του Θόδωρου Γιαχουστίδη
Κι αν σου κάτσει;
Κι ενώ ένα ακόμα πρωτάθλημα ποδοσφαίρου οδεύει πιο νωρίς από ποτέ στον Ολυμπιακό (έκαναν οι άνθρωποι τα κουμάντα τους με Μπίκα – Τσαχειλίδη...), στο τζόκερ σημειώθηκε ακόμα ένα τζακ-ποτ! Την Πέμπτη 13 Νοεμβρίου όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να διεκδικήσουν τα πάνω από 13 εκατομμύρια ευρώ (!!!) που θα είναι του ή των τυχερού-ων νικητή-ών. Αν υπάρξει τυχερός, έτσι; Είναι πολλά τα λεφτά Άρη και όλη η Ελλάδα με το όνειρο της συγκεκριμένης νίκης κοιμάται και ξυπνάει. Τι σου κάνει ο καπιταλισμός όμως ρε παιδιά, ε; Άιντε, χαμός στα προποτζίδικα, ιδίως το απόγευμα της ερχόμενης Πέμπτης. Μέχρι τότε σας εύχομαι καλή επιτυχία, εγώ βεβαίως τα έχω μεγαλύτερη ανάγκη τα χρήματα και θα κάνω και αγαθοεργίες (μουάχαχαχαχαχα) και τέλος πάντων, έχουμε κι ένα φεστιβάλ, στο οποίο παρακολουθούμε ταινίες και ταινίες. Και τη γνώμη μας σας τη μεταφέρουμε καθημερινά, παρά την κούραση που αρχίζει ήδη να βγαίνει. Εντάξει, δεν το λέω για να με λυπηθείτε, έλεος, δεν βαράω και επί ώρες με βαριοπούλα ένα βουνό (αυτό είναι hint για ταινία – ξανά μουάχαχαχαχαχα). Ας είναι...
Πολύ ιδιαίτερη περίπτωση η σκηνοθέτιδα Hope Dickson Leach της ταινίας Η ισοπέδωση (The Levelling), που προβάλλεται στο φεστιβάλ στο τμήμα των «Ανοιχτών Οριζόντων». Η Leach λοιπόν γεννήθηκε στο Χονγκ Κονγκ και ζει στο Εδιμβούργο. Έκανε το μεταπτυχιακό της στη σκηνοθεσία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια κι εργάστηκε ως βοηθός του Todd Solondz στην ταινία «Palindromes». Το περιοδικό Screen International την έχρισε Star of Tomorrow και το περιοδικό Filmmaker την συμπεριέλαβε στην περίβλεπτη λίστα του με τα «25 νέα πρόσωπα του ανεξάρτητου σινεμά». Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της, στην οποία υπογράφει και το σενάριο.
Η υπόθεση: Οκτώβριος 2014. Στο Σόμερσετ της Αγγλίας, η εκπαιδευόμενη κτηνίατρος Κλόβερ Κάτο επιστρέφει μετά από πολλά χρόνια στη φάρμα όπου μεγάλωσε, μετά από τηλεφώνημα μέσω του οποίου την ενημερώνουν ότι έχασε τον μικρότερο αδελφό της, τον Χάρι. Τα στοιχεία δείχνουν ότι πρόκειται για αυτοκτονία. Το σπίτι έχει σχεδόν καταστραφεί από τις πλημμύρες που έπληξαν την περιοχή έξι μήνες πριν και η φάρμα παραπαίει. Η Κλόβερ αναγκάζεται να έρθει αντιμέτωπη με τον Όμπρι, τον πατέρα της: για τη φάρμα, τις αγελάδες και, κυρίως, για τις λεπτομέρειες σχετικά με το θάνατο του αδελφού της. Καθώς επίκειται η κηδεία, τα όσα ανακαλύπτει η Κλόβερ την οδηγούν σ’ ένα συναισθηματικό ταξίδι αναστοχασμού – για την οικογένειά της, την παιδική της ηλικία και τον εαυτό της.
Η άποψή μας: Αν το πρόσωπο της κοπέλας που πρωταγωνιστεί σας θυμίζει κάτι, είναι επειδή η 26χρονη Ellie Kendrick, που υποδύεται την Κλόβερ στην ταινία, έχει έναν μικρό αλλά χαρακτηριστικό ρόλο στο πιο διάσημο και πετυχημένο τηλεοπτικό σίριαλ παγκοσμίως, το «Game of Thrones»! Εκεί, υποδύεται την Meera Reed, που προστατεύει τον παράλυτο Brandon Stark ή απλώς Bran. Στην ταινία λοιπόν η Κλόβερ λειτουργεί λίγο ως ντετέκτιβ. Τι έγινε στο πάρτι με το οποίο γιορτάστηκε η μετάβαση της φάρμας από τον πατέρα της στον αδελφό της; Για ποιον λόγο αυτοκτόνησε ο αδελφός της; Γιατί έχει η φάρμα τα χάλια της; Πώς και δεν μπορεί να τα βρει με τον πατέρα της; Μιλάμε λοιπόν για ένα οικογενειακό και ολίγον τι βουκολικό δράμα, με στοιχεία μυστηρίου και θρίλερ. Κατά μία έννοια η ταινία έχει πολλά κοινά στοιχεία με το ισλανδικό «Δεσμοί αίματος», που είχαμε δει πέρσι στο φεστιβάλ. Κι εκεί είχαμε ζώα, κι εκεί μια αρρώστια οδηγεί σε οικονομική καταστροφή κι εκεί είχαμε οικογενειακή διαμάχη. Μόνο που εκεί είχαμε πρόβατα αντί για αγελάδες και η αντιπαλότητα ήταν ανάμεσα σε δύο γηραιά αδέλφια κι όχι ανάμεσα σε πατέρα και κόρη. Στην αρχή αρχή η Κλόβερ ξεστομίζει: «μα γιατί έπρεπε να πεθάνει ο αδελφός μου, γιατί δεν πέθανε ο πατέρας μου;».
Οι δύο αυτοί άνθρωποι αποτελούν ουσιαστικά όλη την ταινία. Από τη μια η φαινομενικά αδύναμη αλλά εντέλει πολύ ισχυρή ως χαρακτήρας κόρη, η Κλόβερ, που έφυγε από την οικογενειακή εστία μετά το θάνατο της μητέρας της κι αφού κατάλαβε ότι ο πατέρας της δεν ήταν διατεθειμένος να της παραδώσει κάποια στιγμή τα κλειδιά της φάρμας. Από την άλλη ο αυταρχικός, φωνακλάς και αγύριστο κεφάλι πατέρας της, που όμως εσωτερικά πονάει, είναι πληγωμένος, δεν αντέχει την όλη κατάσταση. Μια απλή ιστορία με δύο στιβαρούς κεντρικούς χαρακτήρες και δύο ηθοποιούς που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους σε αυτούς. Γιατί πέρα από την Ellie Kendrick, που δίνει μια πολύ δυνατή ερμηνεία, ακόμα καλύτερος ερμηνευτικά είναι ο David Troughton, που υποδύεται τον πατέρα της. Και οι δυο τους μοιράζονται ένα πολύ όμορφο, τρυφερό και εντέλει αισιόδοξο φινάλε και πάλι κατ' αναλογία με τους «Δεσμούς αίματος». Καλή ταινία ήταν αυτή λοιπόν.
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 13.00, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας)
Ο 28χρονος Ivan I. Tverdovskiy δεν είναι άγνωστος στο κοινό του ΦΚΘ. Κι αυτό μιας που η προηγούμενη, πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, το Μάθημα αποκατάστασης (Klass korrektsii, 2014) απέσπασε περισσότερες από 35 διακρίσεις διεθνώς, συμπεριλαμβανομένου και του Βραβείου Κοινού στο 55ο ΦΚΘ, όπου έλαβε μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα. Αν θυμάστε, σε εκείνη την ταινία, είχε μια σκηνή όπου μια παράλυτη κοπέλα, προκειμένου να ενταχθεί σε μια παρέα, δέχεται να ξαπλώσει ανάμεσα στις ράγες του τρένου και να περάσει από πάνω της ένα τέτοιο με μπόλικα βαγόνια! Μια εντυπωσιακή σκηνή πραγματικά. Η Ζωολογία (Zoologiya) προβάλλεται στο ΦΚΘ στο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» και έκανε όνομα στο φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι, όπου κέρδισε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής. Στην ταινία πρωταγωνιστεί η Natalya Pavlenkova, η οποία είχε τον χαρακτηριστικό ρόλο της μητέρας στην πρώτη ταινία του σκηνοθέτη.
Η υπόθεση: Η Νατάσα είναι μια μεσήλικη υπάλληλος ενός ζωολογικού κήπου, που εξακολουθεί να ζει με τη γηραιά μητέρα της και να παλεύει για την ανεξαρτησία της. Κι εκεί που νομίζει πως η ζωή δεν της επιφυλάσσει πια καμία έκπληξη, μια μέρα... βγάζει ουρά! Στην αρχή ντρέπεται, αλλά αποφασίζει να χρησιμοποιήσει αυτή τη μεταμόρφωση για να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό της. Έτσι, γίνεται πιο τολμηρή, πιο άνετη με το σώμα της, πιο ερωτική, φροντίζει τον εαυτό της κι ερωτεύεται έναν μικρότερό της γιατρό! Όμως, η δεύτερη εφηβεία της κάποια στιγμή τελειώνει και θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στην αλήθεια και την ψευδαίσθηση.
Η άποψή μας: Η Νατάσα δεν ταιριάζει με τις επιταγές των καιρών μας. Είναι παράξενη, δεν ντύνεται όμορφα, δεν φροντίζει τον εαυτό της, δεν έχει γκόμενο, όλα φάουλ. Στη δουλειά οι συναδέλφισσές της δεν κάνουν κανέναν κόπο να κρύψουν την ειρωνική και σαφέστατα μειωτική γνώμη τους για τη Νατάσα. Τη Νατάσα, όμως, φαίνεται να μην τη νοιάζουν όλα αυτά. Είναι μια δυστυχισμένη γυναίκα που ακολουθεί την καθημερινή της ρουτίνα και that's it! Ναι, αλλά, για άγνωστο λόγο βγάζει ουρά. Και παραπονιέται για πόνους. Και ξερνάει στα καλά καθούμενα. Και πηγαίνει στο ρώσικο ΙΚΑ, όπου ο γιατρός απλά τη στέλνει να βγάλει ακτινογραφίες! Κι αν το να έχει ουρά φαντάζει τρελό για τους θεατές, ακόμα πιο τρελό είναι το πως την αντιμετωπίζουν οι γιατροί: σαν να βλέπουν ένα από τα πιο φυσιολογικά πράγματα στον κόσμο! Η παραδοξότητα, αυτή η παράξενη μετάλλαξη, γίνεται αποδεκτή από τους βαριεστημένους επιστήμονες κι έτσι ο σκηνοθέτης μας «αναγκάζει» να τη δεχτούμε κι εμείς ως κάτι εντελώς φυσιολογικό!
Βέβαια, μόνο οι γιατροί την αποδέχονται. Και τα ζώα! Με τα οποία η Νατάσα αισθάνεται απίστευτη οικειότητα, όπως κι εκείνα μαζί της. Εντωμεταξύ τόσο η μητέρα της, όσο γυναίκες που περιμένουν στην ουρά στο νοσοκομείο μιλάνε με φόβο και δέος για μια γυναίκα που κυκλοφορεί εκεί έξω με ουρά ζώου! Είναι ο διάβολος, λένε. Αν σε κοιτάξει στα μάτια θα πεθάνεις, λένε. Δεισιδαιμονίες, άγνοια, ρατσισμός για κάτι που δεν γνωρίζουν και το καταδικάζουν. Δεν θέλουμε το διαφορετικό, πάει και τελείωσε. Ακόμα και ο νεαρός γιατρός που δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη Νατάσα και εξαιτίας του οποίου η γυναίκα αποκτά μεγάλη αυτοπεποίθηση, έχει τη δική του ατζέντα. Πολύ ενδιαφέρουσα ταινία φαντασίας χτισμένη με ρεαλιστικούς όρους, που κινείται ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα, έχει σαφώς φροϋδικές αναφορές, μια εξαιρετική πρωταγωνίστρια κι ένα υπέροχο, σοκαριστικό φινάλε: για να ενταχθείς πρέπει να ευνουχιστείς. Μια χαρά κουλή ταινία!
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 13.00, στο Ολύμπιον - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας)
Η ταινία Στο κυνήγι των αγριανθρώπων (Hunt for the Wilderpeople) του Taika Waititi είναι μια υπέροχη κωμωδία, που τόσο πολύ ανάγκη είχε το φεστιβάλ. Γιατί τα φεστιβάλ τις αποφεύγουν τις κωμωδίες για κάποιον λόγο. Και οι θεατές κάποια στιγμή τα παίζουν. Εδώ, η ταινία προβλήθηκε στο πλαίσιο των «Ανοιχτών Οριζόντων» και μοίρασε άπλετο γέλιο. Κατά τη γνώμη μας έχασε μεγάλη ευκαιρία το φεστιβάλ. Θα μπορούσε να ετοιμάσει ένα αφιέρωμα στον ιδιαίτερο δημιουργό από τη Νέα Ζηλανδία. Με τέσσερις όλες κι όλες μεγάλου μήκους ταινίες στο ενεργητικό του (ανάμεσά τους το θεϊκόν «What We Do in the Shadows»), μπόλικες μικρού μήκους και μια καλτ τηλεοπτική σειρά (το «Flight of the Conchords») θεωρώ ότι θα τραβούσε πολύ κόσμο. Και δεν μπορεί να γίνει αφιέρωμα του χρόνου, καθώς ο σκηνοθέτης μας... ξεπουλήθηκε στο Χόλιγουντ προκειμένου να σκηνοθετήσει το «Thor: Ragnarök» που βγαίνει στις αίθουσες στις 7 Νοεμβρίου του 2017. Ή λέτε να το τολμήσει τότε το ΦΚΘ; Χμ...
Η υπόθεση: Ο Ρίκι είναι ένα πανέξυπνο, δύστροπο και παχουλό 13χρονο αγόρι. Είναι ορφανός και μέσω της Κοινωνικής Πρόνοιας της Νέας Ζηλανδίας έχει μεγαλώσει τόσο σε ορφανοτροφείο όσο και σε δεκάδες σπίτια με υποψήφιους θετούς γονείς, χωρίς να μπορεί να στεριώσει πουθενά. Τελευταίοι υποψήφιοι γονείς είναι το ζευγάρι μεσηλίκων Μπέλα και Χεκ (εκ του Χέκτορ). Η Μπέλα κερδίζει εύκολα και γρήγορα την εμπιστοσύνη του μικρού, ενώ ο Χεκ εμφανίζεται βαρύς, αμίλητος και ασήκωτος. Όταν η Μπέλα ξαφνικά πεθαίνει, ο Ρίκι δεν μπορεί να το αντέξει. Βάζει φωτιά στην αποθήκη του Χεκ και το σκάει στο παρακείμενο πυκνό δάσος. Ο Χεκ τον βρίσκει αλλά σπάζει το πόδι του. Και χωρίς τρόπο να επικοινωνήσουν με τον έξω κόσμο, η αστυνομία πιστεύει πως ο Χεκ απήγαγε τον Ρίκι! Ένα ανθρωποκυνηγητό ξεκινάει κι ο Ρίκι με τον «θείο» Χεκ θα πρέπει να αφήσουν τις διαφορές τους κατά μέρος και να συνεργαστούν. Θα γλυτώσουν από τους διώκτες τους;
Η άποψή μας: Πραγματικά απολαυστική ταινία! Με το νεαρό πρωταγωνιστή Julian Dennison να στρέφει τους φακούς της προσοχής επάνω του εξαιτίας της εντελώς νατουραλιστικής και ευφυέστατης ερμηνείας του. Με τον γερόλυκο Sam Neill να κρατάει το ίσιο και να πείθει απόλυτα ως νέος... Crocodile Dundee, που δεν ξέρει να διαβάζει. Ο Waititi χωρίζει την ταινία σε κεφάλαια. Και κάθε καινούργιο κεφάλαιο είναι ακόμα πιο καλό από το προηγούμενο. Συνεχείς αναφορές στη σύγχρονη ποπ κουλτούρα, με τον μικρό να θέλει να γίνει gangsta και pimp ταυτόχρονα (ήρωάς του είναι ο Tupak) ενώ γράφει σούπερ γουάου χαϊκού, έξυπνοι διάλογοι, υπέροχη κινηματογράφηση, γρήγορος ρυθμός και μια ταινία που δεν κρύβει την κριτική της στάση απέναντι στον κομφορμισμό χωρίς να ξενερώνει κανέναν: πραγματικά ταινία για όλους. Μπορεί στην αρχή οι θεατές, όπως ο Χέκτορ του Sam Neill, να έχουν κάποιες αντιρρήσεις, αλλά εντέλει δεν μπορείς παρά να παρασυρθείς, να χαλαρώσεις και να το απολαύσεις. Μα selfie με τον φυγά; Και σκηνή κυνηγητού που παραπέμπει ταυτόχρονα στο «Θέλμα και Λουίζ» και το «Braveheart» με το «freedom» που εκστομίζει ο μικρός; Τς τς τς, χάλασε ο κόσμος! Από τις πιο ευτυχισμένες προβολές του φεστιβάλ.
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 15.30, στην αίθουσα Σταύρος Τορνές - έχει διανομή και θα βγει στις αίθουσες της χώρας μας από την Feelgood Entertainment με άγνωστη προς το παρόν ημερομηνία εξόδου)
Η ταινία Αλκιβιάδης, ο ατίθασος μαθητής του Σωκράτη του Δημήτρη Μακρή συμμετέχει στο τμήμα Ελληνικό Φεστιβάλ. Ειδικά γι' αυτήν θα είμαι όσο το δυνατόν πιο λιτός και συγκεκριμένος...
Η υπόθεση: Ο Αλκιβιάδης ως ιστορικό πρόσωπο συγκέντρωνε όλες τις θετικές πλευρές της μετέπειτα εξέλιξης του δυτικού πνεύματος. Λατρεύτηκε και μισήθηκε απ’ όλες τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής που συμπεριλάμβαναν την Αθήνα, τη Σπάρτη και την Περσία. Ο Αλκιβιάδης ήταν μια πραγματικά Αναγεννησιακή φιγούρα που συμβόλιζε τη δύναμη, την ομορφιά, τη φιλοσοφία και την τέχνη. Ήτανε βέβαια παρορμητικός, φιλήδονος και φοβερά φιλόδοξος. Η σχέση του μ’ έναν άλλο γίγαντα της αρχαίας Ελλάδας, τον Σωκράτη, ήταν πολύ σημαντική και για τους δυο τους. Οι επαφές τους και η επιρροή που άσκησε ο ένας στον άλλον τους διαμόρφωσαν με τρόπο οριστικό και αμετάκλητο.
Η άποψή μας: Βρίσκω τον εαυτό μου λοιπόν να βλέπω την ταινία και να γελάω – και δεν είναι κωμωδία. Και θέλω να κανιβαλίσω δίχως έλεος! Και θα το κάνω παρακάτω, σε μια άλλη ταινία (θα καταλάβετε). Γιατί δυσκολεύομαι να το κάνω με ελληνικές ταινίες; Γιατί αυτολογοκρίνομαι; Πρόβλημά μου. Πάντως, αυτό που είδαμε δεν ήταν ταινία. Σέβομαι το έργο του Δημήτρη Μακρή από το παρελθόν αλλά μπροστά μου έχω μια ταινία του παρόντος που... δεν βλέπεται. Που δεν είναι σινεμά αρχικά. Θα μπορούσε ωραιότατα να γίνει μια υπέροχη τηλεοπτική σειρά 10 επεισοδίων στην ΕΡΤ. Έτσι, και ο χρόνος για να καλυφθεί όλη η ιστορία θα ήταν άφθονος και η αισθητική θα ήταν περισσότερο ταιριαστή. Το τρικ της αφήγησης της ιστορίας από το φινάλε, με διάφορα αποσπάσματα του βίου και της πολιτείας του Αλκιβιάδη, ιδίως σε σχέση με τον Σωκράτη, είναι έξυπνο.
Όλα τα υπόλοιπα όμως; Πχ, στην αρχή, βλέπουμε ανθρώπους να καβαλάνε άλογα. Ωραίο εύρημα, «γράφει» στον φακό, αλλά είναι ολοφάνερο πως ο άνθρωπος στο πρώτο πλάνο δεν καβαλάει άλογο! Τόσο απλά! Το green box είναι επίσης για τ' ανάθεμα. Και εντάξει, δύσκολα θα μπορούσα να φανταστώ στην αρχαία Ελλάδα να βρίζουν χρησιμοποιώντας τις εκφράσεις που χρησιμοποιούνται εδώ. Τηλεοπτική σειρά λοιπόν, με τη λογική και λίγο του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ. Να μάθουμε περισσότερα για το παιχνίδι με τα καρύδια, για τον κυκεώνα, για την αγορά, για την πολιτική της εποχής, για τους ολιγάρχες που τελικά το έφαγαν το παιδί. Έτσι όμως, σφιχτά είμαστε...
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 13.00 στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας)
Μεγάλη ήττα έπαθα από το νέο πόνημα (κυριολεκτικά!) του Amir Naderi με τίτλο Βουνό (Monte) που προβάλλεται στο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» αφού προηγουμένως έκανε το πέρασμά του από το φετινό φεστιβάλ Βενετίας. Είχα δει την ταινία του «Cut» στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 2011, που έβριθε κινηματογραφοφιλίας, αλλά είχε και τα κουλά της, ήξερα ότι συνυπέγραψε το σενάριο για το πολύ δυνατό «99 σπίτια» (99 homes, 2014) του συμπατριώτη του, Ramin Bahrani, με χολιγουντιανούς σταρ σε αυτό, ε, σκέφτηκα, αν μη τι άλλο κάτι ενδιαφέρον θα δούμε. Παιδιά, φάγαμε ήττα...
Η υπόθεση: Κάπου στον ύστερο Μεσαίωνα, ο Αγκοστίνο ζει με τη γυναίκα και τον γιο του στην απόλυτη εξαθλίωση, έξω από ένα μικρό χωριό. Ένα γιγαντιαίο βουνό υψώνεται σαν τείχος, κόβοντας το φως του ήλιου και αφήνοντας τη γη έρημη. Παρά τις παραινέσεις της οικογένειάς του να φύγουν, ο Αγκοστίνο επιμένει πως η μοίρα του βρίσκεται εκεί. Πιστεύει πως οι ρίζες ενός ανθρώπου δεν μπορούν να τον προδώσουν, κι έτσι, παλεύει μάταια να βρει μια λύση για να ταΐσει την οικογένειά του που λιμοκτονεί. Όμως, η ζωή τους δεν βελτιώνεται, κι έτσι ο Αγκοστίνο αποφασίζει ν’ αναμετρηθεί με τον όγκο και τη δύναμη του βουνού...
Η άποψή μας: Εδώ λοιπόν κρινόμαστε ως κριτικοί, σε τέτοιες ταινίες. Γράφεις ξεκάθαρα πως αυτή η ταινία δεν είναι για όλους. Ή μάλλον είναι για ελάχιστους! Για όσους ψάχνουν την αισθητική και θέλουν το σινεμά να αποτελεί τμήμα instalattion και να προβάλλεται σε γκαλερί και μουσεία τέχνης κι όχι σε κινηματογράφους. Η αισθητική λοιπόν είναι ένα πράγμα. Και ο συμβολισμός, αν μη τι άλλο, προφανής: εκεί, υπομονή, επιμονή, θέληση και παρά τη φτώχεια, την πείνα, την καταπόνηση, θα κερδίσουμε αδέλφια, θα γκρεμίσουμε το βουνό και θα ανατείλει ένας καυτός ήλιος επάνω μας! Πάρα πολύ ωραία.
Γιατί όμως κύριε Naderi μου να πρέπει να υποστώ επί 30 λεπτά ως επαναλαμβανόμενη σκηνή έναν άνδρα και στη συνέχεια τον ίδιο άνδρα μαζί με το γιο του, να βαράνε με βαριοπούλα το βουνό; Με λύσσα, με μανία, αλλά αυτό: βαράνε με βαριοπούλα το βουνό! Ο θεατής δεν μπορεί παρά να φτάσει στα φυσικά του όρια! Πόσο να αντέξει; Πέσε ρε βουνό επιτέλους! Τόσο ενδιαφέρον όσο το να βλέπεις μπογιά να στεγνώνει. Ήμαρτον. Γνώμη μου, έτσι; Πιθανόν να μην έχω τις γνώσεις και τις προσλαμβάνουσες να χειριστώ μια τέτοια θεϊκή (χε χε χε) εμπειρία. Να είμαι άσχετος. Αλλά αν νιώθετε το ίδιο άσχετοι, μακριά! Τι λέω και να θέλατε δεν μπορείτε να δείτε πια την ταινία, μιας που ολοκλήρωσε τις προβολές της στο φεστιβάλ (μουάχαχαχαχαχα).
(η ταινία ολοκλήρωσε τις προβολές της στο φεστιβάλ - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας - φαντάζομαι πως και οι διανομείς καταλαβαίνουν πως τούτη την ταινία δεν θα τη δει κανείς άνθρωπος εκτός φεστιβαλικού κυκλώματος))
Το Εγώ, ο Κολοκυθάκης (Ma vie de Courgette) είναι μια ταινία που την είδαμε στο «Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών» στο περασμένο φεστιβάλ των Καννών. Στο ΦΚΘ προβάλλεται ως η μία από τις τρεις ευρωπαϊκές ταινίες που είναι υποψήφιες για το βραβείο LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο Ελβετός Claude Barras, το σενάριο της ταινίας, που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Gilles Paris γράφτηκε από τη Γαλλίδα σκηνοθέτιδα Céline Sciamma, γνωστή μας από τις ταινίες «Tomboy» και «Bande de filles» και η διάρκεια της ταινίας – που ναι μεν ανήκει στη μεγάλη κατηγορία των κινουμένων σχεδίων αλλά έχει γυριστεί με την τεχνική του stop motion, με πλαστελίνες – είναι μόλις 66 λεπτά! Και αποτελεί την επίσημη πρόταση της Ελβετίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ. Παρακάτω παραθέτουμε το κείμενο που στείλαμε ως ανταπόκριση από τις Κάννες ελαφρώς διορθωμένο.
Η υπόθεση: Ο Ίκαρος είναι ένας πιτσιρίκος που ζει μαζί με την αλκοολική μητέρα του, καθώς ο πατέρας του τους έχει εγκαταλείψει (του άρεσε να πηγαίνει με διάφορες «κότες», όπως του έχει πει η μητέρα του). Για συναισθηματικούς λόγους ο Ίκαρος προτιμά να τον φωνάζουν Courgette, ήτοι «Κολοκυθάκι». Μια μέρα για να προστατέψει τον εαυτό του από τη μαινόμενη, μεθυσμένη μητέρα του, τη σκοτώνει κατά λάθος. Με τη βοήθεια ενός συναισθηματικού αστυνομικού ο Courgette θα βρεθεί σε Ίδρυμα γεμάτο «προβληματικά» παιδιά όπως ο ίδιος. Εκεί θα δεχτεί αγάπη ίσως για πρώτη φορά στη ζωή του, θα φτιάξει φίλους, θα ερωτευθεί και θα κατορθώσει να φύγει έχοντας μια οικογένεια τεχνητή μεν αλλά πολύ πιο πραγματική από αυτήν που είχε πριν πάει στο Ίδρυμα.
Η άποψή μας: Πολύ καλή δουλειά έχει γίνει σε τούτη την τρυφερότατη ταινία που το μόνο της (μα σοβαρό) πρόβλημα είναι η εύρεση του target group της! Τα πολύ πιτσιρίκια που βλέπουν ταινίες της Disney ας πούμε, ίσως αγριευτούν με μια ταινία όπου υπάρχει φανερός αλκοολισμός ενηλίκου, δολοφονία χωρίς πρόθεση, και υπόνοιες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιού από κάποιον από τους γονείς του! Οι έφηβοι από την άλλη ίσως βρουν την ταινία πολύ παιδική για τα γούστα τους. Οι ενήλικες συνήθως πηγαίνουν σε ταινίες κινουμένων σχεδίων συνοδεύοντας τα παιδιά ή τα ανίψια τους. Πρόβλημα λοιπόν.
Κατά τα άλλα, η ταινία είναι άψογη και ιδιαίτερα προσεκτική και ώριμη στα θέματα τα οποία θίγει. Η αθωότητα των παιδιών και οι συνεχόμενες αναρωτήσεις τους, ιδίως σε ότι έχει να κάνει με το σεξ, προκαλούν μονίμως γέλιο. Ο αστυνομικός δέχεται μονίμως μπουγέλο από έναν Άραβα πιτσιρίκο, καθώς ο μικρός θεωρεί πως εκείνος είναι υπεύθυνος που ο πατέρας του είναι στη φυλακή! Η σχέση του αστυνομικού με τον Courgette είναι κομβικής σημασίας για την ταινία, καθώς για πρώτη φορά ο μικρός βλέπει στο συγκεκριμένο ενήλικα μια πατρική φιγούρα, τέτοια που δεν είχε γνωρίσει ποτέ. Μεγάλη έκπληξη το άκουσμα του υπέροχου γερμανικού τραγουδιού «Eisbar» των Grauzone από το 1980, στη σκηνή με το πάρτι στην εκδρομή των παιδιών στο χειμερινό καταφύγιο! Καθόλου έκπληξη από την άλλη το άκουσμα του γαλλικού ύμνου «Le Vent Nous Portera» στο φινάλε της ταινίας, όχι από τους Noir Desir αλλά σε διασκευή. Σπουδαία ταινία, που καταχειροκροτήθηκε στις Κάννες και κάτι μου λέει πως το ίδιο θα συμβεί και κατά την προβολή της στη Θεσσαλονίκη!
(η ταινία έχει την πρώτη προβολή της τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 21.00, στο Ολύμπιον και ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ την Τετάρτη 9 Νοεμβρίου στις 13.15 στο Ολύμπιον - έχει διανομή και θα βγει στις αίθουσες της χώρας μας από την Seven Films με άγνωστη προς το παρόν ημερομηνία εξόδου)
Η υπόθεση: Οκτώβριος 2014. Στο Σόμερσετ της Αγγλίας, η εκπαιδευόμενη κτηνίατρος Κλόβερ Κάτο επιστρέφει μετά από πολλά χρόνια στη φάρμα όπου μεγάλωσε, μετά από τηλεφώνημα μέσω του οποίου την ενημερώνουν ότι έχασε τον μικρότερο αδελφό της, τον Χάρι. Τα στοιχεία δείχνουν ότι πρόκειται για αυτοκτονία. Το σπίτι έχει σχεδόν καταστραφεί από τις πλημμύρες που έπληξαν την περιοχή έξι μήνες πριν και η φάρμα παραπαίει. Η Κλόβερ αναγκάζεται να έρθει αντιμέτωπη με τον Όμπρι, τον πατέρα της: για τη φάρμα, τις αγελάδες και, κυρίως, για τις λεπτομέρειες σχετικά με το θάνατο του αδελφού της. Καθώς επίκειται η κηδεία, τα όσα ανακαλύπτει η Κλόβερ την οδηγούν σ’ ένα συναισθηματικό ταξίδι αναστοχασμού – για την οικογένειά της, την παιδική της ηλικία και τον εαυτό της.
Η άποψή μας: Αν το πρόσωπο της κοπέλας που πρωταγωνιστεί σας θυμίζει κάτι, είναι επειδή η 26χρονη Ellie Kendrick, που υποδύεται την Κλόβερ στην ταινία, έχει έναν μικρό αλλά χαρακτηριστικό ρόλο στο πιο διάσημο και πετυχημένο τηλεοπτικό σίριαλ παγκοσμίως, το «Game of Thrones»! Εκεί, υποδύεται την Meera Reed, που προστατεύει τον παράλυτο Brandon Stark ή απλώς Bran. Στην ταινία λοιπόν η Κλόβερ λειτουργεί λίγο ως ντετέκτιβ. Τι έγινε στο πάρτι με το οποίο γιορτάστηκε η μετάβαση της φάρμας από τον πατέρα της στον αδελφό της; Για ποιον λόγο αυτοκτόνησε ο αδελφός της; Γιατί έχει η φάρμα τα χάλια της; Πώς και δεν μπορεί να τα βρει με τον πατέρα της; Μιλάμε λοιπόν για ένα οικογενειακό και ολίγον τι βουκολικό δράμα, με στοιχεία μυστηρίου και θρίλερ. Κατά μία έννοια η ταινία έχει πολλά κοινά στοιχεία με το ισλανδικό «Δεσμοί αίματος», που είχαμε δει πέρσι στο φεστιβάλ. Κι εκεί είχαμε ζώα, κι εκεί μια αρρώστια οδηγεί σε οικονομική καταστροφή κι εκεί είχαμε οικογενειακή διαμάχη. Μόνο που εκεί είχαμε πρόβατα αντί για αγελάδες και η αντιπαλότητα ήταν ανάμεσα σε δύο γηραιά αδέλφια κι όχι ανάμεσα σε πατέρα και κόρη. Στην αρχή αρχή η Κλόβερ ξεστομίζει: «μα γιατί έπρεπε να πεθάνει ο αδελφός μου, γιατί δεν πέθανε ο πατέρας μου;».
Οι δύο αυτοί άνθρωποι αποτελούν ουσιαστικά όλη την ταινία. Από τη μια η φαινομενικά αδύναμη αλλά εντέλει πολύ ισχυρή ως χαρακτήρας κόρη, η Κλόβερ, που έφυγε από την οικογενειακή εστία μετά το θάνατο της μητέρας της κι αφού κατάλαβε ότι ο πατέρας της δεν ήταν διατεθειμένος να της παραδώσει κάποια στιγμή τα κλειδιά της φάρμας. Από την άλλη ο αυταρχικός, φωνακλάς και αγύριστο κεφάλι πατέρας της, που όμως εσωτερικά πονάει, είναι πληγωμένος, δεν αντέχει την όλη κατάσταση. Μια απλή ιστορία με δύο στιβαρούς κεντρικούς χαρακτήρες και δύο ηθοποιούς που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους σε αυτούς. Γιατί πέρα από την Ellie Kendrick, που δίνει μια πολύ δυνατή ερμηνεία, ακόμα καλύτερος ερμηνευτικά είναι ο David Troughton, που υποδύεται τον πατέρα της. Και οι δυο τους μοιράζονται ένα πολύ όμορφο, τρυφερό και εντέλει αισιόδοξο φινάλε και πάλι κατ' αναλογία με τους «Δεσμούς αίματος». Καλή ταινία ήταν αυτή λοιπόν.
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 13.00, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας)
Ο 28χρονος Ivan I. Tverdovskiy δεν είναι άγνωστος στο κοινό του ΦΚΘ. Κι αυτό μιας που η προηγούμενη, πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, το Μάθημα αποκατάστασης (Klass korrektsii, 2014) απέσπασε περισσότερες από 35 διακρίσεις διεθνώς, συμπεριλαμβανομένου και του Βραβείου Κοινού στο 55ο ΦΚΘ, όπου έλαβε μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα. Αν θυμάστε, σε εκείνη την ταινία, είχε μια σκηνή όπου μια παράλυτη κοπέλα, προκειμένου να ενταχθεί σε μια παρέα, δέχεται να ξαπλώσει ανάμεσα στις ράγες του τρένου και να περάσει από πάνω της ένα τέτοιο με μπόλικα βαγόνια! Μια εντυπωσιακή σκηνή πραγματικά. Η Ζωολογία (Zoologiya) προβάλλεται στο ΦΚΘ στο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» και έκανε όνομα στο φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι, όπου κέρδισε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής. Στην ταινία πρωταγωνιστεί η Natalya Pavlenkova, η οποία είχε τον χαρακτηριστικό ρόλο της μητέρας στην πρώτη ταινία του σκηνοθέτη.
Η υπόθεση: Η Νατάσα είναι μια μεσήλικη υπάλληλος ενός ζωολογικού κήπου, που εξακολουθεί να ζει με τη γηραιά μητέρα της και να παλεύει για την ανεξαρτησία της. Κι εκεί που νομίζει πως η ζωή δεν της επιφυλάσσει πια καμία έκπληξη, μια μέρα... βγάζει ουρά! Στην αρχή ντρέπεται, αλλά αποφασίζει να χρησιμοποιήσει αυτή τη μεταμόρφωση για να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό της. Έτσι, γίνεται πιο τολμηρή, πιο άνετη με το σώμα της, πιο ερωτική, φροντίζει τον εαυτό της κι ερωτεύεται έναν μικρότερό της γιατρό! Όμως, η δεύτερη εφηβεία της κάποια στιγμή τελειώνει και θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στην αλήθεια και την ψευδαίσθηση.
Η άποψή μας: Η Νατάσα δεν ταιριάζει με τις επιταγές των καιρών μας. Είναι παράξενη, δεν ντύνεται όμορφα, δεν φροντίζει τον εαυτό της, δεν έχει γκόμενο, όλα φάουλ. Στη δουλειά οι συναδέλφισσές της δεν κάνουν κανέναν κόπο να κρύψουν την ειρωνική και σαφέστατα μειωτική γνώμη τους για τη Νατάσα. Τη Νατάσα, όμως, φαίνεται να μην τη νοιάζουν όλα αυτά. Είναι μια δυστυχισμένη γυναίκα που ακολουθεί την καθημερινή της ρουτίνα και that's it! Ναι, αλλά, για άγνωστο λόγο βγάζει ουρά. Και παραπονιέται για πόνους. Και ξερνάει στα καλά καθούμενα. Και πηγαίνει στο ρώσικο ΙΚΑ, όπου ο γιατρός απλά τη στέλνει να βγάλει ακτινογραφίες! Κι αν το να έχει ουρά φαντάζει τρελό για τους θεατές, ακόμα πιο τρελό είναι το πως την αντιμετωπίζουν οι γιατροί: σαν να βλέπουν ένα από τα πιο φυσιολογικά πράγματα στον κόσμο! Η παραδοξότητα, αυτή η παράξενη μετάλλαξη, γίνεται αποδεκτή από τους βαριεστημένους επιστήμονες κι έτσι ο σκηνοθέτης μας «αναγκάζει» να τη δεχτούμε κι εμείς ως κάτι εντελώς φυσιολογικό!
Βέβαια, μόνο οι γιατροί την αποδέχονται. Και τα ζώα! Με τα οποία η Νατάσα αισθάνεται απίστευτη οικειότητα, όπως κι εκείνα μαζί της. Εντωμεταξύ τόσο η μητέρα της, όσο γυναίκες που περιμένουν στην ουρά στο νοσοκομείο μιλάνε με φόβο και δέος για μια γυναίκα που κυκλοφορεί εκεί έξω με ουρά ζώου! Είναι ο διάβολος, λένε. Αν σε κοιτάξει στα μάτια θα πεθάνεις, λένε. Δεισιδαιμονίες, άγνοια, ρατσισμός για κάτι που δεν γνωρίζουν και το καταδικάζουν. Δεν θέλουμε το διαφορετικό, πάει και τελείωσε. Ακόμα και ο νεαρός γιατρός που δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη Νατάσα και εξαιτίας του οποίου η γυναίκα αποκτά μεγάλη αυτοπεποίθηση, έχει τη δική του ατζέντα. Πολύ ενδιαφέρουσα ταινία φαντασίας χτισμένη με ρεαλιστικούς όρους, που κινείται ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα, έχει σαφώς φροϋδικές αναφορές, μια εξαιρετική πρωταγωνίστρια κι ένα υπέροχο, σοκαριστικό φινάλε: για να ενταχθείς πρέπει να ευνουχιστείς. Μια χαρά κουλή ταινία!
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 13.00, στο Ολύμπιον - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας)
Η ταινία Στο κυνήγι των αγριανθρώπων (Hunt for the Wilderpeople) του Taika Waititi είναι μια υπέροχη κωμωδία, που τόσο πολύ ανάγκη είχε το φεστιβάλ. Γιατί τα φεστιβάλ τις αποφεύγουν τις κωμωδίες για κάποιον λόγο. Και οι θεατές κάποια στιγμή τα παίζουν. Εδώ, η ταινία προβλήθηκε στο πλαίσιο των «Ανοιχτών Οριζόντων» και μοίρασε άπλετο γέλιο. Κατά τη γνώμη μας έχασε μεγάλη ευκαιρία το φεστιβάλ. Θα μπορούσε να ετοιμάσει ένα αφιέρωμα στον ιδιαίτερο δημιουργό από τη Νέα Ζηλανδία. Με τέσσερις όλες κι όλες μεγάλου μήκους ταινίες στο ενεργητικό του (ανάμεσά τους το θεϊκόν «What We Do in the Shadows»), μπόλικες μικρού μήκους και μια καλτ τηλεοπτική σειρά (το «Flight of the Conchords») θεωρώ ότι θα τραβούσε πολύ κόσμο. Και δεν μπορεί να γίνει αφιέρωμα του χρόνου, καθώς ο σκηνοθέτης μας... ξεπουλήθηκε στο Χόλιγουντ προκειμένου να σκηνοθετήσει το «Thor: Ragnarök» που βγαίνει στις αίθουσες στις 7 Νοεμβρίου του 2017. Ή λέτε να το τολμήσει τότε το ΦΚΘ; Χμ...
Η υπόθεση: Ο Ρίκι είναι ένα πανέξυπνο, δύστροπο και παχουλό 13χρονο αγόρι. Είναι ορφανός και μέσω της Κοινωνικής Πρόνοιας της Νέας Ζηλανδίας έχει μεγαλώσει τόσο σε ορφανοτροφείο όσο και σε δεκάδες σπίτια με υποψήφιους θετούς γονείς, χωρίς να μπορεί να στεριώσει πουθενά. Τελευταίοι υποψήφιοι γονείς είναι το ζευγάρι μεσηλίκων Μπέλα και Χεκ (εκ του Χέκτορ). Η Μπέλα κερδίζει εύκολα και γρήγορα την εμπιστοσύνη του μικρού, ενώ ο Χεκ εμφανίζεται βαρύς, αμίλητος και ασήκωτος. Όταν η Μπέλα ξαφνικά πεθαίνει, ο Ρίκι δεν μπορεί να το αντέξει. Βάζει φωτιά στην αποθήκη του Χεκ και το σκάει στο παρακείμενο πυκνό δάσος. Ο Χεκ τον βρίσκει αλλά σπάζει το πόδι του. Και χωρίς τρόπο να επικοινωνήσουν με τον έξω κόσμο, η αστυνομία πιστεύει πως ο Χεκ απήγαγε τον Ρίκι! Ένα ανθρωποκυνηγητό ξεκινάει κι ο Ρίκι με τον «θείο» Χεκ θα πρέπει να αφήσουν τις διαφορές τους κατά μέρος και να συνεργαστούν. Θα γλυτώσουν από τους διώκτες τους;
Η άποψή μας: Πραγματικά απολαυστική ταινία! Με το νεαρό πρωταγωνιστή Julian Dennison να στρέφει τους φακούς της προσοχής επάνω του εξαιτίας της εντελώς νατουραλιστικής και ευφυέστατης ερμηνείας του. Με τον γερόλυκο Sam Neill να κρατάει το ίσιο και να πείθει απόλυτα ως νέος... Crocodile Dundee, που δεν ξέρει να διαβάζει. Ο Waititi χωρίζει την ταινία σε κεφάλαια. Και κάθε καινούργιο κεφάλαιο είναι ακόμα πιο καλό από το προηγούμενο. Συνεχείς αναφορές στη σύγχρονη ποπ κουλτούρα, με τον μικρό να θέλει να γίνει gangsta και pimp ταυτόχρονα (ήρωάς του είναι ο Tupak) ενώ γράφει σούπερ γουάου χαϊκού, έξυπνοι διάλογοι, υπέροχη κινηματογράφηση, γρήγορος ρυθμός και μια ταινία που δεν κρύβει την κριτική της στάση απέναντι στον κομφορμισμό χωρίς να ξενερώνει κανέναν: πραγματικά ταινία για όλους. Μπορεί στην αρχή οι θεατές, όπως ο Χέκτορ του Sam Neill, να έχουν κάποιες αντιρρήσεις, αλλά εντέλει δεν μπορείς παρά να παρασυρθείς, να χαλαρώσεις και να το απολαύσεις. Μα selfie με τον φυγά; Και σκηνή κυνηγητού που παραπέμπει ταυτόχρονα στο «Θέλμα και Λουίζ» και το «Braveheart» με το «freedom» που εκστομίζει ο μικρός; Τς τς τς, χάλασε ο κόσμος! Από τις πιο ευτυχισμένες προβολές του φεστιβάλ.
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 15.30, στην αίθουσα Σταύρος Τορνές - έχει διανομή και θα βγει στις αίθουσες της χώρας μας από την Feelgood Entertainment με άγνωστη προς το παρόν ημερομηνία εξόδου)
Η ταινία Αλκιβιάδης, ο ατίθασος μαθητής του Σωκράτη του Δημήτρη Μακρή συμμετέχει στο τμήμα Ελληνικό Φεστιβάλ. Ειδικά γι' αυτήν θα είμαι όσο το δυνατόν πιο λιτός και συγκεκριμένος...
Η υπόθεση: Ο Αλκιβιάδης ως ιστορικό πρόσωπο συγκέντρωνε όλες τις θετικές πλευρές της μετέπειτα εξέλιξης του δυτικού πνεύματος. Λατρεύτηκε και μισήθηκε απ’ όλες τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής που συμπεριλάμβαναν την Αθήνα, τη Σπάρτη και την Περσία. Ο Αλκιβιάδης ήταν μια πραγματικά Αναγεννησιακή φιγούρα που συμβόλιζε τη δύναμη, την ομορφιά, τη φιλοσοφία και την τέχνη. Ήτανε βέβαια παρορμητικός, φιλήδονος και φοβερά φιλόδοξος. Η σχέση του μ’ έναν άλλο γίγαντα της αρχαίας Ελλάδας, τον Σωκράτη, ήταν πολύ σημαντική και για τους δυο τους. Οι επαφές τους και η επιρροή που άσκησε ο ένας στον άλλον τους διαμόρφωσαν με τρόπο οριστικό και αμετάκλητο.
Η άποψή μας: Βρίσκω τον εαυτό μου λοιπόν να βλέπω την ταινία και να γελάω – και δεν είναι κωμωδία. Και θέλω να κανιβαλίσω δίχως έλεος! Και θα το κάνω παρακάτω, σε μια άλλη ταινία (θα καταλάβετε). Γιατί δυσκολεύομαι να το κάνω με ελληνικές ταινίες; Γιατί αυτολογοκρίνομαι; Πρόβλημά μου. Πάντως, αυτό που είδαμε δεν ήταν ταινία. Σέβομαι το έργο του Δημήτρη Μακρή από το παρελθόν αλλά μπροστά μου έχω μια ταινία του παρόντος που... δεν βλέπεται. Που δεν είναι σινεμά αρχικά. Θα μπορούσε ωραιότατα να γίνει μια υπέροχη τηλεοπτική σειρά 10 επεισοδίων στην ΕΡΤ. Έτσι, και ο χρόνος για να καλυφθεί όλη η ιστορία θα ήταν άφθονος και η αισθητική θα ήταν περισσότερο ταιριαστή. Το τρικ της αφήγησης της ιστορίας από το φινάλε, με διάφορα αποσπάσματα του βίου και της πολιτείας του Αλκιβιάδη, ιδίως σε σχέση με τον Σωκράτη, είναι έξυπνο.
Όλα τα υπόλοιπα όμως; Πχ, στην αρχή, βλέπουμε ανθρώπους να καβαλάνε άλογα. Ωραίο εύρημα, «γράφει» στον φακό, αλλά είναι ολοφάνερο πως ο άνθρωπος στο πρώτο πλάνο δεν καβαλάει άλογο! Τόσο απλά! Το green box είναι επίσης για τ' ανάθεμα. Και εντάξει, δύσκολα θα μπορούσα να φανταστώ στην αρχαία Ελλάδα να βρίζουν χρησιμοποιώντας τις εκφράσεις που χρησιμοποιούνται εδώ. Τηλεοπτική σειρά λοιπόν, με τη λογική και λίγο του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ. Να μάθουμε περισσότερα για το παιχνίδι με τα καρύδια, για τον κυκεώνα, για την αγορά, για την πολιτική της εποχής, για τους ολιγάρχες που τελικά το έφαγαν το παιδί. Έτσι όμως, σφιχτά είμαστε...
(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 13.00 στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας)
Μεγάλη ήττα έπαθα από το νέο πόνημα (κυριολεκτικά!) του Amir Naderi με τίτλο Βουνό (Monte) που προβάλλεται στο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» αφού προηγουμένως έκανε το πέρασμά του από το φετινό φεστιβάλ Βενετίας. Είχα δει την ταινία του «Cut» στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 2011, που έβριθε κινηματογραφοφιλίας, αλλά είχε και τα κουλά της, ήξερα ότι συνυπέγραψε το σενάριο για το πολύ δυνατό «99 σπίτια» (99 homes, 2014) του συμπατριώτη του, Ramin Bahrani, με χολιγουντιανούς σταρ σε αυτό, ε, σκέφτηκα, αν μη τι άλλο κάτι ενδιαφέρον θα δούμε. Παιδιά, φάγαμε ήττα...
Η υπόθεση: Κάπου στον ύστερο Μεσαίωνα, ο Αγκοστίνο ζει με τη γυναίκα και τον γιο του στην απόλυτη εξαθλίωση, έξω από ένα μικρό χωριό. Ένα γιγαντιαίο βουνό υψώνεται σαν τείχος, κόβοντας το φως του ήλιου και αφήνοντας τη γη έρημη. Παρά τις παραινέσεις της οικογένειάς του να φύγουν, ο Αγκοστίνο επιμένει πως η μοίρα του βρίσκεται εκεί. Πιστεύει πως οι ρίζες ενός ανθρώπου δεν μπορούν να τον προδώσουν, κι έτσι, παλεύει μάταια να βρει μια λύση για να ταΐσει την οικογένειά του που λιμοκτονεί. Όμως, η ζωή τους δεν βελτιώνεται, κι έτσι ο Αγκοστίνο αποφασίζει ν’ αναμετρηθεί με τον όγκο και τη δύναμη του βουνού...
Η άποψή μας: Εδώ λοιπόν κρινόμαστε ως κριτικοί, σε τέτοιες ταινίες. Γράφεις ξεκάθαρα πως αυτή η ταινία δεν είναι για όλους. Ή μάλλον είναι για ελάχιστους! Για όσους ψάχνουν την αισθητική και θέλουν το σινεμά να αποτελεί τμήμα instalattion και να προβάλλεται σε γκαλερί και μουσεία τέχνης κι όχι σε κινηματογράφους. Η αισθητική λοιπόν είναι ένα πράγμα. Και ο συμβολισμός, αν μη τι άλλο, προφανής: εκεί, υπομονή, επιμονή, θέληση και παρά τη φτώχεια, την πείνα, την καταπόνηση, θα κερδίσουμε αδέλφια, θα γκρεμίσουμε το βουνό και θα ανατείλει ένας καυτός ήλιος επάνω μας! Πάρα πολύ ωραία.
Γιατί όμως κύριε Naderi μου να πρέπει να υποστώ επί 30 λεπτά ως επαναλαμβανόμενη σκηνή έναν άνδρα και στη συνέχεια τον ίδιο άνδρα μαζί με το γιο του, να βαράνε με βαριοπούλα το βουνό; Με λύσσα, με μανία, αλλά αυτό: βαράνε με βαριοπούλα το βουνό! Ο θεατής δεν μπορεί παρά να φτάσει στα φυσικά του όρια! Πόσο να αντέξει; Πέσε ρε βουνό επιτέλους! Τόσο ενδιαφέρον όσο το να βλέπεις μπογιά να στεγνώνει. Ήμαρτον. Γνώμη μου, έτσι; Πιθανόν να μην έχω τις γνώσεις και τις προσλαμβάνουσες να χειριστώ μια τέτοια θεϊκή (χε χε χε) εμπειρία. Να είμαι άσχετος. Αλλά αν νιώθετε το ίδιο άσχετοι, μακριά! Τι λέω και να θέλατε δεν μπορείτε να δείτε πια την ταινία, μιας που ολοκλήρωσε τις προβολές της στο φεστιβάλ (μουάχαχαχαχαχα).
(η ταινία ολοκλήρωσε τις προβολές της στο φεστιβάλ - δεν έχει ακόμα διανομή για τη χώρα μας - φαντάζομαι πως και οι διανομείς καταλαβαίνουν πως τούτη την ταινία δεν θα τη δει κανείς άνθρωπος εκτός φεστιβαλικού κυκλώματος))
Το Εγώ, ο Κολοκυθάκης (Ma vie de Courgette) είναι μια ταινία που την είδαμε στο «Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών» στο περασμένο φεστιβάλ των Καννών. Στο ΦΚΘ προβάλλεται ως η μία από τις τρεις ευρωπαϊκές ταινίες που είναι υποψήφιες για το βραβείο LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο Ελβετός Claude Barras, το σενάριο της ταινίας, που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Gilles Paris γράφτηκε από τη Γαλλίδα σκηνοθέτιδα Céline Sciamma, γνωστή μας από τις ταινίες «Tomboy» και «Bande de filles» και η διάρκεια της ταινίας – που ναι μεν ανήκει στη μεγάλη κατηγορία των κινουμένων σχεδίων αλλά έχει γυριστεί με την τεχνική του stop motion, με πλαστελίνες – είναι μόλις 66 λεπτά! Και αποτελεί την επίσημη πρόταση της Ελβετίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ. Παρακάτω παραθέτουμε το κείμενο που στείλαμε ως ανταπόκριση από τις Κάννες ελαφρώς διορθωμένο.
Η υπόθεση: Ο Ίκαρος είναι ένας πιτσιρίκος που ζει μαζί με την αλκοολική μητέρα του, καθώς ο πατέρας του τους έχει εγκαταλείψει (του άρεσε να πηγαίνει με διάφορες «κότες», όπως του έχει πει η μητέρα του). Για συναισθηματικούς λόγους ο Ίκαρος προτιμά να τον φωνάζουν Courgette, ήτοι «Κολοκυθάκι». Μια μέρα για να προστατέψει τον εαυτό του από τη μαινόμενη, μεθυσμένη μητέρα του, τη σκοτώνει κατά λάθος. Με τη βοήθεια ενός συναισθηματικού αστυνομικού ο Courgette θα βρεθεί σε Ίδρυμα γεμάτο «προβληματικά» παιδιά όπως ο ίδιος. Εκεί θα δεχτεί αγάπη ίσως για πρώτη φορά στη ζωή του, θα φτιάξει φίλους, θα ερωτευθεί και θα κατορθώσει να φύγει έχοντας μια οικογένεια τεχνητή μεν αλλά πολύ πιο πραγματική από αυτήν που είχε πριν πάει στο Ίδρυμα.
Η άποψή μας: Πολύ καλή δουλειά έχει γίνει σε τούτη την τρυφερότατη ταινία που το μόνο της (μα σοβαρό) πρόβλημα είναι η εύρεση του target group της! Τα πολύ πιτσιρίκια που βλέπουν ταινίες της Disney ας πούμε, ίσως αγριευτούν με μια ταινία όπου υπάρχει φανερός αλκοολισμός ενηλίκου, δολοφονία χωρίς πρόθεση, και υπόνοιες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιού από κάποιον από τους γονείς του! Οι έφηβοι από την άλλη ίσως βρουν την ταινία πολύ παιδική για τα γούστα τους. Οι ενήλικες συνήθως πηγαίνουν σε ταινίες κινουμένων σχεδίων συνοδεύοντας τα παιδιά ή τα ανίψια τους. Πρόβλημα λοιπόν.
Κατά τα άλλα, η ταινία είναι άψογη και ιδιαίτερα προσεκτική και ώριμη στα θέματα τα οποία θίγει. Η αθωότητα των παιδιών και οι συνεχόμενες αναρωτήσεις τους, ιδίως σε ότι έχει να κάνει με το σεξ, προκαλούν μονίμως γέλιο. Ο αστυνομικός δέχεται μονίμως μπουγέλο από έναν Άραβα πιτσιρίκο, καθώς ο μικρός θεωρεί πως εκείνος είναι υπεύθυνος που ο πατέρας του είναι στη φυλακή! Η σχέση του αστυνομικού με τον Courgette είναι κομβικής σημασίας για την ταινία, καθώς για πρώτη φορά ο μικρός βλέπει στο συγκεκριμένο ενήλικα μια πατρική φιγούρα, τέτοια που δεν είχε γνωρίσει ποτέ. Μεγάλη έκπληξη το άκουσμα του υπέροχου γερμανικού τραγουδιού «Eisbar» των Grauzone από το 1980, στη σκηνή με το πάρτι στην εκδρομή των παιδιών στο χειμερινό καταφύγιο! Καθόλου έκπληξη από την άλλη το άκουσμα του γαλλικού ύμνου «Le Vent Nous Portera» στο φινάλε της ταινίας, όχι από τους Noir Desir αλλά σε διασκευή. Σπουδαία ταινία, που καταχειροκροτήθηκε στις Κάννες και κάτι μου λέει πως το ίδιο θα συμβεί και κατά την προβολή της στη Θεσσαλονίκη!
(η ταινία έχει την πρώτη προβολή της τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου στις 21.00, στο Ολύμπιον και ολοκληρώνει τις προβολές της στο φεστιβάλ την Τετάρτη 9 Νοεμβρίου στις 13.15 στο Ολύμπιον - έχει διανομή και θα βγει στις αίθουσες της χώρας μας από την Seven Films με άγνωστη προς το παρόν ημερομηνία εξόδου)