Chevalier
του Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη. Με τους Γιώργο Κέντρο, Σάκη Ρουβά, Πάνο Κορώνη, Βαγγέλη Μουρίκη, Μάκης Παπαδημητρίου, Γιώργο Πυρπασόπουλο, Νίκο Ορφανό, Κώστα Φιλίππογλου, Γιάννη Δρακόπουλο
Είναι χοντρά – τα μπούτια του Ρουβά;
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
"A Buddie Movie Without the Buddies"...
Σεβαλιέ είναι το δαχτυλίδι που φοριέται στο μικρό δάχτυλο του χεριού. Η λέξη σεβαλιέ είναι γαλλική (chevalier) και σημαίνει ιππότης. Όταν στη Γαλλία αποκτούσε κάποιος το αξίωμα του ιππότη, του δινόταν κι ένα δαχτυλίδι που συμβόλιζε το αξίωμα που κατέκτησε και φοριόταν στο μικρό δάχτυλο του χεριού. Ο όρος Chevalier προέρχεται από τα «Παλιά» Γαλλικά, από τη μεσαιωνική λατινική λέξη caballārius, που σημαίνει άνθρωπος των αλόγων ή πιο απλά ιππότης! Η ίδια λέξη στα αγγλικά απαντάται ως cavalier και στα ισπανικά ως cavaleros. Μια χαρά ενημερωτική εισαγωγή, έτσι;
Την ταινία της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη την παρακολουθήσαμε στο πρόσφατο 56ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου έλαβε μέρος ως Ειδική Προβολή στο τμήμα των Ελληνικών Ταινιών. Μάλιστα, τιμήθηκε και με το αντίστοιχο βραβείο κοινού.
Το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ήταν το 11ο στη σειρά στο οποίο συμμετείχε ανά τον κόσμο, μετά από εκείνα (μεταξύ των άλλων) του Λοκάρνο, του Αμβούργου, του Σαράγιεβο και του Λονδίνου (το BFI) - στο τελευταίο τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης ταινίας στο διαγωνιστικό τμήμα. Και από τη στιγμή που το σήμα της Match Factory κυριαρχεί στους τίτλους της αρχής, η ταινία - πέρα από τη χώρα μας και στα φεστιβάλ που έλαβε μέρος - θα έχει εμπορική διανομή και στο εξωτερικό. Σε μια χρονιά που οι ελληνικές ταινίες έχουν γενικώς ανεβασμένο επίπεδο, τούτη εδώ ξεχωρίζει για παραπάνω από έναν λόγους...
Η υπόθεση: Χειμώνας. Έξι άντρες βρίσκονται σε ρώτα επιστροφης μετά από χειμερινή εκδρομή ψαρέματος σ’ ένα πολυτελές γιοτ. Όταν μια μηχανική βλάβη τους εγκλωβίζει στο σκάφος, κάπου στον Σαρωνικό, κοντά σε ένα ανολοκλήρωτο ξενοδοχείο, ψάχνουν τρόπο να σκοτώσουν την ώρα τους μέχρι να αποκατασταθεί το πρόβλημα. Εντέλει, συμφωνούν όλοι να συμμετάσχουν σε ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι που ονομάζεται «Chevalier». Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού οι πάντες θα βαθμολογούν τους πάντες. Θα γίνονται συγκρίσεις. Θα γίνονται μετρήσεις. Και στο τέλος ο νικητής θα κερδίσει ένα δαχτυλίδι chevalier και θα αναδειχθεί ο «καλύτερος γενικώς». Το παιχνίδι είναι διασκεδαστικό είναι όμως και βαθιά ανταγωνιστικό. Κανείς δεν θα κατέβει από το σκάφος αν δεν ανακηρυχτεί ο νικητής.
Η άποψή μας: Είμαστε από εκείνους που δεν ενθουσιάστηκαν (για να μην γράψουμε κάτι περισσότερο γαργαλιστικό) από τη βραβευμένη στη Βενετία προηγούμενη ταινία της Τσαγγάρη, το Attenberg. Οπότε προσεγγίσαμε τούτη την ταινία με μια επιφύλαξη. Ευτυχώς, διαψευστήκαμε: τούτη η ταινία είναι σπουδαία! Και ως κωμωδία να την πάρει κανείς, καλά θα περάσει. Κι αν θέλει να την ψάξει σε βαθύτερα επίπεδα δεν θα μείνει ανικανοποίητος. Η βασική σεναριακή ιδέα είναι λίγων μόλις γραμμών: οι σχέσεις των ανδρών είναι ένα παιχνίδι. Οι άντρες είναι ανταγωνιστικοί. Κανένας δεν θέλει να χάσει στο παιχνίδι. Όλοι θέλουν να βγουν νικητές. Προπονούνται γι' αυτό. Χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους γι' αυτό. Λένε ψέματα γι' αυτό. Ματώνουν γι' αυτό.
Το σενάριο που συνέγραψαν η Τσαγγάρη μαζί με τον Έλληνα Τσάρλι Κάουφμαν, Ευθύμη Φιλίππου, θα μπορούσε να γίνει ένα πρώτης τάξεων θεατρικό. Η Τσαγγάρη, όμως, κάνει μια εντελώς κινηματογραφική ταινία κρύβοντας τα θεατρικά πατήματα του σεναρίου. Και το κάνει αυτό τόσο έχοντας βελτιωθεί η ίδια ως κινηματογραφίστρια όσο - κυρίως - εκμαιεύοντας κινηματογραφικές ερμηνείες από το σύνολο του καστ της. Και ναι, δεν με ενδιαφέρει πόσες δεκάδες λήψεις χρειάστηκαν ενδεχομένως για να πει ο σταρ της ταινίας, ο Σάκης Ρουβάς, τα λόγια του, αλλά τις λέει σωστά κι έχοντας τη σωστή έκφραση στο πρόσωπο, το σωστό βλέμμα, τη σωστή στάση σώματος. Μεγάλη χαρά να βλέπεις τον Γιώργο Κέντρο ξανά σε κινηματογραφική ταινία, ο Μουρίκης είναι σταθερή αξία, ο Πυρπασόπουλος το ίδιο, ο Πάνος Κορώνης επίσης (είχαν παίξει το ανδρόγυνο με την Τσαγγάρη στο Before Midnight (Πριν τα μεσάνυχτα) του Linklater μα εκείνος που κλέβει την παράσταση με άνεση είναι ο Μάκης Παπαδημητρίου.
Αν δεν πιστέψεις τους ηθοποιούς δεν μπορείς να πιστέψεις την ταινία, κι εδώ τους ηθοποιούς τους πιστεύεις. Τώρα, σε ότι αφορά την επανάληψη: κάποιος θα μπορούσε να πει πως από ένα σημείο και μετά παρακολουθούμε παραλλαγές στο ίδιο θέμα. Επεισόδια ανταγωνισμών στο επίπεδο ανεκδότων. Κι όμως, δεν είναι έτσι. Γιατί ο Φιλίππου κάθε φορά πάει κι ένα βήμα παραπάνω. Κι εν πάση περιπτώσει κάθε φορά που ένας νέος αγώνας εμφανίζεται, μια καινούργια δοκιμασία τίθεται σε ισχύ, μια ακόμα σύγκριση, υπάρχει παράλληλα και κλιμάκωση των δρώμενων. Οι άντρες από αρχαιοτάτων χρόνων τσεκάρουν μεταξύ τους «ποιος την έχει πιο μεγάλη». Έτσι, για την πλάκα. Έτσι, για την κυριαρχία. Και οι άνθρωποι κατ' επέκταση, γιατί μας αρέσουν οι επεκτάσεις. Και οι προεκτάσεις. Η άρχουσα τάξη θα παίξει το παιχνίδι, φιλίες θα ακυρωθούν, αλήθειες θα ξεστομιστούν, ποταπά μέσα θα χρησιμοποιηθούν αλλά από τη στιγμή που θα στεφθεί ο νικητής (πολύ έξυπνα η Τσαγγάρη δεν μας αποκαλύπτει τον νικητή - εξάλλου δεν έχει σημασία, σωστά;) η ζωή θα συνεχιστεί και τα μέλη της άρχουσας τάξης θα συνεχίσουν να είναι συνολικά κυρίαρχα. Την ίδια ώρα, τα χαμηλότερα στρώματα, ο μάγειρας, ο θαλαμηπόλος, θα αντιγράψουν τα παιχνίδια των αφεντικών τους. Και θα φαγωθούν μεταξύ τους, με έπαθλο όχι ένα δαχτυλίδι chevalier αλλά να παραμείνουν για πάντα στη θέση τους, δούλοι.
Εντάξει, το χόντρυνα και είπαμε, η ταινία προσφέρει άφθονο γέλιο. Από την αφίσα με το τιμόνι του γιοτ που είναι φτιαγμένο από πέη, μέχρι τη σκηνή πριν ξεκινήσει το παιχνίδι chevalier, με τον ανανά (που θα μπορούσε κανείς με ζωηρή φαντασία να το συγκρίνει με τη σκηνή με τον Mr. Pink από το «Reservoir Dogs») έως την πιο τρελή τελετή αδελφοποίησης με αίμα που έχετε παρακολουθήσει ποτέ, τούτη η ταινία είναι – το επαναλαμβάνουμε – απολαυστική. Τούτη λοιπόν είναι μία από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες της χρονιάς. Το θέμα είναι το εξής: θα τσιμπήσουν το δόλωμα οι ρουβίτσες να πάνε να δουν την ταινία στο σινεμά; (στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έγινε χαμός με τον Sakis - κάτι μας λέει αυτό!). Κι αν τσιμπήσουν, ευνοώντας την εμπορική προοπτική της ταινίας, πόσο weird θα τους φανεί το όλο σκηνικό; Θα απογοητευτούν; Ή θα το ευχαριστηθούν; Ελπίζουμε να συμβεί το δεύτερο.
Το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ήταν το 11ο στη σειρά στο οποίο συμμετείχε ανά τον κόσμο, μετά από εκείνα (μεταξύ των άλλων) του Λοκάρνο, του Αμβούργου, του Σαράγιεβο και του Λονδίνου (το BFI) - στο τελευταίο τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης ταινίας στο διαγωνιστικό τμήμα. Και από τη στιγμή που το σήμα της Match Factory κυριαρχεί στους τίτλους της αρχής, η ταινία - πέρα από τη χώρα μας και στα φεστιβάλ που έλαβε μέρος - θα έχει εμπορική διανομή και στο εξωτερικό. Σε μια χρονιά που οι ελληνικές ταινίες έχουν γενικώς ανεβασμένο επίπεδο, τούτη εδώ ξεχωρίζει για παραπάνω από έναν λόγους...
Η υπόθεση: Χειμώνας. Έξι άντρες βρίσκονται σε ρώτα επιστροφης μετά από χειμερινή εκδρομή ψαρέματος σ’ ένα πολυτελές γιοτ. Όταν μια μηχανική βλάβη τους εγκλωβίζει στο σκάφος, κάπου στον Σαρωνικό, κοντά σε ένα ανολοκλήρωτο ξενοδοχείο, ψάχνουν τρόπο να σκοτώσουν την ώρα τους μέχρι να αποκατασταθεί το πρόβλημα. Εντέλει, συμφωνούν όλοι να συμμετάσχουν σε ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι που ονομάζεται «Chevalier». Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού οι πάντες θα βαθμολογούν τους πάντες. Θα γίνονται συγκρίσεις. Θα γίνονται μετρήσεις. Και στο τέλος ο νικητής θα κερδίσει ένα δαχτυλίδι chevalier και θα αναδειχθεί ο «καλύτερος γενικώς». Το παιχνίδι είναι διασκεδαστικό είναι όμως και βαθιά ανταγωνιστικό. Κανείς δεν θα κατέβει από το σκάφος αν δεν ανακηρυχτεί ο νικητής.
Η άποψή μας: Είμαστε από εκείνους που δεν ενθουσιάστηκαν (για να μην γράψουμε κάτι περισσότερο γαργαλιστικό) από τη βραβευμένη στη Βενετία προηγούμενη ταινία της Τσαγγάρη, το Attenberg. Οπότε προσεγγίσαμε τούτη την ταινία με μια επιφύλαξη. Ευτυχώς, διαψευστήκαμε: τούτη η ταινία είναι σπουδαία! Και ως κωμωδία να την πάρει κανείς, καλά θα περάσει. Κι αν θέλει να την ψάξει σε βαθύτερα επίπεδα δεν θα μείνει ανικανοποίητος. Η βασική σεναριακή ιδέα είναι λίγων μόλις γραμμών: οι σχέσεις των ανδρών είναι ένα παιχνίδι. Οι άντρες είναι ανταγωνιστικοί. Κανένας δεν θέλει να χάσει στο παιχνίδι. Όλοι θέλουν να βγουν νικητές. Προπονούνται γι' αυτό. Χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους γι' αυτό. Λένε ψέματα γι' αυτό. Ματώνουν γι' αυτό.
Το σενάριο που συνέγραψαν η Τσαγγάρη μαζί με τον Έλληνα Τσάρλι Κάουφμαν, Ευθύμη Φιλίππου, θα μπορούσε να γίνει ένα πρώτης τάξεων θεατρικό. Η Τσαγγάρη, όμως, κάνει μια εντελώς κινηματογραφική ταινία κρύβοντας τα θεατρικά πατήματα του σεναρίου. Και το κάνει αυτό τόσο έχοντας βελτιωθεί η ίδια ως κινηματογραφίστρια όσο - κυρίως - εκμαιεύοντας κινηματογραφικές ερμηνείες από το σύνολο του καστ της. Και ναι, δεν με ενδιαφέρει πόσες δεκάδες λήψεις χρειάστηκαν ενδεχομένως για να πει ο σταρ της ταινίας, ο Σάκης Ρουβάς, τα λόγια του, αλλά τις λέει σωστά κι έχοντας τη σωστή έκφραση στο πρόσωπο, το σωστό βλέμμα, τη σωστή στάση σώματος. Μεγάλη χαρά να βλέπεις τον Γιώργο Κέντρο ξανά σε κινηματογραφική ταινία, ο Μουρίκης είναι σταθερή αξία, ο Πυρπασόπουλος το ίδιο, ο Πάνος Κορώνης επίσης (είχαν παίξει το ανδρόγυνο με την Τσαγγάρη στο Before Midnight (Πριν τα μεσάνυχτα) του Linklater μα εκείνος που κλέβει την παράσταση με άνεση είναι ο Μάκης Παπαδημητρίου.
Αν δεν πιστέψεις τους ηθοποιούς δεν μπορείς να πιστέψεις την ταινία, κι εδώ τους ηθοποιούς τους πιστεύεις. Τώρα, σε ότι αφορά την επανάληψη: κάποιος θα μπορούσε να πει πως από ένα σημείο και μετά παρακολουθούμε παραλλαγές στο ίδιο θέμα. Επεισόδια ανταγωνισμών στο επίπεδο ανεκδότων. Κι όμως, δεν είναι έτσι. Γιατί ο Φιλίππου κάθε φορά πάει κι ένα βήμα παραπάνω. Κι εν πάση περιπτώσει κάθε φορά που ένας νέος αγώνας εμφανίζεται, μια καινούργια δοκιμασία τίθεται σε ισχύ, μια ακόμα σύγκριση, υπάρχει παράλληλα και κλιμάκωση των δρώμενων. Οι άντρες από αρχαιοτάτων χρόνων τσεκάρουν μεταξύ τους «ποιος την έχει πιο μεγάλη». Έτσι, για την πλάκα. Έτσι, για την κυριαρχία. Και οι άνθρωποι κατ' επέκταση, γιατί μας αρέσουν οι επεκτάσεις. Και οι προεκτάσεις. Η άρχουσα τάξη θα παίξει το παιχνίδι, φιλίες θα ακυρωθούν, αλήθειες θα ξεστομιστούν, ποταπά μέσα θα χρησιμοποιηθούν αλλά από τη στιγμή που θα στεφθεί ο νικητής (πολύ έξυπνα η Τσαγγάρη δεν μας αποκαλύπτει τον νικητή - εξάλλου δεν έχει σημασία, σωστά;) η ζωή θα συνεχιστεί και τα μέλη της άρχουσας τάξης θα συνεχίσουν να είναι συνολικά κυρίαρχα. Την ίδια ώρα, τα χαμηλότερα στρώματα, ο μάγειρας, ο θαλαμηπόλος, θα αντιγράψουν τα παιχνίδια των αφεντικών τους. Και θα φαγωθούν μεταξύ τους, με έπαθλο όχι ένα δαχτυλίδι chevalier αλλά να παραμείνουν για πάντα στη θέση τους, δούλοι.
Εντάξει, το χόντρυνα και είπαμε, η ταινία προσφέρει άφθονο γέλιο. Από την αφίσα με το τιμόνι του γιοτ που είναι φτιαγμένο από πέη, μέχρι τη σκηνή πριν ξεκινήσει το παιχνίδι chevalier, με τον ανανά (που θα μπορούσε κανείς με ζωηρή φαντασία να το συγκρίνει με τη σκηνή με τον Mr. Pink από το «Reservoir Dogs») έως την πιο τρελή τελετή αδελφοποίησης με αίμα που έχετε παρακολουθήσει ποτέ, τούτη η ταινία είναι – το επαναλαμβάνουμε – απολαυστική. Τούτη λοιπόν είναι μία από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες της χρονιάς. Το θέμα είναι το εξής: θα τσιμπήσουν το δόλωμα οι ρουβίτσες να πάνε να δουν την ταινία στο σινεμά; (στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έγινε χαμός με τον Sakis - κάτι μας λέει αυτό!). Κι αν τσιμπήσουν, ευνοώντας την εμπορική προοπτική της ταινίας, πόσο weird θα τους φανεί το όλο σκηνικό; Θα απογοητευτούν; Ή θα το ευχαριστηθούν; Ελπίζουμε να συμβεί το δεύτερο.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 26 Νοεμβρίου 2015 από την Feelgood Entertainment
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική