Μαραθώνιος μιας Ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης
του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου
Κάθε Νέος και Λαμπράκης!
του zerVo (@moviesltd) 
Είναι ζήτημα διατήρησης της ιστορικής μνήμης. Το τόνισε άλλωστε και ο ίδιος ο δημιουργός του φιλμ, στην ολιγόλεπτη εισαγωγή του, ενώπιον μιας κατάμεστης αίθουσας, πλημμυρισμένης από λαό που ζητούσε διακαώς να επαναφέρει στην θύμηση του στιγμές ζωής ενός γνήσιου επιφανή ήρωα, ενός πραγματικού πατριώτη, ενός μαχητή της λευτεριάς, της ανεξαρτησίας, της ειρήνης. Θα μπορούσα να ακούω ξανά και ξανά τα συγκινημένα λόγια, όλων όσων παρέλασαν από το πανί σε αυτή την ολοζώντανη αναδρομή μιας εμβληματικής προσωπικότητας της Αριστεράς, ενός πολιτικού που σημάδεψε όσο λίγοι το αενάως σκοτεινό και θολό σκηνικό μιας χώρας σε διαρκή σύγχυση και κρίση. Για ώρες! Για μέρες! Ανατριχίλα, πενήντα ένα χρόνια μετά το τραγικό συμβάν, να παίρνει σάρκα και οστά και να στέκεται πλέον ως κειμήλιο ένα ντοκουμέντο - αφιέρωμα στον Άνθρωπο Γρηγόρη Λαμπράκη.
Μάιος του 1963. Το θολό και συννεφιασμένο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας, έχει δώσει την ευκαιρία στο παρακράτος να αναπτύξει τα Τάγματα Ασφαλείας, φασιστικές ομάδες δοσίλογων που θέτουν στο φονικό στόχαστρο τους, τα στελέχη των τύποις νόμιμων κομμάτων της ΕΔΑ και του ΚΚΕ. Έχοντας από καιρό παρενοχλήσει τις Αρχές, που δείχνουν να μην στηρίζονται καλά στα πόδια τους - ακριβώς τέσσερα χρόνια μετά, τα αποτελέσματα θα είναι οδυνηρά - με την αντισυμβατική, ανθρωπιστική του δράση, ο βουλευτής της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς, Γρηγόρης Λαμπράκης, θα διοργανώσει μια ακόμη συγκέντρωση ειρήνης, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, καλώντας τους αγωνιστές της συμπρωτεύουσας να υψώσουν την φωνή τους ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Μια ημέρα που θα γραφεί στις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας του τόπου...
Μέλος φτωχής, πολυμελούς, αγροτικής οικογένειας από την Κερασίτσα της Τεγέας, ο Λαμπράκης, από νεαρή ηλικία έδειξε πνεύμα ανήσυχο, με εξαιρετικές αθλητικές ικανότητες, στοιχείο που τον κατέστησε πρωταθλητή Ελλάδος στον δρόμο και το άλμα, Βαλκανιονίκη και μέλος της Εθνικής ομάδας που συμμετείχε στου αμφιλεγόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το '36. Οι σπουδές του στην ιατρική, με ειδίκευση στην γυναικολογία, θα διακόψουν οριστικώς την ενασχόληση του με τον στίβο, η καθημερινή του τριβή με ανθρώπους του μόχθου και της εργατιάς, θα τον ωθήσουν να πάρει μέρος σε μια ακόμη σημαντικότερη μάχη, εκείνη της ανάκτησης και εδραίωσης, βασικών, στοιχειωδών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Οι προσωπικοί αγώνες του θα πάρουν διεθνείς διαστάσεις, με την συμμετοχή του στην μεγαλειώδη πορεία του Λονδίνου, που θα αποτελέσει την αφορμή για την διοργάνωση αντίστοιχου Μαραθώνιου δρόμου Ειρήνης, στην αστυνομοκρατούμενη και τρομοκρατημένη Αθήνα. Μια διαδρομή 42 χιλιομέτρων, που βιαίως ουδέποτε ολοκληρώθηκε...
Χρησιμοποιώντας την αλληγορία της στιγμής στην μαρκίζα του, ο κινηματογραφιστής και αναγνωρισμένος ντοκιμαντερίστας Χρήστος Χαραλαμπόπουλος, προβάλλει την μεγάλη εθνική ευκαιρία που χάθηκε, που έμεινε μισή, ημιτελής, για να αποφύγει το έθνος τον προδιαγραφόμενο γύψο. Βιογραφικά το ρεπορτάζ του είναι αξιόλογο, αφού πέραν των γνώριμων στοιχείων, που αναπαριστούν οι συνεντεύξεις βασικών πρωταγωνιστών της ιστορίας, σε συνδυασμό με οπτικό υλικό της εποχής, η αφήγηση πραγματοποιείται μέσα από την ψυχή του ίδιου του Λαμπράκη (με την φωνή του ηθοποιού Δημήτρη Ήμελλου) από τα σπάνια χειρόγραφα ενθύμια και επιστολές του. Ενδιαφέρον τεχνικά παρουσιάζει και η γραμμή της εξιστόρησης, που δεν είναι ακαδημαϊκά επίπεδη, μα κινείται σε παράλληλες τροχιές (νεανικά χρόνια, αθλητισμός, επιστημονική περίοδος, τραγωδία, λαϊκό προσκύνημα) μεταπηδώντας με ευκολία από την μια στην άλλη, με συνέπεια ουδέποτε να βαραίνει. Όμως, σύντροφε...
...πολύ θα ήθελα το πόνημα να διαφύγει από τα στενά όρια της αναπαραγωγής στην ομήγυρη της κεντρικής οργανώσεως βάσης, εκεί που δεν υπάρχουν διαφωνίες για το πως συνετελέστηκαν τα μοιραία περιστατικά (κυρίως) της Θεσσαλονίκης, ούτε για το μέγεθος του ήρωα. Το πραγματικό επίτευγμα του ντοκιμαντερίστα θα ήταν στα Interviews να συμμετέχει και η άλλη πλευρά, να ακουστούν δημοσίως οι εκφράσεις "εχθρός του έθνους", "αποσταθεροποιητής της δημοκρατίας", "υποχθόνιος κουμουνιστής", φασίζοντα λεγόμενα που όπλισαν το (εντολοδόχο) χέρι των τραμπούκων Εμμανουηλίδη και Γκοτζαμάνη. Ο εντολέας αυτός διαφαίνεται κάπου στο βάθος, απρόσωπος και ομιχλώδης, δεν ορίζεται ευθέως και κυρίως δεν αντιπαραβάλλεται με τα δεδομένα του σήμερα, που τα περιστατικά βίας (και νοθείας) υπάρχουν σε ανάλογη ένταση. Απώλεια επίσης ορίζεται και η μη ζωντανή συμμετοχή του πρώτου ονόματος που έρχεται στον νου όλων, σε συσχετισμό με την δικαστική εξέλιξη της υποθέσεως Λαμπράκη και ενώ βρίσκεται ακόμη εν ζωή. Αν μη τι άλλο πάντως, προκαλεί απίστευτη εντύπωση, η διαρκής παρουσία σε τεκμηριώσεις του είδους, του καλού ηθοποιού Γιώργου Κοτανίδη. Καλά να είναι ο άνθρωπος, να τα αφηγείται με την ίδια θέρμη, αφού με εκπληκτικό τρόπο ορίζει (ίσως) τον μοναδικό αυτόπτη μάρτυρα, σχεδόν όλων των ιστορικών στιγμών που συγκλόνισαν τα νεότερα πεπραγμένα της χώρας μας.
Για πες: Είθε το ντοκιμαντέρ να διαθωθεί και να προβληθεί σε όσο το δυνατόν περισσότερους εφήβους - η επίσημη πρεμιέρα με κάνει αισιόδοξο γι αυτό - τόσο για να πληροφορηθούν την ανεκτίμητη αξία ενός συμβόλου, όσο και για να μάθουν τις πρακτικές του παρακράτους, που σε βάθος χρόνου δεν έχουν αλλάξει ιδιαίτερα. Τότε θα γίνει και πραγματικότητα το όραμα του μαχητή, ώστε να εξελιχθεί ο κάθε ανεξάρτητος και μάχιμος νέος, σε Λαμπράκης!
Μέλος φτωχής, πολυμελούς, αγροτικής οικογένειας από την Κερασίτσα της Τεγέας, ο Λαμπράκης, από νεαρή ηλικία έδειξε πνεύμα ανήσυχο, με εξαιρετικές αθλητικές ικανότητες, στοιχείο που τον κατέστησε πρωταθλητή Ελλάδος στον δρόμο και το άλμα, Βαλκανιονίκη και μέλος της Εθνικής ομάδας που συμμετείχε στου αμφιλεγόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το '36. Οι σπουδές του στην ιατρική, με ειδίκευση στην γυναικολογία, θα διακόψουν οριστικώς την ενασχόληση του με τον στίβο, η καθημερινή του τριβή με ανθρώπους του μόχθου και της εργατιάς, θα τον ωθήσουν να πάρει μέρος σε μια ακόμη σημαντικότερη μάχη, εκείνη της ανάκτησης και εδραίωσης, βασικών, στοιχειωδών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Οι προσωπικοί αγώνες του θα πάρουν διεθνείς διαστάσεις, με την συμμετοχή του στην μεγαλειώδη πορεία του Λονδίνου, που θα αποτελέσει την αφορμή για την διοργάνωση αντίστοιχου Μαραθώνιου δρόμου Ειρήνης, στην αστυνομοκρατούμενη και τρομοκρατημένη Αθήνα. Μια διαδρομή 42 χιλιομέτρων, που βιαίως ουδέποτε ολοκληρώθηκε...
Χρησιμοποιώντας την αλληγορία της στιγμής στην μαρκίζα του, ο κινηματογραφιστής και αναγνωρισμένος ντοκιμαντερίστας Χρήστος Χαραλαμπόπουλος, προβάλλει την μεγάλη εθνική ευκαιρία που χάθηκε, που έμεινε μισή, ημιτελής, για να αποφύγει το έθνος τον προδιαγραφόμενο γύψο. Βιογραφικά το ρεπορτάζ του είναι αξιόλογο, αφού πέραν των γνώριμων στοιχείων, που αναπαριστούν οι συνεντεύξεις βασικών πρωταγωνιστών της ιστορίας, σε συνδυασμό με οπτικό υλικό της εποχής, η αφήγηση πραγματοποιείται μέσα από την ψυχή του ίδιου του Λαμπράκη (με την φωνή του ηθοποιού Δημήτρη Ήμελλου) από τα σπάνια χειρόγραφα ενθύμια και επιστολές του. Ενδιαφέρον τεχνικά παρουσιάζει και η γραμμή της εξιστόρησης, που δεν είναι ακαδημαϊκά επίπεδη, μα κινείται σε παράλληλες τροχιές (νεανικά χρόνια, αθλητισμός, επιστημονική περίοδος, τραγωδία, λαϊκό προσκύνημα) μεταπηδώντας με ευκολία από την μια στην άλλη, με συνέπεια ουδέποτε να βαραίνει. Όμως, σύντροφε...
...πολύ θα ήθελα το πόνημα να διαφύγει από τα στενά όρια της αναπαραγωγής στην ομήγυρη της κεντρικής οργανώσεως βάσης, εκεί που δεν υπάρχουν διαφωνίες για το πως συνετελέστηκαν τα μοιραία περιστατικά (κυρίως) της Θεσσαλονίκης, ούτε για το μέγεθος του ήρωα. Το πραγματικό επίτευγμα του ντοκιμαντερίστα θα ήταν στα Interviews να συμμετέχει και η άλλη πλευρά, να ακουστούν δημοσίως οι εκφράσεις "εχθρός του έθνους", "αποσταθεροποιητής της δημοκρατίας", "υποχθόνιος κουμουνιστής", φασίζοντα λεγόμενα που όπλισαν το (εντολοδόχο) χέρι των τραμπούκων Εμμανουηλίδη και Γκοτζαμάνη. Ο εντολέας αυτός διαφαίνεται κάπου στο βάθος, απρόσωπος και ομιχλώδης, δεν ορίζεται ευθέως και κυρίως δεν αντιπαραβάλλεται με τα δεδομένα του σήμερα, που τα περιστατικά βίας (και νοθείας) υπάρχουν σε ανάλογη ένταση. Απώλεια επίσης ορίζεται και η μη ζωντανή συμμετοχή του πρώτου ονόματος που έρχεται στον νου όλων, σε συσχετισμό με την δικαστική εξέλιξη της υποθέσεως Λαμπράκη και ενώ βρίσκεται ακόμη εν ζωή. Αν μη τι άλλο πάντως, προκαλεί απίστευτη εντύπωση, η διαρκής παρουσία σε τεκμηριώσεις του είδους, του καλού ηθοποιού Γιώργου Κοτανίδη. Καλά να είναι ο άνθρωπος, να τα αφηγείται με την ίδια θέρμη, αφού με εκπληκτικό τρόπο ορίζει (ίσως) τον μοναδικό αυτόπτη μάρτυρα, σχεδόν όλων των ιστορικών στιγμών που συγκλόνισαν τα νεότερα πεπραγμένα της χώρας μας.
Για πες: Είθε το ντοκιμαντέρ να διαθωθεί και να προβληθεί σε όσο το δυνατόν περισσότερους εφήβους - η επίσημη πρεμιέρα με κάνει αισιόδοξο γι αυτό - τόσο για να πληροφορηθούν την ανεκτίμητη αξία ενός συμβόλου, όσο και για να μάθουν τις πρακτικές του παρακράτους, που σε βάθος χρόνου δεν έχουν αλλάξει ιδιαίτερα. Τότε θα γίνει και πραγματικότητα το όραμα του μαχητή, ώστε να εξελιχθεί ο κάθε ανεξάρτητος και μάχιμος νέος, σε Λαμπράκης!
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 20 Φεβρουαρίου 2014 από την Feelgood
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική