Στα Χρόνια της Βίας
του J. C. Chandor. Με τους Oscar Isaac, Jessica Chastain, David Oyelowo, Alessandro Nivola, Albert Brooks, Catalina Sandino Moreno
Μήπως ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα;
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Δύσκολος ο δρόμος της αρετής
Αυτή είναι η τρίτη ταινία που σκηνοθετεί ο J. C. Chandor. Προηγήθηκαν τα «Ο δρόμος του χρήματος» (Margin Call, 2011) και «Όλα χάθηκαν» (All Is Lost, 2013). Πριν από αυτά δούλεψε στον τομέα της διαφήμισης και γύρισε ντοκιμαντέρ. Πρόκειται για έναν σκηνοθέτη, που δεν γυρίζει παπαριές, δεν κολλάει σε είδη, δεν έχει αποκτήσει μανιέρα, αλλά φαίνεται πως από ταινία σε ταινία χάνει κατιτίς από τη δυναμική του.
Αρχική επιλογή του σκηνοθέτη για τον πρωταγωνιστικό ρόλο ήταν ο Javier Bardem, ο οποίος όμως διαφώνησε με το δρόμο στον οποίο επάνω πατούσε το φιλμ και κυρίως στο πως κατέληγε. Αυτό που λέμε «δημιουργική αντιπαράθεση» (καμία σχέση με τη «δημιουργική ασάφεια»!). Η Chastain πρότεινε στον σκηνοθέτη τον συμφοιτητή της Isaac (ο οποίος δεν είχε ακόμα γοητεύσει τα πλήθη με την ερμηνεία του στο «Inside Llewyn Davis»). Και τα υπόλοιπα είναι ιστορία...
ΥΓ: Την ίδια περίοδο που λαμβάνουν χώρα τα γεγονότα που αποτυπώνονται στην ταινία «Στα χρόνια της βίας» - μερικούς μήνες αργότερα – έχουμε στην Ελλάδα τη χρονιά της Αλλαγής. Just sayin'.
Η υπόθεση: Νέα Υόρκη, χειμώνας 1981. Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα αυτή ήταν η πιο επικίνδυνη περίοδος στην ιστορία της πόλης, με καταγεγραμμένα τα περισσότερα εγκλήματα από ποτέ. Ο Άμπελ Μοράλες, Λατινοαμερικάνος μετανάστης, προσπαθεί να στερεώσει μια μικρή επιχείρηση πετρελαίου θέρμανσης την οποία «κληρονόμησε» η γυναίκα του, η Άννα (γέννημα – θρέμα του Μπρούκλιν) από τον μαφιόζο πατέρα της. Το σχέδιο του είναι ευφυές: θέλει να εξαγοράσει ένα τεράστιο τερματικό καυσίμων. Εκεί θα αποθηκεύει πετρέλαιο αγοράζοντάς το φτηνά το καλοκαίρι, όπου πέφτουν οι τιμές, και πουλώντας το ακριβά το χειμώνα, οπότε αυξάνεται η ζήτηση. Κλείνει συμφωνία με μια εβραϊκή εταιρία, δίνοντας ένα τεράστιο ποσό ως προκαταβολή, προκειμένου να αγοράσει το τερματικό καυσίμων που είχε βάλει στο μάτι.
Για να ολοκληρωθεί η συμφωνία θα πρέπει μέσα σε 30 ημέρες να βρει το υπόλοιπο ποσό: 1,5 εκατομμύριο δολάρια. Η τράπεζα με την οποία συνεργάζεται ανάβει το πράσινο φως: θα του δώσουν το δάνειο που χρειάζεται. Όμως, μια σειρά από γεγονότα αλλάζουν τα δεδομένα. Τα φορτηγά διανομής της εταιρίας του Άμπελ πέφτουν θύματα πειρατείας, κοστίζοντάς του εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Ο βοηθός εισαγγελέα τον έχει στην μπούκα. Κι ένας οδηγός του, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους επίδοξους ληστές του φορτηγού του, χρησιμοποιεί όπλο. Η τράπεζα κάνει πίσω. Θα καταφέρει ο Άμπελ να αντεπεξέλθει;
Η άποψή μας: Κουβαλάει πολλά από τα χαρακτηριστικά των ταινιών για τις οποίες έγινε διάσημος ο Σίντνεϊ Λιούμετ (ή Λουμέτ όπως προφέρεται σωστότερα ο συγχωρεμένος). Τις αστυνομικές ταινίες της δεκαετίας του '70 και του '80, με ήρωες που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα σε αντίξοα περιβάλλοντα έχοντας υπόψιν τους να διατηρήσουν ακέραια και την ηθική τους. Και Scorsese θυμίζει η ταινία και από τους επιγόνους δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί το όνομα του Τζέιμς Γκρέι. Δυστυχώς, όμως, ο Chandor δεν προσφέρει τη δική του, ανανεωμένη ή ανανεωτική οπτική πάνω στο θέμα: η ταινία του περισσότερο με φωτοτυπία μοιάζει παρά με κάτι πρωτότυπο. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι μια αξιόλογη ταινία. Και δυνατές ερμηνείες από το πρωταγωνιστικό δίδυμο διαθέτει και την απαραίτητη ατμόσφαιρα και άψογα εκτελεσμένες σκηνές (με κορυφαία εκείνη του κυνηγητού που επιχειρεί ο Αμπέλ στους ανθρώπους που «χάκαραν» ένα από τα φορτηγά της εταιρίας του).
Η βία υποβόσκει, θαρρείς πως από λεπτό σε λεπτό θα έχουμε κάποια έκρηξη που θα παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της αλλά... δεν. Και είναι παράδοξο αυτό, για μια ταινία που στον τίτλο της διαλαλεί: «a most violent year». Ο κεντρικός ήρωας του Άμπελ Μοράλες (Abel Morales ή εμφανώς λογοπαίγνιο Able Morals, ήτοι και «ικανός» και με «ηθικές») είναι επικεντρωμένος στο στόχο. Όπως όλοι οι Αμερικάνοι, θέλει να πετύχει και τίποτα δεν μπορεί να τον βγάλει από τον στόχο του. Μόνο που έχει τεράστια σημασία για εκείνον να φτάσει στο στόχο ακολουθώντας το σωστό δρόμο. Όχι τον εύκολο, όχι τον παράνομο, αλλά τον σωστό. Υπάρχουν ευκαιρίες για πολλά ενδιαφέροντα πράγματα, μικρές εστίες «φωτιάς», που ποτέ δεν κατακαίουν την οθόνη και τα σωθικά μας. Ακόμα και η γυναίκα του προδίδει τον Άμπελ – σεναριακά όμως το εύρημα μένει ανεκμετάλλευτο. Μόνο η σφαίρα που διαλύει το κεφάλι ενός αυτόχειρα και καρφώνεται σε ένα σιλό που περιέχει πετρέλαιο κάνει την υπέρβαση: η καλύτερη σκηνή της ταινίας έρχεται αργά για να σώσει τα προσχήματα.
Αργή, ατμοσφαιρική και με καλές ερμηνείες η ταινία, έχει να πει πράγματα τα οποία όμως έχουν πει καλύτερα προηγούμενοι. Δεν θα πλήξετε με τίποτε, θα κληθείτε να απαντήσετε σε μερικά ενδιαφέροντα ερωτήματα αλλά το κόβουμε κάπως δύσκολο να ενθουσιαστείτε.
ΥΓ: Την ίδια περίοδο που λαμβάνουν χώρα τα γεγονότα που αποτυπώνονται στην ταινία «Στα χρόνια της βίας» - μερικούς μήνες αργότερα – έχουμε στην Ελλάδα τη χρονιά της Αλλαγής. Just sayin'.
Η υπόθεση: Νέα Υόρκη, χειμώνας 1981. Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα αυτή ήταν η πιο επικίνδυνη περίοδος στην ιστορία της πόλης, με καταγεγραμμένα τα περισσότερα εγκλήματα από ποτέ. Ο Άμπελ Μοράλες, Λατινοαμερικάνος μετανάστης, προσπαθεί να στερεώσει μια μικρή επιχείρηση πετρελαίου θέρμανσης την οποία «κληρονόμησε» η γυναίκα του, η Άννα (γέννημα – θρέμα του Μπρούκλιν) από τον μαφιόζο πατέρα της. Το σχέδιο του είναι ευφυές: θέλει να εξαγοράσει ένα τεράστιο τερματικό καυσίμων. Εκεί θα αποθηκεύει πετρέλαιο αγοράζοντάς το φτηνά το καλοκαίρι, όπου πέφτουν οι τιμές, και πουλώντας το ακριβά το χειμώνα, οπότε αυξάνεται η ζήτηση. Κλείνει συμφωνία με μια εβραϊκή εταιρία, δίνοντας ένα τεράστιο ποσό ως προκαταβολή, προκειμένου να αγοράσει το τερματικό καυσίμων που είχε βάλει στο μάτι.
Για να ολοκληρωθεί η συμφωνία θα πρέπει μέσα σε 30 ημέρες να βρει το υπόλοιπο ποσό: 1,5 εκατομμύριο δολάρια. Η τράπεζα με την οποία συνεργάζεται ανάβει το πράσινο φως: θα του δώσουν το δάνειο που χρειάζεται. Όμως, μια σειρά από γεγονότα αλλάζουν τα δεδομένα. Τα φορτηγά διανομής της εταιρίας του Άμπελ πέφτουν θύματα πειρατείας, κοστίζοντάς του εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Ο βοηθός εισαγγελέα τον έχει στην μπούκα. Κι ένας οδηγός του, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους επίδοξους ληστές του φορτηγού του, χρησιμοποιεί όπλο. Η τράπεζα κάνει πίσω. Θα καταφέρει ο Άμπελ να αντεπεξέλθει;
Η άποψή μας: Κουβαλάει πολλά από τα χαρακτηριστικά των ταινιών για τις οποίες έγινε διάσημος ο Σίντνεϊ Λιούμετ (ή Λουμέτ όπως προφέρεται σωστότερα ο συγχωρεμένος). Τις αστυνομικές ταινίες της δεκαετίας του '70 και του '80, με ήρωες που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα σε αντίξοα περιβάλλοντα έχοντας υπόψιν τους να διατηρήσουν ακέραια και την ηθική τους. Και Scorsese θυμίζει η ταινία και από τους επιγόνους δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί το όνομα του Τζέιμς Γκρέι. Δυστυχώς, όμως, ο Chandor δεν προσφέρει τη δική του, ανανεωμένη ή ανανεωτική οπτική πάνω στο θέμα: η ταινία του περισσότερο με φωτοτυπία μοιάζει παρά με κάτι πρωτότυπο. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι μια αξιόλογη ταινία. Και δυνατές ερμηνείες από το πρωταγωνιστικό δίδυμο διαθέτει και την απαραίτητη ατμόσφαιρα και άψογα εκτελεσμένες σκηνές (με κορυφαία εκείνη του κυνηγητού που επιχειρεί ο Αμπέλ στους ανθρώπους που «χάκαραν» ένα από τα φορτηγά της εταιρίας του).
Η βία υποβόσκει, θαρρείς πως από λεπτό σε λεπτό θα έχουμε κάποια έκρηξη που θα παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της αλλά... δεν. Και είναι παράδοξο αυτό, για μια ταινία που στον τίτλο της διαλαλεί: «a most violent year». Ο κεντρικός ήρωας του Άμπελ Μοράλες (Abel Morales ή εμφανώς λογοπαίγνιο Able Morals, ήτοι και «ικανός» και με «ηθικές») είναι επικεντρωμένος στο στόχο. Όπως όλοι οι Αμερικάνοι, θέλει να πετύχει και τίποτα δεν μπορεί να τον βγάλει από τον στόχο του. Μόνο που έχει τεράστια σημασία για εκείνον να φτάσει στο στόχο ακολουθώντας το σωστό δρόμο. Όχι τον εύκολο, όχι τον παράνομο, αλλά τον σωστό. Υπάρχουν ευκαιρίες για πολλά ενδιαφέροντα πράγματα, μικρές εστίες «φωτιάς», που ποτέ δεν κατακαίουν την οθόνη και τα σωθικά μας. Ακόμα και η γυναίκα του προδίδει τον Άμπελ – σεναριακά όμως το εύρημα μένει ανεκμετάλλευτο. Μόνο η σφαίρα που διαλύει το κεφάλι ενός αυτόχειρα και καρφώνεται σε ένα σιλό που περιέχει πετρέλαιο κάνει την υπέρβαση: η καλύτερη σκηνή της ταινίας έρχεται αργά για να σώσει τα προσχήματα.
Αργή, ατμοσφαιρική και με καλές ερμηνείες η ταινία, έχει να πει πράγματα τα οποία όμως έχουν πει καλύτερα προηγούμενοι. Δεν θα πλήξετε με τίποτε, θα κληθείτε να απαντήσετε σε μερικά ενδιαφέροντα ερωτήματα αλλά το κόβουμε κάπως δύσκολο να ενθουσιαστείτε.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 5 Μαρτίου 2015 από την Seven / Spentzos
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική