Ο άντρας που έριξε τον Λευκό Οίκο
του Peter Landesman. Με τους Liam Neeson, Diane Lane, Marton Csokas, Ike Barinholtz, Tony Goldwyn, Bruce Greenwood, Michael C. Hall, Brian d’Arcy James, Josh Lucas, Eddie Marsan, Tom Sizemore, Kate Walsh, Noah Wyle
Η ιστορία του ανθρώπου, που έμεινε στην ιστορία ως το «Βαθύ Λαρύγγι»!
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Ένα πολιτικό δράμα. Χωρίς πολιτική. Και χωρίς δράμα...
Αυτή είναι η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο Peter Landesman και η πρώτη που προβάλλεται εμπορικά στη χώρα μας. Οι προηγούμενες ήταν οι: «Parkland» (2013) και «Πίσω από το παιχνίδι» (Concussion, 2015). Και στις τρεις ταινίες λειτουργεί ο ίδιος και ως σεναριογράφος.
Για πάνω από 30 χρόνια κανείς δεν γνώριζε την πραγματική ταυτότητα του ανθρώπου που ουσιαστικά έδωσε όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να γραφτούν τα περίφημα άρθρα στην Washington Post, να αποκαλυφθεί το σκάνδαλο Watergate και εντέλει να έχουμε για πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ παραίτηση ενεργού Προέδρου από το αξίωμά του, ακριβώς λόγω της αποκάλυψης του σκανδάλου. Και μιλάμε βεβαίως για τον Nixon. Τελικά, ο Felt το 2005 προχώρησε σε αυτοαποκάλυψη μέσω ενός άρθρου στο Vanity Fair. Το έκανε σε ηλικία 91 ετών! Με αυτόν τον τρόπο ήθελε να γραφτεί ένα βιβλίο και μέσω αυτού να μπορέσει να δώσει μια γερή «προίκα» στα εγγόνια του. Η ιστορία αγοράστηκε από την εταιρία Playtone του Tom Hanks και εντέλει αποτέλεσε την πρώτη ύλη για να γυριστεί τούτη η ταινία, στην οποία συμμετέχει και η Scott Free Productions του Ridley Scott.
Η υπόθεση: Δεκαετία του '70. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ είναι μια πραγματικότητα από την οποία οι ΗΠΑ δεν δείχνουν είτε διάθεση είτε ικανότητα να ξεφύγουν. Ο πρόεδρος Nixon είναι πανίσχυρος και εκβιάζει κάθε πιθανό και απίθανο άνθρωπο που του αντιτίθεται μέσω του δεξιού του χεριού, του J. Edgar Hoover, ο οποίος διευθύνει το FBI από το 1935, όταν και ουσιαστικά το δημιούργησε. Νούμερο δύο στην ιεραρχία είναι ο Mark Felt. Ο Felt γνωρίζει επακριβώς τα παιχνίδια του Hoover κι ενώ δεν τα εγκρίνει, τα θεωρεί απαραίτητο κακό για τη σωστή λειτουργία τόσο της Υπηρεσίας όσο και της Κυβέρνησης. Στις 2 Μαΐου του 1972 ο Hoover πεθαίνει. Όλοι αναμένουν πως ο Felt θα πάρει τη θέση του. Ο Nixon επιλέγει κάποιον άλλον. Ο Felt νιώθει απογοητευμένος.
Πέρα από τη μη αναγνώριση της αξίας του έχει να αντιμετωπίσει τη δράση της οργάνωσης Weather Underground, τον αλκοολισμό της συζύγου του, που τον στηρίζει συνέχεια αλλά της λείπει και πολύ και την παράξενη «εξαφάνιση» της κόρης του. Ο Felt συνεχίζει να εργάζεται στο FBI παρά τον παραγκωνισμό του. Όταν όμως ξεσπάει το σκάνδαλο Watergate καταλαβαίνει πως διακυβεύεται η ανεξαρτησία του FBI. Και με κίνδυνο να χαρακτηριστεί προδότης, αποκαλύπτει όλα όσα γνωρίζει στο δημοσιογράφο της Wasington Post, Bob Woodward. Χωρίς να αναφέρεται το όνομά του. Το κωδικό όνομα που του δίνεται είναι: Βαθύ Λαρύγγι...
Η άποψή μας: Είναι πολύ πρόσφατο το «The Post» του Steven Spielberg και οι συγκρίσεις είναι μοιραίες. Για να μην πάμε πίσω, στο «All the President's Men» (1976) του Alan J. Pakula, το οποίο ξεκινά ουσιαστικά εκεί απ' όπου τελειώνει η ταινία του Spielberg. Εκεί κι αν είναι μοιραίες οι συγκρίσεις (και με τις δύο ταινίες...). Στην πρώτη ταινία παρουσιάζεται το χρονικό του πως οι αποκαλύψεις ενός ανθρώπου, του Daniel Ellsberg, ο οποίος διέρρευσε τα περίφημα «Pentagon Papers» στους New York Times και στην Wasington Post, κλυδώνισαν την κυβέρνηση Nixon. Στη δεύτερη ταινία παρουσιάζεται το χρονικό του πως οι αποκαλύψεις ενός ανθρώπου, γνωστού μόνο με το κωδικό όνομα «Βαθύ Λαρύγγι», έριξαν εντέλει την κυβέρνηση Nixon ως επακόλουθο του σκανδάλου Watergate.
Όταν γύριζε ο Pakula την ταινία του, κανείς δεν ήξερε ποιος ήταν το «Βαθύ Λαρύγγι». Μόνο εικασίες υπήρχαν. Κι αν θυμάστε την αριστουργηματική εκείνη ταινία, οι συναντήσεις των δημοσιογράφων με τον «whistleblower» γινόταν στα κρυφά, χωρίς ποτέ εκείνος να αποκαλύπτεται. Το παρατσούκλι εννοείται ότι οι εμπνευστές του το «δανείστηκαν» από την γνωστή πορνοταινία – σύμβολο με τον ίδιο τίτλο, η οποία είχε βγει στις αίθουσες το 1972 και έσπειρε παντού τον πανικό! Εκεί, βέβαια, η Linda Lovelace ήταν εκείνη που είχε το βαθύ λαρύγγι (και την... κλειτορίδα, κάπου στο βάθος)...
Ωραιότατα όλα αυτά και ναι, υπάρχει μπόλικο ζουμί και παρασκήνιο για να προκύψει μια εν δυνάμει σπουδαία ταινία, ένα πολιτικό θρίλερ, με βασικό ήρωα ακριβώς αυτόν τον άνθρωπο, τον Mark Felt, που τα είπε όλα χωρίς να αποκαλυφθεί η ταυτότητά του. Και για να ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα: εννοείται πως όταν αποκαλύπτεις βρομιές δεν είσαι... Αρτέμις Μάτσας: δεν μπορεί να είσαι κατάπτυστος, δεν μπορεί να κουβαλάς την ρετσινιά του προδότη, του καταδότη. Περίπου ανάλογη είναι η περίπτωση του Snowden. Εννοείται ότι τους χρειαζόμαστε αυτούς τους ανθρώπους. Ανθρώπους που δεν υπολογίζουν το προσωπικό κόστος και προχωράνε σε αποκαλύψεις, όχι για ίδιον όφελος αλλά για το καλό της πατρίδας τους, των συνανθρώπων τους, του κόσμου ολόκληρου. Οπότε, ναι, η πρώτη ύλη για τούτη την ταινία είναι φανταστική! Πώς λοιπόν κατάφερε ο σκηνοθέτης και μας παρέδωσε κάτι τόσο χλιαρό;
Μια ταινία χωρίς ένταση, χωρίς πάθος, χωρίς ζωή εντέλει. Μια ταινία που αφηγείται χωρίς ημιτόνια, ισιάδι, σαν να οδηγείς σε autobahn που πάει μόνο ευθεία. Καμία έκπληξη, τίποτα που να προκαλεί καρδιοχτύπια, όλα τυπικά, όλα by the book. Τούτο το φιλμ, που εννοείται ότι καταλαβαίνεις πως κάτι δεν πάει καλά από τον τίτλο του ακόμα, παραπέμπει ακριβώς σε αυτό που υποτίθεται πως θα έπρεπε να βρίσκεται μίλια μακριά του: σε τηλεταινία! Πάρα πολλοί καλοί ηθοποιοί αναλώνονται σε ρόλους που ερμηνεύουν φλατ. Λέγεται πως η Diane Lane έδωσε μια πραγματικά σπουδαία ερμηνεία, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της κόπηκε στο μοντάζ, γιατί διαφορετικά η ταινία θα είχε πρόβλημα χρόνου!
Τι να πει κανείς. Κρίμα. Εννοείται πως το Χόλιγουντ θα επανέλθει. Και με καλύτερο σενάριο θα μπορεί να δώσει την ταινία που ταιριάζει στον βιογραφούμενο...
Η υπόθεση: Δεκαετία του '70. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ είναι μια πραγματικότητα από την οποία οι ΗΠΑ δεν δείχνουν είτε διάθεση είτε ικανότητα να ξεφύγουν. Ο πρόεδρος Nixon είναι πανίσχυρος και εκβιάζει κάθε πιθανό και απίθανο άνθρωπο που του αντιτίθεται μέσω του δεξιού του χεριού, του J. Edgar Hoover, ο οποίος διευθύνει το FBI από το 1935, όταν και ουσιαστικά το δημιούργησε. Νούμερο δύο στην ιεραρχία είναι ο Mark Felt. Ο Felt γνωρίζει επακριβώς τα παιχνίδια του Hoover κι ενώ δεν τα εγκρίνει, τα θεωρεί απαραίτητο κακό για τη σωστή λειτουργία τόσο της Υπηρεσίας όσο και της Κυβέρνησης. Στις 2 Μαΐου του 1972 ο Hoover πεθαίνει. Όλοι αναμένουν πως ο Felt θα πάρει τη θέση του. Ο Nixon επιλέγει κάποιον άλλον. Ο Felt νιώθει απογοητευμένος.
Πέρα από τη μη αναγνώριση της αξίας του έχει να αντιμετωπίσει τη δράση της οργάνωσης Weather Underground, τον αλκοολισμό της συζύγου του, που τον στηρίζει συνέχεια αλλά της λείπει και πολύ και την παράξενη «εξαφάνιση» της κόρης του. Ο Felt συνεχίζει να εργάζεται στο FBI παρά τον παραγκωνισμό του. Όταν όμως ξεσπάει το σκάνδαλο Watergate καταλαβαίνει πως διακυβεύεται η ανεξαρτησία του FBI. Και με κίνδυνο να χαρακτηριστεί προδότης, αποκαλύπτει όλα όσα γνωρίζει στο δημοσιογράφο της Wasington Post, Bob Woodward. Χωρίς να αναφέρεται το όνομά του. Το κωδικό όνομα που του δίνεται είναι: Βαθύ Λαρύγγι...
Η άποψή μας: Είναι πολύ πρόσφατο το «The Post» του Steven Spielberg και οι συγκρίσεις είναι μοιραίες. Για να μην πάμε πίσω, στο «All the President's Men» (1976) του Alan J. Pakula, το οποίο ξεκινά ουσιαστικά εκεί απ' όπου τελειώνει η ταινία του Spielberg. Εκεί κι αν είναι μοιραίες οι συγκρίσεις (και με τις δύο ταινίες...). Στην πρώτη ταινία παρουσιάζεται το χρονικό του πως οι αποκαλύψεις ενός ανθρώπου, του Daniel Ellsberg, ο οποίος διέρρευσε τα περίφημα «Pentagon Papers» στους New York Times και στην Wasington Post, κλυδώνισαν την κυβέρνηση Nixon. Στη δεύτερη ταινία παρουσιάζεται το χρονικό του πως οι αποκαλύψεις ενός ανθρώπου, γνωστού μόνο με το κωδικό όνομα «Βαθύ Λαρύγγι», έριξαν εντέλει την κυβέρνηση Nixon ως επακόλουθο του σκανδάλου Watergate.
Όταν γύριζε ο Pakula την ταινία του, κανείς δεν ήξερε ποιος ήταν το «Βαθύ Λαρύγγι». Μόνο εικασίες υπήρχαν. Κι αν θυμάστε την αριστουργηματική εκείνη ταινία, οι συναντήσεις των δημοσιογράφων με τον «whistleblower» γινόταν στα κρυφά, χωρίς ποτέ εκείνος να αποκαλύπτεται. Το παρατσούκλι εννοείται ότι οι εμπνευστές του το «δανείστηκαν» από την γνωστή πορνοταινία – σύμβολο με τον ίδιο τίτλο, η οποία είχε βγει στις αίθουσες το 1972 και έσπειρε παντού τον πανικό! Εκεί, βέβαια, η Linda Lovelace ήταν εκείνη που είχε το βαθύ λαρύγγι (και την... κλειτορίδα, κάπου στο βάθος)...
Ωραιότατα όλα αυτά και ναι, υπάρχει μπόλικο ζουμί και παρασκήνιο για να προκύψει μια εν δυνάμει σπουδαία ταινία, ένα πολιτικό θρίλερ, με βασικό ήρωα ακριβώς αυτόν τον άνθρωπο, τον Mark Felt, που τα είπε όλα χωρίς να αποκαλυφθεί η ταυτότητά του. Και για να ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα: εννοείται πως όταν αποκαλύπτεις βρομιές δεν είσαι... Αρτέμις Μάτσας: δεν μπορεί να είσαι κατάπτυστος, δεν μπορεί να κουβαλάς την ρετσινιά του προδότη, του καταδότη. Περίπου ανάλογη είναι η περίπτωση του Snowden. Εννοείται ότι τους χρειαζόμαστε αυτούς τους ανθρώπους. Ανθρώπους που δεν υπολογίζουν το προσωπικό κόστος και προχωράνε σε αποκαλύψεις, όχι για ίδιον όφελος αλλά για το καλό της πατρίδας τους, των συνανθρώπων τους, του κόσμου ολόκληρου. Οπότε, ναι, η πρώτη ύλη για τούτη την ταινία είναι φανταστική! Πώς λοιπόν κατάφερε ο σκηνοθέτης και μας παρέδωσε κάτι τόσο χλιαρό;
Μια ταινία χωρίς ένταση, χωρίς πάθος, χωρίς ζωή εντέλει. Μια ταινία που αφηγείται χωρίς ημιτόνια, ισιάδι, σαν να οδηγείς σε autobahn που πάει μόνο ευθεία. Καμία έκπληξη, τίποτα που να προκαλεί καρδιοχτύπια, όλα τυπικά, όλα by the book. Τούτο το φιλμ, που εννοείται ότι καταλαβαίνεις πως κάτι δεν πάει καλά από τον τίτλο του ακόμα, παραπέμπει ακριβώς σε αυτό που υποτίθεται πως θα έπρεπε να βρίσκεται μίλια μακριά του: σε τηλεταινία! Πάρα πολλοί καλοί ηθοποιοί αναλώνονται σε ρόλους που ερμηνεύουν φλατ. Λέγεται πως η Diane Lane έδωσε μια πραγματικά σπουδαία ερμηνεία, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της κόπηκε στο μοντάζ, γιατί διαφορετικά η ταινία θα είχε πρόβλημα χρόνου!
Τι να πει κανείς. Κρίμα. Εννοείται πως το Χόλιγουντ θα επανέλθει. Και με καλύτερο σενάριο θα μπορεί να δώσει την ταινία που ταιριάζει στον βιογραφούμενο...
Στις δικές μας αίθουσες? Την 1η Φεβρουαρίου 2018 από την Spentzos Films
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική