Βηρυτός
του Brad Anderson. Με τους Jon Hamm, Rosamund Pike, Dean Norris, Shea Whigham, Larry Pine, Mark Pellegrino, Idir Chender, Ben Affan, Leïla Bekhti
From The Lebanon!
του zerVo (@moviesltd) 
Διόλου τυχαία αποκλήθηκε ως το Παρίσι της Μέσης Ανατολής, χάρη στην πρωτόγνωρη άνθηση που γνώρισε εκεί στα μέσα του 20ου αιώνα, λίγο μετά το πέρας του δευτέρου μεγάλου πολέμου, καθώς αποτέλεσε έναν από τους πλέον διάσημους τουριστικούς προορισμούς, επιδεικνύοντας ένα εκπληκτικής ομορφιάς κοσμοπολίτικο πρόσωπο. Χάρη στις φραντσέζικες καταβολές της, η λαμπερή Βηρυτός, έφτασε στο απόγειο της δόξας της στις αρχές της δεκαετίας του 70, καθώς βρέθηκε στο μέσον των πυρών εμφύλιων και εχθρικών με τους γείτονες Ισραηλινούς. Παλιά μου τέχνη κόσκινο για την ηλιόλουστη αυτή παραλιακή μητρόπολη της Μεσογείου, που σε ιστορική πορεία μεγαλύτερη των πέντε χιλιετιών, πάντοτε είχε σαν γνώρισμα να έλκει τους ξένους κατακτητές, Αιγύπτιους, Έλληνες, Ρωμαίους, Μουσουλμάνους, Οθωμανούς...
1982. Δέκα χρόνια έχουν διαβεί από την στιγμή που του κατέστρεψε ολοκληρωτικά την ζωή, από εκείνο το μοιραίο βράδυ στην πολυτελή οικία του στην Βηρυτό, όταν κατά την διάρκεια δεξίωσης με εκείνον, ως διπλωματικό εκπρόσωπο των ΗΠΑ, για οικοδεσπότη, από τις σφαίρες άγνωστου τρομοκράτη εισβολέα, έπεσε νεκρή η λατρεμένη του σύζυγος. Ξεσπώντας την θλίψη του στο ποτό, ο φημισμένος κάποτε για τις διαπραγματευτικές του ικανότητες, Μέισον Σκάιλς, έχει εγκαταλείψει για πάντα την υπηρεσία του, βγάζοντας τα προς το ζην ως εκπρόσωπος ιδιωτικών, πλέον, επιχειρήσεων. Δϊχως ποτέ του να κατορθώνει να διώχνει από την μνήμη του την εικόνα της αιματοβαμμένης του γυναίκας, αλλά και την εξαφάνιση του μόλις 13χρονου ορφανού Λιβανέζου Σαμίρ, που είχε πάρει υπό την κηδεμονία του.
Και για τον οποίο όπως είχε πληροφορηθεί από τους έμπιστους φίλους του και πράκτορες της CIA, είχε οικογενειακές σχέσεις με τους εγκεφάλους της άνανδρης και πολύνεκρης επίθεσης εναντίον των Ισραηλινών αθλητών, κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων του Μονάχου το 1972. Έχοντας πέσει σε κατάθλιψη, προς μεγάλη του έκπληξη θα αντιληφθεί πως οι πρώην συνεργάτες του θα τον προσεγγίσουν και πάλι, αναθέτοντας του την αποστολή να ταξιδέψει και πάλι στην φλεγόμενη, πια, Βηρυτό, ώστε να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων της απελευθέρωσης του αξιωματούχου της Μυστικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και καλού του φίλου, Καλ Ράιλι, που κρατείται εδώ και καιρό όμηρος από άραβες εξτρεμιστές. Και που έχουν απαιτήσει την δική του παρουσία, ούτως ώστε οι συζητήσεις να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο.
Πρόκληση, γυρισμού στον τόπο που μαράζωσε ολόκληρο το είναι του και ενδεχόμενα να ορίσει την λύτρωση που για παραπάνω από μια δεκαετία αναζητά, περιφερόμενος μακρυά από το πραγματικό του στοιχείο. Με το που προσγειωθεί και πάλι μετά από τόσο καιρό στον Λίβανο, θα αντιληφθεί πως τίποτα δεν είναι όπως στο παρελθόν, τα πάντα έχουν κατακερματιστεί, ερειπωθεί, ισοπεδωθεί, από την ακατάπαυστη οργή φίλιων ή εχθρικών πυρών, που ζήλεψαν την ομορφάδα των ανατολίτικων Παρισίων. Από τις πρώτες κιόλας ώρες στην Βηρυτό, ερχόμενος σε επαφή με όλους αυτούς τους κατασκόπους, επιτετραμμένους, ένοπλους παρτιζάνους και αποφασισμένους για τα πάντα καμικάζι, ο Σκάιλς θα καταλάβει πως η πόλη που αγάπησε όσο καμία άλλη, συμβαδίζει αρμονικά με την καταστροφή που γνωρίζει και η δική του ψυχή. Ερήμωση για την οποία δεν έχει κατορθώσει ακόμη να αποδώσει σε κάποιον την ευθύνη...
Με μια πραγματική ιστορία, που συντάραξε τις τάξεις της CIA αλλά και των περιφερειακών του Λιβάνου μυστικών υπηρεσιών, την απαγωγή από τζιχαντιστές της Χεζμπολάχ το 1984 του Αμερικάνου πράκτορα Γουίλιαμ Φράνσις Μπάκλευ, αλλά και την απέλπιδα προσπάθεια σωτηρίας του από τον διαμεσολαβητή και στενό του φίλο Τεντ Σάκλι, ασχολείται στην νέα του δημιουργία, ο τηλεοπτικών καταβολών δημιουργός Brad Anderson. Που έργο του στην μεγάλη οθόνη έχουμε γνωρίσει μέσα από ταινίες αξιοπρεπούς επιπέδου όπως τις The Machinist και The Call. Με σύμμαχο του ένα υπέροχα κοφτό μοντάζ, αλλά και τον προσεγμένο σχεδιασμό της παραγωγής, που αποδίδει το επίκεντρο των εξελίξεων, την Βηρυτό, τόσο από την παραδεισένια καλή, όσο και από την διαλυμένη ανάποδη, ο σκηνοθέτης εκμεταλλεύεται στο έπακρο το εξαιρετικά δομημένο σενάριο του άριστου γνώστη του είδους, Tony Gilroy. Σκριπτ που είναι παραγεμισμένο από την απαράμιλλη δυναμική του Michael Clayton, σε μια κοψιά ιδιαίτερα αυθεντική πάντως, αν αναλογιστούμε πως ο εμπνευστής του σινέ-σίριαλ των Bourne, το συνέγραψε χρονικά το 1990, έχοντας τα τραγικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στο καμίνι της Μέσης Ανατολής, ακόμη πολύ νωπά στην μνήμη του.
Το φιλμ στην πραγματικότητα βαδίζει με εντυπωσιακό τρόπο πάνω σε δύο διαφορετικές αφηγηματικές τροχιές. Εκείνη του ανθρώπινου δράματος, που στο επίκεντρο της βρίσκεται ένας συντετριμμένος άντρας, μέθυσος και παρατημένος, που βαδίζει προς το άγνωστο δίχως την παραμικρή ελπίδα στον ορίζοντα. Και αυτή του πολιτικού θρίλερ, που άξονας της είναι ένας δυναμικός έιτζεντ, που παλεύει για το σπουδαίο του come back, έχοντας πολλά πράγματα να αποδείξει για την αξία του, τόσο στον διεφθαρμένο και ιδιοτελή περίγυρο, μα κυρίως στον ίδιο του τον εαυτό. Ετούτη ακριβώς την απαιτητική διπλή υπόσταση, πετυχαίνει να αποδώσει χωρίς κανένα ψεγάδι ο εκφραστικός Jon Hamm, απόφοιτος της σχολής του Mad Men, που καταφέρνει συνάμα να είναι και χωστός και ξεχωριστός και δραματικά άρτιος και όπου χρειάζεται επιβλητικός. Ίσως σε τέτοιο βαθμό, ώστε άπαντες οι αμέτρητοι σε σημείο χασίματος, περιφερειακοί ρόλοι να υποβαθμίζονται και σε σημασία και σε υποστηρικτικό βάθος.
Με οδηγό το προοδευτικά αυξανόμενο σασπένς, ειδικά για όσους δεν γνωρίζουν την εξέλιξη της υπόθεσης Μπάκλευ και με δυνατό του χαρακτηριστικό τις απρόβλεπτες ανατροπές, το Beirut, στέκεται με άνεση ανάμεσα στην λίστα με τις πιο ποιοτικές στιγμές του genre στην δύσκολη, ελλείψει των αβανταδόρικων ψυχροπολεμικών καταστάσεων, μετα-μιλένιουμ εποχή. Δίχως να έχει τον παραμικρό στόχο να πάρει θέση, προβάλλοντας κάποιον από τους αμέτρητους παίκτες στην σκακιέρα των πολλών, ως αγαπητό και φαβορί, το θρίλερ φωτογραφίζει εξαιρετικά το άρρωστο συμφεροντολογικό κλίμα που μετέτρεψε μια παραμυθένια όαση σε φλογισμένη κόλαση και που παρότι εκτυλίσσεται 35 και βάλε χρόνια πριν, διαθέτει τέτοια διαχρονικότητα, ώστε να μην απέχει και πολύ από ανάλογα δραματικά περιστατικά, που συμβαίνουν στον εσαεί διακεκαυμένο τόπο.
Και για τον οποίο όπως είχε πληροφορηθεί από τους έμπιστους φίλους του και πράκτορες της CIA, είχε οικογενειακές σχέσεις με τους εγκεφάλους της άνανδρης και πολύνεκρης επίθεσης εναντίον των Ισραηλινών αθλητών, κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων του Μονάχου το 1972. Έχοντας πέσει σε κατάθλιψη, προς μεγάλη του έκπληξη θα αντιληφθεί πως οι πρώην συνεργάτες του θα τον προσεγγίσουν και πάλι, αναθέτοντας του την αποστολή να ταξιδέψει και πάλι στην φλεγόμενη, πια, Βηρυτό, ώστε να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων της απελευθέρωσης του αξιωματούχου της Μυστικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και καλού του φίλου, Καλ Ράιλι, που κρατείται εδώ και καιρό όμηρος από άραβες εξτρεμιστές. Και που έχουν απαιτήσει την δική του παρουσία, ούτως ώστε οι συζητήσεις να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο.
Πρόκληση, γυρισμού στον τόπο που μαράζωσε ολόκληρο το είναι του και ενδεχόμενα να ορίσει την λύτρωση που για παραπάνω από μια δεκαετία αναζητά, περιφερόμενος μακρυά από το πραγματικό του στοιχείο. Με το που προσγειωθεί και πάλι μετά από τόσο καιρό στον Λίβανο, θα αντιληφθεί πως τίποτα δεν είναι όπως στο παρελθόν, τα πάντα έχουν κατακερματιστεί, ερειπωθεί, ισοπεδωθεί, από την ακατάπαυστη οργή φίλιων ή εχθρικών πυρών, που ζήλεψαν την ομορφάδα των ανατολίτικων Παρισίων. Από τις πρώτες κιόλας ώρες στην Βηρυτό, ερχόμενος σε επαφή με όλους αυτούς τους κατασκόπους, επιτετραμμένους, ένοπλους παρτιζάνους και αποφασισμένους για τα πάντα καμικάζι, ο Σκάιλς θα καταλάβει πως η πόλη που αγάπησε όσο καμία άλλη, συμβαδίζει αρμονικά με την καταστροφή που γνωρίζει και η δική του ψυχή. Ερήμωση για την οποία δεν έχει κατορθώσει ακόμη να αποδώσει σε κάποιον την ευθύνη...
Με μια πραγματική ιστορία, που συντάραξε τις τάξεις της CIA αλλά και των περιφερειακών του Λιβάνου μυστικών υπηρεσιών, την απαγωγή από τζιχαντιστές της Χεζμπολάχ το 1984 του Αμερικάνου πράκτορα Γουίλιαμ Φράνσις Μπάκλευ, αλλά και την απέλπιδα προσπάθεια σωτηρίας του από τον διαμεσολαβητή και στενό του φίλο Τεντ Σάκλι, ασχολείται στην νέα του δημιουργία, ο τηλεοπτικών καταβολών δημιουργός Brad Anderson. Που έργο του στην μεγάλη οθόνη έχουμε γνωρίσει μέσα από ταινίες αξιοπρεπούς επιπέδου όπως τις The Machinist και The Call. Με σύμμαχο του ένα υπέροχα κοφτό μοντάζ, αλλά και τον προσεγμένο σχεδιασμό της παραγωγής, που αποδίδει το επίκεντρο των εξελίξεων, την Βηρυτό, τόσο από την παραδεισένια καλή, όσο και από την διαλυμένη ανάποδη, ο σκηνοθέτης εκμεταλλεύεται στο έπακρο το εξαιρετικά δομημένο σενάριο του άριστου γνώστη του είδους, Tony Gilroy. Σκριπτ που είναι παραγεμισμένο από την απαράμιλλη δυναμική του Michael Clayton, σε μια κοψιά ιδιαίτερα αυθεντική πάντως, αν αναλογιστούμε πως ο εμπνευστής του σινέ-σίριαλ των Bourne, το συνέγραψε χρονικά το 1990, έχοντας τα τραγικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στο καμίνι της Μέσης Ανατολής, ακόμη πολύ νωπά στην μνήμη του.
Το φιλμ στην πραγματικότητα βαδίζει με εντυπωσιακό τρόπο πάνω σε δύο διαφορετικές αφηγηματικές τροχιές. Εκείνη του ανθρώπινου δράματος, που στο επίκεντρο της βρίσκεται ένας συντετριμμένος άντρας, μέθυσος και παρατημένος, που βαδίζει προς το άγνωστο δίχως την παραμικρή ελπίδα στον ορίζοντα. Και αυτή του πολιτικού θρίλερ, που άξονας της είναι ένας δυναμικός έιτζεντ, που παλεύει για το σπουδαίο του come back, έχοντας πολλά πράγματα να αποδείξει για την αξία του, τόσο στον διεφθαρμένο και ιδιοτελή περίγυρο, μα κυρίως στον ίδιο του τον εαυτό. Ετούτη ακριβώς την απαιτητική διπλή υπόσταση, πετυχαίνει να αποδώσει χωρίς κανένα ψεγάδι ο εκφραστικός Jon Hamm, απόφοιτος της σχολής του Mad Men, που καταφέρνει συνάμα να είναι και χωστός και ξεχωριστός και δραματικά άρτιος και όπου χρειάζεται επιβλητικός. Ίσως σε τέτοιο βαθμό, ώστε άπαντες οι αμέτρητοι σε σημείο χασίματος, περιφερειακοί ρόλοι να υποβαθμίζονται και σε σημασία και σε υποστηρικτικό βάθος.
Με οδηγό το προοδευτικά αυξανόμενο σασπένς, ειδικά για όσους δεν γνωρίζουν την εξέλιξη της υπόθεσης Μπάκλευ και με δυνατό του χαρακτηριστικό τις απρόβλεπτες ανατροπές, το Beirut, στέκεται με άνεση ανάμεσα στην λίστα με τις πιο ποιοτικές στιγμές του genre στην δύσκολη, ελλείψει των αβανταδόρικων ψυχροπολεμικών καταστάσεων, μετα-μιλένιουμ εποχή. Δίχως να έχει τον παραμικρό στόχο να πάρει θέση, προβάλλοντας κάποιον από τους αμέτρητους παίκτες στην σκακιέρα των πολλών, ως αγαπητό και φαβορί, το θρίλερ φωτογραφίζει εξαιρετικά το άρρωστο συμφεροντολογικό κλίμα που μετέτρεψε μια παραμυθένια όαση σε φλογισμένη κόλαση και που παρότι εκτυλίσσεται 35 και βάλε χρόνια πριν, διαθέτει τέτοια διαχρονικότητα, ώστε να μην απέχει και πολύ από ανάλογα δραματικά περιστατικά, που συμβαίνουν στον εσαεί διακεκαυμένο τόπο.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 10 Μαΐου 2018 από την Feelgood Ent.!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική