Νόμος περί τέκνων (The Children Act)  Poster ΠόστερΝόμος περί τέκνων

του Richard Eyre. Με τους Emma Thompson, Fionn Whitehead, Stanley Tucci, Jason Watkins, Ben Chaplin, Anthony Calf, Eileen Walsh


Ελευθερία και θάνατος
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

«Όλοι κάνουμε επιλογές. Η δική της έγραψε ιστορία».

Αυτή είναι η όγδοη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο γεννημένος το 1943 Βρετανός σκηνοθέτης Richard Eyre – και η δεύτερη σε σενάριο του Ian McEwan! Η πρώτη τους συνεργασία σημειώθηκε το 1983, στην πρώτη ταινία του Eyre με τίτλο «The Ploughman's Lunch». Εκεί, το σενάριο του McEwan ήταν πρωτότυπο. Εδώ, ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας διασκευάζει σεναριακά το ομώνυμο βιβλίο του. Πιο γνωστές ταινίες του Eyre είναι το «Iris» (2001), βιογραφία που αφορά τη συγγραφέα Iris Murdoch και χάρισε το Όσκαρ β' ανδρικού ρόλου στον Jim Broadbent και «Ημερολόγιο ενός σκανδάλου» (Notes on a Scandal, 2006), με πρωταγωνίστρια και πάλι την Judi Dench (η οποία υποδυόταν την Murdoch στο «Iris»), ταινία η οποία τσίμπησε τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ, χωρίς τελικά να κερδίσει κάποιο.

Ονειρεύομαι σε άλλη γλώσσα (Sueño en otro idioma) Poster Πόστερ Wallpaper
Η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας Νόμος περί τέκνων (The Children Act) δόθηκε στο περασμένο φεστιβάλ του Τορόντο (του 2017). Σε ότι αφορά τον πιτσιρικά πρωταγωνιστή, που υποδύεται τον Henry, αυτός είναι ο γεννημένος το 1997 Fionn Whitehead. Κι αυτή είναι μόλις η δεύτερη ταινία στην οποία συμμετέχει, μετά τον βασικό ρόλο που έπαιξε στο «Δουνκέρκη» (Dunkirk, 2017) του Christopher Nolan! Προσεχώς, θα τον δούμε στις ταινίες «Roads» του Γερμανού σκηνοθέτη της ταινίας «Victoria», Sebastian Schipper (και πάλι μαζί με τον Ben Chaplin) και «Port Authority» της Danielle Lessovitz, όπου ερωτεύεται μια πανέμορφη γυναίκα, η οποία αποδεικνύεται ότι είναι τρανσέξουαλ.

Η υπόθεση: Η Φιόνα Μέι είναι μια μεσήλικας, εξαιρετικά πετυχημένη δικαστής, με ειδικότητα σε περίπλοκες υποθέσεις οικογενειακού δικαίου, η οποία ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Είναι παντρεμένη με τον Τζακ, έναν Αμερικάνο καθηγητή πανεπιστημίου. Καθώς η δουλειά της απαιτούσε – και συνεχίζει να απαιτεί – όλη της την ενέργεια και την προσοχή, ο γάμος της πάντα έμπαινε σε δεύτερη μοίρα και πλέον πνέει τα λοίσθια. Δεν έκανε παιδιά από επιλογή. Κι έχοντας χάσει κάθε ενδιαφέρον για σωματικές απολαύσεις, δεν κάνει πια έρωτα με τον Τζακ. Εκείνος, πληγωμένος, της δηλώνει πως την αγαπά, και πως ζητά την άδειά της να την... απατήσει! Η Φιόνα αντιδρά αμυντικά. Ο Τζακ φεύγει από το σπίτι. Θα επιστρέψει; Η Φιόνα αγχώνεται: δεν θέλει να τον χάσει.

Την ίδια στιγμή που ο γάμος της ταλανίζεται από προβλήματα, καλείται να αντιμετωπίσει μια πολύ κρίσιμη υπόθεση. Ο Άνταμ είναι ένας 17χρονος νεαρός, που βρίσκεται σε νοσοκομείο του Λονδίνου, παλεύοντας για τη ζωή του. Πάσχει από λευχαιμία. Οι γιατροί του νοσοκομείου είναι πεπεισμένοι πως ο Άνταμ θα σωθεί αν του γίνει μετάγγιση αίματος, που θα βοηθήσει στη λήψη πρωτοποριακών και απαραίτητων για την πάθησή του φαρμάκων. Υπάρχει, όμως, ένα πρόβλημα: ο Άνταμ, όπως και οι γονείς του, είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Και η θρησκεία τους απαγορεύει τη μετάγγιση αίματος, ως κάτι μιαρό. Η Φιόνα παίρνει την ασυνήθιστη απόφαση να επισκεφτεί τον Άνταμ στο νοσοκομείο, πριν τελεσιδικήσει. Θα συναντήσει έναν ευφυή και ευαίσθητο νεαρό, γεμάτο όρεξη για ζωή, γεμάτο περιέργεια, γεμάτο προοπτικές. Και μιας που για λίγους μήνες ο Άνταμ δεν είναι νομικά ενήλικας, κι επομένως δεν μπορεί να πάρει νομική απόφαση για τον εαυτό του, η Φιόνα παίρνει απόφαση χωρίς να λαμβάνει τα θέλω ούτε του Άνταμ ούτε των γονέων του. Ποιες θα είναι οι συνέπειες της απόφασής της; Και κυρίως αυτό: θα καταφέρει να κατευνάσει τους δαίμονες που θα ξυπνήσουν μέσα της μετά τη συνάντησή της με τον Άνταμ;

Η άποψή μας: Δεύτερη ταινία βασισμένη σε βιβλίο του McEwan μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, μετά το «Ανεκπλήρωτος γάμος», οπότε αναγκαστικά τίθεται ζήτημα συγκρίσεως. Θεωρώ ότι ο Eyre κάνει καλύτερη δουλειά από τον Dominic Cooke. Και οι δύο τονίζουν τη βρετανικότητα του πράγματος (και φαίνεται) και οι δύο προέρχονται από το θέατρο (και φαίνεται) και οι δύο εκμαιεύουν καλές έως σπουδαίες ερμηνείες (και φαίνεται). Ο Eyre υπερτερεί σε ότι αφορά την διεύθυνση των ηθοποιών και στη διαχείριση των νεκρών χρόνων από τον Cooke, είναι όμως και πολύ περισσότερο ακαδημαϊκός. Το θετικό και των δύο ταινιών είναι πως, παρά τα επιμέρους προβλήματά τους, προσφέρουν διασκέδαση, ψυχαγωγία και τροφή για σκέψη στοχεύοντας (επιτέλους!) σε ενήλικο κοινό! Δεν υπάρχουν εφέ εδώ ούτε άγρια κυνηγητά και δολοφονίες. Όχι. Έχουμε να κάνουμε με δύσκολες αποφάσεις, φοβερά διλήμματα και ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Η αλήθεια είναι πως στο σύγχρονο εμπορικό σινεμά, τέτοιου είδους ταινίες εμφανίζονται πλέον ολοένα και σπανιότερα…

Μέχρι τη στιγμή που η δικαστής μας βγάζει την τελική απόφαση σχετικά με το αν επιτρέπει ή όχι τη μετάγγιση αίματος στον Άνταμ, παρακολουθούμε ένα ενδιαφέρον δράμα. Ο Eyre (και ο McEwan) θα μπορούσαν να «φουσκώσουν» ενδιάμεσα κάποια επεισόδια και το βιβλίο – και αντιστοίχως η ταινία – να τελειώσουν με τη μετάγγιση. Εδώ, το κυρίαρχο ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: σε μια ευνομούμενη πολιτεία επιτρέπεται οι θρησκευτικές (ή οι ιδεολογικές ή οι πολιτικές) πεποιθήσεις ενός ανθρώπου να θέτουν σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή του συγκεκριμένου ανθρώπου; Δεν ξέρω ποιο είναι το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα, στην Αγγλία τα πράγματα φαίνονται ξεκάθαρα. Ο νομοθέτης έχει προβλέψει πώς να αντιμετωπίσει τέτοιες δύσκολες υποθέσεις. Ανήλικος, που αρνείται θεραπεία για θρησκευτικούς λόγους, με άμεσο κίνδυνο για τη ζωή του, σώζεται με επέμβαση της πολιτείας. Που τον αναγκάζει να θεραπευτεί. Που τον αναγκάζει να παραβλέψει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.

Η λέξη – κλειδί εδώ είναι το «ανήλικος». Ο ενήλικος, αυτός δηλαδή που έχει ξεπεράσει το 18ο έτος της ηλικίας του, μπορεί να αρνηθεί τη θεραπεία. Και να πεθάνει. Το κρατάμε κι αυτό… Η αντιπαράθεση των δικηγόρων και των δύο πλευρών έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Παρουσιάζουν τα επιχειρήματά του και κρατάνε το ενδιαφέρον των θεατών οι οποίοι, με τη σειρά τους, έχουν έτσι κι αλλιώς τη δική τους θέση και συμφωνούν ή διαφωνούν με τα επιχειρήματα. Τους βάζει όμως η ταινία στη διαδικασία της σκέψης. Δεν καταπίνουν αμάσητα όσα γίνονται στη μεγάλη οθόνη. Βλέπεις την ταινία και σκέφτεσαι. Αυτά, στο πρώτο μέρος, που, επαναλαμβάνω, μια χαρά υλικό προσφέρει, και θα μπορούσε από μόνο του να αποτελέσει μια ολόκληρη ταινία.

Πάμε όμως στο μετά. Η ταινία πλέον δεν σε αναγκάζει μόνο να σκέφτεσαι. Σε κάνει πολύ έξυπνα, να αισθάνεσαι. Κι όχι – ευτυχώς – οδηγώντας τα πράγματα σε μελό καταστάσεις. Αυτή η παράγραφος που ακολουθεί έχει σπόιλερ: την ταινία την είδα με τη γυναίκα μου σε ένα γεμάτο θερινό σινεμά. Όταν λοιπόν ο Άνταμ αρχίζει να πολιορκεί με τον τρόπο του την Φιόνα, της είπα «αν γίνουν εραστές αυτοί οι δύο, θα χαλαστώ». Εννοείται ότι δεν έχω διαβάσει το βιβλίο, εννοείται ότι δεν ήξερα τι γίνεται παρακάτω, και δεν μπορώ να ερμηνεύσω ακριβώς τι θα ήταν εκείνο που θα με «χαλούσε». Κι όμως, στην πιο κομβική σκηνή της ταινίας, στο Νιουκάστλ, εκείνο το φιλί δηλώνει τα πάντα, οδηγεί σε αυτήν την οδό κι όμως δεν με «χάλασε» καθόλου. Κομψοτέχνημα! Σκηνή που θα μπορούσε να έχει το βάρος της ανάλογης, σπουδαίας σκηνής από τα «Απομεινάρια μιας μέρας», στην οποία εμπλέκεται και πάλι η Thompson: μιλάω εννοείται για τη σκηνή με το «Let me see» που μοιράζεται με τον Hopkins. Αυτή η γυναίκα που εγκατέλειψε τα πάντα και (αυτό)προσδιορίζεται μόνο ως δικαστής, ως άνθρωπος που σκέφτεται και αποφασίζει (για τους άλλους), για πρώτη φορά νιώθει και δεν μπορεί να αποφασίσει (για τον εαυτό της). Ο Άνταμ (ο πρωτόπλαστος; γιατί όχι;) της ξυπνάει χιλιάδες πράγματα που είχε καταχωνιάσει βαθιά μέσα της. Από την έλλειψη παιδιού ή παιδιών στη ζωή της (κάτι για το οποίο προφανώς και μετανιώνει) μέχρι το πόσο υπέροχο συναίσθημα είναι να σε αγαπούν και να σε θαυμάζουν!

Η ταινία ευτυχεί ώστε να διαθέτει στους δύο βασικούς ρόλους εντελώς διαφορετικής ηλικίας, ιδιοσυγκρασίας και τεχνικής ηθοποιούς, οι οποίοι όμως είναι εκπληκτικοί! Η Emma Thomson ρε φίλε είναι απίστευτη! Η σκηνή όπου τραγουδάει με τον Άνταμ στο νοσοκομείο με κάποια άλλη ηθοποιό εύκολα θα μπορούσε να εξοκείλει στη γελοιότητα! Η Thompson τη βγάζει εις πέρας με τρομερή αυτοπεποίθηση! Και η σκηνή με το χριστουγεννιάτικο κονσέρτο προς το φινάλε της ταινίας: τι κάνει η τύπισσα; Χωρίς λόγο, μόνο με την έκφραση του προσώπου της, λέει εκατομμύρια πράγματα! Άθλος! Και ο πιτσιρικάς που υποδύεται τον Άνταμ είναι αποκάλυψη! Κατορθώνει την ίδια στιγμή να δείχνει δυναμικός και ευαίσθητος, παθιασμένος και συγκρατημένος, διεκδικητικός και παραιτημένος. Αυτά είναι τα ωραία…

Ο Stanley Tucci δεν τυγχάνει ανάλογης εκμετάλλευσης. Ο ρόλος του, αυτός του παραμελημένου συζύγου, δεν αξιοποιείται τόσο όσο μπορεί – και πάλι λέγονται ενδιαφέροντα πράγματα για τις σύγχρονες σχέσεις. Κι εδώ υπήρχε δυνατότητα για μια εξ ολοκλήρου δική τους ταινία, σχετικά με το γάμο της Φιόνα με τον Τζακ. Πολύ καλή ταινία, κάπως περισσότερο ακαδημαϊκή απ’ όσο θα θέλαμε και με ένα ακόμα μικρούλη φάουλ σε ότι αφορά τη διαχείριση του χρόνου, από την «Ανάσταση» μέχρι το «Ξανακύλισμα»: σαν πολύ γρήγορα (σε ότι αφορά τον φιλμικό χρόνο) δεν επιδεινώνεται η κατάσταση; Σίγουρα, πάντως, μια ταινία που προκαλεί συζητήσεις. That’s always a good thing!

Ονειρεύομαι σε άλλη γλώσσα (Sueño en otro idioma) Rating
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 30 Αυγούστου 2018 από την Spentzos Films!

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η δική σου κριτική