε στον κόσμο, η Μαίρη, έφηβη ακόμη, θα δείξει τάσεις φυγής από την πατρική εστία και θα αναζητήσει την αφορμή για να κάνει το μεγάλο της όνειρο πραγματικότητα.
Στήριγμα που θα βρει στην εμφάνιση του νεαρού, ευγενικού, ιδιαίτερα γοητευτικού, αλλά και με ήδη έναν γάμο στο ενεργητικό του, ποιητή Πέρσι Σέλλεϋ. Μια γνωριμία που τάχιστα θα εξελιχθεί σε φλογερό πάθος, με αποτέλεσμα στα δεκαέξι της μόλις χρόνια, η ερωτοκτυπημένη Μαίρη να εγκαταλείψει το σπιτικό της, για να τον ακολουθήσει, ώστε να γίνουν ένα, ακολουθώντας πλάι του, μποέμικη ζωή, με στερήσεις και δίχως ανέσεις, μα με πνεύμα αχαλίνωτο και υπερήφανο. Ο ερχομός της μικρής τους κόρης, θα γεμίσει με ευτυχία το ζευγάρι των φιλόδοξων συγγραφέων, έστω και αν στην πορεία θα αποδειχθεί πως, άποροι και απένταροι, δεν θα μπορέσουν να προσφέρουν στο παιδί, ούτε την στοιχειώδη φροντίδα για να μεγαλώσει. Και ατυχώς μέσα στο κρύο και τις κακουχίες, θα αφήσει την τελευταία του πνοή, σκορπώντας την θλίψη και την απόγνωση στην ματιά της ούτε καν ενήλικης Μαίρη...
Αυτό ακριβώς είναι και το σημείο μηδέν, της ολοκληρωτικής έκρηξης που θα λάβει χώρα στον ψυχισμό της χαροκαμένης Κυρίας Σέλλεϋ, που σαν να μην την φτάνει το κακό που την βρήκε, έχει την υποχρέωση να ακολουθεί τις προσταγές ενός σταδιακά εξελισσόμενου σε μέθυσο, συζύγου, αλλά και τις νευρώσεις της κοκορόμυαλης αδελφής της, που επιθυμεί διακαώς να ακολουθήσει τα δικά της χνάρια. Και για να το επιτύχει θα την παρακινήσει να φύγουν όλοι μαζί, αντάμα, για την μακρινή Γενεύη, προκειμένου να περάσουν ένα καλοκαίρι ξενοιασιάς στην πολυτελή έπαυλη, του πάμπλουτου (και άσωτου) Λόρδου Μπάιρον, με τον οποίο διατηρεί ερωτικό δεσμό. Είναι η στιγμή, που η σχεδόν είκοσι χρόνων αδόκιμη γραφιάς, πάνω στα σκιάχτρα που ορίζουν τον περίγυρο της, θα κτίσει τα θεμέλια της συγγραφής του μυθιστορήματος που θα την κάνει ξακουστή σε όλο τον κόσμο. Τι πραγματικά τέρατα μπορεί να δημιουργήσει από την μια στιγμή στην άλλη ο ίδιος ο άνθρωπος?
Η πραγματικότητα είναι πως περίμενα με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον το δεύτερο δημιουργικό, μυθοπλαστικό βήμα, της πρώτης σκηνοθέτιδας από την περιοριστική σε ότι έχει να κάνει με τα δικαιώματα των γυναικών, Σαουδική Αραβία, κατόπιν της καθηλωτικής Wadjda, που υπήρξε μια από τις πιο καλογραμμένες κινηματογραφικές στιγμές του 2013. Σχεδόν βέβαιος πως η πρώτη αγγλόφωνη απόπειρα της δεν θα τύγχανε εφάμιλλης έμπνευσης, διατήρησα ζωντανή μια σχετικά αρνητική προδιάθεση ακόμη και στις στιγμές που το φιλμ εξελισσόταν και οι ρυθμοί του αργοί, υπνωτιστικοί, απίστευτα χαλαροί, δεν αναδείκνυαν την ουσία που η Ασιάτισσα δημιουργός ήθελε να τονίσει. Η νεανική απροσεξία της ματαιόδοξης πιτσιρίκας, θα πληρωθεί με το πιο ακριβό τίμημα και καμία ανοχή, άφεση αμαρτιών ή συγχώρεση δεν θα της δοθεί απλόχερα και από κανέναν. Αποκαμωμένη και απογοητευμένη, θα νιώσει πως οι πειραματικές δράσεις του ερευνητή Τζον Ουίλιαμ Πολιντόρι, που με την υψηλή τάση του ρεύματος καταφέρνει να κινεί κορμιά νεκρών, μπορούν να της δώσουν την ώθηση προς δημιουργία που πάντοτε, από τον καιρό που έλεγε σχημάτιζε παραμυθάκια με πεθαμένους, είχε ανάγκη.
Σαν δείγμα τυπικής γραφής του BBC, μολονότι δεν έχει καμία σχέση με την παραγωγή το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι παρά μόνο το ινστιτούτο σινεμά της μεγαλονήσου, μοιάζει στην υφή του το Mary Shelley. Ιδιόμορφα συγκινητικό, καθώς μια περίεργη, αλλόκοτη πραγματικότητα πλανάται στον αέρα, ειδικά τις δύσκολες στιγμές της απώλειας του βρέφους, το πόνημα της al-Mansour, ουδέποτε αγγίζει τις συγκλονιστικές στάθμες του Απαγορευμένου Ποδηλάτου, ούτε και πετυχαίνει να ενώσει με ακρίβεια την γραμμή που συνδέει τον ρεαλισμό με την αλληγορία. Συνεπώς αυτό που απομένει προκειμένου να μην πνιγεί μέσα στα ίδια του τα ονείρατα το biopic, είναι η για μια ακόμη φορά έξοχη εμφάνιση της εκφραστικής Elle Fanning, που κάνει ολόδικο της τον δύσκολο ρόλο της τρομαγμένης Μαίρης, χωρίς να χάνει δευτερόλεπτο τον έλεγχο, απόντων των αξιοπρεπών, έστω, υποστηρικτικών παρουσιών στο πλευρό της. Ήθελα να με πείσει το φιλμ, για τα κίνητρα της εκκολαπτόμενης πεζογράφου, δεν το πέτυχε απόλυτα δραματουργικά, δεν μηδενίζεται όμως η προσπάθεια, που αποξαρχής έμοιαζε δύσκολη, στα άπειρα χέρια μια ντιρέκτορος που δεν έχει γαλουχηθεί μέσα στις αρχές της κλασικής εγγλέζικης γραμματείας.
Στήριγμα που θα βρει στην εμφάνιση του νεαρού, ευγενικού, ιδιαίτερα γοητευτικού, αλλά και με ήδη έναν γάμο στο ενεργητικό του, ποιητή Πέρσι Σέλλεϋ. Μια γνωριμία που τάχιστα θα εξελιχθεί σε φλογερό πάθος, με αποτέλεσμα στα δεκαέξι της μόλις χρόνια, η ερωτοκτυπημένη Μαίρη να εγκαταλείψει το σπιτικό της, για να τον ακολουθήσει, ώστε να γίνουν ένα, ακολουθώντας πλάι του, μποέμικη ζωή, με στερήσεις και δίχως ανέσεις, μα με πνεύμα αχαλίνωτο και υπερήφανο. Ο ερχομός της μικρής τους κόρης, θα γεμίσει με ευτυχία το ζευγάρι των φιλόδοξων συγγραφέων, έστω και αν στην πορεία θα αποδειχθεί πως, άποροι και απένταροι, δεν θα μπορέσουν να προσφέρουν στο παιδί, ούτε την στοιχειώδη φροντίδα για να μεγαλώσει. Και ατυχώς μέσα στο κρύο και τις κακουχίες, θα αφήσει την τελευταία του πνοή, σκορπώντας την θλίψη και την απόγνωση στην ματιά της ούτε καν ενήλικης Μαίρη...
Αυτό ακριβώς είναι και το σημείο μηδέν, της ολοκληρωτικής έκρηξης που θα λάβει χώρα στον ψυχισμό της χαροκαμένης Κυρίας Σέλλεϋ, που σαν να μην την φτάνει το κακό που την βρήκε, έχει την υποχρέωση να ακολουθεί τις προσταγές ενός σταδιακά εξελισσόμενου σε μέθυσο, συζύγου, αλλά και τις νευρώσεις της κοκορόμυαλης αδελφής της, που επιθυμεί διακαώς να ακολουθήσει τα δικά της χνάρια. Και για να το επιτύχει θα την παρακινήσει να φύγουν όλοι μαζί, αντάμα, για την μακρινή Γενεύη, προκειμένου να περάσουν ένα καλοκαίρι ξενοιασιάς στην πολυτελή έπαυλη, του πάμπλουτου (και άσωτου) Λόρδου Μπάιρον, με τον οποίο διατηρεί ερωτικό δεσμό. Είναι η στιγμή, που η σχεδόν είκοσι χρόνων αδόκιμη γραφιάς, πάνω στα σκιάχτρα που ορίζουν τον περίγυρο της, θα κτίσει τα θεμέλια της συγγραφής του μυθιστορήματος που θα την κάνει ξακουστή σε όλο τον κόσμο. Τι πραγματικά τέρατα μπορεί να δημιουργήσει από την μια στιγμή στην άλλη ο ίδιος ο άνθρωπος?
Η πραγματικότητα είναι πως περίμενα με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον το δεύτερο δημιουργικό, μυθοπλαστικό βήμα, της πρώτης σκηνοθέτιδας από την περιοριστική σε ότι έχει να κάνει με τα δικαιώματα των γυναικών, Σαουδική Αραβία, κατόπιν της καθηλωτικής Wadjda, που υπήρξε μια από τις πιο καλογραμμένες κινηματογραφικές στιγμές του 2013. Σχεδόν βέβαιος πως η πρώτη αγγλόφωνη απόπειρα της δεν θα τύγχανε εφάμιλλης έμπνευσης, διατήρησα ζωντανή μια σχετικά αρνητική προδιάθεση ακόμη και στις στιγμές που το φιλμ εξελισσόταν και οι ρυθμοί του αργοί, υπνωτιστικοί, απίστευτα χαλαροί, δεν αναδείκνυαν την ουσία που η Ασιάτισσα δημιουργός ήθελε να τονίσει. Η νεανική απροσεξία της ματαιόδοξης πιτσιρίκας, θα πληρωθεί με το πιο ακριβό τίμημα και καμία ανοχή, άφεση αμαρτιών ή συγχώρεση δεν θα της δοθεί απλόχερα και από κανέναν. Αποκαμωμένη και απογοητευμένη, θα νιώσει πως οι πειραματικές δράσεις του ερευνητή Τζον Ουίλιαμ Πολιντόρι, που με την υψηλή τάση του ρεύματος καταφέρνει να κινεί κορμιά νεκρών, μπορούν να της δώσουν την ώθηση προς δημιουργία που πάντοτε, από τον καιρό που έλεγε σχημάτιζε παραμυθάκια με πεθαμένους, είχε ανάγκη.
Σαν δείγμα τυπικής γραφής του BBC, μολονότι δεν έχει καμία σχέση με την παραγωγή το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι παρά μόνο το ινστιτούτο σινεμά της μεγαλονήσου, μοιάζει στην υφή του το Mary Shelley. Ιδιόμορφα συγκινητικό, καθώς μια περίεργη, αλλόκοτη πραγματικότητα πλανάται στον αέρα, ειδικά τις δύσκολες στιγμές της απώλειας του βρέφους, το πόνημα της al-Mansour, ουδέποτε αγγίζει τις συγκλονιστικές στάθμες του Απαγορευμένου Ποδηλάτου, ούτε και πετυχαίνει να ενώσει με ακρίβεια την γραμμή που συνδέει τον ρεαλισμό με την αλληγορία. Συνεπώς αυτό που απομένει προκειμένου να μην πνιγεί μέσα στα ίδια του τα ονείρατα το biopic, είναι η για μια ακόμη φορά έξοχη εμφάνιση της εκφραστικής Elle Fanning, που κάνει ολόδικο της τον δύσκολο ρόλο της τρομαγμένης Μαίρης, χωρίς να χάνει δευτερόλεπτο τον έλεγχο, απόντων των αξιοπρεπών, έστω, υποστηρικτικών παρουσιών στο πλευρό της. Ήθελα να με πείσει το φιλμ, για τα κίνητρα της εκκολαπτόμενης πεζογράφου, δεν το πέτυχε απόλυτα δραματουργικά, δεν μηδενίζεται όμως η προσπάθεια, που αποξαρχής έμοιαζε δύσκολη, στα άπειρα χέρια μια ντιρέκτορος που δεν έχει γαλουχηθεί μέσα στις αρχές της κλασικής εγγλέζικης γραμματείας.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 15 Νοεμβρίου 2018 από την Odeon
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική