by Takis Garis (@takisgaris)
TIFF 40: Ψάχνοντας Απεγνωσμένα τον Όσκαρ
Αν (υποτεθείσθω) υποστηρίξεις πως γράφω κομμάτι σαϊτεμένος στο εντελώς σόμπερ μου, διανοείσαι τι σε περιμένει μετά από 8 (οκτώ) ταινίες σε κάτι λες δαν 24ωρο. Πάρε ντισκλέημερ κατ’αρχάς: Όποιος πει ότι η κριτική κινηματογράφου είναι δουλειά και όχι γκαβλαδόρικο αρχικαραχομπιλίκι σημαίνει ότι έχει κάνει μια Κάννα - Τορόντο - Βενετιά - Βερολινέζα στη ζήση του. Εκεί που το πλατάρι σφάζει από κράμπα κι ο πυθμένας μουδιάζει σαν από έξτρα λαρτζ ένεση ξυλοκαϊνης. Που η συμπίεση των φυσικώνε αναγκώνε σε ανεβάζει σε απόκοσμα επίπεδα μαζώχ. Που το στήσιμο στην χιλιομετρική ουρά έχει υπεραξία μόνο υπό συνθήκας κολλώδους υποκαύσωνος και πίσιν ρέιν. Που ο πρωινός κάφυ από το Τιμ Χόρτονς λαμβάνει διαστάσεις νάρκ γούντστοκ επόχας και βάλε. Οκ, πήρες εικόνα. Αλλά να, (cineχιζω ο τλήμων) μόλις τώρα σε προσπερνά σύριζα (γκουχ) ο Michael Moore, ενώ προσπαθείς για τρίτη φορά σε ένα ημίωρο να εξασφαλίσεις είσοδο για το Where to Invade Next, καθώς οι 3 χιλιάδες βολοντήερς διαβεβαιούσι πως είσαι αυτός που μαζί με καναδυό δε θα τα καταφέρετε, λόγω πληρότητας αιθούσης. Απολωλένεσαι ωρέ ορ νατ;
Όπως αργότερα, ροβολάς χαρωπά δυο τετράγωνα κοινού που ουρ-εύει για τον The Lobster του Yiorgos, σου μιλώ για κόσμο που γιόμωσε το μεγάλο κινηματοθέατρο The Princes of Wales, σκεπτόμενος ότι τόσο εισιτήρια στην Ελλάδα δε θα έκανε συνολικά όλη τη χρονιά το καμάρι μας. Κι ανεβαίνει μετά από μια υπέροχη εισαγωγή του Cameron Bailey (αρτίστικ ντιρέκτορ του TIFF και γνωστού φιλλέληνος – ρώτα τον Εϊπίδη) για να προλογίσει ο Lanthimos την ταινία, κατεβαίνοντας μετά από 30 δεύτερα πετώντας περίπου μόνο ένα αμήχανο ευχαριστώ και εντζόυ δε μούβυ. Ο Αστακός (Βαθμολογία: 6/10) που δεν τον λιγουρεύτηκα, γιατί δεν είχε την κρυψίνοια του Κυνόδοντα, ενώ φλέρταρε ασύστολα με την υπερβολικά σαχλή βία που δύσκολα περνιέται για πιθανή μεταξύ νοημόνων εκπροσώπων του ανθρωπίνου είδους. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι αποκλείεται οσκαρικώς, ειδικότερα ως πρωτότυπο σενάριο.
Το ελληνικό weird wave cineπληρώθη από την Αθηνά - Ραχήλ Τσανγκάρη και το Chevalier (Βαθμολογία: 5/10) της. Μια Λανθιμό-τατη στο στυλ σύλληψη παρέας μεσηλίκων σε γιώτ που επιδίδονται σε μια σειρά αγορινίστικους διαγωνισμούς επίδειξης με σκοπό την ανάδειξη του «καλύτερου γενικώς». Με πενιχρό μπάτζετ μα περίσσια παρατηρητικότητα, η Tsangaris δεν προσπερνά το Attenberg όμως έχει δική της φωνή και φεστιβαλική πέραση. Είδα επίσης την επίσημη πρεμιέρα του Καναδού Vallee - το άγνωστο πότε θα βγει στις αίθουσες - Demolition (Βαθμολογία: 6/10) με τον σε δαιμονιώδη φόρμα Jake Gyllenhaal που θύμισε μια ανώτερη εκδοχή του περσινού St. Vincent, μιας και πέτυχα εδώ ξανά τη Naomi Watts που εσχάτως εξανεμίζεται σε δευτερορολάντζες. Η γνωστή ρευστότατη μονταζιέρα και τα αυτοστιγμεί φλασμπάκς για να μη μείνει τίποτα αμάσητο σε ένα στόρυ-ταμάμ για την παρέα Jonze - Kaufmann.
Το κλου της πρώτης μου τετράδας υπήρξε ο νέος Ridley Scott που έχει να κάνει πραγματικά δυνατή ταινία από το Black Hawk Down. Στα γνωστά sci-fi λημέρια λοιπόν ο The Martian (Βαθμολογία: 6/10), ιστορία διάσωσης του στρατιώτη (γράψε λάθος-γουίνκ-αστροναύτη να πω) Matt Damon που έχασε (για να παίξει το ρόλο) ότι βάρος είχε για να το κερδίσει σε χιούμορ και τη γνωστή ανθρωπιά που γκρεμίζει τον αντίπαλο Mark Wahlberg από το θρόνο του everyday Joe στο Χόλυγουντ. Cheeky humor που σε πάει τουρμπίνα παραβλέποντας πως ως κατασκευή και φήλιν ο Αρειανός δεν κρατάει όχι κερί αλλά ούτε σπιρτόξυλο συγκρινόμενος με το (ποιο άλλο) Gravity.
Η φεστιβαλική μου παράδοση επιτάσσει την παρακολούθηση ντοκυμαντέρ και αφότου έκανα τσαφ με τον Μάικ Μούρ (το Where to Invade Next που άρεσε αρκετά καθώς είχε λιγότερο ναρκισσισμό από το Capitalism: A Love Story και περισσότερο από τον εποικοδομητικό πατριωτισμό του Sicko) έπεσα στο Keith Richards: Under The Influence (Βαθμολογία: 5/10) του εσχάτως οσκαροστεφανωμένου Morgan Neville (του μετρίου 20 Feet From Stardom). Όταν με την έξοδο η PRού κοπελιά με ρώτηξε πως το βρήκα, εψεύσθην δίνοντας τρία άστρα, διότι εδώ στον Κάναδα είμεθα ευγενείς στας δημοσίας κριτικάς. Κατ’ιδίαν όμως το βρήκα ως μια καλομελετημένα γκλαμοράιζινγκ κίνηση των πάμπλισιστς γύρω από τον Στόουν(ς)τ Κήθ ώστε να αναδειχθούν οι μπλουζ καταβολές του κι όχι η παροιμιώδης κόντρα του με τον Μικ ή δηλώσεις τύπου «κάπνισα την τέφρα του πατέρα μου» (και «είμαι καλά;»). Η έτερη μετρίου στιγμή το καναδέζικο Closet Monster (Βαθμολογία: 4.5/10) του 26χρονου Newfie Stephen Dunn (ελπιδοφόρος εδώ στο ξεκίνημά του προ 5ετίας με το Swallowed) όπου το πολυφορεμένο γκέη εφηβικό άνγκστ μπολιάζεται με κρονεμβουργιανό μπάντυ χόρορ και μια στάλα Dolan αποκοτιά.
Άφηκα για τα τέλη τα δυνατότερα - οσκαρικότερα. Αρχινόντας από την πρώτη τω όντι οσκαρίλας κατάθεση της χρονιάς από τον διαβόητο The King’s Speech - Les Miserables Tom Hooper που παραδίδει ένα μια σκάλα ανώτερο The Theory Of Everything – τύπου βιομελό για να δώσει στον συναρπαστικού χαμελαιοντισμού (που αναγκαία κράζει «Ντάνιελ Ντέι Λιούις») Eddie Redmayne μοναδική ευκαιρία για μπακ-του-δώθε όσκαρ πρώτου ανδρικού ή ακριβέστερα ανδρόγυνου ρόλου. Συνεπικουρούμενος από μια σαγηνευτικά δυναμική Alicia Vikander (τρέξε δες Ex Machina ΤΩΡΑ) ο Έντι γίνεται The Danish Girl (Βαθμολογία: 6.5/10) αξιοποιώντας ένα σενάριο φετιχιστικού εξαγιασμού του τρανς κινήματος που αποκλείω κατηγορηματικά πως θα αφήσει ασυγκίνητη την Ακαδημία.
Στον αντίποδα, καμιά ωραιοποίηση, καμιά επιτήδευση από τον αμερικανόγιαπωνέζο (με γερμανοσουηδικές ρίζες παρακαλώ) Cary Joji Fukunaga των τηλεοπτικών δαφνών του True Dedective. Δυτική Αφρική, εμφύλιος σπαραγμός, φρίκη της στρατιωτικοποίησης μικρών παιδιών που τελούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας βιασθέντα με την κάθε έννοια του όρου από τον αδίστακτο Κομαντάντ Idris Elba. O μικρός αντι-ήρωας Abraham Attah μόλις βραβεύτηκε στη Μόστρα ενώ ο Ίδρις εκτοξεύει ρουκέτες με την ερμηνεία που θα τον φέρει εκεί κοντά που βραβεύτηκε ο Forrest Whitaker για τον ιδίου φυράματος The Last King of Scotland. To Beasts of No Nation (Βαθμολογία: 7.5/10) είναι η πρώτη (και ίσως η μόνη) σημαντική από κάθε άποψη ταινία του 2015, με θεματολογία και εικαστική τόλμη που της αξίζουν πολλά βραβεία, με τον κίνδυνο να αγνοηθεί από τη λευκογεροντοκρατούμενη παστάδα της Ακαδημίας όπως το αντίστοιχου βεληνεκούς περσινό Selma.
Έχω δυο μερόνυχτα – ευκαιρίες που απομένουν για να ψαρέψω την ταινία που θα αρπάξει το χρυσάφι στο τέλος της σεζόν. Που είναι το φετινό The Artist - Argo - 12 Years A Slave - Birdman εδωνάς ρε φίλε; Ψάξε-Ψάξε (μάλλον)-Δε θα το Βρεις…
Το ελληνικό weird wave cineπληρώθη από την Αθηνά - Ραχήλ Τσανγκάρη και το Chevalier (Βαθμολογία: 5/10) της. Μια Λανθιμό-τατη στο στυλ σύλληψη παρέας μεσηλίκων σε γιώτ που επιδίδονται σε μια σειρά αγορινίστικους διαγωνισμούς επίδειξης με σκοπό την ανάδειξη του «καλύτερου γενικώς». Με πενιχρό μπάτζετ μα περίσσια παρατηρητικότητα, η Tsangaris δεν προσπερνά το Attenberg όμως έχει δική της φωνή και φεστιβαλική πέραση. Είδα επίσης την επίσημη πρεμιέρα του Καναδού Vallee - το άγνωστο πότε θα βγει στις αίθουσες - Demolition (Βαθμολογία: 6/10) με τον σε δαιμονιώδη φόρμα Jake Gyllenhaal που θύμισε μια ανώτερη εκδοχή του περσινού St. Vincent, μιας και πέτυχα εδώ ξανά τη Naomi Watts που εσχάτως εξανεμίζεται σε δευτερορολάντζες. Η γνωστή ρευστότατη μονταζιέρα και τα αυτοστιγμεί φλασμπάκς για να μη μείνει τίποτα αμάσητο σε ένα στόρυ-ταμάμ για την παρέα Jonze - Kaufmann.
Το κλου της πρώτης μου τετράδας υπήρξε ο νέος Ridley Scott που έχει να κάνει πραγματικά δυνατή ταινία από το Black Hawk Down. Στα γνωστά sci-fi λημέρια λοιπόν ο The Martian (Βαθμολογία: 6/10), ιστορία διάσωσης του στρατιώτη (γράψε λάθος-γουίνκ-αστροναύτη να πω) Matt Damon που έχασε (για να παίξει το ρόλο) ότι βάρος είχε για να το κερδίσει σε χιούμορ και τη γνωστή ανθρωπιά που γκρεμίζει τον αντίπαλο Mark Wahlberg από το θρόνο του everyday Joe στο Χόλυγουντ. Cheeky humor που σε πάει τουρμπίνα παραβλέποντας πως ως κατασκευή και φήλιν ο Αρειανός δεν κρατάει όχι κερί αλλά ούτε σπιρτόξυλο συγκρινόμενος με το (ποιο άλλο) Gravity.
Η φεστιβαλική μου παράδοση επιτάσσει την παρακολούθηση ντοκυμαντέρ και αφότου έκανα τσαφ με τον Μάικ Μούρ (το Where to Invade Next που άρεσε αρκετά καθώς είχε λιγότερο ναρκισσισμό από το Capitalism: A Love Story και περισσότερο από τον εποικοδομητικό πατριωτισμό του Sicko) έπεσα στο Keith Richards: Under The Influence (Βαθμολογία: 5/10) του εσχάτως οσκαροστεφανωμένου Morgan Neville (του μετρίου 20 Feet From Stardom). Όταν με την έξοδο η PRού κοπελιά με ρώτηξε πως το βρήκα, εψεύσθην δίνοντας τρία άστρα, διότι εδώ στον Κάναδα είμεθα ευγενείς στας δημοσίας κριτικάς. Κατ’ιδίαν όμως το βρήκα ως μια καλομελετημένα γκλαμοράιζινγκ κίνηση των πάμπλισιστς γύρω από τον Στόουν(ς)τ Κήθ ώστε να αναδειχθούν οι μπλουζ καταβολές του κι όχι η παροιμιώδης κόντρα του με τον Μικ ή δηλώσεις τύπου «κάπνισα την τέφρα του πατέρα μου» (και «είμαι καλά;»). Η έτερη μετρίου στιγμή το καναδέζικο Closet Monster (Βαθμολογία: 4.5/10) του 26χρονου Newfie Stephen Dunn (ελπιδοφόρος εδώ στο ξεκίνημά του προ 5ετίας με το Swallowed) όπου το πολυφορεμένο γκέη εφηβικό άνγκστ μπολιάζεται με κρονεμβουργιανό μπάντυ χόρορ και μια στάλα Dolan αποκοτιά.
Άφηκα για τα τέλη τα δυνατότερα - οσκαρικότερα. Αρχινόντας από την πρώτη τω όντι οσκαρίλας κατάθεση της χρονιάς από τον διαβόητο The King’s Speech - Les Miserables Tom Hooper που παραδίδει ένα μια σκάλα ανώτερο The Theory Of Everything – τύπου βιομελό για να δώσει στον συναρπαστικού χαμελαιοντισμού (που αναγκαία κράζει «Ντάνιελ Ντέι Λιούις») Eddie Redmayne μοναδική ευκαιρία για μπακ-του-δώθε όσκαρ πρώτου ανδρικού ή ακριβέστερα ανδρόγυνου ρόλου. Συνεπικουρούμενος από μια σαγηνευτικά δυναμική Alicia Vikander (τρέξε δες Ex Machina ΤΩΡΑ) ο Έντι γίνεται The Danish Girl (Βαθμολογία: 6.5/10) αξιοποιώντας ένα σενάριο φετιχιστικού εξαγιασμού του τρανς κινήματος που αποκλείω κατηγορηματικά πως θα αφήσει ασυγκίνητη την Ακαδημία.
Στον αντίποδα, καμιά ωραιοποίηση, καμιά επιτήδευση από τον αμερικανόγιαπωνέζο (με γερμανοσουηδικές ρίζες παρακαλώ) Cary Joji Fukunaga των τηλεοπτικών δαφνών του True Dedective. Δυτική Αφρική, εμφύλιος σπαραγμός, φρίκη της στρατιωτικοποίησης μικρών παιδιών που τελούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας βιασθέντα με την κάθε έννοια του όρου από τον αδίστακτο Κομαντάντ Idris Elba. O μικρός αντι-ήρωας Abraham Attah μόλις βραβεύτηκε στη Μόστρα ενώ ο Ίδρις εκτοξεύει ρουκέτες με την ερμηνεία που θα τον φέρει εκεί κοντά που βραβεύτηκε ο Forrest Whitaker για τον ιδίου φυράματος The Last King of Scotland. To Beasts of No Nation (Βαθμολογία: 7.5/10) είναι η πρώτη (και ίσως η μόνη) σημαντική από κάθε άποψη ταινία του 2015, με θεματολογία και εικαστική τόλμη που της αξίζουν πολλά βραβεία, με τον κίνδυνο να αγνοηθεί από τη λευκογεροντοκρατούμενη παστάδα της Ακαδημίας όπως το αντίστοιχου βεληνεκούς περσινό Selma.
Έχω δυο μερόνυχτα – ευκαιρίες που απομένουν για να ψαρέψω την ταινία που θα αρπάξει το χρυσάφι στο τέλος της σεζόν. Που είναι το φετινό The Artist - Argo - 12 Years A Slave - Birdman εδωνάς ρε φίλε; Ψάξε-Ψάξε (μάλλον)-Δε θα το Βρεις…