Movies Ltd

του zerVo (@moviesltd)

Μου έκανε κάποια εντύπωση και το έψαξα λιγάκι έστω εγκυκλοπαιδικά, ώστε να καταλάβω κι εγώ γιατί το φιλμ με τον τίτλο Ο Στόχος (The Man With The Iron Heart) απαντάται σε όχι και λίγες ευρωπαϊκές αγορές με το μυστηριώδες τετραψήφιο μαρκιζάκι HHhH. Στην ουσία πρόκειται για αρχικά, αντίστοιχων τεσσάρων λέξεων, που σχηματίζουν το παρατσούκλι του (το λιγότερο που μπορεί κανείς να σκεφτεί για εκείνον) καθάρματος, ενός κοινού παρανοϊκού δολοφόνου, αξιωματούχου από το πουθενά των SS, αρχηγού της αστυνομίας στην κρίσιμη περιοχή της Βοημίας / Μοραβίας και εις εκ των βασικών σχεδιαστών του Ολοκαυτώματος, ο οποίος έμεινε στα χρονικά με τον ατιμωτικό τίτλο Ο Χασάπης της Πράγας. Himmler's Hirn heisst Heydrich, που στην ουσία μεταφράζεται ως ο κυρίως εγκέφαλος του ηγέτη της Γκεστάπο, από την μεριά του δηλαδή του πιο έμπιστου προσώπου του ίδιου του Φύρερ. Διόλου τυχαίο λοιπόν, που την πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση της απόπειρας δολοφονίας του, να σκεφτούν να την μεταφέρουν στο πανί, μέσα σε διάστημα μόλις ενός έτους, δύο διαφορετικά κινηματογραφικά στούντιος.

Έχοντας εκδιωχθεί ντροπιαστικά από τις τάξεις του Αυτοκρατορικού Πολεμικού Ναυτικού της Γερμανίας, λόγω των κρυφών ερωτικών του σχέσεων με γυναίκα χαμηλού ηθικού επιπέδου, ο πρώην πια φέρελπις βαθμοφόρος Ράινχαρντ Χάιντριχ, θα βρεθεί μπροστά στο φάσμα της απόγνωσης, βλέποντας την στρατιωτική του καριέρα να καταρρέει ολοκληρωτικά. Χείρα βοηθείας που θα του τείνει η δαιμόνια Λίνα Φον Όστεν, σημαίνων στέλεχος του Ναζιστικού κόμματος και φανατική οπαδός του Χίτλερ, που γνωρίζοντας τον στον στενό της φίλο και αφεντικό της ασφαλείας Χάινριχ Χίμλερ, θα του ανοίξει και πάλι τις πόρτες για να ανακτήσει το κύρος του, στις τάξεις του στρατεύματος. Χάρη στην φιδίσια ικανότητα του να αποσπά σημαντικές πληροφορίες για την πορεία του πολέμου, ακόμη και κάτω από αντίξοες και απρόβλεπτες συνθήκες, ο Χάιντριχ σύντομα θα εξελιχθεί σε πρόσωπο υψίστης εμπιστοσύνης του Χίτλερ, σε τέτοιο βαθμό που να τον καταστήσει υπεύθυνο της αστυνόμευσης των κρίσιμης παραδουνάβιας ζώνης.

Δίνοντας του μάλιστα το πρόσταγμα να εκκινήσει εν λευκώ διαδικασίες εξολόθρευσης των Εβραίων της περιοχής, διαδικασία που σύντομα οδήγησε στην μαζική εξόντωση της φυλής, με τον εκτοπισμό τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα κρεματόρια. Φονική δράση του, που θα φτάσει στην κορύφωση της στα μέσα του 1942, θέτοντας τον ως τον υπ αριθμόν ένα στόχο της τοπικής αντίστασης, που δεν θα αργήσει να οργανώσει το πλάνο δολοφονίας του, κάτω από τον επιχειρησιακό κωδικό "Ανθρωποειδές". Πρωινό της 27ης Μαΐου θα οριστεί η εκτέλεση του, από τους ένθερμους πατριώτες, τον Σλοβάκο Γκάμπτσικ και τον Τσέχο Κούμπις, που θα τους στήσουν ενέδρα στον κεντρικό δρόμο της Πράγας. Δυστυχώς για εκείνους, σχεδόν τίποτα δεν θα περπατήσει σύμφωνα με το πλάνο τους...

Παρότι δεν πρόκειται και για το πιο ονομαστό πρόσωπο της Ναζιστικής αυτοκρατορίας, αλλά για ένα σιχαμερό ον που εκμεταλλεύτηκε την ισχύ του για να ξεσπάσει τις νευρώσεις του, εντούτοις η κινηματογραφία ασχολήθηκε δις με την περίπτωση του, που εντέλει αποδεικνύεται πολύ πιο ενδιαφέρουσα από εκείνη την άχρωμη και άγευστη κατά του Χίτλερ, όπως παρουσιάστηκε στο κενό Valkyrie. Σε συνέχεια του πανομοιότυπης χροιάς και εννοείται εξιστόρησης Anthropoid που είδαμε προ ολίγων μηνών, το παρόν θρίλερ περιγράφει τα πραγματικά περιστατικά με μια ελαφριά απόκλιση στην μέθοδο και την αφήγηση, εστιάζοντας πιο πολύ στους χαρακτήρες, παρά στο γεγονός καθεαυτό. Ιδίωμα άλλωστε του σκηνοθέτη Cedric Jimenez, από τον καιρό του πολύ πιο εκρηκτικού και στυλιζαρισμένου La French, που φροντίζει πρωτίστως να εξαντλήσει την αναφορά του στην προσωπικότητα του υποκειμένου του, πριν προχωρήσει στην προβολή του έτσι κι αλλιώς δραματικού φινάλε.

Και στο πρώτο μέρος του πονήματος του, ο Γάλλος τα καταφέρνει μια χαρά, εστιάζοντας στην πολυπλοκότητα της περσόνας του Χάιντριχ, από πολύ νωρίς στην σταδιοδρομία του, στήνοντας στο πλευρό του τον καταλύτη της θεματικής του αλλαγής, την γυναίκα της ζωής του, που θα τον στηρίξει, θα τον εκτοξεύσει χάρη στις γνωριμίες της στην Ναζιστική ιεραρχία, μετατρέποντας τον συνάμα σε ένα στυγερό τέρας. Η αδυναμία στην αφήγηση εμφανίζεται την ώρα που εμφανίζεται το όπλο της εκδίκησης, οπότε και με ένα απότομο κατ, ξεκινάμε φτου και από την αρχή, προκειμένου πλέον να αναφερθούμε στους ήρωες του στόρι, τους επαναστάτες παρτιζάνους, που νιώθουν αβάσταχτο το βάρος του ξένου ζυγού και παλεύουν να τον αποτινάξουν. Η λογική λέει πως οι δυο ιστορίες, θα έπρεπε να τρέξουν, μάλλον, παράλληλα, για να συναντηθούν στον επίλογο που θα λάβει χώρα το πιστολίδι. Το σενάριο διάλεξε αλλιώς. Λανθασμένα εκτιμώ...

Όπως πολύ κακώς επελέγη και πάλι η χρήση της κοινής αγγλικής λαλιάς για να την ομιλήσουν άπαντες, μολονότι στο στόρι δεν υπάρχει ούτε ένας που να την έχει ως μητρική γλώσσα. Εν έτι 2017 αυτά τα πράγματα είναι μη αποδεκτά και στερούν από το πόνημα σημαντικό μέρος του ρεαλισμού του. Απεναντίας θα έλεγα πως εκτός από το καλοστημένο production design, εκεί που ο 40χρονος Jimenez παίρνει πάντα καλό βαθμό, οι ερμηνείες είναι δυναμικές, με προεξάρχουσα εκείνη του Jason Clarke αποδίδει πειστικά το κτήνος. Περιφερειακά αξιόλογη είναι η παρουσία του διδύμου των μαχητών Jack O'Connell και Jack Reynor, στα γνώριμα στάνταρντς της Βρετανίδας Rosamund Pike, που για πρώτη φορά εκθέτει την κορμοστασιά της τόσο έκδηλα στον φακό και πλήρως ουδέτερη και αφανής αυτή της Mia Wasikowska, καθώς ο δικός της ρόλος δεν είναι ανάλογα φροντισμένος.

Σε γενικές γραμμές το ιστορικό αυτό συμβάν, που για χρόνια παρέμενε κρυμμένο πίσω από τα τείχη της Ανατολικοευρωπαικής μυστικότητας, μολονότι ήδη γνωστό από την έτερη ίδια ταινία, παρουσιάζεται ακριβές και δίχως φανφάρες στο περιτύλιγμα του. Δεν του λείπουν οι σκληρές εικόνες στην ανάδειξη του μηχανισμού δράσης της Χιτλερικής δικτατορίας, ούτε οι συναισθηματικές κορυφώσεις. Του λείπει το κάτι παραπάνω για να γίνει ξεχωριστό όμως και όχι ένα ακόμη φιλμ αναφοράς σε περιστατικό του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.