Η Έξοδος: Θεοί και Βασιλιάδες
του Ridley Scott. Με τους Christian Bale, Joel Edgerton, John Turturro, Aaron Paul, Ben Mendelsohn, Ben Kingsley, Sigourney Weaver, María Valverde, Indira Varma, Hiam Abbass, Kevork Malikyan, Anton Alexander, Golshifteh Farahani, Tara Fitzgerald
Χρησιμότης Μηδέν!
του zerVo (@moviesltd) 
Κάθε που ζυγώνει η πασχαλιά δεν έχω τίποτα καλύτερο. Αγκαλιά με μια σακουλάρα νηστίσιμα φυστικάκια, παραδοσιακά εδώ και τόσες δεκαετίες, ακινητοποιούμαι μπροστά στην μικρά οθόνη, για να απολαύσω ακόμη και το παραμικρό δευτερόλεπτο του κοντά τετράωρου έπους των Δέκα Εντολών. Όχι με κανένα έντονο θρησκευτικό κίνητρο, μα περισσότερο για να καμαρώσω για μια ακόμη φορά, το πως κάποιοι κινηματογραφάνθρωποι σαν τον DeMille αντιλαμβάνονταν σωστά το δούναι και λαβείν, ανάμεσα στον απλόχερο χολιγουντιανό σινεμά και τον διψασμένο για υπερθέαμα θεατή. Σχέση που προφανέστατα ξέφτισε στο πέρασμα του χρόνου, καθώς οι ευκολίες που πρόσφεραν τα πανίσχυρα μοντέρνα μέσα στους ντιρέκτορες, μπορεί να εκτόξευσαν στα ύψη την ποιότητα των εφέ, μείωσαν δραστικά όμως την έμπνευση και το ψυχικό σθένος που απαιτείται για να επαναληφθούν στο εκράν τέτοιου επιπέδου επιτεύγματα.
Αίγυπτος 1300 προ Χριστού. Ο οιωνός ήταν σαφής! Εκείνος που θα σώσει την ζωή του άλλου στο πεδίο της μάχης, θα γίνει ο πραγματικός βασιλιάς. Πρόβλεψη που έλαβε χώρα ενώπιον του σκληρού μα και γηρασμένου Φαραώ Σέτι και αφορούσε στον ανασφαλή γιο του Ραμσή και τον μεγαλωμένο σαν παιδί του, αξιωματικό στου στρατού Μόουζες. Στην εκστρατεία ενάντια στους Χεταίους που θα ακολουθήσει, ο δυναμικός πολεμιστής, όχι μόνο θα οδηγήσει τις δυνάμεις των Αιγυπτίων στην νίκη, αλλά θα αποτρέψει και τον βέβαιο θάνατο του αδελφοποιτού του. Η Προφητεία θα ξεθωριάσει καθώς ο Ραμσής θα διαδεχτεί τον αποθανόντα πατέρα του στον θρόνο, την ίδια στιγμή που ο Μωυσής θα εξοριστεί από την χώρα, μόλις αποκαλυφθεί η σκλαβωμένη Εβραϊκή καταγωγή του.
Εννιά χρόνια κατοπινά, καθώς ο παροπλισμένος μαχητής, απολαμβάνει μια εντελώς διαφορετική, ταπεινή οικογενειακή ζωή μακριά από την βασιλική αυλή, θα λάβει την θεϊκή εντολή, ως ο εκλεκτός του παντοδύναμου, να οδηγήσει τους συμπατριώτες του, ελεύθερους πλέον στην Γη της Επαγγελίας. παρόλες τις συζυγικές αντιδράσεις, ο Μωυσής θα αποδεχτεί τον καινούργιο του ηγετικό ρόλο, θα επιστρέψει στα περίχωρα της Μέμφιδας και θα προετοιμάσει τους υποταγμένους Εβραίους για να ξεκινήσουν, ενάντια στις μοχθηρές και αιμοσταγείς προσταγές των κατακτητών τους, το μακρύ ταξίδι προς το πεπρωμένο τους.
Δεν χρειάζεται και ιδιαίτερες συστάσεις ή επεξηγήσεις η πασίγνωστη ακόμη και σε παιδάκι των αρχικών τάξεων του σχολείου, ιστορία της Εξόδου, όπως άλλωστε δεν αποτελεί κανενός είδους σπόιλερ η αναφορά στην εξέλιξη της, με την κάθετη άρνηση του Αιγύπτιου μονάρχη να απελευθερώσει τον υπό κατοχή λαό και τις τραγικές, για εκείνον, συνέπειες. Μια πραγματικά μοναδική σε σύλληψη περικοπή της Βίβλου που φτάνει στην κορύφωση της την στιγμή που οι λαβωμένοι και αποκαμωμένοι Ιουδαίοι, βρεθούν μπροστά στο αξεπέραστο εμπόδιο της Ερυθράς Θάλασσας. Και τι καλύτερο θα μπορούσε να φανταστεί ο σινεφίλ, από το να την επεξεργαστεί σεναριακά μια από τις χαρισματικότερες συγγραφικές προσωπικότητες, ο πολυβραβευμένος Steven Zaillian. Που να σκεφτεί το μυαλό πως η προσέγγιση στο πρωτότυπο θα γίνει αποξαρχής με εντελώς λανθασμένη αισθητική?
Μπερδεμένος ο Scott, για το ποιον ακριβώς δρόμο πρέπει να ακολουθήσει, πέφτει σε εμφανές κομφούζιο άγχους στο να επαναλάβει το επίτευγμα του Gladiator και τρέχει ολοταχώς προς αυτή την ρότα, επιλέγοντας το μιλταριστικό ύφος, στολίζοντας τον ήρωα του με ξίφος αντί για μαγκούρα, ντύνοντας τον Στρατηγό παρά Ποιμένα. παρέμβαση που κόβει στα δύο την συμβολική έννοια των (αδιάφορο αληθινών ή φανταστικών) συμβάντων στην πορεία της παλαιάς Διαθήκης, που έχει ως κατάληψη της την έλευση του Μεσσία. Το πέρασμα προς την μοίρα που περιμένει τον κατατρεγμένο λαό του Ισραήλ, εδώ παύει να κρύβει μέσα του το θεόσταλτο μήνυμα και περισσότερο μοιάζει με ηρωική απόδραση μυριάδων ρακένδυτων ανταρτών, από τον ζυγό του δυνάστη, παντί τρόπω, ακόμη κι αν χρειαστεί να χυθεί αίμα για να πραγματοποιηθεί. Ε, δεν είναι αυτό ακριβώς το Βιβλικό νόημα, είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί κανείς μαζί του.
Έτσι μετά από ένα πρώτο μέρος με κομμάτια πολέμου ολόκληρα παρμένα από τον Μονομάχο (σε σαφέστατα μικρότερο βεληνεκές) οδηγούμαστε στην αναπαράσταση των φοβερών και τρομερών Πληγών, με αρκετές εξ αυτών σε μια νέα μορφή, εκεί που λαμβάνει χώρα και το σημαντικότερο σφάλμα του Θείου Ridley. Πουθενά δεν υπάρχει στην Διαθήκη εκδικητική τάση του Θεού, για τα δεινά που υπέστη ο αγαπημένος (?) του λαός, όπως επιχειρείται εδώ η προβολή τάσης οφθαλμόν αντί οφθαλμού. Αν τα γραφικά είναι καλοσχεδιασμένα, σε εντυπωσιακή τρισδιάστατη κοψιά, αυτό μάλλον έρχεται τελευταίο στην απαίτηση του θεατή, που μάλλον τα νιώθει κενά, άδεια, απλώς διεκπεραιωτικά, στο άντε πάμε να περάσουμε τον ωκεανό, να πνιγούν και οι Αιγύπτιοι να τελειώνουμε.
Για πες: Λογικό λοιπόν σε αυτό το ελάχιστης χρησιμότητας, παρά μόνο για όσους απλώς ενδιαφέρονται για την επίπεδη CGI αναπαραγωγή των γεγονότων, ιστορικό μάθημα, οι ερμηνείες του πανάκριβου καστ να περνούν σε δεύτερη μοίρα και παρότι με αρκετά λάθη εκφραστικά, βασικά από το πρωταγωνιστικό δίδυμο Bale - Edgerton, να μην θεωρούνται ως οι βασικοί υπαίτιοι που το φιλμ δεν τραβάει. Αν κατάφερε πάντως κάτι εντέλει ο μίστερ Scott ήταν να με ωθήσει να εκτιμήσω πιότερο τον περσινό Noah του Aronofski, που αν μη τι άλλο έδειξε τον απαιτούμενο σεβασμό στις Γραφές...
Εννιά χρόνια κατοπινά, καθώς ο παροπλισμένος μαχητής, απολαμβάνει μια εντελώς διαφορετική, ταπεινή οικογενειακή ζωή μακριά από την βασιλική αυλή, θα λάβει την θεϊκή εντολή, ως ο εκλεκτός του παντοδύναμου, να οδηγήσει τους συμπατριώτες του, ελεύθερους πλέον στην Γη της Επαγγελίας. παρόλες τις συζυγικές αντιδράσεις, ο Μωυσής θα αποδεχτεί τον καινούργιο του ηγετικό ρόλο, θα επιστρέψει στα περίχωρα της Μέμφιδας και θα προετοιμάσει τους υποταγμένους Εβραίους για να ξεκινήσουν, ενάντια στις μοχθηρές και αιμοσταγείς προσταγές των κατακτητών τους, το μακρύ ταξίδι προς το πεπρωμένο τους.
Δεν χρειάζεται και ιδιαίτερες συστάσεις ή επεξηγήσεις η πασίγνωστη ακόμη και σε παιδάκι των αρχικών τάξεων του σχολείου, ιστορία της Εξόδου, όπως άλλωστε δεν αποτελεί κανενός είδους σπόιλερ η αναφορά στην εξέλιξη της, με την κάθετη άρνηση του Αιγύπτιου μονάρχη να απελευθερώσει τον υπό κατοχή λαό και τις τραγικές, για εκείνον, συνέπειες. Μια πραγματικά μοναδική σε σύλληψη περικοπή της Βίβλου που φτάνει στην κορύφωση της την στιγμή που οι λαβωμένοι και αποκαμωμένοι Ιουδαίοι, βρεθούν μπροστά στο αξεπέραστο εμπόδιο της Ερυθράς Θάλασσας. Και τι καλύτερο θα μπορούσε να φανταστεί ο σινεφίλ, από το να την επεξεργαστεί σεναριακά μια από τις χαρισματικότερες συγγραφικές προσωπικότητες, ο πολυβραβευμένος Steven Zaillian. Που να σκεφτεί το μυαλό πως η προσέγγιση στο πρωτότυπο θα γίνει αποξαρχής με εντελώς λανθασμένη αισθητική?
Μπερδεμένος ο Scott, για το ποιον ακριβώς δρόμο πρέπει να ακολουθήσει, πέφτει σε εμφανές κομφούζιο άγχους στο να επαναλάβει το επίτευγμα του Gladiator και τρέχει ολοταχώς προς αυτή την ρότα, επιλέγοντας το μιλταριστικό ύφος, στολίζοντας τον ήρωα του με ξίφος αντί για μαγκούρα, ντύνοντας τον Στρατηγό παρά Ποιμένα. παρέμβαση που κόβει στα δύο την συμβολική έννοια των (αδιάφορο αληθινών ή φανταστικών) συμβάντων στην πορεία της παλαιάς Διαθήκης, που έχει ως κατάληψη της την έλευση του Μεσσία. Το πέρασμα προς την μοίρα που περιμένει τον κατατρεγμένο λαό του Ισραήλ, εδώ παύει να κρύβει μέσα του το θεόσταλτο μήνυμα και περισσότερο μοιάζει με ηρωική απόδραση μυριάδων ρακένδυτων ανταρτών, από τον ζυγό του δυνάστη, παντί τρόπω, ακόμη κι αν χρειαστεί να χυθεί αίμα για να πραγματοποιηθεί. Ε, δεν είναι αυτό ακριβώς το Βιβλικό νόημα, είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί κανείς μαζί του.
Έτσι μετά από ένα πρώτο μέρος με κομμάτια πολέμου ολόκληρα παρμένα από τον Μονομάχο (σε σαφέστατα μικρότερο βεληνεκές) οδηγούμαστε στην αναπαράσταση των φοβερών και τρομερών Πληγών, με αρκετές εξ αυτών σε μια νέα μορφή, εκεί που λαμβάνει χώρα και το σημαντικότερο σφάλμα του Θείου Ridley. Πουθενά δεν υπάρχει στην Διαθήκη εκδικητική τάση του Θεού, για τα δεινά που υπέστη ο αγαπημένος (?) του λαός, όπως επιχειρείται εδώ η προβολή τάσης οφθαλμόν αντί οφθαλμού. Αν τα γραφικά είναι καλοσχεδιασμένα, σε εντυπωσιακή τρισδιάστατη κοψιά, αυτό μάλλον έρχεται τελευταίο στην απαίτηση του θεατή, που μάλλον τα νιώθει κενά, άδεια, απλώς διεκπεραιωτικά, στο άντε πάμε να περάσουμε τον ωκεανό, να πνιγούν και οι Αιγύπτιοι να τελειώνουμε.
Για πες: Λογικό λοιπόν σε αυτό το ελάχιστης χρησιμότητας, παρά μόνο για όσους απλώς ενδιαφέρονται για την επίπεδη CGI αναπαραγωγή των γεγονότων, ιστορικό μάθημα, οι ερμηνείες του πανάκριβου καστ να περνούν σε δεύτερη μοίρα και παρότι με αρκετά λάθη εκφραστικά, βασικά από το πρωταγωνιστικό δίδυμο Bale - Edgerton, να μην θεωρούνται ως οι βασικοί υπαίτιοι που το φιλμ δεν τραβάει. Αν κατάφερε πάντως κάτι εντέλει ο μίστερ Scott ήταν να με ωθήσει να εκτιμήσω πιότερο τον περσινό Noah του Aronofski, που αν μη τι άλλο έδειξε τον απαιτούμενο σεβασμό στις Γραφές...
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 11 Δεκεμβρίου 2014 από την Odeon
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική