Movies Ltd

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Κλασικά, sex and drugs and rock'n'roll

Αυτή είναι η πέμπτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο Φλαμανδός Felix van Groeningen και η δεύτερη που βλέπουμε στη χώρα μας, μετά το «Ραγισμένα όνειρα» (The Broken Circle Breakdown, 2012). Άνοιξε το τμήμα «World Cinema» στο περασμένο φεστιβάλ του Σάντανς, όπου τελικά τιμήθηκε με το βραβείο σκηνοθεσίας.

Τον πρωταγωνιστικό ρόλο του μεγάλου αδελφού, του Φρανκ, ήταν να τον υποδυθεί ο Matthias Schoenaerts. Εντέλει, ο ηθοποιός δεν μπόρεσε να προλάβει τις προθεσμίες καθώς συμμετείχε στα γυρίσματα της ταινίας «Διαταραχή» (Maryland, 2015). Τον ρόλο πήρε τελικά ο Tom Vermeir. Ο Vermeir είναι κιθαρίστας και τραγουδιστής στο ροκ συγκρότημα A Brand και αυτή είναι η πρώτη του εμφάνιση σε ταινία μεγάλου μήκους! Έχει συμμετάσχει σε μία ταινία μικρού μήκους και σε μπόλικες τηλεοπτικές σειρές.

Η υπόθεση: Ο Τζο είναι ένας νεαρός εργένης με καλλιτεχνικές ανησυχίες. Είναι μονόφθαλμος (τα βλέφαρα στο δεξί του μάτι είναι κλειστά), είναι ντελικάτος και είναι ο ιδιοκτήτης ενός παμβρώμικου ροκ μπαρ στη Γάνδη ονόματι «Belgica». Ο Φρανκ είναι ο μεγάλος αδελφός του Τζο. Είναι παντρεμένος, έχει ένα πιτσιρίκι και η σύζυγός του είναι έγκυος ξανά. Έχει σταθερή δουλειά και θέλει ν’ αποκτήσει το δικό του σπίτι. Παρ' όλα αυτά δεν είναι χαρούμενος με την προβλέψιμη ζωή του.

Σε μια επίσκεψή του στο «Belgica», έρχεται πιο κοντά με τον αδερφό του, τον οποίο είχε να δει πάρα πολύ καιρό, κι αποφασίζει να τον βοηθήσει. Και τον βοηθάει με τέτοιο τρόπο ώστε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα το «Belgica» γίνεται το πιο πετυχημένο μαγαζί του είδους του στη βελγική μεγαλούπολη. Ακολουθεί η επέκταση, το άπλωμα κι όλα όσα φέρνει μαζί της η επιτυχία. Τα δύο αδέλφια έχουν κλείσει θέσεις σε ένα εθιστικό ταξίδι και ο κόσμος γυρίζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα γύρω τους. Άραγε θα καταφέρουν να μείνουν στην κορυφή;

Η άποψή μας: Ένα πράγμα είναι 100% σίγουρο: η άριστη σχέση του Felix van Groeningen με τη μουσική! Από τα υπέροχα bluegrass τραγούδια του «Ραγισμένα όνειρα» εδώ έχουμε εξαιρετικά πανκ ροκ κομμάτια κι όχι μόνον. Η συμβολή του συγκροτήματος Soulwax, που είναι υπεύθυνο για τα πάντα σχεδόν που ακούμε στην ταινία, είναι καθοριστική για την ίδια την ταινία. Γιατί αυτή είναι πέρα και πάνω από όλα, μια μουσική ταινία. Χωρίς τη μουσική θα ήταν ένα απλό μελόδραμα για τη δυναμική της σχέσης δύο αδελφών. Η μουσική δίνει τον τόνο, το ρυθμό, είναι πανταχού παρούσα – και είναι καλή! Όσοι έχουν υπάρξει – ή συνεχίζουν να είναι – μπαρόβιοι, θα νιώσουν ακατανίκητη έλξη από όσα θα δουν στη μεγάλη οθόνη.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ταινίας έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Βλέποντας την ταινία θαρρείς και είσαι μέσα στο μπαρ! Λικνίζεσαι στο ρυθμό, νιώθεις τη μπύρα στον οισοφάγο σου, αισθάνεσαι την καπνίλα να ποτίζει τα ρούχα σου, μυρίζεις τη μπόχα από τις τουαλέτες (μα ταμπόν στη λεκάνη κυρίες μου; ντροπή – καλά λένε πως οι αντρικές τουαλέτες είναι πιο καθαρές από τις γυναικείες). Η ταινία αποτίνει φόρο τιμής στα ροκ μπαρ. Στους ανθρώπους που πηγαίνουν να διασκεδάσουν εκεί, να απολαύσουν την μπύρα τους, να ξεχαστούν, να διώξουν την κόπωση της μέρας, να φλερτάρουν, να αστειευτούν, να μαλώσουν. Κάτι σαν το ιστορικό «Berlin» για μας τους Θεσσαλονικείς σε συνδυασμό με το Στέκι της Φιλοσοφικής. Ε, ρε αυτά ήταν γλέντια – τι πάω και θυμάμαι, έχω αποσυρθεί και από την πιάτσα εδώ και εκατομμύρια χρόνια, φανερώνω και την ηλικία μου, άστα να πάνε...

Από εκεί και πέρα, λοιπόν, πάμε στα του δράματος. Εντάξει, δεν αποφεύγει τα κλισέ ο σκηνοθέτης. Παίρνει όμως την δύσκολη απόφαση να μας δείξει την εξέλιξη της ιστορίας του γραμμικά, κάτι που σημαίνει πως πιστεύει πολύ σε αυτήν. Ξεχάστε τα δαιδαλώδη πήγαιν' – έλα μεταξύ παρόντος και παρελθόντος, που έδιναν τον τόνο στο «Ραγισμένα όνειρα». Και επιμένω στη σύγκριση με την προηγούμενη ταινία του, καθώς έκανε – αναλογικά – μεγάλο σουξέ στη χώρα μας. Κι εδώ έχουμε να κάνουμε με τη σχέση δύο ανθρώπων διαμετρικά αντίθετων μεταξύ τους. Εκεί, ήταν εραστές. Εδώ, είναι αδέλφια. Ο ένας επιζητεί την αποδοχή, θέλει να φτιάξει οικογένεια και βλέπει το όλο πράγμα ως χόμπι που έχει κάνει δουλειά. Ο άλλος θέλει να ζήσει το παραμύθι του, νιώθει εγκλωβισμένος στο γάμο, στην πραγματικότητα, στη ρουτίνα. Θέλει να ξεφύγει, να φτάσει στα άκρα. Και, βέβαια, χτυπάει πάτο.

Εδώ έχουμε και λίγη «ηθική» καθοδήγηση – manipulation από μέρος του σκηνοθέτη. Ας είναι. Μας ανταμείβει με σπουδαίες μουσικές, εξαιρετική ατμόσφαιρα, τρομερές ερμηνείες (ιδίως από τον ηθοποιό που υποδύεται τον μεγάλο αδελφό), χιούμορ όπου και όσο χρειάζεται κι ένα κομμάτι ζωής ολοζώντανο μπροστά μας, να σπαρταράει. Θα μπορούσε να «μαζέψει» λίγο το χρόνο (δεν προσφέρει κάτι στη δραματουργία πχ η όλη φάση με τον μη αποδεκτό πατέρα που θνήσκει – έχουμε εμπεδώσει από παντού ότι τα δύο αδέλφια είναι διαφορετικοί χαρακτήρες) και να έχει λιγότερο ηθικοπλαστικό φινάλε. Ελάτε, όμως, πείτε την αλήθεια: δεν θα πηγαίνατε σε ένα μπαρ που έχει ως σήμα έναν τάρανδο που «πηδάει» έναν ρινόκερο; Ένα μπαρ όπως το Belgica;