Η Αρχαιολόγος PosterΗ Αρχαιολόγος

του Κίμωνα Τσακίρη


Η επίμονη σκαπανέας
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Ιστορική μνήμη vs Ανάπτυξη, εντός ή εκτός εισαγωγικών

Μου προκαλούν αμηχανία τα ντοκιμαντέρ. Θέλω να πω, από τη στιγμή που μπαίνει μια κάμερα κάπου και καταγράφει το οτιδήποτε, η αλήθεια έχει νοθευτεί. Βλέπουμε ένα κομμάτι της πραγματικότητας: αυτό που καταγράφει η κάμερα. Χίλιες φορές μυθοπλασία: μέσα από τον μύθο αντιλαμβάνομαι καλύτερα την πραγματικότητα. Και υπάρχουν και πρακτικά προβλήματα: ένα ντοκιμαντέρ μπορεί να έχει «υπόθεση»; Θαρρώ πως η λέξη «σύνοψη» του ταιριάζει καλύτερα. Anyway, να επισημάνουμε εδώ πως στο συγκεκριμένο κείμενο που διαβάζετε, το μεγαλύτερο μέρος είναι αντιγραφή του πρωτότυπου δελτίου τύπου που μας έστειλε η εταιρία διανομής. Τα μόνα «δικά μας» είναι όσα γράφονται στο τμήμα «Η άποψή μας» κι όλα όσα διαβάσατε έως αυτό το σημείο...

Η Αρχαιολόγος Wallpaper
Ο βραβευμένος σκηνοθέτης Κίμων Τσακίρης («Sugartown – Οι Γαμπροί», «Sugartown – H επόμενη μέρα»), επιστρέφει με την «Αρχαιολόγο» (17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Τμήμα «Πορτραίτα: Ανθρώπινες Διαδρομές»), μια ταινία τεκμηρίωσης γύρω από την προσπάθεια της αρχαιολόγου Γεωργίας Καραμήτρου-Μεντεσίδη να σώσει ό,τι μπορεί πριν χαθεί για πάντα στον βυθό μιας τεχνητής λίμνης στη Δυτική Μακεδονία.

Με φόντο την κοιλάδα του Αλιάκμονα και τα αχανή τοπία της, ο σκηνοθέτης ξετυλίγει μία συναρπαστική αφήγηση, μία αρχετυπική μονομαχία ανάμεσα σε μία γυναίκα και τον χρόνο, αυτόν που άφησε τα σημάδια του με τη μορφή μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς και αυτόν που τελειώνοντας θα βυθίσει τα ίδια του τα ίχνη. Η βαθιά ανθρώπινη ματιά του, η αγέρωχη στάση της πρωταγωνίστριας και η συγκινητική δέσμευσή της απέναντι σε αυτό που αναλαμβάνει και θεωρεί προσωπική της ευθύνη, συνθέτουν ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ.

Σύνοψη: Στις κοιλάδες και τις πεδινές ζώνες του Αλιάκμονα υπάρχουν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα που χρονολογούνται από τα προϊστορικά χρόνια. Για την Γεωργία Καραμήτρου-Μεντεσίδη, Προϊσταμένη της Λ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων, ο χρόνος κυλά αντίστροφα. Ο χώρος αρχαιολογικού ενδιαφέροντος θα μετατραπεί σε λίμνη από το υπό κατασκευή φράγμα Ιλαρίωνα της ΔΕΗ. Η αρχαιολόγος καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες ώστε να ολοκληρωθεί το σωστικό της έργο (με χρηματοδότηση της ΔΕΗ Α. Ε.), το οποίο δύο, τρεις μήνες πριν το τέλος του, βρίσκεται στην πιο αποδοτική του φάση.

Η άποψή μας: Οξύμωρο έτσι; Η ΔΕΗ πληρώνει για τις αρχαιολογικές ανασκαφές μιας περιοχής που, από έργο της, θα κατακλυστεί από νερό – ίσως για πάντα! Η φωτοδότης ΔΕΗ οδηγεί στο σκοτάδι μια περιοχή που το έδαφός της έχει κατά πως φαίνεται, πολλές ιστορίες να διηγηθεί. Διαρκής μάχη: μνήμη εναντίον ανάπτυξης. Αναρωτιέμαι: προκειμένου να προχωρήσουν προς τα εμπρός οι αρχαίοι ημών πρόγονοι «έθαψαν» το δικό τους παρελθόν; Το μπάζωσαν; Ασέλγησαν επάνω του; Και ποια είναι η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην διατήρηση της μνήμης και την στείρα προγονολατρεία που μπορεί πολύ εύκολα να καταλήξει προγονοπληξία; Ο Τσακίρης επικεντρώνεται επάνω στην πρωταγωνίστριά του. Μια σύγχρονη ηρωίδα, καθώς προσπαθεί να φέρει εις πέρας την αποστολή στην οποία είναι ταγμένη πολεμώντας εναντίον θεών και ανθρώπων.

Καλά, μην φανταστείτε ότι απειλούν τη ζωή της ή ότι της φέρνουν προσκόμματα. Όχι. Έχει όμως να αντιμετωπίσει την τετράγωνη λογική της ανάπτυξης από τη μια και τις ανάγκες ανθρώπων που θέλουν, χτυπημένοι από την ανεργία, να δουλέψουν ως υπάλληλοι στο έργο της, τόσο ώστε να το σαμποτάρουν όταν πλέον οι δουλειές λιγοστεύουν λόγω μείωσης του μπάτζετ! Ναι, ήρωας είναι πλέον αυτός που πιστεύει σ' αυτό που κάνει και το κάνει έτσι όπως πρέπει, έτσι όπως μπορεί, ταγμένος. Το ωραίο με τον Τσακίρη είναι πως κατορθώνει να ποτίσει τις ταινίες του τόσο με χιούμορ όσο και με πίκρα αλλά και με λυρισμό. Εδώ, η μουσική και τα τραγούδια του Θανάση Παπακωνσταντίνου βοηθούν τα μάλα στη δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας. Ο Τσακίρης δεν καταγγέλλει: αντιπαραβάλει. Τα πλάνα του από τα λιγνιτωρυχεία είναι συγκλονιστικά. Ο περίπατος της αρχαιολόγου στο εγκαταλειμμένο, μετεγγατεστημένο χωριό προκαλεί ρίγη. Όπως το σπάσιμο της φωνής της λίγο πριν από το φινάλε.

Δυνατή ταινία τεκμηρίωσης από έναν σαφώς ταλαντούχο κινηματογραφιστή. Άντε, και με ταινία μυθοπλασίας προσεχώς!

Η Αρχαιολόγος Rating




Στις δικές μας αίθουσες? Στις 19 Μαρτίου 2015 από την Feelgood

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η δική σου κριτική