Movies Ltd

του Hayao Miyazaki

Πάνω Απ΄Τα Σύννεφα

του gaRis (@takisgaris)

Χαίρε Μάστρο Hayao. Hayao Miyazaki. Μισόν αιώνα στο κατόπι της χειροποίητης κινηματογραφικής μαγείας. Είσαι μόλις 72 – πες 73 χρονώ. Είναι μεγίστη η απόφαση του καλλιτέχνη να αποχωρεί όταν βρίσκεται στο απόγειο της παγκόσμιας μυθολογίας του. Εσύ λοιπόν, που συχαίνεσαι να το ακούς αλλά είναι αλήθεια ότι είσαι ο Walt Disney της Άπω Ανατολής, αντί αυτοπροσωπογραφίας, απομνημονεύεις συμβολικά τη ζωή του Τζίρο Χορικόσι, που ήθελε να μοιάσει του Ιταλού πιονέρου της αεροπλοϊας Τζιοβάνι Καπρόνι, έστω εις βάρος του μοναδικού σου έρωτα, της αρχετυπικά πιστής, φθισικής συντρόφου του Ναόκο. Ο Τζίρο θα εφεύρει το Zero Fighter, θα ξορκίσει την κατάρα της μυωπικής διοπτροφορίας που του καψάλισε το παιδικό όνειρο αεροπόρος να γενεί – στη γη να μη πατήσει. Η Μιτσουμπίσι θα κοπιάρει τσι γερμαναράδες και οι καμικάζε θα μείνουν στην ιστορία ως κάτι πιο τραγικά ηρωικό (ή τρομοκρατικό στις ποστ 9/11 εποχές μας) από το αλκοολούχο ποτό που καίει τον ουρανίσκο.

Χωρίς να έχω πειστεί απολύτως ότι αυτό είναι το κύκνειο άσμα σου, αναπολώ τα δυο κατορθώματά σου Χέιο, που μαζί με την αριστουργηματική Princes Mononoke (1997) έχουν καταγραφεί ως η πνευματική σου παρακαταθήκη. Δε θα ξεχάσω εκείνη τη χινοπωρινή πρεμιέρα στου Ρέντη, περάσανε πάνω από δεκατόσα χρόνια, όπου ο κόσμος πλημμύρισε δύο αίθουσες για την αβάν πρεμιέρ του Spirited Away. Μαγεία. Δεν πήγες να παραλάβεις αυτοπροσώπως το oscar, ένεκα της γιάνκικης εισβολής στο Ιράκ. Γιατί είσαι ζώο πολιτικό. Ευθυτενής και κρυστάλλινος. Με τα εγγενή σου μοτίβα που τόσο λαμπρά προβάλλονται στο έτερο (άλλη μια θαυμάσια πρεμιέρα που κάναμε στην Κηφισίας) το Κινούμενο Κάστρο σου. Παιδιά εν δράσει, αντιπαλεύοντας ακάθαρτα πνεύματα, εμφυσώντας αέρα οικολογίας, ειρήνης και σεβασμού σε έναν κόσμο μαριναρισμένο στη μούργα της υποκρισίας και το ανάθεμα του σπαραγμού.

Έτσι κι εδώ, αντιγράφεις ποίηση στους αέρηδες της ιαπωνικής μεσοπολεμικής αλλαγής. Με πνεύμα αγγλόφιλου εραστή της παράδοσης αλλά και επικριτικού στην εμμονή κατά των ανέμων της αλλαγής. Με παλέτα αστραφτερή, σεκάνς ονειρώδεις και μελωμένες παλιμπαιδισμό, ώστε να μην ενθουσιάζεις πια, όσο να αποπνεύσεις βαθύ και μειλίχιο κύρος. Μια ιστορία χωρίς καλοκουρδισμένο ρυθμό, κλωθογυρνώντας μεταξύ ιστορικής εποποιίας και καταδικασμένου, αγνού έρωτα, όπου το τίμημα των μεγάλων ανθρώπων είναι ανεξίτηλα προσωπικό. Όσο κι αν η ματιά σου προσιδιάζει στο φολκλόρ απολιτίκ του Μπερτολούτσιου Τελευταίου Αυτοκράτορα, είναι τέτοια η ποίηση που περιίπταται στο κάδρο ώστε συγχωρεμένος νάσαι. Στο τέλος δακρύζουμε όλοι.

Για πες: Θα είσαι στα oscar κι εφέτος. Το μαχητικό The Wind Rises θα εφορμήσει αψηφώντας τον κίνδυνο έναντι του Frozen. H χρονιά της προαναγγελθείσας αποχώρησής σου σημαδεύεται από το ημι-βιογραφικό Saving Mr Banks, το οποίο επίσης αναμένεται να πιάσει στασίδι στην 86η Απονομή. Disney εις τον κύβο. Τι όμορφα θα ήταν να ανέβεις στο podium, σφραγίζοντας μια μοναδική καριέρα μπροστά στα μάτια εκατομμυρίων θαυμαστών σου ανά την υφήλιο. Με μια βαθιά υπόκλιση, ο μικρός Τζίρο μέσα σου θα έβρισκε την ύστατη δικαίωσή του.

Στις δικές μας αίθουσες? Ακόμη δεν έχει προγραμματιστεί