Λίνκολν
του Steven Spielberg. Με τους Daniel Day-Lewis, Sally Field, David Strathairn, Joseph Gordon-Levitt, James Spader, Hal Holbrook, Tommy Lee Jones, Jackie Earle Haley
Αληθινός Εθνάρχης
του zerVo (@moviesltd) 
"Ενότητα 1η: Καταργείται η δουλεία και η μη εθελοντική παροχή υπηρεσιών, εκτός αν επιβάλλεται ως τιμωρία για κάποιο έγκλημα για το οποίο ο ένοχος θα έχει καταδικαστεί εννόμως, εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, ή σε οποιαδήποτε περιοχή που υπόκειται στη δικαιοδοσία τους. Ενότητα 2η: Το Κογκρέσο θα μπορεί να επιβάλλει αυτή την Τροποποίηση με την κατάλληλη νομοθεσία." Η 13η Τροπολογία του Αμερικάνικου Συντάγματος, που ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπρόσωπων στις 31 Ιανουαρίου 1865, ουσιαστικά κατάργησε την δουλεία στην επικράτεια των ΗΠΑ, μια διαδικασία που ξεκίνησε ο Πρόεδρος της χώρας Αβραάμ Λίνκολν, δύο χρόνια πριν με την Διακήρυξη της Χειραφέτησης των εγχρώμων πολιτών της. Τέσσερις μήνες αργότερα, δόθηκε οριστικό τέλος στην τετραετή αιματηρή διαμάχη ανάμεσα στην Ένωση του Βορρά και την Συμπολιτεία του Νότου, που κόστισε την ζωή σε περισσότερους από 625.000 αντιμαχόμενους στρατιώτες και από τις δυο πλευρές.
Έναν σχεδόν χρόνο μετά την επανεκλογή του στον κυβερνητικό θώκο της χώρας, ο 16ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Αβραάμ Λίνκολν, βρίσκεται αντιμέτωπος με δύο καυτά ζητήματα που καλείται να επιλύσει άμεσα. Τον λυσσαλέο Εμφύλιο Πόλεμο, που έχει βυθίσει στο πένθος το Έθνος και συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στα βουτηγμένα στο αίμα πεδία της μάχης και την κατάργηση της δουλείας των μαύρων αφροαμερικάνων, ένα ριψοκίνδυνο νομοσχέδιο που κατά την κρίση του ηγέτη, θεωρείται προαπαιτούμενο, ώστε να οριστικοποιηθεί η κατάπαυση του πυρός. Με τις ψήφους των (λιγότερων) Ρεπουμπλικάνων εκπροσώπων στην Βουλή δεδομένες, ο Λίνκολν χρειάζεται ακόμη είκοσι από την πλευρά των Δημοκρατικών, ώστε να περάσει την κείμενη Τροπολογία. Κάτι που στον ένα περίπου μήνα που απομένει μέχρι την ψήφιση, δεν μοιάζει ιδιαίτερα πιθανό, εφόσον οι πολιτικοί του αντίπαλοι, δεν δείχνουν διάθεση να συμβάλλουν στην απόδοση δικαιωμάτων στους μαύρους.
Συνεπώς η αφήγηση της ταινίας είναι πολύ λογικό να διαχωρίζεται σε δύο μονοπάτια, που το καθένα έχει γράψει την δική του σελίδα στην υπερβολικά νεαρή ιστορία της. Στην απεικόνιση των κατακόκκινων λιμνών, με τα διαμελισμένα πτώματα, που έχει προκαλέσει η χειρότερης μορφής εμπόλεμη διαμάχη, η αδελφική και στην αναζήτηση των είκοσι Aye, που η Κυβέρνηση απαιτεί για να κάνει πράξη το σχέδιο ισότητας και ισονομίας των φυλών. Γεφύρι που ενώνει τις δύο παράλληλες αφηγηματικές ράγες, η μορφή του ψιλόλιγνου, ευθυτενή ηγέτη, με το απαράμιλλο όραμα, η πραγμάτωση του οποίου τον κατέστησε στην συνείδηση της αμερικάνικης κοινής γνώμης, ως Εθνάρχη.
Όνειρο υπήρξε και για τον Spielberg το πρότζεκτ Lincoln, από τα πολύ παλιά χρόνια και όπως αποδείχτηκε σκοπός του δεν ήταν μόνο η αγιοποίηση του Honest Abe - κυρίως στην διεθνή ματιά, μιας και εντός των ορίων της επικράτειας, κάτι τέτοιο θεωρείται παραπάνω από δεδομένο - αλλά και η ανάδειξη ενός διαρκούς ζητήματος που αντιμετωπίζει εσαεί η πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, καθώς οι δύο μόνιμοι διεκδικητές του θρόνου του Λευκού Οίκου, δύναται να φτάσουν μέχρι απίστευτα όρια αντιπαράθεσης, ενώ στην ουσία οι αποστάσεις στα πιστεύω τους είναι απειροελάχιστες. Ουσιαστικά ο Beard επιχειρεί να αντιπαραβάλει την εικόνα της Βουλής χθες και σήμερα, καθώς τα φαινόμενα ρήξεων δεν διαφοροποιούνται ιδιαίτερα, ούτε όμως και οι πολιτικές των εκάστοτε ηγετών, είτε προσκυνούν την σημαία των Ελεφάντων, είτε των Όνων. Οπότε τι χρειάζεται μια τέτοιου αλλοπρόσαλλου είδους δημοκρατία για να λειτουργήσει και να πάει μπροστά?
Την ύπαρξη μιας ισορροπημένης προσωπικότητας, σχετικά κοινής αποδοχής, που δεν επηρεάζεται από την οχλαγωγία και με καθαρό μυαλό και αποφασιστικότητα μπορεί να σηκώσει τις τύχες του έθνους στην πλάτη του. Εκεί ακριβώς έρχεται σαν απάντηση ο τίτλος του φιλμ, που πολλοί θα πίστευαν πως ανταποκρίνεται στην βιογραφία του πολιτικού - ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει - ενώ κατ ουσίαν δείχνει τον δρόμο για μια κοινής συνισταμένης πορεία επίλυσης των τεράστιων ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι States. Άλλωστε καθώς η κάμερα του Steven Κινείται πάνω από τα ομιχλιασμένα έδρανα της μάζωξης των εκλεκτών, ποτέ δεν είναι σαφής ο διαχωρισμός του ποιος υποστηρίζει τι, κατάσταση που θολώνει ακόμη περισσότερο το γεγονός πως ενάμισι αιώνα πριν, οι δύο κύριες φατρίες, είχαν ακριβώς αντίθετο κτύπο στην συνείδηση του λαού, από εκείνη που ισχύει σήμερα.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που αυτή η γλαφυρή σε όλες τις της εκφάνσεις κόντρα, αντιμετωπίζεται με την ίδια ακριβώς συλλογιστική από το σενάριο του Tony Kushner, ο οποίος είχε κάνει τόσο εντυπωσιακά ισορροπημένη δουλειά στο σπουδαίο Munich. Την στιγμή που ο πυρετός για το αν θα περάσει η Τροποποίηση ανεβαίνει ή την ώρα που ο Στρατηγός Γκραντ σκύβει το κεφάλι μπροστά στην θωριά των διαμελισμένων του φαντάρων, η ήρεμη και μειλίχια παρουσία του Αβραάμ βάζει τα πράγματα στην σωστή τους θέση, με την χρήση μιας αλληγορίας, βασισμένης στις περικοπές, σε ένα ανέκδοτο βίωμα, ακόμη και στην μαθηματική σκέψη του Ευκλείδη. Αν δύο στοιχεία είναι ίσια με ένα τρίτο, τότε και μεταξύ τους, είναι σίγουρο πως θα είναι ίσα...
Σε αυτή την δυομισάωρη αργόσυρτη αλλά και με ακραίες συναισθηματικές κορυφώσεις χορογραφία, όπου η πρόταξη των μικροσυμφερόντων, οδηγεί στο συμπέρασμα της πολεμικής ανοησίας, η κυρίαρχη μορφή του Λίνκολν μοιάζει σαν να έχει ζωντανέψει στην πραγματικότητα, 148 χρόνια μετά από εκείνη την μοιραία βραδιά στο θέατρο Φορντ, όταν ο Εθνάρχης έπεσε νεκρός από τις σφαίρες του όπλου του αδίστακτου Μπουθ. Έστω κι αν ο Spielberg με ευσέβεια στην προσωπικότητα αποφεύγει να (ξανα)δείξει τις τελευταίες στιγμές του Λίνκολν, εκτοξεύοντας με ευκολία την δραματουργία, εντούτοις αυτό δεν στερεί τίποτα από την αληθινή ερμηνεία του κορυφαίου ηθοποιού της εποχής μας Daniel Day Lewis, που αποδίδει τον ρόλο στον απόλυτο ρεαλισμό του. Την σιγανή, μα γεμάτη πείσμα φωνή, το περήφανο βάδισμα, τις εκρήξεις κάθε φορά που ο Θεός γίνεται και Άνθρωπος, την στιγμή που τα κοντινότερα του πρόσωπα (η νευρωσική σύζυγος Sally Field ή ο επαναστατημένος γιος Joseph Gordon Levitt) οδηγούν την παροιμιώδη του ψυχραιμία στα άκρα.
Για πες: Είναι πολύ πιθανό ο Spielberg να μην ικανοποιήσει όλους όσους θα περίμεναν (λογικά) μια ιστορική βιογραφία ή έστω ένα πολιτικό αγωνιώδες θρίλερ, στα χνάρια του μεγαλειώδους Schindler ή του Μονάχου αντίστοιχα. Το τέμπο που ακολουθεί ο Lincoln πατρονάρεται από το αναιμικό Amistad, αναδύοντας όμως από τις υπό το φως των κεριών εικόνες του τα υπερδιπλάσια νοήματα για το πόσο σημαντική μπορεί να υπάρξει για μια (νεόκοπη ειδικά) εθνότητα, η παρουσία ενός ηγέτη με πλάνο και πυγμή.
Συνεπώς η αφήγηση της ταινίας είναι πολύ λογικό να διαχωρίζεται σε δύο μονοπάτια, που το καθένα έχει γράψει την δική του σελίδα στην υπερβολικά νεαρή ιστορία της. Στην απεικόνιση των κατακόκκινων λιμνών, με τα διαμελισμένα πτώματα, που έχει προκαλέσει η χειρότερης μορφής εμπόλεμη διαμάχη, η αδελφική και στην αναζήτηση των είκοσι Aye, που η Κυβέρνηση απαιτεί για να κάνει πράξη το σχέδιο ισότητας και ισονομίας των φυλών. Γεφύρι που ενώνει τις δύο παράλληλες αφηγηματικές ράγες, η μορφή του ψιλόλιγνου, ευθυτενή ηγέτη, με το απαράμιλλο όραμα, η πραγμάτωση του οποίου τον κατέστησε στην συνείδηση της αμερικάνικης κοινής γνώμης, ως Εθνάρχη.
Όνειρο υπήρξε και για τον Spielberg το πρότζεκτ Lincoln, από τα πολύ παλιά χρόνια και όπως αποδείχτηκε σκοπός του δεν ήταν μόνο η αγιοποίηση του Honest Abe - κυρίως στην διεθνή ματιά, μιας και εντός των ορίων της επικράτειας, κάτι τέτοιο θεωρείται παραπάνω από δεδομένο - αλλά και η ανάδειξη ενός διαρκούς ζητήματος που αντιμετωπίζει εσαεί η πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, καθώς οι δύο μόνιμοι διεκδικητές του θρόνου του Λευκού Οίκου, δύναται να φτάσουν μέχρι απίστευτα όρια αντιπαράθεσης, ενώ στην ουσία οι αποστάσεις στα πιστεύω τους είναι απειροελάχιστες. Ουσιαστικά ο Beard επιχειρεί να αντιπαραβάλει την εικόνα της Βουλής χθες και σήμερα, καθώς τα φαινόμενα ρήξεων δεν διαφοροποιούνται ιδιαίτερα, ούτε όμως και οι πολιτικές των εκάστοτε ηγετών, είτε προσκυνούν την σημαία των Ελεφάντων, είτε των Όνων. Οπότε τι χρειάζεται μια τέτοιου αλλοπρόσαλλου είδους δημοκρατία για να λειτουργήσει και να πάει μπροστά?
Την ύπαρξη μιας ισορροπημένης προσωπικότητας, σχετικά κοινής αποδοχής, που δεν επηρεάζεται από την οχλαγωγία και με καθαρό μυαλό και αποφασιστικότητα μπορεί να σηκώσει τις τύχες του έθνους στην πλάτη του. Εκεί ακριβώς έρχεται σαν απάντηση ο τίτλος του φιλμ, που πολλοί θα πίστευαν πως ανταποκρίνεται στην βιογραφία του πολιτικού - ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει - ενώ κατ ουσίαν δείχνει τον δρόμο για μια κοινής συνισταμένης πορεία επίλυσης των τεράστιων ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι States. Άλλωστε καθώς η κάμερα του Steven Κινείται πάνω από τα ομιχλιασμένα έδρανα της μάζωξης των εκλεκτών, ποτέ δεν είναι σαφής ο διαχωρισμός του ποιος υποστηρίζει τι, κατάσταση που θολώνει ακόμη περισσότερο το γεγονός πως ενάμισι αιώνα πριν, οι δύο κύριες φατρίες, είχαν ακριβώς αντίθετο κτύπο στην συνείδηση του λαού, από εκείνη που ισχύει σήμερα.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που αυτή η γλαφυρή σε όλες τις της εκφάνσεις κόντρα, αντιμετωπίζεται με την ίδια ακριβώς συλλογιστική από το σενάριο του Tony Kushner, ο οποίος είχε κάνει τόσο εντυπωσιακά ισορροπημένη δουλειά στο σπουδαίο Munich. Την στιγμή που ο πυρετός για το αν θα περάσει η Τροποποίηση ανεβαίνει ή την ώρα που ο Στρατηγός Γκραντ σκύβει το κεφάλι μπροστά στην θωριά των διαμελισμένων του φαντάρων, η ήρεμη και μειλίχια παρουσία του Αβραάμ βάζει τα πράγματα στην σωστή τους θέση, με την χρήση μιας αλληγορίας, βασισμένης στις περικοπές, σε ένα ανέκδοτο βίωμα, ακόμη και στην μαθηματική σκέψη του Ευκλείδη. Αν δύο στοιχεία είναι ίσια με ένα τρίτο, τότε και μεταξύ τους, είναι σίγουρο πως θα είναι ίσα...
Σε αυτή την δυομισάωρη αργόσυρτη αλλά και με ακραίες συναισθηματικές κορυφώσεις χορογραφία, όπου η πρόταξη των μικροσυμφερόντων, οδηγεί στο συμπέρασμα της πολεμικής ανοησίας, η κυρίαρχη μορφή του Λίνκολν μοιάζει σαν να έχει ζωντανέψει στην πραγματικότητα, 148 χρόνια μετά από εκείνη την μοιραία βραδιά στο θέατρο Φορντ, όταν ο Εθνάρχης έπεσε νεκρός από τις σφαίρες του όπλου του αδίστακτου Μπουθ. Έστω κι αν ο Spielberg με ευσέβεια στην προσωπικότητα αποφεύγει να (ξανα)δείξει τις τελευταίες στιγμές του Λίνκολν, εκτοξεύοντας με ευκολία την δραματουργία, εντούτοις αυτό δεν στερεί τίποτα από την αληθινή ερμηνεία του κορυφαίου ηθοποιού της εποχής μας Daniel Day Lewis, που αποδίδει τον ρόλο στον απόλυτο ρεαλισμό του. Την σιγανή, μα γεμάτη πείσμα φωνή, το περήφανο βάδισμα, τις εκρήξεις κάθε φορά που ο Θεός γίνεται και Άνθρωπος, την στιγμή που τα κοντινότερα του πρόσωπα (η νευρωσική σύζυγος Sally Field ή ο επαναστατημένος γιος Joseph Gordon Levitt) οδηγούν την παροιμιώδη του ψυχραιμία στα άκρα.
Για πες: Είναι πολύ πιθανό ο Spielberg να μην ικανοποιήσει όλους όσους θα περίμεναν (λογικά) μια ιστορική βιογραφία ή έστω ένα πολιτικό αγωνιώδες θρίλερ, στα χνάρια του μεγαλειώδους Schindler ή του Μονάχου αντίστοιχα. Το τέμπο που ακολουθεί ο Lincoln πατρονάρεται από το αναιμικό Amistad, αναδύοντας όμως από τις υπό το φως των κεριών εικόνες του τα υπερδιπλάσια νοήματα για το πόσο σημαντική μπορεί να υπάρξει για μια (νεόκοπη ειδικά) εθνότητα, η παρουσία ενός ηγέτη με πλάνο και πυγμή.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 24 Ιανουαρίου 2013 από την Odeon
1 σχόλια:
Θα έπρεπε να λέγεται "Η 13η Τροπολογία" κι όχι παραπλανητικά "Lincoln"... Οι ηθοποιοί φοβεροί, σκηνικά, κουστούμια, μουσική, όλα στη θέση τους...Και τελικά σιγά τα ωά! έχουμε δει και πολύ καλύτερες, αξέχαστες ταινίες!
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική