Movies Ltd

του zerVo (@moviesltd)

Δεν ξέρω αν και κατά πόσο η επιλογή της ημέρας (και όχι της ημερομηνίας, που φέρνει στον νου τις πιο μαύρες ώρες της νεότερης ιστορίας του τόπου μας) κυκλοφορίας της ταινίας από την διανομή, είναι σημειολογική ή συμπτωματική, εφόσον συμπίπτει με την περιοδική ανά τετραετία εκείνη στιγμή, που σε όλον τον πλανήτη υπενθυμίζεται ο υπεύθυνος που οι κάτοικοι του δεν βαδίζουν στα τέσσερα, δεν κυνηγούν άγρια ζώα με τα ρόπαλα κι έχουν την βάση μέσα από δέκα (λέμε ένα νούμερο) βασικούς κανόνες, να κτίσουν πνεύμα κι επιστήμες. Είναι εκείνη η στιγμή που στα ιερά χώματα της Ηλείας, ανάβει πάλι, συμβολικά, η λαμπάδα που σκορπάει στα πέρατα της γης το φως της Ειρήνης, του Πολιτισμού και του Αγωνιστικού Πνεύματος, στοιχείων που συνοψίζονται σε μία και μόνο λέξη: Ολυμπισμός! Κι ετούτη εδώ η ταινία, είναι αφιερωμένη στην ζωή και τα κατορθώματα ενός άνδρα, που τίμησε όσο κανείς άλλος, αυτά ακριβώς τα ιδεώδη!

Όχι και τις καλύτερες ημέρες του ως προπονητής στίβου στο Οχάιο Στέιτ, διάγει ο κόουτς Λάρυ Σνάιντερ, αφού δεν έχει κατορθώσει ακόμη η ομάδα του, κάτω από την δική του καθοδήγηση, να σταθεί επάξια σε ένα διαπολιτειακό μίτινγκ. Και κάθε απόπειρα προσθήκης ενός καινούργιου ταλέντου στον σύλλογο, στέφεται με αποτυχία, αφού ελάχιστοι είναι εκείνοι που δείχνουν ικανοί να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Όλα αυτά μέχρι την στιγμή που ένα 20χρονο μαύρο και πάμφτωχο αγόρι από το Κλίβελαντ, ο Τζέσε Όουενς, κατά την διάρκεια των δοκιμαστικών, θα σπάσει όλα τα χρονόμετρα, πετυχαίνοντας σε χαλαρούς ρυθμούς ρεκόρ που θα ζήλευαν ακόμη και οι πρωταθλητές της χώρας. Και που στην ματιά του φιλόδοξου τρέινερ, θα αρχίσει να διαγράφεται η μορφή του πρωταθλητή που θα εκπροσωπήσει τα εθνικά χρώματα, στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936...

Οι οποίοι Αγώνες, ούτε τυχαίοι είναι, ούτε στερούνται συμβολισμών, μιας και Αμφιτρύωνες της διοργάνωσης που από καιρό έχουν αναλάβει, είναι οι πομπώδεις φασίστες της Ναζιστικής Γερμανίας, που επιθυμούν διακαώς, μέσα στην έδρα και πανίσχυρη σε εμβέλεια πρωτεύουσα της χώρας τους, να αναδειχθούν θριαμβευτές παντού, προβάλλοντας σε όλη την υφήλιο το μέγεθος της απεραντοσύνης της...Αρείας Φυλής. Η πρόκληση είναι εκ προοιμίου δεδομένη για όποιον φορέσει την στολή με την αστερόεσσα στο στήθος, να επιστρέψει με την νίκη στην πατρίδα, χρυσό μετάλλιο παρμένο μπροστά στα μάτια του ίδιου του παρανοϊκού Φύρερ. Και για τον ταχύτατο, αλτικό και έχοντα υπογράψει μόνιμο συμβόλαιο με τον θρίαμβο Τζέσε, ακόμη μεγαλύτερη, αφού πρωτίστως θα πρέπει να ξεπεράσει την ρατσιστική συμπεριφορά των ίδιων του των συμπατριωτών, πριν πετάξει το γάντι στον Αδόλφο.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς άριστος γνώστης της στατιστικής και των ρεκόρ για να γνωρίζει πως το όνομα Τζέσε Όουενς, είναι γραμμένο με τα πιο χρυσά γράμματα στην Ολυμπιακή Βίβλο για το επίτευγμα των τεσσάρων πρώτων θέσεων σε αντίστοιχα αγωνίσματα - 100 και 200 μέτρα, μήκος και σκυτάλη. Κατόρθωμα που δεν επαναλήφθηκε παρά μόνο, κοντά τέσσερις δεκαετίες μετά, από έναν επίσης αθληταρά, τον Καρλ Λιούις, κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες όμως, στα πάτρια εδάφη και με απόντες (για λόγους εκδίκησης) τους πάντα υπολογίσιμους Ανατολικούς. Σε αυτή ακριβώς την προσωπικότητα, που έφερε όσο κανείς σε δύσκολη θέση εκείνον που μπροστά του στέκονταν στρατιές ολόκληρες προσοχή, είναι αφιερωμένο το Race, ένα biopic που κυλά ακριβώς όπως θα περίμενε κανείς από μια ταινία αποχής, αθλητικού περιεχομένου, με αμέτρητες όμως πολιτικοκοινωνικές προεκτάσεις.

Το φιλμ του Stephen Hopkins, σκηνοθέτη που τα δημιουργικά ίχνη του χάνονται πριν την έλευση του μιλένιουμ, όταν είχε υπογράψει ταινίες σαν την δυνατή περιπέτεια Blown Away ή την επαναφορά των τηλεοπτικών Lost In Space, δεν έχει να επιδείξει ιδιαίτερες εκπλήξεις στην αφήγηση του, εφόσον ακολουθεί πιστά και (σχεδόν) γραμμικά το χρονικό από τα εισαγωγικά trials μέχρι την Ολυμπιακή Δόξα για τον επίδοξο τσάμπιον. Ενδιαμέσως των σκληρότατων προπονήσεων και των γεμάτων ένταση ημερίδων, εκεί που ο Τζέσε πρέπει να κοντράρει εκτός από τους έτερους σπρίντερς και τις ρατσιστικές ύβρεις της κερκίδας, παρεμβάλλονται δραματοποιημένες εικόνες σημαντικότατων και ιστορικών στιγμών, που έπαιξαν μοιραίο ρόλο στην ανάδειξη του σαν Ολυμπιονίκη. Διότι το θρίλερ στην περίπτωση μας, δεν είναι αν εντέλει έκοψε πρώτος το νήμα, αλλά το πως έφτασε μέχρις εκεί, παρακάμπτοντας αρχικά την αδιάλλακτη, εχθρική στάση των διοργανωτών, σε ότι έχει να κάνει με τους Εβραίους, την αμφιβολία της ίδιας της Αμερικάνικης Ολυμπιακής Επιτροπής να συμμετάσχει στους αγώνες και τέλος την άρνηση της μαύρης κοινότητας - περίγυρου του, να του δώσει την άδεια να ταξιδέψει στο Βερολίνο...

Διανθισμένο και με κάποια τυπικές ρουμπρίκες γύρω από την προσωπική ζωή του πρωταθλητή (εκεί εισέρχεται το ουδείς δεν είναι τέλειος) το φιλμ εισέρχεται στο δεύτερο και πιο ζωηρό κομμάτι του, αυτό των Μεγάλων Αγώνων, εκεί που οι εντάσεις ανεβαίνουν και όσα συμβαίνουν στην οθόνη αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη ιστορική αξία. Παρόντων προσωπικοτήτων σαν τον Γκέμπελς, την Ρίφενσταλ, τον Έιβερι Μπράντατζ. Και φυσικά του Λουτζ Λονγκ, του Γερμανού πρωταθλητή των αλμάτων, που όσο κανείς στα χρονικά, ύψωσε το λάβαρο των ιδεωδών του Κουμπερτέν, στο μακράν πιο συγκινητικό στιγμιότυπο του έργου, πληρώνοντας την ριζοσπαστική στάση του με την ίδια του την ζωή, σταλμένος από τους Ναζί να πολεμήσει στην πρώτη γραμμή του μετώπου της Μεσογείου.

Είναι οι εικόνες εκείνες του Race που αναμφίβολα περιμένει με μεγαλύτερη αγωνία ο φίλαθλος και που η αληθοφάνεια τους στο κτίσιμο του οπτικοακουστικού περιβάλλοντος, με τις ιαχές να σκίζουν τον αέρα του εξαιρετικά σχεδιασμένου στους υπολογιστές Olympia Stadion, είναι ικανά συγκρίσιμη με το ορίτζιναλ ασπρόμαυρο, που κατέγραψε η προπαγανδιστική κάμερα της Φράου Λένι. Φυσικά και βαρόμετρο για την επιτυχία (που σίγουρα θα μπορούσε να ήταν μεγαλύτερη, τουλάχιστον εισπρακτικά στην πατρίδα του, όπου ο Όουενς είναι ένας μύθος) στέκεται η ερμηνεία του νεαρού Stephan James, που υποδύεται τον Τζέσε, αξιοπρεπώς μεν, όχι όμως και αξιομνημονεύτως. Αντιθέτως εξαιρετική εντύπωση αφήνει στον πρώτο δραματικό ρόλο της καριέρας του, ο Jason Sudeikis, ως κόουτς Λάρρυ, που μέσα από το δημιούργημα του κάνει πραγματικότητα το όνειρο που ο ίδιος σαν αθλητής δεν κατάφερε ποτέ, που επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά τον κανόνα πως οι κωμικοί είναι και οι πιο ολοκληρωμένοι τεχνικά ηθοποιοί και δεν διστάζουν να το δείξουν, αν και εφόσον τους ζητηθεί από το σενάριο. Άλλοι δρόμοι ανοίγονται πια για τον (έναν ακόμα) απόφοιτο του SNL...

Εν κατακλείδι, δεν ξέρω ποιο θα είναι το μέγεθος της σκόνης που θα σηκώσει στο αέρινο πέρασμα του από το κινηματογραφικό ταρτάν ο μέγας Όουενς, οφείλω να παραδεχθώ όμως, πως το βιογραφικό του σημείωμα γράφηκε με συνέπεια και σεβασμό στο θεόρατο μέγεθος του. Δίχως φιοριτούρες και έντονες σάλτσες, δίχως όμως και εμβάθυνση σε περιστατικά ακόμη πιότερο παρασκηνιακά, από τα λίγο έως πολύ γνωστά στο ευρύ κοινό, που έπαιξαν τον δικό τους ρόλο στις ένθεν κακείθεν αποφάσεις, που οδήγησαν κατοπινά στην έκρηξη του πολέμου. Που για να κρατήσουμε ψηλά το ευχολόγιο, ας είναι ο τελευταίος που διέκοψε προσωρινά, την περίοδο που στα Άγια εδάφη της Ολυμπίας, ακούστηκε το καθηλωτικό "Αρχαίο Πνεύμα, Αθάνατο"...