Movies Ltd

του Stephan Komandarev. Με τους Miki Manojlovic, Carlo Ljubek, Hristo Mutafchief

Ρίξε μια ζαριά καλή...

του zerVo

Σημασία δεν παίζουν ούτε τα καθεστώτα, ούτε οι δυσμενείς συνθήκες, ούτε οι ανελευθερίες, ούτε βεβαίως τα ζόρια της καθημερινότητας. Αυτό υποστηρίζει ο Βαλκάνιος γείτονας μας, που για πολλές πολλές δεκαετίες, υπήρξε ο εμπροσθοφύλακας της κομμουνιστικής απολυτότητας. Αρκεί να ξέρεις καλά πως να προσαρμοστείς στα εκάστοτε δεδομένα και να φανείς ικανός στο άδραγμα της μίας και μοναδικής ευκαιρίας που θα σου δοθεί. Βεβαίως οτιδήποτε κι αν πράξεις, ουδέποτε μπορείς να υπολογίσεις στην μοίρα, που με μια της κίνηση είναι ικανή να σου καταστρέψει ή να σου απογειώσει τα πλάνα. Μια ζαριά είναι τα πάντα. Αν δεν έχεις νου και λογική, τα προνόμια που σου δίνουν οι εξάρες, μπορεί να αποδειχτούν πιο μοιραία κι από το ασσόδυο...

Ένα τραγικό δυστύχημα στην αούτομπαν, θα στοιχίσει την ζωή στον πατέρα και την μητέρα του, ενώ θα προκαλέσει σοβαρή κρίση αμνησίας στον ίδιο, που αδυνατεί να θυμηθεί οτιδήποτε συνέβη πριν την μοιραία ώρα. Προκειμένου να επαναφέρει στο μυαλό του Σάσα τις θύμησες μιας ζωής, ο αγαπημένος του παππούς, θα ταξιδέψει μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα, για να τον συναντήσει μετά από πολλά χρόνια. Ένας δεσμός που διαλύθηκε άδοξα πριν από δύο δεκαετίες, όταν ο δεκάχρονος τότε Αλεξάντερ, με τους γονείς του, πήραν το ρίσκο να καβαλήσουν τα σύνορα προς την Δύση, ώστε να αφήσουν για πάντα πίσω τους, την παράνοια της πολιτικής Ζίβκοβ. Με μέσον προσέγγισης του ζαλισμένου ακόμη εγγονού του, το τάβλι, ένα παιχνίδι τύχης και ικανότητας για άλλους μα γι αυτόν το σύμβολο της πίστης, ο Νταν, θα προσπαθήσει να τον ξυπνήσει από τον λήθαργο και να τον πείσει πως αφού γλύτωσε της συντριβής, το μέλλον του ανοίγεται μπροστά του και δεν κρύβεται κάπου στο μίζερο παρελθόν.

Κυριολεκτικά λατρεύω τις ταινίες, που συγκρίνουν δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους, ειδικά αν το ένα τους μέρος αναφέρεται σε στιγμές που κοινωνικές ομάδες γνώρισαν ακραίες συμπεριφορές, όπως επί της παρούσης οι καλοί μας Βούλγαροι, από τις μεθόδους του (πάντοτε φίλιου όπως τον αποκαλούσαν τα γαλανόλευκα ΜΜΕ) θείου Τέοντορ. Ο Komandarev, πιθανότατα στοιχειωμένος από τις εικόνες απομόνωσης και περιθωριοποίησης που έζησε η πατρίδα του, κατόπιν εντολής του Ανωτάτου Σοβιέτ, επιχειρεί να τις περάσει στην δημιουργία του και πραγματικά το κλίμα που στήνει, είναι αντιπροσωπευτικότατο εκείνης της μουντής ψυχρής εποχής. Τα δύσκολα για εκείνον ξεκινούν, όταν στο μαγείρεμα του σεναρίου του, ανακατεύει συμβολισμούς και αλληγορίες, με τις αναπόφευκτες συγκρίσεις δύο διαφορετικών κόσμων, της Βουλγαρίας των απόλυτων ρουφιάνων και της Γερμανίας του υποτιθέμενου ιδεατού. Αντί να λειτουργήσει αφαιρετικά και να αφήσει στην σκέψη του θεατή του τα υπόλοιπα, μπουκώνει τα πλάνα του με ένα χρονικό back to the past, περισσότερο καθοδηγητικό, παρά ποιητικό. Όσα πολυλογεί για περίπου μία ώρα, απεικονίζονται στο ενός δευτερολέπτου πόστερ του νέου Εθνοσωτήρα, πρώην δοσίλογου, του λαμόγιου δηλαδή που δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη. Αυτή την λογική λιτότητας έπρεπε να ακολουθήσει εκτιμώ...

Για πες: Πέραν της εξαιρετικής ερμηνείας του παππού Miki Manojlovic (κλασσική Kusturicια μορφή) που έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με εκείνη του μετριότατου γαλανομάτη εγγονού Carlo Ljubek, τον βασικό πρωταγωνιστικό ρόλο, κρατά το δημοφιλές - πλην εκνευριστικό - παιχνίδι με τα ζάρια, τα πούλια και το πεδίο μάχης με τα τριγωνάκια. Μια όμορφη μεταφορική ιδέα, που όμως δεν ζυγίστηκε σωστά από τον σκηνοθέτη, ο οποίος την περνά διαρκώς στην πρώτη γραμμή, δίνοντας πολύ μεγαλύτερη αξία από ότι πρέπει στα κοκάλινα εξαρτήματα, από ότι στις ψυχές των χαρακτήρων του. Με λίγο πιο προσεγμένο μοντάζ, εν ολίγοις, πιθανότατα να μιλούσαμε σήμερα, για ένα διαμαντάκι, από την χερσόνησο του Αίμου...

Στις δικές μας αίθουσες, 23 Δεκεμβρίου 2010 από την ΑΜΑ