Movies Ltd

Η μέρα ξεκίνησε ελπιδοφόρα με την ταινία «Εκτός ελέγχου» (She's Lost Control) της Anja Marquardt (Διεθνές Διαγωνιστικό). Μια ταινία που πρωτοπροβλήθηκε στην περασμένη Berlinale (στο τμήμα Forum) και στην οποία για δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια ερχόμαστε «αντιμέτωποι», face to face με μια σεξουαλική θεραπεύτρια. Θυμίζουμε πως δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που θαυμάσαμε την ατρόμητη ερμηνεία της Helen Hunt στο (με διαφορετικό κέντρο βάρους) «Μαθήματα ενηλικίωσης».

Η υπόθεση: Η Ρόνα είναι μια νεαρή γυναίκα που ζει στη Νέα Υόρκη. Έχει αποστασιοποιηθεί από την οικογένειά της, έχει στήσει με το νου της την καριέρα της, καταψύχει τα ωάρια της (μπας και θελήσει κάποια στιγμή να γίνει μητέρα), δεν έχει ερωτική σχέση αλλά κάνει σεξ με άντρες ως σεξουαλική θεραπεύτρια. Είναι καλή στη δουλειά της: ο καθηγητής με τον οποίο συνεργάζεται της δίνει τις πιο δύσκολες υποθέσεις του. «Πελάτες» της είναι άντρες που έχουν θέμα με την οικειότητα. Ένας από αυτούς, ο τελευταίος στη σειρά, είναι ο Τζόνι. Ένας βοηθός αναισθησιολόγου με προβληματική συμπεριφορά. Η Ρόνα με τα μεσάτα κυριλέ παντελόνια της για πρώτη φορά δεν θα καταφέρει να αποστασιοποιηθεί και θα ερωτευθεί τον πελάτη της.

Η άποψή μας: Χαρακτηριστική περίπτωση ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά, με τα θετικά του και τα αρνητικά του έχουμε εδώ. Η Marquardt ελέγχει τα εκφραστικά της μέσα, δεν φλυαρεί παραδόξως, κάνει αντίστιξη της απρόσωπης μεγαλούπολης με μια γυναίκα που προσπαθεί να λειτουργεί όχι ως πόρνη αλλά ως πραγματική θεραπεύτρια. Που δίνεται με όλο της το είναι σε κάθε προβληματικό «πελάτη», που δεν λέει ψέματα, που πραγματικά αισθάνεται και ξεχωρίζει σαφώς μέσα της το empathy από το sympathy. Φαίνεται όμως πως όσο πιο πολύ παίζεις με τη φωτιά, δεν μπορεί, κάποια στιγμή θα καείς (μικρό spoiler αυτό). Οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές είναι εξαιρετικοί, με την Brooke Bloom να κερδίζει το θεατή με τα εκφραστικά της μάτια, τα γεμάτα ειλικρίνεια απέναντι στους άλλους, τα οποία όμως δεν μπορούν να προσδιορίσουν την προσωπική της «ανισορροπία». Κι εδώ βρίσκεται το... προβληματάκι με την ταινία: ενώ η σκηνοθέτιδα αποφεύγει εντελώς να ερμηνευτούν οι ερωτικές της σκηνές ηδονοβλεπτικά (και δικαίως – δεν είναι αυτό το θέμα της), έχει λίγο θολωμένη την πυξίδα της για το τι ακριβώς θέλει να πει. Και δεν μπορεί πάντοτε η λύση να είναι η οικογένεια, σωστά; Σε ότι αφορά το σάουντρακ (που πάντα μας αρέσει να ασχολιόμαστε σε κάθε ταινία με αυτό), υπάρχει ελάχιστη μουσική, η σκηνή όμως που έχει ως μουσική υπόκρουση ένα τραγούδι των Strokes είναι μία από τις καλύτερες της ταινίας.

(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της την Κυριακή 2 Νοεμβρίου στις 15.30, στην αίθουσα Φρίντα Λιάππα)


Η ταινία «Η φυλή» (Plemya / The Tribe) του Miroslav Slaboshpitsky (Διεθνές Διαγωνιστικό) αποτελεί ως σύλληψη ένα εντελώς τολμηρό εγχείρημα. Μια ταινία στην οποία πρωταγωνιστούν κωφάλαλοι και όπου όλοι οι διάλογοι γίνονται στη νοηματική γλώσσα. Χωρίς υπότιτλους, χωρίς voice over, χωρίς επεξηγήσεις, όπως αναφέρεται πριν φωτιστεί το πρώτο πλάνο της ταινίας. Οι θεατές ακούμε τους φυσικούς ήχους αλλά μένουμε απ' έξω από το τι ακριβώς «παίζεται» επί της μεγάλης οθόνης (εντάξει, όσοι γνωρίζουν τη νοηματική, «διαβάζουν» τους διαλόγους). Έλαβε μέρος στην Εβδομάδα της Κριτικής του φεστιβάλ των Καννών και γενικώς προβάλλεται σε πάρα πολλά φεστιβάλ, θαμπώνοντας τους θεατές με όσα «λέει» με την εκκωφαντική σιωπή της.

Η υπόθεση: Ουκρανία. Ένα κατεστραμμένο αμάξι πίσω από μια στάση λεωφορείου. Κι ένας έφηβος να ζητάει κατευθύνσεις. Μόλις έχει φθάσει στη συγκεκριμένη πόλη και ψάχνει ένα οικοτροφείο για κωφά παιδιά. Εκεί τον έχουν στείλει. Κι εκεί θα προσπαθήσει να προσαρμοστεί σε ένα καθόλου φιλικό περιβάλλον. Ένας διεφθαρμένος καθηγητής παρέα με τον επιστάτη έχουν στήσει ολόκληρη «επιχείρηση». Μέσω μιας κλίκας νταήδων εκφοβίζουν τα πιο αδύνατα παιδιά, τους παίρνουν το χαρτζιλίκι και εκμεταλλεύονται τους ευρισκόμενους στη βάση της ιεραρχικής πυραμίδας μέσω επαιτείας, ληστειών και πορνείας. Ο νεοφερμένος έφηβος είναι γερό κορμί και γρήγορα ανεβαίνει στην ιεραρχία. Κάνει κι αυτός όλες τις βρώμικες δουλειές μετά από κατάλληλη εκπαίδευση. Τα πράγματα θα αλλάξουν όταν ερωτεύεται ένα από τα κορίτσια του οικοτροφείου, που κάνουν βίζιτες με πελάτες φορτηγατζήδες κι έχει όνειρο μια καλύτερη ζωή – πάντα ως πόρνη – στην Ιταλία. Μόνο που η βία εντέλει πληρώνεται μόνο με βία.

Η άποψή μας: Κατά έναν πολύ παράδοξο τρόπο τούτη η ταινία έχει αναλογίες με το «Λευκό Θεό» που είδαμε στην τελετή έναρξης. Βάλτε στη θέση του ημίαιμου σκύλου τον κωφάλαλο έφηβο και θα δείτε ότι οι δύο ταινίες θέλουν να πουν πάνω κάτω τα ίδια πράγματα. Μόνο που ο Ουκρανός σκηνοθέτης ποντάρει περισσότερο στο ρεαλισμό από τον Ούγγρο συνάδελφό του, κι ας βρίθει η ταινία του από σύμβολα, έχοντας πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης, πέρα από το πρώτο. Ίσως τραβηγμένα τούτη η ταινία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως η πλέον αντι-Πούτιν ταινία όλων των εποχών. Σε μια από τις αρχικές σκηνές, πάντως, δεν διαφεύγει της προσοχής του ψύχραιμου θεατή πως γίνεται σκωπτική έμμεση αναφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ. Κάποιες σκηνές κρατάνε σε μάκρος, ακριβώς για να ενταθεί η σύγχυση του θεατή που προσπαθεί να βρει τον... «άγνωστο κώδικα» στις συνομιλίες των κωφάλαλων, αλλά μάταια. Η σκηνή της απόξυσης είναι πιο συγκλονιστική από την αντίστοιχη στο «Τέσσερις μήνες, τρεις εβδομάδες και δυο μέρες» και το φινάλε με τα σπασμένα κεφάλια θα κάνει πολλούς να φρικάρουν με την αγριότητά του. Έτσι είναι, όμως: οι νταήδες αντιμετωπίζονται με τα ίδια τους τα όπλα. Και στο τέλος δεν έχεις παρά να κλείσεις την πόρτα στους παντός είδους φασίστες και να πετάξεις και το κλειδί.

(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της την Κυριακή 2 Νοεμβρίου στις 17.30, στην αίθουσα Φρίντα Λιάππα)

Το μόνο πράγμα για το οποίο δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει τον Ρουμάνο Corneliu Porumboiu είναι η έλλειψη πρωτοτυπίας. Τι είναι η τελευταία του ταινία «Το δεύτερο παιχνίδι» (Al doilea joc / The Second Game) (Ματιές στα Βαλκάνια); Ένα αταξινόμητο φιλμ (μυθοπλασία δεν το λες, ούτε ντοκιμαντέρ), στο οποίο ο σκηνοθέτης μαζί με τον πατέρα του σχολιάζουν τον μυθικό ποδοσφαιρικό αγώνα Στεάουα Βουκουρεστίου – Ντιναμό Βουκουρεστίου, που έλαβε μέρος στις 3 Δεκεμβρίου του 1988 (πριν την πτώση του Τσαουσέσκου δηλαδή), στον οποίο διαιτητής ήταν ο πατέρας του σκηνοθέτη! Αυτό που βλέπει ο θεατής είναι η τηλεοπτική εικόνα του αγώνα (χωρίς τον ήχο της μετάδοσης) κι αυτό που ακούει είναι τα σχόλια πατέρα και γιου, καθώς και κάποιες τηλεφωνικές συνομιλίες, ενώ ξαναβλέπουν το ματς 25 και βάλε χρόνια μετά τη διεξαγωγή του! Οπότε, η διάρκεια της ταινίας είναι εκείνη ενός ποδοσφαιρικού αγώνα (για εύλογους λόγους δεν υπάρχει 15λεπτη κινηματογραφική διακοπή ημιχρόνου), ενώ για τίτλους τέλους βλέπουμε τα αποτελέσματα όλων των αγώνων του ρουμανικού πρωταθλήματος εκείνης της αγωνιστικής!

Το ματς έγινε σε συνθήκες διαρκούς, πυκνής χιονόπτωσης και ήταν ματσάρα, στην οποία συμμετείχαν μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του ρουμανικού ποδοσφαίρου: από τον Χάτζι και τον Ντουκαντάν μέχρι τον Ποπέσκου, τον Πιτσούρκα και τον Ντάνουτ Λούπου, που πέρασε ένα φεγγάρι και από τον Παναθηναϊκό. Οι ποδοσφαιρόφιλοι μπορούν να απολαύσουν την ταινία παρακολουθώντας απλά το ματς! Αλλά παρά το γεγονός ότι ο Corneliu υπονομεύει το δημιούργημά του, λέγοντας κάποια στιγμή πως και τούτη είναι σαν τις άλλες του τις ταινίες: κρατάει πολύ και δεν συμβαίνει τίποτε σε αυτήν, εντούτοις στην ταινία συμβαίνουν πολλά. Και μαθήματα διαιτησίας (το ξέρατε ότι οι διαιτητές φροντίζουν να έχουν πάντοτε αριστερά τη μπάλα και για να βρίσκονται σε όλες τις φάσεις τρέχουν στο γήπεδο διαγωνίως;) και μαθήματα ιστορίας για το τι συνέβαινε με την σεκιουριτάτε και τα στημένα πρωταθλήματα (κοίτα να δεις τώρα, να σου έρχονται σκέψεις για το ελληνικό σήμερα και τον φαταούλ) και το τι είναι στην ουσία του το ποδόσφαιρο και τι είναι στην ουσία της η τέχνη και, και, και. Εντάξει, κάποιες στιγμές, ιδίως από τη στιγμή που φεύγει η πρώτη έκπληξη, το όλον βαραίνει σε ρυθμό, εντούτοις δεν μπορείς να φύγεις μετά το πέρας της ταινίας με ένα χαμόγελο στα χείλη. Και μεταξύ μας, ένα πεντακάθαρο πέναλτι το «έπνιξε» ο πατήρ Porumboiu και ακόμα και σήμερα κάνει το κουνέλι.

(η ταινία ολοκληρώνει τις προβολές της την Κυριακή 9 Νοεμβρίου στις 18.00, στην αίθουσα Σταύρος Τορνές)


Υπάρχουν μερικές ταινίες που πραγματικά με εξοργίζουν. Όπως «Η δεύτερη ευκαιρία» (En chance til / A Second Chance) της Susanne Bier (Ανοιχτοί Ορίζοντες – Ειδικές προβολές). Μια ταινία που δεν χρειάζεται να υποστεί χολιγουντιανό ριμέικ. Με μια μεταγλώττιση στα αγγλικά είναι έτοιμη να κάνει «διεθνής καριέρα». Κρίμα και πάλι κρίμα.

Η υπόθεση: Ο Αντρέας είναι ένας πολλά υποσχόμενος νεαρός ντετέκτιβ. Ωραίος, παντρεμένος με την πανέμορφη Άννε, βιώνει την οικογενειακή του ευτυχία μαζί με το νεογέννητο γιο τους, τον Αλεξάντερ, στο υπέροχο σπίτι τους δίπλα σε μια λίμνη. Ο Αντρέας θα ταραχθεί πολύ όταν απαντώντας σε μια κλήση για οικογενειακή βία θα συναντήσει το ρεμάλι Τρίσταν μαζί με τη φιλενάδα του, τη Σάνε και θα ανακαλύψει βουτηγμένο στα σκατά του το επίσης νεογέννητο παιδί τους, τον Σόφους. Και θα συνταραχθεί όταν η τραγωδία θα ενσκήψει στη μικρή του οικογένεια. Και τότε θα προβεί σε μια πράξη που θα πυροδοτήσει μια σειρά από δραματικά γεγονότα και απίστευτες αποκαλύψεις.

Η άποψή μας: Το να γυρίζεις ένα μελόδραμα, όσο τραβηγμένο κι αν είναι αυτό, προφανώς και δεν είναι μεμπτό. Τα πάντα κρίνονται από τις αποφάσεις σου ως δημιουργός. Θα κρατήσεις μια αποστασιοποίηση που θα αφήσει τον θεατή να αποφασίσει αν και πότε θα χρησιμοποιήσει το χαρτομάντιλο του, χωρίς αυτό να είναι αυτοσκοπός; Ή θα τον εκβιάσεις συναισθηματικά χυδαίω τω τρόπω χρησιμοποιώντας κάθε κλισέ που διαθέτεις στη φαρέτρα σου; Η Bier επιλέγει το δεύτερο. Και να σου τα κοντινά στα μάτια των μωρών και δώστου κλόουζ απ σε κλαμένα πρόσωπα και α, τι υπέροχες, άσχετες εικόνες από ουρανούς και νερά. Στο... έγκλημα συμμετέχει ο Anders Thomas Jensen, που μας είχε καλομάθει με τα ευρηματικά του σενάρια, εδώ όμως τα κάνει κυριολεκτικά σκατά. Η εθνική Δανίας σε επίπεδο ηθοποιών είναι εδώ, με την προσθήκη της Σουηδέζας Maria Bonnevie (να δικαιολογηθούν και τα χρήματα σουηδικής προέλευσης στην παραγωγή, έτσι;). Αλλά η ταινία πηδάει από την μία απιθανότητα στην άλλη με τον πλέον προβλέψιμο τρόπο. Κατηγορούσαμε τον Φώσκολο για υπερβολικό και τον Παπακαλιάτη για «κλέφτη». Ε, η Bier τους κατατρόπωσε. Και πραγματικά απορώ από τώρα με όσους θα βρουν την ταινία ανθρώπινη και συγκινητική – τοποθετώντας με ταυτόχρονα στην κατηγορία των αναίσθητων. Τι να πω! Και το «The Broken Circle Breakdown» εκβίαζε συναισθηματικά (πάντα, ταινίες με παιδιά που κινδυνεύουν ή πεθαίνουν φλερτάρουν με το απαράδεκτο) αλλά το έκανε με πολύ, πολύ κομψότερο τρόπο. Ουφ, θάψιμο τέλος.

(η ταινία ολοκλήρωσε τις προβολές της στο φεστιβάλ – έχει διανομή από την Rosebud 21 αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα την ημερομηνία εξόδου της στις κινηματογραφικές αίθουσες της χώρας μας)

Είναι αργά και δεν προλαβαίνουμε να αναφερθούμε σήμερα στην ταινία «Φοίνικας» του Cristian Petzold. Μια ταινία με σαφέστατα θετικό πρόσημο, στην οποία θα αναφερθούμε σε μία από τις επόμενες ανταποκρίσεις μας, μιας που έτσι κι αλλιώς ολοκλήρωσε τις προβολές της στο φεστιβάλ. Όπως και να'χει, χορταστική η σημερινή μας ανταπόκριση, δεν μπορείτε να πείτε, έτσι;