Λίνκολν

του Steven Spielberg. Με τους Daniel Day-Lewis, Sally Field, David Strathairn, Joseph Gordon-Levitt, James Spader, Hal Holbrook, Tommy Lee Jones, Jackie Earle Haley


The Beard Wearing a Top Hat
του gaRis (@takisgaris)
I had to wait for three days to let this film sink in my thoughts. Nothing much happened that brings me enough resolution, or shall I remark, absolution from its perpetuated sins. The stakes were high, my overlong anticipation proven somewhat underpaid, considering the combined talent and work involved. Hence, here’s the result: Lincoln is not true to its title but most importantly to the uncontested ability of its creator to spray his audience with overwhelmingly magical storytelling. I am almost insinuating that Lincoln, in its adamant strive for solemn restraint, eludes the real 16th American President by projecting all but a small glimpse of his defining impact in the grand scheme of US politics. Sometimes ponderous, others faintly matter-of-fact-ish, this 4+ months of a great politician’s epilogue is suddenly all about the passing through the Democrat –ridden House of Reps of the 13th Amendment, which marked the abolishment of slavery, a step further from “negroes” emancipation that Honest Abe achieved a year before his re-election. Even his infamous assassination by John Wilkes Booth that fatal Saturday, 15 April, 1865 is not framed, depriving the trajectory from its naturally tragic dramatization device, unworthily so.

However, that being gotten out of my chest, I should admire The Beard for finally realizing, at the dawn of his unparalleled reign of Hollywood for the last thirty plus years, that the main barrier between him and achieving an unobstructed viewing of his stories is basically himself, being the blessing and the curse at the same time with his trademark directorial shenanigans. A fine example of uncanny emotionalism is last year’s multiple Oscar nominee; the critically underrated War Horse. On the contrary, also given the similarity of historical subject, one cannot avoid fearing a biopic failure of the Amistad magnitude. Lincoln while is not Amistad, apart from a few scenes where Tony Kushner’s (Munich, Angels in America) verbose script calls upon Obama (I’ve said it) advocacy, a sacrifice of historical accuracy that hallucinates to the point of ending up as Lincoln hagiography. Based partly on Doris Kearns Goodwin’s book Team of Rivals, Lincoln is more about backstage politics and ideological manoeuvring than a testament of the man and its legacy which managed to unite a nation at war with itself.

Spielberg thought that abstinence is a good thing so he evidently chose to deliver a poorly lit, shot and photographed film, absorbed by bringing out the best of his actors. As it pertains to the greatest actor alive, Daniel Day Lewis, he made a perfectly wise choice. DDL is hardly a surprise while dissecting the President, notorious as a relentless method actor. The high pitched voice, his irrelevant jokes to ease tension, his commanding grandiosity is in an entirely different universe than his Daniel Plainview iconic thunderous performance in There Will Be Blood and understandably so, in terms of range, versatility and alignment with Spielberg’s vision. The Beard wore a costume during shooting to encourage authenticity in approaching Lincoln behind the myth; however I can’t deny that the film really worked my senses only when his long- time pal, the maestro John Williams bestowed his lyrical score upon us, contrary to what hipster criticism rants about lately. I prefer Spielberg wearing his trademark baseball cap instead of Lincoln’s stovepipe top hat. Liam Neeson was orininaly casted for the role, but after 12 years of unsuccessful production attempts he felt a tad old for it. He was fine as Oskar Schindler, yet back then it was primarily Steven’s game along with his technical crew, Kaminski and the other fine regular collaborators.

Here and now its actors’ playground. Sally Field (the fiercely wounded presidents’ wife Mary Todd Lincoln) and Tommy Lee Jones (the liberal abolitionist Thaddeus Stevens) easily stand out. It’s unfortunate that we see an arsenal of actors parading in little more than cameos; James Spader (W.N.Bilbo), John Hawkes (Robert Latham), the great Hal Halbrook (Preston Blair), the team Lincoln that ultimately comes off as a distraction, for purposefully serving Kushner’s overbearing political arch rather than the essence of Lincoln as a people’s President. David Strathairn falls entirely flat as Secretary of State William Seward, while baby face (sorry JGL) Joseph Gordon Levitt is unconvincing as young Robert Lincoln, who is trying to stray away from his father’s wings. Back to DDL, everybody is discussing Oscar number 3. This could happen, even easier so, had not been Joaquin Phoenix (The Master), who, despite some ludicrous anti-oscar comments on his part, is still the favourite to win. I feel that Spielberg didn’t do enough justice to DDL’s incredibly nuanced acting, gasping to shoot a bunch of talking heads ruminating about agendas that are far from unheard or unseen on the silver screen, as Lincoln has been depicted at least seven times on camera (wherein Halbrook and Strathairn played the protagonist role).

Historically inaccurate but so manifestly relevant today, as Obama’s re-election is often invited in mind while viewing Lincoln, Spielberg’s 2 ½ hour opus is mildly entertaining and to a much lesser degree rewarding for those (especially overseas audience where the film will doubtfully draw massive attendance) who don’t sympathise with politics of intrigue or conspiracy – how much more of these can an audience endure? Spielberg is preaching to the converted here, and practically cannot fail in various departments when it comes to the question whether the final outcome is a fairly watchable depiction of a great man’s final days in power. Problem is that team Spielberg was clearly capable of something less self- congratulatory, not as indulgent in stressing the importance of its best intentions. Lincoln is another end of year awards (see Academy Awards) filler by Spielberg, who we are bound to love, respect and admire as the best film-maker (not auteur) alive. If only he could prove less slavish to his restraint approach, even less sternly scrupulous concerning his bigger than life material. Then we could have witnessed and enthusiastically acknowledged another master stroke by him, on a par with his Schindler’s List  triumph.

Έπρεπε να μπω σε φάση αναμονής για τρία μερόνυχτα για να καθιζάνει το φιλμ στο μυαλό μου. Τίποτε δεν άλλαξε στο μεσοδιάστημα που να δώσει έκβαση ή καλύτερα λύτρωση από τα κινηματογραφικά του αμαρτήματα. Υψηλές οι προσδοκίες, η μακρόχρονη αναμονή μου δεν ανταμείφθηκε, λαμβάνοντας υπόψη το συνδυασμό ταλέντου και επίπονης δουλειάς. Λοιπόν, αυτό είναι: Το Lincoln ψεύδεται έναντι του ίδιου του ονόματός του, και κυριότερα ενάντια στην ασυναγώνιστη ικανότητα του δημιουργού του να πασπαλίζει το κοινό με ανυπολόγιστες ποσότητες παραμυθένιας αφήγησης. Σχεδόν υπαινίσσομαι πως το Lincoln, στην αδάμαστη πάλη του ώστε να διατηρήσει έναν τόνο ευλαβικής εγκράτειας, λοξεύει από την ανάδειξη του αυθεντικού 16ου Αμερικανού Προέδρου με την προβολή ελαχίστων διαφωτιστικών στιγμών αναφορικά με την καθοριστική του επιρροή στα αμερικανικά πολιτικά δρώμενα. Σκηνές πομπώδους γλαφυρότητας εναλλάσσονται με ήσσονος σημασίας λεκτικούς διαξιφισμούς, οι τελευταίοι μήνες που έγραψαν τον επίλογο μιας τόσο λαμπρής προσωπικότητας του πολιτικού στίβου ξαφνικά εστιάζονται μονομερώς στην υπερψήφιση της 13ης Τροποποίησης του αμερικανικού συντάγματος από την ελεγχόμενη από Δημοκρατικούς (Ο Lincoln ήταν Ρεπουμπλικάνος, σε μια εποχή αντεστραμμένο είδωλο της δικής μας) Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία σήμανε την κατάργηση της δουλείας των μαύρων, το τελειωτικό βήμα περαιτέρω από χειραφέτηση των "νέγρων" από τον Έντιμο Έιμπ, ένα έτος πριν από την επανεκλογή του στο αξίωμα του κατοίκου του Λευκού Οίκου. Ακόμη και η άδοξη δολοφονία του από τον John Wilkes Booth εκείνο το μοιραίο Σαββατόβραδο στο θέατρο, στις 15 Απριλίου 1865 δεν καταγράφεται στο πανί. αποστερώντας την πλοκή από το πλέον τραγικό της στοιχείο, μια εντελώς λανθασμένη επιλογή.

Αφού έβγαλα τα σώψυχά μου, μολαταύτα, χρειάζεται να αποδώσω τον δέοντα θαυμασμό στον Μούσια διότι επιτέλους κατόρθωσε, μετά από μια αταλάντευτη, τριακονταετή κυριαρχία στον Hollywood, να αντιληφθεί πως το μεγαλύτερο εμπόδιο μεταξύ του ιδίου και της αδιάσπαστης προσοχής του κοινού στην κάτω από τις εικόνες παρακολούθηση των ταινιών του είναι κατ'ουσίαν ο ίδιος, όντας ταυτόχρονα ευλογία και κατάρα με τις χαρακτηριστικές σκηνοθετικές του τζιριτζάντουλες. Θαυμάσιο παράδειγμα του απέραντου συναισθηματισμού του αποτελεί το περσινό Άλογο του Πολέμου, υποψήφιο για όσκαρ αλλά και σφαγιασμένο από την πλειοψηφία της κριτικής. Στον αντίποδα, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική συνάφεια, δύσκολα κάποιος μπορεί να αποκλείσει τον εφιάλτη μιας αποτυχίας επιπέδου Amistad. Κι ενώ το Lincolh δεν είναι Amistad, υπάρχουν διάσπαρτες σκηνές όπου το πλήρες λογοτεχνικής ευφράδειας σενάριο του Tony Kushner’s (Munich, Angels in America) κηρύττει πεντακάθαρα υπέρ του επανεκλεγέντος πλανητάρχη Obama (το είπα κι αυτό), με θύμα την ιστορική ακρίβεια που δημιουργεί εντέλει μια θολή υποψία αγιογράφησης του Lincoln. Βασισμένο στο βιβλίο της Doris Kearns Goodwin’s Team of Rivals, το Lincoln πραγματεύεται περισσότερο το πολιτικό παρασκήνιο και τις ιδεολογικές μανούβρες που εμφιλοχωρούν στο παιχνίδι κατάληψης της εξουσίας παρά λειτουργεί ως μαρτυρία για τον άνθρωπο και την παρακαταθήκη του η οποία κατόρθωσε να επανενώσει ένα έθνος σε πόλεμο με τον εαυτό του.

Ο Spielberg θεώρησε πως η αποχή είναι καλό πράμα κι έτσι παρέδωσε ένα μέτρια φωτογραφημένο και λιτά γυρισμένο δράμα χαρακτήρων, απορροφημένος από το να βγάλει ό,τι καλύτερο είχαν να του δώσουν οι ηθοποιοί του. Κι όσο για τον μεγαλύτερο εν ζωή κινηματογραφικό ηθοποιό, Daniel Day Lewis, έπραξε άριστα. ο DDL δεν προξενεί έκπληξη καθώς ανατέμνει τον Πρόεδρο, διαβόητος ως φανατικός λάτρης της Μεθόδου. Η σβηστή ολίγον στριγκιά φωνή, τα εκτός θέματος ανέκδοτά του σε στιγμές έντασης της ομήγυρης των συνεργατών του, η επιβλητικά συγκρατημένη του παρουσία βρίσκεται σε άλλο πλανήτη από την σαρωτική του ερμηνεία ως Daniel Plainview στο αριστουργηματικό Will Be Blood και δικαιολογημένα, αποδεικνύοντας το εύρος του ταλέντου του και την εναρμόνισή του με το όραμα του σκηνοθέτη. O Μούσιας φορούσε κοστούμι κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων για να ενθαρρύνει την αυθεντικότητα ως προς την προσέγγιση του ανδρός πέρα από το μύθο του. Δεν μπορώ να αρνηθώ πάντως ότι η ταινία σάρωσε τις αισθήσεις μου μοναχά τις στιγμές όπου ο maestro John Williams άπλωσε το διαχρονικά λυρικό του score πάνω μας, κάθετα ενάντιος στον hipster κριτικό αντίλογο που προσπαθεί να σπιλώσει την αξία ενός τόσο εμβληματικού μουσικού, χαρακτηρίζοντας το έργο του ως βιασμό των δακρυγόνων. Εντούτοις, προτιμώ τον Spielberg με το χαρακτηριστικό καπελάκι του baseball αντί το ημίψηλο του Αβράμη Λίνκολν. Καπέλο που προοριζόταν αρχικά για τον Liam Neeson, όμως μετά από 12 χρόνια αποτυχημένων προσπαθειών να ξεκινήσει το project, αισθάνθηκε κομμάτι μεγαλούτσικος για τον ρόλο.Ήταν αξιοθαύμαστος ως Oskar Schindler, αν και ο κυρίαρχος του παιχνιδιού υπήρξε αναμφίβολα ο Steven, μαζί με την τρανή τεχνική αρμάδα του, προεξάρχοντος του μονιμά διευθυντή φωτογραφίας του Kaminski.

Το Εδώ και το Τώρα ανήκει στο κάστ. Οι Sally Field (η ατίθαση, βαθιά πληγωμένη πρώτη κυρία Mary Todd Lincoln) και Tommy Lee Jones (ο φιλελεύθερος υπέρμαχος της ελευθερίας των μαύρων Thaddeus Stevens) ξεχωρίζουν με άνεση. Παραμένει δυστύχημα το να βλέπουμε μια αρμάδα πρωτοκλασάτων ηθοποιών να παρελαύνουν σε μικροσκοπικούς ρόλους: James Spader (W.N.Bilbo), John Hawkes (Robert Latham), ο θαυμαστός Hal Halbrook (Preston Blair), η team Lincoln που εντέλει ξεπροβάλλει μόνο ως παρασπονδία, υπηρετούσα μόνο την ανυπόφορη πολιτικολαγνεία του Kushner παρά την ουσία του Lincoln ως προέδρου με λαϊκό έρεισμα. Ο David Strathairn είναι ρηχός και επίπεδος ως Secretary of State William Seward και ο baby face (sorry JGL) Joseph Gordon Levitt δεν πείθει ως νεανίας Robert Lincoln, ο προεδρικός υιός που προσπαθεί να ξεστρατίσει από τις πατρικές φτερούγες. Επανερχόμενος στον DDL, όλοι συζητούν περί του ζητήματος Oscar υπ.αριθμ. 3. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί, έτι ευχερέστερα, αν δεν υπήρχε ο παράγων Joaquin Phoenix (The Master), ο οποίος, παρά τα γελοία anti-oscar σχόλιά του (τα οποία φυσικά ανασκεύασε εσχάτως), παραμένει το φαβορί. Αισθάνομαι πάντως ότι ο Spielberg δεν απέδωσε δικαιοσύνη στην απίστευτα μελετημένη απόδοση του DDL, προσπαθώντας να μη χάσει τη μπάλα καθώς πλήθος ομιλούντων κεφαλών αδολεσχούσαν σχετικά με ατζέντες πολιτικού περιεχομένου που έχουν κατ'επανάληψη κατακλύσει τη μεγάλη οθόνη, μιας και ειδικά για τον Lincoln έχουν γυριστεί ήδη τουλάχιστον επτά ταινίες (σε δύο εκ των οποίων οι Halbrook και Strathairn είχαν τον πρωταγωνιστικό ρόλο).

Ιστορικά ανακριβές αλλά και αφάνταστα επίκαιρο, καθώς η επανεκλογή Obama συνέπεσε με την έναρξη εξόδου της ταινίας στις αίθουσες, το έπος 2 1/2 ωρών του Spielberg είναι όχι ιδιαίτερα διασκεδαστικό και ακόμη λιγότερο ενδιαφέρον για όσους (ειδικότερα το εκτός US κοινό το οποίο αμφιβάλλω αν θα συρρεύσει να δει την ταινία) δεν ενδιαφέρονται για την πολιτική ίντριγκα ή συνομωσία - πόσο περισσότερο από δαύτα μπορεί να αντέξει πια ο θεατής;) O Spielberg κηρύττει στο δικό του ποίμνιο εδώ και φυσικό είναι να παίρνει καλό βαθμό όσο το ερώτημα αφορά στο πόσο ευπαρουσίαστη είναι αυτή η αφήγηση των τελευταίων ημερών ενός σημαντικού πολιτικού στο τιμόνι μιας μεγάλης υπερδύναμης εν τη γενέσει της. Η προβληματική ωστόσο παραμένει ότι η αυτή η team Spielberg ήταν ικανή για κάτι λιγότερο αυτοαναφορικό, λιγότερο παγιδευμένο στην διατυμπάνιση των αγαθεστάτων προθέσεών της. To Lincoln είναι άλλη μια ταινία που θα πλαισιώσει τις υπό οσκαρική βράβευση υποψήφιες ταινίες κι εφέτος από τον Spielberg, τον οποίο πάντοτε αγαπάμε,σεβόματε και θαυμάζουμε ως τον σημαντικότερο mainstream σκηνοθέτη εν ζωή. Αν ίσως μόνο κατόρθωνε να απαγκιστρωθεί από τούτη την ατελέσφορα εφεκτική προσέγγιση στον bigger than life ήρωά του, παθιασμένος μέσα στην ευλαβικά στωική απόδοση του υπερβολικά περιορισμένου υλικού του: Τότε θα μπορούσαμε να γίνουμε μάρτυρες ενός ακόμη σημαντικού biopic, εφάμιλλου με το θρίαμβο της αξεπέραστης Schindler’s List.




Στις δικές μας αίθουσες, ακόμη δεν έχει προγραμματιστεί.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η δική σου κριτική