Ραντεβού Στον Αέρα
του Jason Reitman. Με τους George Clooney, Vera Farmiga, Anna Kendrick
Πτήση προς Συναίσθημα: Delayed
του zerVo
Άκαρδη στιγμή. Συνήθως λαμβάνει χώρα, μετά το μεσημεριανό κολατσιό, που σου έκοψε κάπως την πείνα, ξεκούρασε λίγο τα ματάκια σου από την οθόνη του PC και σε προετοίμασε για το δεύτερο ημίχρονο του μεροκάματου. Στα μέρη μας, παραδοσιακά την υπόθεση αναλαμβάνει ο διευθυντής ανθρώπινων πόρων. Κάποτε λεγόταν προσωπάρχης δηλαδή, αλλά επειδή δεν γίνεται ο τίτλος του να έχει μια λέξη, όσες και του εργάτη για παράδειγμα, η πρόοδος τις αύξησε στις τρεις, για να κάνει την διαφορά: Η εταιρία, λόγω της διεθνούς κρίσης αποφάσισε να προβεί σε δραστική μείωση του προσωπικού της. Δυστυχώς ανήκεις σε αυτή την ομάδα υπαλλήλων και δεν σε χρειαζόμαστε πλέον. Μια υπογραφή εδώ, εδώ κι εδώ, παρακαλώ... Κι αν είσαι πιτσιρικάς που δεν έχεις δα και τίποτα γραμμάτια να τρέχουν, άντε γεια. Πάρε για ένα χρόνο ένα πεντακοσαρικάκι ΟΑΕΔ, μοίρασε και τίποτα πίτσες τα βράδια για συμπλήρωμα και είσαι κύριος. Αν έχεις όμως ξοδέψει αίμα και ιδρώτα επί δεκαετίες, για το καλό της επιχείρησης, βαδίζεις στα πενήντα και τα χρέη σε πνίγουν, τότε η ώρα είναι της απόγνωσης. Και τώρα τι?
Η δουλειά του είναι δήμιος, εφόσον εργάζεται σε εταιρία παροχής απολυτήριων υπηρεσιών. Αυτό που άλλοι δεν καταφέρνουν, εξαιτίας της φόρτισης της στιγμής, για εκείνον είναι παιχνιδάκι. Χάρη στην ικανότητα του λόγου του, κάνει το you fired να μοιάζει με μελωδία. Είναι ο Ράιαν Μπίγκαμ, ο νούμερο ένα διεκπεραιωτής λύσης συνεργασιών, που για το θεάρεστο στους κυνικούς επιχειρηματίες έργο του, βρίσκεται διαρκώς επί ποδός. Ή καλύτερα επί αέρος... Πράγμα που οφείλεται βεβαίως, στο ότι οι κομπανίες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, βρίσκονται διάσπαρτες ανά την αμερικάνικη επικράτεια, με συνέπεια να είναι υποχρεωμένος να ταξιδεύει στις τέσσερις γωνιές της χώρας και να ξοδεύει τον περισσότερο χρόνο της ζωής του, είτε σε ξενοδοχεία, είτε σε αίθουσες αναμονής αεροδρομίων. Όσο για την πτητική του εμπειρία? Μοναδική! Λίγα μίλια του απομένουν για να γίνει ο πέμπτος πιο πολυταξιδεμένος επιβάτης όλων των εποχών. Και το καμαρώνει αυτό το ρεκόρ ο παράξενος ταξιδιώτης: Σαν να πήγα και να γύρισα τρεις φορές στο φεγγάρι, καυχιέται. Όσο για προσωπική ζωή? Κατ αυτόν ονειρεμένη! Μοναξιά είσαι η πιο καλή παρέα, ούτε σκέψη για γάμο και για γυναικεία συντροφιά, όλο και κάποια περιπλανώμενη πωλήτρια θα πετύχει στο μπαρ του ακριβού (συνήθως) Hotel που διαμένει. Ας όψεται η γοητεία του λέγειν του, που δεν περιορίζεται μονάχα, στο πως θα μετατρέψει το διώξιμο σε σιροπιαστό, αλλά έχει κι άλλη πέραση, πιο ερωτική...
Σωστά όμως μέσα σου κρατάς μικρό καλάθι, για το αν αυτός ο τρισευτυχισμένος από επαγγελματική, οικονομική, συναισθηματική άποψη είναι πραγματικά χαρούμενος. Πίσω από την βιτρίνα του απόλυτα αεράτου τυπά, που ξέρει τα κατατόπια των αερολιμένων και των ξενώνων καλύτερα από την παλάμη του, με συνέπεια να σε κάνει αρχικά να τον θαυμάζεις, κρύβεται καλά θαμμένο και το δράμα. Δείξε μου ένα φίλο του, ένα συγγενή του, έναν συνάδελφο που πραγματικά να τον νιώθει δικό του. Δείξε μου την εστία του, ένα εργένικο αδειανό στούντιο, πανομοιότυπο με τα αποστειρωμένα δωμάτια του Hilton και του Holiday Inn. Δείξε μου, αν θες, τα μάτια του να καταλάβω την αλήθεια. Σε αυτό το σημείο εισέρχεται το παραφλού της υπόθεσης. Από τη μια, ομοιδεάτισα του, ολομόναχη κυρία με ατέρμονες καμπύλες, που τον συναγωνίζεται σε χ.α.χ. (χιλιόμετρα ανά χρόνο) να του κάνει τα γλυκά μάτια, ώστε να αλληλογεμίζουν τις άδειες νύχτες τους. Από την άλλη, πιτσιρίκα ρούκι στέλεχος της επιχείρησης που εργάζεται, που το αφεντικό πιστεύει πως στην συντηρητική αλογοουρά της έχει ανακαλύψει χρυσάφι. Ερωμένη και συνεργάτης, αντίστοιχα? Λάθος! Απλά η διαφορετική όψη του ίδιου νομίσματος, που σε κάθε περίπτωση απεικονίζει την ίδια φάτσα. Εκείνη την κακομούτσουνη της ματαιοδοξίας, που για την μια, ανταποκρίνεται σε μια ντεμέκ κορυφαία σεξουαλική σχέση και για την άλλη, στην συγκλονιστική ανακάλυψη της, πως δύναται να απολύει εξ αποστάσεως, τηλεματικά. Για τον Ράιαν η ώρα μηδέν, φτάνει μόλις πιάσει στα χέρια του την ολόχρυση κάρτα - βραβείο του υπερταξιδευτή, εφόσν θα καταλάβει πως αυτό είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσει για τις χιλιάδες μίλια απόστασης που τον χωρίζουν από το ζωτικότερο των οργάνων του: Την καρδιά!
Ότι ο Jason Reitman είναι ένας πολύ μεγάλος σκηνοθέτης, ένα έμπειρο μάτι το αντιλαμβάνεται από τα αρχικά credits κιόλας, του πρώτου πονήματος του, του Thank You For Smoking. Και όλα κι όλα σύνολο αυτά τα έργα, είναι μόλις τρία! Τρία, αριθμός! Με τρεις ταινίες στο ενεργητικό του, το παλικαράκι από το Μόντρεαλ - και γιος ενός εκ των πιο επιτυχημένων δημιουργών στην ιστορία του σινεμά - πετυχαίνει να κερδίσει την απόλυτη εκτίμηση των πάντων, θεατών δε και κριτικών. Με ματιά που συνδυάζει το γαλλοκαναδέζικο μπρίο και την οξύτητα του indie, σου προσφέρει - για ακόμη μια φορά - ένα εύπεπτο διήγημα, που όμως σε ξεσκίζει με τις άπειρες σημασίες και τους ατελείωτους συμβολισμούς του. Και όχι φτιάχνοντας κανέναν πολυσυλλεκτικό αχταρμά, αλλά βάζοντας τα πράγματα σε μια τέτοια σειρά, λέγοντας σου πως όλα έχουν σημασία στην ζωή. Ακόμη και τα πιο αδιάκριτα, τα πιο απρόβλεπτα. Ακόμη κι αν ο ρυθμός του Ραντεβού Στον Αέρα - αιώνιος τιτλάρχης ο Ζαν Νταλ - ομοιάζει με των προηγούμενων έργων του, εντούτοις το φιλμ είναι λιγότερο Juno και περισσότερο Smoking. Έχει μεγαλύτερη οξύτητα στην σκέψη, πιο καυστικούς διάλογους και λιγότερη λεκτική και απεικονιστική "βρωμίτσα", από αυτή που χαρακτήρισε το σενάριο με την δεκαεξάχρονη έγκυο, που πήρε τελικά και το όσκαρ. Διαθέτει πιο ανθρωπιά μέσα του, είναι πιο συναισθηματικό, μα σε καμία περίπτωση μελοδραματικό. Ούτε καν στο φινάλε του, που ρεαλιστικά όσο τίποτα άλλο, ρωτά τον πρωταγωνιστή του για τον ορισμό του Departure στην ζωή του. Αναχώρηση από που και για που? Up In The Air, my friend! Up, in the air...
Για πες: Στα ουράνια όπου πετούν άπαντες οι συντελεστές του φιλμ, που στο Αμέρικα θεωρείται η κορυφαία φιλμική στιγμή της σεζόν και το απόλυτο φαβορί για πολλές υποψηφιότητες από την Ακαδημία. Πρώτος και καλύτερος ο Clooney, που σε ρόλο όπου στην ουσία ερμηνεύει τον εαυτό του, κάνει ξανά το θαύμα του. Λαμπερός όσο ποτέ, άνετος, γεμάτος αυτοπεποίθηση, με κινήσεις που μοιάζουν ταχυδακτυλουργικές, σκεπάζει με την αστερόσκονη του ολόκληρο το airway movie. Σε τέτοιο βαθμό που πιστεύεις πολλές φορές πως δεν έχει διαβάσει ατάκες, τις προφέρει όπως του έρχονται στο νου, μα, διάολε, είναι οι σωστές! Πεντάδα δεδομένη για τον George, όπως άλλωστε και για τις δύο κυρίες της ζωής του στο φιλμ, την Vera Farmiga με τις ουράνιες ματάρες και την (απόλυτη έκπληξη για μένα) Jodiefosterίζουσα Anna Kedrick, που αν δεν είχε να αντιμετωπίσει το όρος Mo'Nique, θα κρατούσε ήδη το οσκαράκι γυναικείας υποστήριξης ανά χείρας. Ένα τρίφωνο δηλαδή απόλυτα εναρμονισμένο στις προσταγές του 32χρονου Jason, που αναδεικνύεται πρώτος μάστορας στο να φτιάχνει χαρμάνι κωμικό και δραματικό συνάμα. Ακόμη και αν δεν πετύχει να βάλει πλάτη φέτος στην κούρσα του best director, τους διάσημους συνδιαγωνιζόμενους του, έχει επιτύχει μια εκπληκτική διάνα. Να σε κάνει να περιμένεις - με τόσο μικρό έργο έως τώρα - την επόμενη ταινία του, με πολύ μεγαλύτερη προσμονή από την προηγούμενη, φορώντας τον μανδύα του μάγου ντιρέκτορα, που προ δεκαετίας φορούσε κάποιος Shyamalan. Ελπίζω - και του έχω εμπιστοσύνη - πως η πορεία του θα έχει πάντοτε ανιούσα πορεία. Είναι πανέξυπνος και το δικαιούται!
Η δουλειά του είναι δήμιος, εφόσον εργάζεται σε εταιρία παροχής απολυτήριων υπηρεσιών. Αυτό που άλλοι δεν καταφέρνουν, εξαιτίας της φόρτισης της στιγμής, για εκείνον είναι παιχνιδάκι. Χάρη στην ικανότητα του λόγου του, κάνει το you fired να μοιάζει με μελωδία. Είναι ο Ράιαν Μπίγκαμ, ο νούμερο ένα διεκπεραιωτής λύσης συνεργασιών, που για το θεάρεστο στους κυνικούς επιχειρηματίες έργο του, βρίσκεται διαρκώς επί ποδός. Ή καλύτερα επί αέρος... Πράγμα που οφείλεται βεβαίως, στο ότι οι κομπανίες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, βρίσκονται διάσπαρτες ανά την αμερικάνικη επικράτεια, με συνέπεια να είναι υποχρεωμένος να ταξιδεύει στις τέσσερις γωνιές της χώρας και να ξοδεύει τον περισσότερο χρόνο της ζωής του, είτε σε ξενοδοχεία, είτε σε αίθουσες αναμονής αεροδρομίων. Όσο για την πτητική του εμπειρία? Μοναδική! Λίγα μίλια του απομένουν για να γίνει ο πέμπτος πιο πολυταξιδεμένος επιβάτης όλων των εποχών. Και το καμαρώνει αυτό το ρεκόρ ο παράξενος ταξιδιώτης: Σαν να πήγα και να γύρισα τρεις φορές στο φεγγάρι, καυχιέται. Όσο για προσωπική ζωή? Κατ αυτόν ονειρεμένη! Μοναξιά είσαι η πιο καλή παρέα, ούτε σκέψη για γάμο και για γυναικεία συντροφιά, όλο και κάποια περιπλανώμενη πωλήτρια θα πετύχει στο μπαρ του ακριβού (συνήθως) Hotel που διαμένει. Ας όψεται η γοητεία του λέγειν του, που δεν περιορίζεται μονάχα, στο πως θα μετατρέψει το διώξιμο σε σιροπιαστό, αλλά έχει κι άλλη πέραση, πιο ερωτική...
Σωστά όμως μέσα σου κρατάς μικρό καλάθι, για το αν αυτός ο τρισευτυχισμένος από επαγγελματική, οικονομική, συναισθηματική άποψη είναι πραγματικά χαρούμενος. Πίσω από την βιτρίνα του απόλυτα αεράτου τυπά, που ξέρει τα κατατόπια των αερολιμένων και των ξενώνων καλύτερα από την παλάμη του, με συνέπεια να σε κάνει αρχικά να τον θαυμάζεις, κρύβεται καλά θαμμένο και το δράμα. Δείξε μου ένα φίλο του, ένα συγγενή του, έναν συνάδελφο που πραγματικά να τον νιώθει δικό του. Δείξε μου την εστία του, ένα εργένικο αδειανό στούντιο, πανομοιότυπο με τα αποστειρωμένα δωμάτια του Hilton και του Holiday Inn. Δείξε μου, αν θες, τα μάτια του να καταλάβω την αλήθεια. Σε αυτό το σημείο εισέρχεται το παραφλού της υπόθεσης. Από τη μια, ομοιδεάτισα του, ολομόναχη κυρία με ατέρμονες καμπύλες, που τον συναγωνίζεται σε χ.α.χ. (χιλιόμετρα ανά χρόνο) να του κάνει τα γλυκά μάτια, ώστε να αλληλογεμίζουν τις άδειες νύχτες τους. Από την άλλη, πιτσιρίκα ρούκι στέλεχος της επιχείρησης που εργάζεται, που το αφεντικό πιστεύει πως στην συντηρητική αλογοουρά της έχει ανακαλύψει χρυσάφι. Ερωμένη και συνεργάτης, αντίστοιχα? Λάθος! Απλά η διαφορετική όψη του ίδιου νομίσματος, που σε κάθε περίπτωση απεικονίζει την ίδια φάτσα. Εκείνη την κακομούτσουνη της ματαιοδοξίας, που για την μια, ανταποκρίνεται σε μια ντεμέκ κορυφαία σεξουαλική σχέση και για την άλλη, στην συγκλονιστική ανακάλυψη της, πως δύναται να απολύει εξ αποστάσεως, τηλεματικά. Για τον Ράιαν η ώρα μηδέν, φτάνει μόλις πιάσει στα χέρια του την ολόχρυση κάρτα - βραβείο του υπερταξιδευτή, εφόσν θα καταλάβει πως αυτό είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσει για τις χιλιάδες μίλια απόστασης που τον χωρίζουν από το ζωτικότερο των οργάνων του: Την καρδιά!
Ότι ο Jason Reitman είναι ένας πολύ μεγάλος σκηνοθέτης, ένα έμπειρο μάτι το αντιλαμβάνεται από τα αρχικά credits κιόλας, του πρώτου πονήματος του, του Thank You For Smoking. Και όλα κι όλα σύνολο αυτά τα έργα, είναι μόλις τρία! Τρία, αριθμός! Με τρεις ταινίες στο ενεργητικό του, το παλικαράκι από το Μόντρεαλ - και γιος ενός εκ των πιο επιτυχημένων δημιουργών στην ιστορία του σινεμά - πετυχαίνει να κερδίσει την απόλυτη εκτίμηση των πάντων, θεατών δε και κριτικών. Με ματιά που συνδυάζει το γαλλοκαναδέζικο μπρίο και την οξύτητα του indie, σου προσφέρει - για ακόμη μια φορά - ένα εύπεπτο διήγημα, που όμως σε ξεσκίζει με τις άπειρες σημασίες και τους ατελείωτους συμβολισμούς του. Και όχι φτιάχνοντας κανέναν πολυσυλλεκτικό αχταρμά, αλλά βάζοντας τα πράγματα σε μια τέτοια σειρά, λέγοντας σου πως όλα έχουν σημασία στην ζωή. Ακόμη και τα πιο αδιάκριτα, τα πιο απρόβλεπτα. Ακόμη κι αν ο ρυθμός του Ραντεβού Στον Αέρα - αιώνιος τιτλάρχης ο Ζαν Νταλ - ομοιάζει με των προηγούμενων έργων του, εντούτοις το φιλμ είναι λιγότερο Juno και περισσότερο Smoking. Έχει μεγαλύτερη οξύτητα στην σκέψη, πιο καυστικούς διάλογους και λιγότερη λεκτική και απεικονιστική "βρωμίτσα", από αυτή που χαρακτήρισε το σενάριο με την δεκαεξάχρονη έγκυο, που πήρε τελικά και το όσκαρ. Διαθέτει πιο ανθρωπιά μέσα του, είναι πιο συναισθηματικό, μα σε καμία περίπτωση μελοδραματικό. Ούτε καν στο φινάλε του, που ρεαλιστικά όσο τίποτα άλλο, ρωτά τον πρωταγωνιστή του για τον ορισμό του Departure στην ζωή του. Αναχώρηση από που και για που? Up In The Air, my friend! Up, in the air...
Για πες: Στα ουράνια όπου πετούν άπαντες οι συντελεστές του φιλμ, που στο Αμέρικα θεωρείται η κορυφαία φιλμική στιγμή της σεζόν και το απόλυτο φαβορί για πολλές υποψηφιότητες από την Ακαδημία. Πρώτος και καλύτερος ο Clooney, που σε ρόλο όπου στην ουσία ερμηνεύει τον εαυτό του, κάνει ξανά το θαύμα του. Λαμπερός όσο ποτέ, άνετος, γεμάτος αυτοπεποίθηση, με κινήσεις που μοιάζουν ταχυδακτυλουργικές, σκεπάζει με την αστερόσκονη του ολόκληρο το airway movie. Σε τέτοιο βαθμό που πιστεύεις πολλές φορές πως δεν έχει διαβάσει ατάκες, τις προφέρει όπως του έρχονται στο νου, μα, διάολε, είναι οι σωστές! Πεντάδα δεδομένη για τον George, όπως άλλωστε και για τις δύο κυρίες της ζωής του στο φιλμ, την Vera Farmiga με τις ουράνιες ματάρες και την (απόλυτη έκπληξη για μένα) Jodiefosterίζουσα Anna Kedrick, που αν δεν είχε να αντιμετωπίσει το όρος Mo'Nique, θα κρατούσε ήδη το οσκαράκι γυναικείας υποστήριξης ανά χείρας. Ένα τρίφωνο δηλαδή απόλυτα εναρμονισμένο στις προσταγές του 32χρονου Jason, που αναδεικνύεται πρώτος μάστορας στο να φτιάχνει χαρμάνι κωμικό και δραματικό συνάμα. Ακόμη και αν δεν πετύχει να βάλει πλάτη φέτος στην κούρσα του best director, τους διάσημους συνδιαγωνιζόμενους του, έχει επιτύχει μια εκπληκτική διάνα. Να σε κάνει να περιμένεις - με τόσο μικρό έργο έως τώρα - την επόμενη ταινία του, με πολύ μεγαλύτερη προσμονή από την προηγούμενη, φορώντας τον μανδύα του μάγου ντιρέκτορα, που προ δεκαετίας φορούσε κάποιος Shyamalan. Ελπίζω - και του έχω εμπιστοσύνη - πως η πορεία του θα έχει πάντοτε ανιούσα πορεία. Είναι πανέξυπνος και το δικαιούται!
Στις αίθουσες 4 Φεβρουαρίου 2010 από την UIP
Rewind /// Trailer - Up In The Air
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική