by Takis Garis (@takisgaris)
TIFF 43 Ep.I: ΧΑΜΗΛΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΝΑΕΡΙΟ ΧΩΡΟ!
Εδώ στον Κάναδα έχουμε ένα ρητό: “Gas in the tank and money in the bank”. Το λες και αμέρικαν (συ)ντρήμ του πολυφυλετικού μας προλεταριάτου αλλά τεσπά. Μούρθε γιατί κίνησα πουρνό - πουρνό να γεμίσω (πάντα σέλφ σέρβις) βενζίνα, να πιάσω έναν double - double από το Tim Horton’s και να ροβολίσω κατά downtown μεριά, μια πενηντάρα χιλιόμετρα απόστα για το Bell Lightbox στη 350 King Street West, έδρα - παλατάκι του TIFF. Στο δρόμο, η ψιχάλα γλεντούσε το παρμπρίζ παρά τους 35C με την υγρασία (σταθερά στο 80+%) καθώς η ώρα σήμανε 7η πρωινή και η βελόνα έπεσε στο 99.1FM του CBC Radio One. Τσουουούπ, βγαίνει ο Cameron Bailey και η καυτή ερώτηση είναι τι γυρεύει ο Steve Bannon, ηγετική φυσιογνωμία του αμερικανικού alt. right και πνευματικός πατέρας (“chief strategist”) του Donald Trump στο Φεστιβάλ. O πάντα διπλωμάτης καλλιτεχνικός διευθυντής του TIFF αφού ξεκαθάρισε πως ο Bannon ουδέποτε προσεκλήθη επίσημα, μας θύμισε ότι τυγχάνει να είναι το κεντρικό πρόσωπο στο νέο ντόκου του μέγα Errol Morris την Κυριακή 9 Σεπτέμβρη (American Dharma). Πλάκα έχουμε. Να θυμίσω πως έχει προγραμματιστεί πορεία το Σάββατο για την ισότητα και αλληλεγγύη στις γυναίκες που εργάζονται στον κινηματογράφο με τη στήριξη των κινημάτων #MeToo και #Time’sUp.
Αν ήδη διαπίστωσες ότι αργώ να μπω στο κυρίως θέμα, είναι γιατί ως έναρξη το αισθάνθηκα ιδιαίτερα υποτονικό, με περιορισμένη προσέλευση τουλάχιστον στις πρώτες Press & Industry screenings του Scotiabank Theater (μια εικοσαριά αίθουσες, με άψογη διαχείριση του lineup και δίχως προβλήματα στις κυλιόμενες σκάλες τούτη τη φορά). Έχω πάρει το πάσο και το lootbag (κάθε φέτος και φτωχότερο), η ώρα περασμένες εννιά και εφορμώ σε μια 5άδα (στόπα, φέτος ξηγιέμαι πλουραλιστικά) ταινιών με πλατιά στάμπα «φεστιβαλική» ως δομή και - κυρίως - πόζα. Μη παρεξηγηθούμε, στηρίζω arthouse και auteurs και όλα τα συμπαραμαρτυρούντα, όταν όμως αποτελούν καλλιτεχνική πρόταση κι όχι απορία ψάλτου σε φάση δημιουργικής αμηχανίας. Μπορεί και να έχω επηρεαστεί από την βιω(μα)τική μου αμερικανοποίηση - ίσως πάλι να είναι η φάση έτσι (και) φέτος. Περί ευρωπαϊκού σινεμά ο λόγος, από ονόματα αναγνωρισμένα σε τωρινή επίδειξη αναμασήματος, φλυαρίας και αφηγηματικής κυτταρίτιδας.
Εξεπίτηδες λέω να αφήκω απόξω το εναρκτήριο Wild Life, πρώτη δουλειά του Paul Dano που έκανε αίσθηση στο Sundance τον περασμένο Γενάρη. Στο επόμενο επεισόδιο αυτό, κι ενώ στο φευγιό, ποδαράτος πριν το πάρκινγκ, τσεκάρισα μεταξύ Lightbox και Scotiabank Theater αφενός μια τύπου καφετέρια – αυλή με χασισάκι προς πώληση (lol) κι αφετέρου δυο γκουρμεδιάρικα φουντ τράκς με εδέσματα που ξεκινούν από πειραγμένα ντάμπλινγκς και φτάνουν σε ρολς με αστακοουρές. Κάνε μου όρεξη λοιπόν, η επόμενη ημέρα επιβάλλεται να είναι αρκούντως χορταστική.
Πάρε για αρχή τον Olivier Assayas και το Non Fiction, με θέμα δυο φιλικά ζευγάρια του επαγγέλλονται εκδότης - συγγραφέας - τηλεοπτική ηθοποιός - σύμβουλος πολιτευτή και τη μεταξύ τους ιδεολογική και συναισθηματική διαπλοκή. Ξυπνιτζήδικος Rohmer και τσιτάτα Assayas για το μέλλον του βιβλίου στην εποχή του iPad και του Kindle. Τέταρτη συμμετοχή της Juliette Binoche η οποία το διασκεδάζει αρκούντως, σε βαθμό κυριολεκτικής αυτοαναφορικότητας σε μια ταινία που είναι εφήμερα πικάντικη ως υποσημείωση σε ένα σεβαστό κορμό έργων του κάτι φεγγάρια απασχολούμενου ως κριτικός δημιουργού. Από τη γαλλική βερμπόζα μπαναλιτέ το γύρισα στη γαλλόφωνη καναδεζιά του σεβάσμιου (κοντεύει τα ογδόντα) κεμπεκουά Denys Arcand και το The Fall of the American Empire που παρά τον βαρύγδουπο τίτλο του αρκείται σε καμιά ιδεολογική σφαλιαρίτσα στον καπιταλισμό και τη βρώμικη παντοδυναμία του χρήματος που από σπόντα φτάνει στα χέρια ενός ντελιβερά αποφοίτου φιλοσοφικής, μιας εταίρας και ενός άρτι αποφυλακισθέντος μηχανόβιου ώσπου γίνεται βάλσαμο κοινωνικής προσφοράς στους καταφρονεμένους μη έχοντες και κατέχοντες. Λανσάρεται ως κωμωδία και βλέπεται με διάπλατα απορημένα μάτια από τη σεναριακή αφέλεια και τις τετριμμένες σκηνές αστυνομικής δράσης.
Να περάσω μια βόλτα λέω κι από τον Paolo Sorrentino και το Loro (“Them”) όπου ομολογώ πως ψιλοντράπηκα γιατί παρότι ταλαντούχος πλανατζής και εικονοκλαστικός με περγαμηνές ο Ιταλός αλλά στην καταγγελία δεν τόχει, πιάνοντας άθελά του την παρωδία αντί τη συντριβή του ειδώλου /φαινομένου Μπερλουσκόνι που αναμόχλευσε μια χώρα σε βαθμό εκτενώς μεγαλύτερο κι από όσο ο Ανδρέας την Ελλάδα. Με τον αγαπημένο (του) Toni Servillo να δίνει στόμφο και πονηριά που σαφέστατα οδηγούν με πειθώ στον ψυχισμό του ιλαροτραγικού ήρωα, οι διάλογοι, ειδικότερα αυτός με την ανήλικη πόρνη που ήταν η πέτρα του σκανδάλου της τελικής του πτώσης είναι φωσκολιάδες, χωρίς φυσικότητα τσιριμόνιες, εντέλει δυσκολοχώνευτες σε ποτ πουρί πολιτικού σχολίου και της πασίγνωστης Σορεντινικής ambient ατμοσφαιρικότητας. Κάπου εκεί ξεβράστηκα απογοητευμένος και κομμάτι υποψιασμένος για τον καινούργιο Asghar Farhadi που τιτλοφορείται Everybody Knows τουτέστιν του ιρανού μάστερ της οσκαρικής δόξας των A Separation και The Salesman. Κι αν η διαφορά μου με τον Εμποράκο ήταν ηθικο - ιδεολογική εδώ δεν υπάρχει τρόπος υπεράσπισης μιας φολκλόρ σπανιόλικης τελενοβέλας με σελεμπριτοζευγάρι Penelope Cruz - Javier Bardem στο καπάκι μετά τη συνύπαρξή τους στο καλύτερο παρά τη γραμμικότητά του Loving Pablo. Οικογενειακής δυναστείας το ανάγνωσμα σε αποχρώσεις Άγκαθα Κρίστι, με φινάλε όχι σα το δυναμίτη που μας έχει ταϊσει ο σκηνοθέτης στο παρελθόν. Μαζέψου Asghar, δε σου πάει το στυλάκι Woody Allen σε κινηματογραφικό ευρωπαϊκό τουρισμό.
Εξεπίτηδες λέω να αφήκω απόξω το εναρκτήριο Wild Life, πρώτη δουλειά του Paul Dano που έκανε αίσθηση στο Sundance τον περασμένο Γενάρη. Στο επόμενο επεισόδιο αυτό, κι ενώ στο φευγιό, ποδαράτος πριν το πάρκινγκ, τσεκάρισα μεταξύ Lightbox και Scotiabank Theater αφενός μια τύπου καφετέρια – αυλή με χασισάκι προς πώληση (lol) κι αφετέρου δυο γκουρμεδιάρικα φουντ τράκς με εδέσματα που ξεκινούν από πειραγμένα ντάμπλινγκς και φτάνουν σε ρολς με αστακοουρές. Κάνε μου όρεξη λοιπόν, η επόμενη ημέρα επιβάλλεται να είναι αρκούντως χορταστική.
gaRis
