62η εκδοχή του κινηματογραφικού φεστιβάλ των Καννών, Τέλος! Πάμε για το 63 πλέον, σε ένα χρονάκο από τώρα. Μια διοργάνωση που ξεκίνησε με τους καλύτερους δυνατούς οιωνούς, έχοντας πετύχει την συμμετοχή σε αυτό όλων των ισχυρών ονομάτων που έχουν να επιδείξουν νέα ταινία οσονούπω, μάλλον αφήνει μια άνοστη γεύση, κυρίως λόγω του ότι οι προσδοκίες ήταν πολύ περισσότερες του αποτελέσματος. Νικητές, χαμένοι και περαστικοί από την Κρουαζέτ λοιπόν, μέσα Μαΐου, του σωτηρίου έτους 2009!
- Michael Haneke! Φυσικά και δεν θα μπορούσε μια αναφορά στους κερδισμένους να μην ξεκινά από τον τροπαιούχο του Χρυσού Φοίνικα! Ο Γερμανός ανέβηκε τα σκαλιά της επιτυχίας ένα προς ένα. Οικουμενικό βραβείο για τον Άγνωστο Κώδικα, Μέγα Βραβείο της Επιτροπής για την Πιανίστα, καλύτερη σκηνοθεσία για τον Κρυμμένο και τώρα ήρθε η ολοκλήρωση. Λίγοι διαφώνησαν για το αν το White Ribbon ήταν η καλύτερη στιγμή του φεστιβάλ, για τον 67χρονο, που πλέον θα επισκέπτεται τις Κάννες με σκοπό το νταμπλ. Respect!
- Audiard και Γάλλοι γενικότερα. Πολύ καλό φεστιβάλ για την τρικολόρ κινηματογραφία. Και οι τέσσερις ταινίες που συμμετείχαν στο διαγωνιστικό απέσπασαν θετικότατα σχόλια. Φυσικά όταν ο εκκεντρικός Audiard αποσπά το μέγα βραβείο της επιτροπής για το UnProphete, αυτομάτως τίθεται και στο επίκεντρο, χειροκροτούμενος από τον μάστορα Resnais, που κινήθηκε στα γνωστά του στάνταρντς με το Wild Grass και τον νεαρό Giannoli, που πρόσφερε μια συγκινητική στιγμή με το A L'Origine. Τον Noe δεν τον μετρώ, είναι μια κατηγορία μόνος του!
- Charlotte Gainsbourg. Διαθέτει μια ξεχωριστή γοητεία και το ξέρει. θα ήταν πολύ δύσκολο άλλωστε να της λείπει αυτό το στοιχείο, όταν έχει τον Serge για μπαμπά και την Birkin για μαμά. H 38χρονη ηθοποιός έκανε κυριολεκτικά τα πάντα επί της οθόνης, για να αποσπάσει το βραβείο, υποδυόμενη μια γυναίκα δαιμονισμένη και εντέλει τα κατάφερε. Πέραν της Γαλλίας δύσκολα της δίνω τύχη, αλλά για κάτι τέτοια Trierικού ύφους δράματα, η κυρία είναι νούμερο ένα...
- Άπω Ανατολή. Οι "σχιστομάτηδες" κατέφτασαν στις Κάννες με 5 ταινίες - ο Lee λογίζεται πλέον Αμερικάνος - και αν εξαιρέσεις τον Το, που στα επόμενα 70 χρόνια δεν πρόκειται να πάρει ούτε χρυσό Αλέξανδρο και τον Liang που αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση, οι άλλοι τρεις δεν έφυγαν με άδεια χέρια. Καλύτερη σκηνοθεσία για τον Φιλιππινέζο Mendoza και το Kinatay, καλύτερο σενάριο για τον Κινέζο Lou Ye και το Spring Fever, βραβείο της επιτροπής για τον Κορεάτη Park και το Thirst. Έξοχος απολογισμός για την κινηματογραφική γωνιά της γης, που δείχνει την σημαντικότερη πρόοδο τα τελευταία χρόνια.
- Λάνθιμος. Δεν τον τοποθετώ γιατί είναι Έλληνας. Έτσι κι αλλιώς όλοι - εκτός πολύ λίγων εξαιρέσεων - το αντιληφθήκαμε ότι συμμετείχε, όταν του ανακοινώθηκε το πρώτο βραβείο του Un Certain Regard. Τον τοποθετώ όμως, μπας και η αναμφίβολα σημαντική επιτυχία του, ανοίξει κανένα μάτι ιθυνόντων και ασχοληθεί σοβαρότερα με την έννοια του ελληνικού σινεμά. Η μαγιά, καθώς φαίνεται, υπάρχει. Ας βρεθεί και ο οργανωτής που θα ασχοληθεί σοβαρότερα με το ζήτημα. Και τέλος πάντως σώνει με την μονομερή ιδιωτική πρωτοβουλία... Για την στήριξη των μέσων στο πρόσωπο του σκηνοθέτη του Κυνόδοντα, τα έχω ήδη πει. Δεν χρειάζεται επανάληψη.
- Ang Lee. Αλλιώς μας έχει μάθει ο Κινέζος. Συνήθως αν δεν πάρει το μεγάλο βραβείο του φεστιβάλ που λαμβάνει μέρος, φτάνει πολύ κοντά στην κατάκτηση του. Εδώ συμμετείχε με την δική του εκδοχή γύωρ από τον μύθο του Γούντστοκ (Taking Woodstock), αλλά όπως φαίνεται είναι πολύ λίγοι εκείνοι που θυμούνται τον τρόπο που το έπραξε. Πρόκειται για ένα κεφάλαιο της παγκόσμιας κινηματογραφίας και περιμένω πάντοτε κάτι σπουδαίο από την έμπνευση του.
- Pedro. Βαρύς και βαριεστημένος εμφανίστηκε στην Κρουαζέτ ο Almodovar. Θα μου πεις από την άλλη μεριά, είναι ένας από τους λίγους που έχει κερδίσει τα πάντα στην μακρά του πορεία και δικαιολογείται κάπου μια χαλαρότητα. Κάθε καινούργια ταινία του Ισπανού, έχω μάθει για μένα να είναι ορόσημο στην εκάστοτε κινηματογραφική περίοδο. Από το Volver κι έπειτα, νιώθω πως λείπει η λάμψη προηγούμενων παραγωγών της El Deseo...
- Coixet. Ποτέ δεν την είχα σε καμία μεγάλη εκτίμηση, αυτό που συνέβη όμως με την απίστευτη αντίδραση του κόσμου στο χαμένο στην μετάφραση φιλμ που παρουσίασε το πρόσφατο δεκαήμερο, δεν έχει προηγούμενο. Τα γιούχα και οι αρνητικές αντιδράσεις, που συνόδεψαν το Maps Of The Sounds Of Tokyo, ακόμη ηχούν στο μεγάλο Palais, γεγονός που οδηγεί τους ιθύνοντες του φεστιβάλ, άλλη φορά, να κάνουν τις επιλογές τους με μεγαλύτερη υπευθυνότητα
- Jane Campion. Στην προβολή της ταινίας της, οι πληροφορίες αναφέρουν, πως από τα δάκρυα σχηματίστηκε λιμνοθάλασσα. Όλοι για μια μέρα έπιναν νερό στο όνομα της. Φαίνεται μέχρι να αποχωρήσει από τις Κάννες και δεν ακούσει τα πραγματικά σχόλια που είχαν να κάνουν για το Bright Star. Όπως δείχνει το πράγμα, η Νεοζηλανδή ούτε τώρα θα σταματήσει τον κατήφορο, που έχει πάρει εδώ και καιρό η καριέρα της.
- Von Trier. Κανονικά δεν πρέπει να ασχολούμαι με οτιδήποτε εξωκαλλιτεχνικό και να ρίχνω βάρος μόνο στο έργο που παράγει ο καθένας. Υπάρχει όμως και το τμήμα του ήθους που ποιούν τα πρόσωπα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον μου, μέσω των ταινιών τους κι εδώ ο Δανός το παράκανε. Ούτε ο Kubrick, ούτε ο Eastwood, ούτε ο Chaplin, αυτοανακηρύχθηκαν ως "οι μεγαλύτεροι". Κάτι που έκανε ο "Μέγας" και "Τρανός" Σκανδιναβός, που τα έπη του πωλούνται στο Media Markt στα καροτσάκια, 1 Ευρώ...
- Tarantino. Μπορεί να ονομαστεί μέχρι και ο μαϊντανός της διοργάνωσης. Και τι δεν έκανε, μέχρι και ζεμπεκιές έριξε πάνω στο κόκκινο χαλί, για να αποδείξει τον ενθουσιασμό του, που μύρισε τον αέρα της Μεσογείου. Καλά πέρασε, το διασκέδασε, ας περάσει τώρα και από την μονταζιέρα ξανά, μπας και συμμαζέψει τους Inglourious Basterds του, που όπως του σφύριξαν από το στούντιο, κάτι δεν πάει καλά με τον ρυθμό...
- Ken Loach. Οι Βρετανοί δεν τα πήγαν και άσχημα, από την στιγμή που η Arnold κάτι τσίμπησε και πάλι αποχαιρετώντας την Ριβιέρα. Αναλογικά και γνωρίζοντας την αξία του καθενός, ο Loach τότε θα έπρεπε να έχει πάρει, όχι έναν, αλλά δύο Φοίνικες. Ας όψεται το μικρό διάλειμμα που θέλησε να κάνει ο Εγγλέζος, επιμένοντας σε ένα πιο χαλαρής (θεωρητικά) θεματολογίας σενάριο, μένοντας μακριά από τον συγκλονιστικά καλό του εαυτό.
- Bellochio. Η ταινία που παρουσίασε - Vincere - πήρε καλές κρίσεις στην προβολή της. Από εκεί, μέχρι το να παίζεται σαν το γκραν φαβορί, λίγο πριν ανακοινωθούν τα αποτελέσματα, το πράγμα τράβηξε πολύ μακριά. Όπως είναι γνωστό οι ελπίδες του, έστω και της τελευταίας στιγμής δεν ευόδόθηκαν και ο Ιταλός αποχώρησε για την πατρίδα του με άδεια βαλίτσα. Τουλάχιστον έμεινε με την τιμητική διάκριση, του αγαπημένου των μπουκς!
- Noe. Άλλος κάνει ταινίες για να δοκιμάσει μια νέα τεχνική, άλλος για να παρουσιάσει ένα δυναμικό σενάριο, άλλος για να βγάλει απωθημένα που έκρυβε μέσα του για χρόνια. Ε, ο Noe, έναν σκοπό έχει μόνο στο μυαλό του, όταν ξεκινά τα γυρίσματα. Πως θα σου μείνει αξέχαστος! Δέκα χρόνια κοντά, πέρασαν από το Irreversible και ακόμη το βλέπω σε εφιάλτες. Κάτι παρόμοιο προβλέπω να συμβεί, όχι μόνο με το Enter The Void, αλλά και με ότι ακόμη μας δώσει στο μέλλον, ο ριζοσπάστης Γάλλος!
- Amenabar. Εκτός συναγωνισμού παίχτηκε η Agora του και αυτό όχι διότι θα σάρωνε όλα τα βραβεία στο διάβα της. Το επόμενο βήμα του Χιλιανού, μετά το συγκλονιστικό Mar A Dentro, που είχε υπάρξει σαν το επόμενο βήμα του, μετά το ανατριχιαστικό Los Otros, δεν έπεισε ιδιαίτερα το κοινό που το παρακολούθησε. Και ας είναι ότι ακριβότερο ασχολήθηκε ποτέ του και ας έχει μια ιδιαίτερη πρωτοτυπία η θεματική του και ας πρωτοστατεί στις εικόνες του η Weisz, που απογειώνει ακόμη και τις μετριότητες.
- Michael Haneke! Φυσικά και δεν θα μπορούσε μια αναφορά στους κερδισμένους να μην ξεκινά από τον τροπαιούχο του Χρυσού Φοίνικα! Ο Γερμανός ανέβηκε τα σκαλιά της επιτυχίας ένα προς ένα. Οικουμενικό βραβείο για τον Άγνωστο Κώδικα, Μέγα Βραβείο της Επιτροπής για την Πιανίστα, καλύτερη σκηνοθεσία για τον Κρυμμένο και τώρα ήρθε η ολοκλήρωση. Λίγοι διαφώνησαν για το αν το White Ribbon ήταν η καλύτερη στιγμή του φεστιβάλ, για τον 67χρονο, που πλέον θα επισκέπτεται τις Κάννες με σκοπό το νταμπλ. Respect!
- Audiard και Γάλλοι γενικότερα. Πολύ καλό φεστιβάλ για την τρικολόρ κινηματογραφία. Και οι τέσσερις ταινίες που συμμετείχαν στο διαγωνιστικό απέσπασαν θετικότατα σχόλια. Φυσικά όταν ο εκκεντρικός Audiard αποσπά το μέγα βραβείο της επιτροπής για το UnProphete, αυτομάτως τίθεται και στο επίκεντρο, χειροκροτούμενος από τον μάστορα Resnais, που κινήθηκε στα γνωστά του στάνταρντς με το Wild Grass και τον νεαρό Giannoli, που πρόσφερε μια συγκινητική στιγμή με το A L'Origine. Τον Noe δεν τον μετρώ, είναι μια κατηγορία μόνος του!
- Charlotte Gainsbourg. Διαθέτει μια ξεχωριστή γοητεία και το ξέρει. θα ήταν πολύ δύσκολο άλλωστε να της λείπει αυτό το στοιχείο, όταν έχει τον Serge για μπαμπά και την Birkin για μαμά. H 38χρονη ηθοποιός έκανε κυριολεκτικά τα πάντα επί της οθόνης, για να αποσπάσει το βραβείο, υποδυόμενη μια γυναίκα δαιμονισμένη και εντέλει τα κατάφερε. Πέραν της Γαλλίας δύσκολα της δίνω τύχη, αλλά για κάτι τέτοια Trierικού ύφους δράματα, η κυρία είναι νούμερο ένα...
- Άπω Ανατολή. Οι "σχιστομάτηδες" κατέφτασαν στις Κάννες με 5 ταινίες - ο Lee λογίζεται πλέον Αμερικάνος - και αν εξαιρέσεις τον Το, που στα επόμενα 70 χρόνια δεν πρόκειται να πάρει ούτε χρυσό Αλέξανδρο και τον Liang που αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση, οι άλλοι τρεις δεν έφυγαν με άδεια χέρια. Καλύτερη σκηνοθεσία για τον Φιλιππινέζο Mendoza και το Kinatay, καλύτερο σενάριο για τον Κινέζο Lou Ye και το Spring Fever, βραβείο της επιτροπής για τον Κορεάτη Park και το Thirst. Έξοχος απολογισμός για την κινηματογραφική γωνιά της γης, που δείχνει την σημαντικότερη πρόοδο τα τελευταία χρόνια.
- Λάνθιμος. Δεν τον τοποθετώ γιατί είναι Έλληνας. Έτσι κι αλλιώς όλοι - εκτός πολύ λίγων εξαιρέσεων - το αντιληφθήκαμε ότι συμμετείχε, όταν του ανακοινώθηκε το πρώτο βραβείο του Un Certain Regard. Τον τοποθετώ όμως, μπας και η αναμφίβολα σημαντική επιτυχία του, ανοίξει κανένα μάτι ιθυνόντων και ασχοληθεί σοβαρότερα με την έννοια του ελληνικού σινεμά. Η μαγιά, καθώς φαίνεται, υπάρχει. Ας βρεθεί και ο οργανωτής που θα ασχοληθεί σοβαρότερα με το ζήτημα. Και τέλος πάντως σώνει με την μονομερή ιδιωτική πρωτοβουλία... Για την στήριξη των μέσων στο πρόσωπο του σκηνοθέτη του Κυνόδοντα, τα έχω ήδη πει. Δεν χρειάζεται επανάληψη.
- Ang Lee. Αλλιώς μας έχει μάθει ο Κινέζος. Συνήθως αν δεν πάρει το μεγάλο βραβείο του φεστιβάλ που λαμβάνει μέρος, φτάνει πολύ κοντά στην κατάκτηση του. Εδώ συμμετείχε με την δική του εκδοχή γύωρ από τον μύθο του Γούντστοκ (Taking Woodstock), αλλά όπως φαίνεται είναι πολύ λίγοι εκείνοι που θυμούνται τον τρόπο που το έπραξε. Πρόκειται για ένα κεφάλαιο της παγκόσμιας κινηματογραφίας και περιμένω πάντοτε κάτι σπουδαίο από την έμπνευση του.
- Pedro. Βαρύς και βαριεστημένος εμφανίστηκε στην Κρουαζέτ ο Almodovar. Θα μου πεις από την άλλη μεριά, είναι ένας από τους λίγους που έχει κερδίσει τα πάντα στην μακρά του πορεία και δικαιολογείται κάπου μια χαλαρότητα. Κάθε καινούργια ταινία του Ισπανού, έχω μάθει για μένα να είναι ορόσημο στην εκάστοτε κινηματογραφική περίοδο. Από το Volver κι έπειτα, νιώθω πως λείπει η λάμψη προηγούμενων παραγωγών της El Deseo...
- Coixet. Ποτέ δεν την είχα σε καμία μεγάλη εκτίμηση, αυτό που συνέβη όμως με την απίστευτη αντίδραση του κόσμου στο χαμένο στην μετάφραση φιλμ που παρουσίασε το πρόσφατο δεκαήμερο, δεν έχει προηγούμενο. Τα γιούχα και οι αρνητικές αντιδράσεις, που συνόδεψαν το Maps Of The Sounds Of Tokyo, ακόμη ηχούν στο μεγάλο Palais, γεγονός που οδηγεί τους ιθύνοντες του φεστιβάλ, άλλη φορά, να κάνουν τις επιλογές τους με μεγαλύτερη υπευθυνότητα
- Jane Campion. Στην προβολή της ταινίας της, οι πληροφορίες αναφέρουν, πως από τα δάκρυα σχηματίστηκε λιμνοθάλασσα. Όλοι για μια μέρα έπιναν νερό στο όνομα της. Φαίνεται μέχρι να αποχωρήσει από τις Κάννες και δεν ακούσει τα πραγματικά σχόλια που είχαν να κάνουν για το Bright Star. Όπως δείχνει το πράγμα, η Νεοζηλανδή ούτε τώρα θα σταματήσει τον κατήφορο, που έχει πάρει εδώ και καιρό η καριέρα της.
- Von Trier. Κανονικά δεν πρέπει να ασχολούμαι με οτιδήποτε εξωκαλλιτεχνικό και να ρίχνω βάρος μόνο στο έργο που παράγει ο καθένας. Υπάρχει όμως και το τμήμα του ήθους που ποιούν τα πρόσωπα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον μου, μέσω των ταινιών τους κι εδώ ο Δανός το παράκανε. Ούτε ο Kubrick, ούτε ο Eastwood, ούτε ο Chaplin, αυτοανακηρύχθηκαν ως "οι μεγαλύτεροι". Κάτι που έκανε ο "Μέγας" και "Τρανός" Σκανδιναβός, που τα έπη του πωλούνται στο Media Markt στα καροτσάκια, 1 Ευρώ...
- Tarantino. Μπορεί να ονομαστεί μέχρι και ο μαϊντανός της διοργάνωσης. Και τι δεν έκανε, μέχρι και ζεμπεκιές έριξε πάνω στο κόκκινο χαλί, για να αποδείξει τον ενθουσιασμό του, που μύρισε τον αέρα της Μεσογείου. Καλά πέρασε, το διασκέδασε, ας περάσει τώρα και από την μονταζιέρα ξανά, μπας και συμμαζέψει τους Inglourious Basterds του, που όπως του σφύριξαν από το στούντιο, κάτι δεν πάει καλά με τον ρυθμό...
- Ken Loach. Οι Βρετανοί δεν τα πήγαν και άσχημα, από την στιγμή που η Arnold κάτι τσίμπησε και πάλι αποχαιρετώντας την Ριβιέρα. Αναλογικά και γνωρίζοντας την αξία του καθενός, ο Loach τότε θα έπρεπε να έχει πάρει, όχι έναν, αλλά δύο Φοίνικες. Ας όψεται το μικρό διάλειμμα που θέλησε να κάνει ο Εγγλέζος, επιμένοντας σε ένα πιο χαλαρής (θεωρητικά) θεματολογίας σενάριο, μένοντας μακριά από τον συγκλονιστικά καλό του εαυτό.
- Bellochio. Η ταινία που παρουσίασε - Vincere - πήρε καλές κρίσεις στην προβολή της. Από εκεί, μέχρι το να παίζεται σαν το γκραν φαβορί, λίγο πριν ανακοινωθούν τα αποτελέσματα, το πράγμα τράβηξε πολύ μακριά. Όπως είναι γνωστό οι ελπίδες του, έστω και της τελευταίας στιγμής δεν ευόδόθηκαν και ο Ιταλός αποχώρησε για την πατρίδα του με άδεια βαλίτσα. Τουλάχιστον έμεινε με την τιμητική διάκριση, του αγαπημένου των μπουκς!
- Noe. Άλλος κάνει ταινίες για να δοκιμάσει μια νέα τεχνική, άλλος για να παρουσιάσει ένα δυναμικό σενάριο, άλλος για να βγάλει απωθημένα που έκρυβε μέσα του για χρόνια. Ε, ο Noe, έναν σκοπό έχει μόνο στο μυαλό του, όταν ξεκινά τα γυρίσματα. Πως θα σου μείνει αξέχαστος! Δέκα χρόνια κοντά, πέρασαν από το Irreversible και ακόμη το βλέπω σε εφιάλτες. Κάτι παρόμοιο προβλέπω να συμβεί, όχι μόνο με το Enter The Void, αλλά και με ότι ακόμη μας δώσει στο μέλλον, ο ριζοσπάστης Γάλλος!
- Amenabar. Εκτός συναγωνισμού παίχτηκε η Agora του και αυτό όχι διότι θα σάρωνε όλα τα βραβεία στο διάβα της. Το επόμενο βήμα του Χιλιανού, μετά το συγκλονιστικό Mar A Dentro, που είχε υπάρξει σαν το επόμενο βήμα του, μετά το ανατριχιαστικό Los Otros, δεν έπεισε ιδιαίτερα το κοινό που το παρακολούθησε. Και ας είναι ότι ακριβότερο ασχολήθηκε ποτέ του και ας έχει μια ιδιαίτερη πρωτοτυπία η θεματική του και ας πρωτοστατεί στις εικόνες του η Weisz, που απογειώνει ακόμη και τις μετριότητες.
A Bientot