του Nicolai Fuglsig. Με τους Chris Hemsworth, Michael Shannon, Michael Peña, Navid Negahban, Trevante Rhodes, Geoff Stults, Thad Luckinbill
Ο Τάφος των Αυτοκρατόρων
του zerVo (@moviesltd)
Διόλου άδικα, στα ιστορικά κείμενα, η ορεινή περιοχή της Μέσης Ανατολής που πάνω της πέφτουν οι σκιές των βουνοκορφών του Χίντου Κους, του Παμίρ, του Τιαν Σαν, του Κουνλούν, το γνωστό σε όλους μας ως μονίμως φλεγόμενο Αφγανιστάν, έχει χαρακτηριστεί ως ο Τάφος των Αυτοκρατόρων. Για τρεις βασικότατους λόγους - την πρόσμιξη στο πέρασμα των αιώνων διαφορετικών φυλών που στην θωριά του (συχνότατα επερχόμενου) κατακτητή συνήθως ενώνονται σαν μια γροθιά, το κτίσιμο ακόμη και των πιο μικρών πόλεων ως φρούρια, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αμυντικά οι εισβολείς και το κυριότερο την αφιλόξενη μορφολογία των εδαφών του - ο κόμβος αυτός στον χάρτη, που ενώνει την Κεντρική Ασία, το Ιράν και την Ινδία, αποδείχθηκε και πρακτικά, αδύνατον να κυριευτεί. Από τον προχριστιανικό καιρό του μεγάλου Αλεξάνδρου, που οι στρατιές του ξόδεψαν τρία ολόκληρα καταστροφικά, όπως αποδείχθηκε κατοπινά, χρόνια μαχόμενοι στα κακοτράχαλα όρη, μέχρι τις πιο σύγχρονες εποχές όταν Βρετανοί και Σοβιετικοί έσπασαν τα μούτρα τους, στις αρχές και τα τέλη του περασμένου αιώνα, ο τόπος των Μουτζαχεντίν, έμοιαζε ως το κατακόκκινο Stop των επεκτατικών φιλοδοξιών τους. Γεγονός που γνώριζαν πολύ καλά οι γερακίσιοι Σερίφηδες του Πενταγώνου όταν εξαπέλυαν την εκδικητική τους μανία στην δυσπρόσιτη ζώνη, κατόπιν της κατάρρευσης των Δίδυμων Πύργων, γνωρίζοντας πως οι πυρήνες των τρομοκρατών, είχαν στήσει εκεί τα λημέρια τους.
Το πρωινό της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, θα μουδιάσει ολάκερη την Αμερική, στην θωριά των φλεγόμενων αεροσκαφών πάνω στους θηριώδεις όγκους των ουρανοξυστών του Παγκόσμιου κέντρου Εμπορίου. Με τις πληγές ακόμη νωπές μα το κυριότερο ακαταμέτρητες, οι ιθύνοντες θα διατάξουν άμεση τιμωρία των υπευθύνων της τραγωδίας, φωτογραφίζοντας έτσι τα στελέχη της Ισλαμικής συμμορίας της Αλ Κάιντα, που κρύβονται καλά πίσω από τις ερημικές βραχώδεις εκτάσεις του Βορείου Αφγανιστάν. Χωρίς προετοιμασία, με το ηθικό πεσμένο από τον αιματηρό αιφνιδιασμό, αλλά με πίστης στις ικανότητες τους, οι διμοιρίες των πεζοναυτών θα σταλούν κάτω από άκρα μυστικότητα στις γειτονικές βάσεις του Ουζμπεκιστάν, προκειμένου να εκπονήσουν πλάνο αντεπίθεσης.
Ανάμεσα τους και η ομάδα των κομάντος των Ειδικών Δυνάμεων της οποίας ηγείται ο λοχαγός Μιτς Νέλσον, νεαρός, άπειρος και αδόκιμος στην μάχη, αλλά με ματιά που γυαλίζει και με άφοβος να οδηγήσει τους δώδεκα άντρες του σε μια επικίνδυνη αποστολή με ελάχιστες πιθανότητες νίκης. Με την αρωγή του ντόπιου πολέμαρχου Στρατηγού Ντόστουμ και της ασύνταχτης πολιτοφυλακής του, με ελάχιστα πολεμοφόδια, δίχως κάλυψη, αποκομμένοι τηλεπικοινωνιακά και άμαθοι στους κανόνες του αντάρτικου, η μια ντουζίνα καβαλάρηδες, θα βάλλουν σαν στόχο να κατακτήσουν την υψίστης γεωγραφικής σημασίας κωμόπολη Μαζάρ Ι Σαρίφ, αρχηγείο των Ταλιμπάν και του αιμοσταγή φανατικού αρχηγού τους Καλέντ. Η υπόσχεση που θα δώσει ο ψυχωμένος Κάπτεν στους ανωτέρους του, θα είναι όχι μόνον η επίτευξη της δύσκολης νίκης, αλλά και η επιστροφή όλων των αντρών, σώων και αβλαβών πίσω στην πατρίδα, μέσα σε μόλις τρεις εβδομάδες, προκειμένου να περάσουν με τις οικογένειες τους τις γιορτές των Χριστουγέννων...
Από την τελευταία φράση της σύνοψης, μπορεί να αντιληφθεί κανείς πως το μυθοπλαστικό περιεχόμενο της βασισμένης στην θρυλική, υπαρκτή μα επισήμως μέχρι πρόσφατα μη αποδεκτή από το Pentagon ιστορία των πρώτων που εκκίνησαν την μεγάλη αντεπίθεση Horse Soldiers, που προς τιμήν τους ένα άγαλμα κοσμεί σήμερα το Ground Zero της Νέας Υόρκης, είναι φτιαγμένο για να εξυμνήσει με πάσα ακρότητα, την ανδρεία και το σθένος του Αμερικάνικου στρατού και των φημισμένων Κομάντος του. Δεν μας είναι δηλαδή αρκετό, το γεγονός και μόνον πως η αναλογία των "δικών μας" με τους οχτρούς είναι 1 προς 5000, νούμερο ασύλληπτο και να το διανοηθεί κανείς, κάτω από τέτοιες αβάσταχτες συνθήκες μάλιστα, ακραίου καύσωνα το πρωί και υπερβολικού ψύχους τις βραδυνές ώρες, αλλά φροντίζουμε να το τονίσουμε ακόμη πιότερο, θέτοντας και χρονόμετρο στο πίσω μέρος του μυαλού μας, που χτυπάει τικ τακ, ενόσω οι ημέρες περνούν και η προέλαση προς τον στόχο ολοένα και δυσκολεύει.
Εννοείται πως δεν χρειάζεται να περάσουν καν τέσσερα δευτερόλεπτα ταινίας για να καταλάβει ο πιο πεπειραμένος σινεφίλ, πως πρόκειται για μια παραγωγή του μια φορά κι έναν καιρό Μίδα του μπλοκμπάστερ, τους ενός και μοναδικού Jerry Bruckheimer, που για τους παλιότερους αρκούσε μονάχα η θωριά του intro κλιπ της μπράντας του, με τον κεραυνό να κτυπάει το έρημο δεντράκι, για να πειστεί πως αυτό που πρόκειται να παρακολουθήσει, φέρει εγγύηση ποιότητας καταιγιστικής δράσης. Πομπώδεις διάλογοι, ατάκες πληροφοριακές που εκστομίζονται ρομποτοειδώς, αστειάκια παρείστικα που από την μια κρύβουν φόβο από την άλλη βγάζουν σιγουριά για θετική έκβαση, μια κατάσταση Armageddon δηλαδή, που άπαντες ξέρουν αποξαρχής πως οποιοδήποτε εμπόδιο κι αν εμφανιστεί στο μονοπάτι των συμμάχων μας, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, θα ξεπεραστεί και στο τέλος θα γιορτάσουμε χαρωποί την Νίκη.
Οι καιροί έχουν αλλάξει όμως, δεν βρισκόμαστε πλέον στο 1996, ούτε καν υπάρχει πίσω από την κάμερα κάποιος Michael Bay, να τροφοδοτεί ανεξάντλητα με ειδικά εφέ και εκρηκτικές σεκάνς την δίψα για υπερθέαμα, άσε που και οι παράδες μάλλον έχουν ψιλοσωθεί, με συνέπεια το πιο εντυπωσιακό στοιχείο απεικονιστικά να αποτελούν εδώ, τα σκασίματα των έξυπνων βομβών που ρίχνουν τα δαιμόνια B 52. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, με φιλοσοφία σαρικιού που παραπέμπει σε Διαμάντι του Νείλου, συνδυασμένης με το χακί των US Army και με αισθητική που παραπέμπει στο τότε - όχι παράλογο, χρονικά γι αυτή την εποχή μιλάμε - που όμως το έχουμε ξαναζήσει, σε πιο σοβαρές φιλμικές απόπειρες, το παραμύθι που σερβίρει ο προφανών Σκανδιναβικών ριζών ντιρέκτορας Nicolai Fugslig, δεν είναι ούτε εύγευστο, ούτε πρωτότυπο. Για την διάρκεια δε των 130 του λεπτών, παρότι το τέμπο σαφώς δεν πέφτει σε κανένα σημείο της εξέλιξης της εκστρατείας, μοιάζει αφάνταστα ανοικονόμητο (Jerry είναι αυτός!) με σημαντικές περιττές επαναληπτικές σκηνές, που θα μπορούσαν να κοπούν στο μοντάζ.
Στα θετικά στοιχεία του 12 Strong μπορούμε να προσμετρήσουμε την παρουσία σημαντικών αστέρων στο καστ, αρχής γενομένης φυσικά από τον μορφονιό Chris Hemsworth, που ένεκα Marvel έχει εκτοξεύσει στα ύψη την δημοτικότητα του. Μπρατσωμένος όπως πρέπει και με τον απαιτούμενο στόμφο στις εκφράσεις του, ο Θωρ μοιάζει ιδανική επιλογή για να οδηγήσει το τιμ του στον θρίαμβο. Από τους πολεμιστές του, ξεχωρίζουν δύο περιπτώσεις που γίνεται γνωστή και η προσωπική τους ιστορία, πέρα από την μαχητική, όχι απρόσμενο θα έλεγα, αφού τόσο ο φτιαγμενος για καλύτερους ρόλους από αυτόν του αμάσητου Λοχία Michael Shannon, όσο και ο μόνιμος απεικονιστής της θετικής κοινότητας των Λατίνων Michael Pena, δεν θα γινόταν απλά και μόνο να κρατούν ένα πολυβόλο επί διώρου. Επίσης, δίχως καμία έκπληξη μου, κανόνας που ισχύει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, το βλέμμα ερμηνευτικά κλέβει ο τύπος εκείνος που λειτουργεί σαν ο οδηγός, ο ιχνηλάτης, ο σύνδεσμος με τα τοπικά ήθη και αξίες, επί της παρούσης ο Στρατηγός Ντόστουμ, με την μορφή του ρολίστα Navid Negahban. Που είναι βγαλμένος από τις παλιές καλές εκείνες ημέρες της Cannon, αποδίδοντας των σοφιστή, λιγομίλητο, φυσικά με βαρύ αγγλόφωνο αραβικό αξάν, εχθρικό εκ πρώτης όψης, φίλιο κατοπινά, ουδέποτε έμπιστο όμως, κυνικό οπλαρχηγό. Και βέβαια σε κάποια άλλη ταινία, που ο εχθρός των Παγκόσμιων Αστυνόμων θα είναι ασούμε οι Ουζμπέκοι, μια χαρά θα ταιριάξει η μόστρα του για αντίπαλος!
Χωρίς λοιπόν να αφήσουν ούτε μισό κλισέ αχρησιμοποίητο, με δυσάρεστη συνέπεια να προβλέπει ο θεατής τι πρόκειται να συμβεί με ακρίβεια το επόμενο δευτερόλεπτο, κάτι που στερεί πλήρως από την πλοκή το στοιχείο της έκπληξης, οι 12 Δυνατοί ακολουθούν στην χάρτη την πορεία του Μεγαλέξαντρου, στοχεύοντας να καταφέρουν σε 21 ημέρες ότι δεν πέτυχε εκείνος σε μια Ολυμπιάδα. Φυσικά εκ των προτέρων γνωρίζουμε το αποτέλεσμα, που θα επιτευχθεί μέσα από υπερτονισμένα περιστατικά ανδρείας και ακμαίου ηθικού, σε ένα φιλμ που ποτέ δεν θα δυσαρεστήσει τον επισκέπτη του, λειτουργώντας μη ανταποδοτικά στο κόμιστρο του εισιτηρίου, σίγουρα όμως δεν θα το θυμάται και για καιρό, μετά την πτώση των Bruckheimerικά ηρωικών τίτλων τέλους.
Ανάμεσα τους και η ομάδα των κομάντος των Ειδικών Δυνάμεων της οποίας ηγείται ο λοχαγός Μιτς Νέλσον, νεαρός, άπειρος και αδόκιμος στην μάχη, αλλά με ματιά που γυαλίζει και με άφοβος να οδηγήσει τους δώδεκα άντρες του σε μια επικίνδυνη αποστολή με ελάχιστες πιθανότητες νίκης. Με την αρωγή του ντόπιου πολέμαρχου Στρατηγού Ντόστουμ και της ασύνταχτης πολιτοφυλακής του, με ελάχιστα πολεμοφόδια, δίχως κάλυψη, αποκομμένοι τηλεπικοινωνιακά και άμαθοι στους κανόνες του αντάρτικου, η μια ντουζίνα καβαλάρηδες, θα βάλλουν σαν στόχο να κατακτήσουν την υψίστης γεωγραφικής σημασίας κωμόπολη Μαζάρ Ι Σαρίφ, αρχηγείο των Ταλιμπάν και του αιμοσταγή φανατικού αρχηγού τους Καλέντ. Η υπόσχεση που θα δώσει ο ψυχωμένος Κάπτεν στους ανωτέρους του, θα είναι όχι μόνον η επίτευξη της δύσκολης νίκης, αλλά και η επιστροφή όλων των αντρών, σώων και αβλαβών πίσω στην πατρίδα, μέσα σε μόλις τρεις εβδομάδες, προκειμένου να περάσουν με τις οικογένειες τους τις γιορτές των Χριστουγέννων...
Από την τελευταία φράση της σύνοψης, μπορεί να αντιληφθεί κανείς πως το μυθοπλαστικό περιεχόμενο της βασισμένης στην θρυλική, υπαρκτή μα επισήμως μέχρι πρόσφατα μη αποδεκτή από το Pentagon ιστορία των πρώτων που εκκίνησαν την μεγάλη αντεπίθεση Horse Soldiers, που προς τιμήν τους ένα άγαλμα κοσμεί σήμερα το Ground Zero της Νέας Υόρκης, είναι φτιαγμένο για να εξυμνήσει με πάσα ακρότητα, την ανδρεία και το σθένος του Αμερικάνικου στρατού και των φημισμένων Κομάντος του. Δεν μας είναι δηλαδή αρκετό, το γεγονός και μόνον πως η αναλογία των "δικών μας" με τους οχτρούς είναι 1 προς 5000, νούμερο ασύλληπτο και να το διανοηθεί κανείς, κάτω από τέτοιες αβάσταχτες συνθήκες μάλιστα, ακραίου καύσωνα το πρωί και υπερβολικού ψύχους τις βραδυνές ώρες, αλλά φροντίζουμε να το τονίσουμε ακόμη πιότερο, θέτοντας και χρονόμετρο στο πίσω μέρος του μυαλού μας, που χτυπάει τικ τακ, ενόσω οι ημέρες περνούν και η προέλαση προς τον στόχο ολοένα και δυσκολεύει.
Εννοείται πως δεν χρειάζεται να περάσουν καν τέσσερα δευτερόλεπτα ταινίας για να καταλάβει ο πιο πεπειραμένος σινεφίλ, πως πρόκειται για μια παραγωγή του μια φορά κι έναν καιρό Μίδα του μπλοκμπάστερ, τους ενός και μοναδικού Jerry Bruckheimer, που για τους παλιότερους αρκούσε μονάχα η θωριά του intro κλιπ της μπράντας του, με τον κεραυνό να κτυπάει το έρημο δεντράκι, για να πειστεί πως αυτό που πρόκειται να παρακολουθήσει, φέρει εγγύηση ποιότητας καταιγιστικής δράσης. Πομπώδεις διάλογοι, ατάκες πληροφοριακές που εκστομίζονται ρομποτοειδώς, αστειάκια παρείστικα που από την μια κρύβουν φόβο από την άλλη βγάζουν σιγουριά για θετική έκβαση, μια κατάσταση Armageddon δηλαδή, που άπαντες ξέρουν αποξαρχής πως οποιοδήποτε εμπόδιο κι αν εμφανιστεί στο μονοπάτι των συμμάχων μας, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, θα ξεπεραστεί και στο τέλος θα γιορτάσουμε χαρωποί την Νίκη.
Οι καιροί έχουν αλλάξει όμως, δεν βρισκόμαστε πλέον στο 1996, ούτε καν υπάρχει πίσω από την κάμερα κάποιος Michael Bay, να τροφοδοτεί ανεξάντλητα με ειδικά εφέ και εκρηκτικές σεκάνς την δίψα για υπερθέαμα, άσε που και οι παράδες μάλλον έχουν ψιλοσωθεί, με συνέπεια το πιο εντυπωσιακό στοιχείο απεικονιστικά να αποτελούν εδώ, τα σκασίματα των έξυπνων βομβών που ρίχνουν τα δαιμόνια B 52. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, με φιλοσοφία σαρικιού που παραπέμπει σε Διαμάντι του Νείλου, συνδυασμένης με το χακί των US Army και με αισθητική που παραπέμπει στο τότε - όχι παράλογο, χρονικά γι αυτή την εποχή μιλάμε - που όμως το έχουμε ξαναζήσει, σε πιο σοβαρές φιλμικές απόπειρες, το παραμύθι που σερβίρει ο προφανών Σκανδιναβικών ριζών ντιρέκτορας Nicolai Fugslig, δεν είναι ούτε εύγευστο, ούτε πρωτότυπο. Για την διάρκεια δε των 130 του λεπτών, παρότι το τέμπο σαφώς δεν πέφτει σε κανένα σημείο της εξέλιξης της εκστρατείας, μοιάζει αφάνταστα ανοικονόμητο (Jerry είναι αυτός!) με σημαντικές περιττές επαναληπτικές σκηνές, που θα μπορούσαν να κοπούν στο μοντάζ.
Στα θετικά στοιχεία του 12 Strong μπορούμε να προσμετρήσουμε την παρουσία σημαντικών αστέρων στο καστ, αρχής γενομένης φυσικά από τον μορφονιό Chris Hemsworth, που ένεκα Marvel έχει εκτοξεύσει στα ύψη την δημοτικότητα του. Μπρατσωμένος όπως πρέπει και με τον απαιτούμενο στόμφο στις εκφράσεις του, ο Θωρ μοιάζει ιδανική επιλογή για να οδηγήσει το τιμ του στον θρίαμβο. Από τους πολεμιστές του, ξεχωρίζουν δύο περιπτώσεις που γίνεται γνωστή και η προσωπική τους ιστορία, πέρα από την μαχητική, όχι απρόσμενο θα έλεγα, αφού τόσο ο φτιαγμενος για καλύτερους ρόλους από αυτόν του αμάσητου Λοχία Michael Shannon, όσο και ο μόνιμος απεικονιστής της θετικής κοινότητας των Λατίνων Michael Pena, δεν θα γινόταν απλά και μόνο να κρατούν ένα πολυβόλο επί διώρου. Επίσης, δίχως καμία έκπληξη μου, κανόνας που ισχύει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, το βλέμμα ερμηνευτικά κλέβει ο τύπος εκείνος που λειτουργεί σαν ο οδηγός, ο ιχνηλάτης, ο σύνδεσμος με τα τοπικά ήθη και αξίες, επί της παρούσης ο Στρατηγός Ντόστουμ, με την μορφή του ρολίστα Navid Negahban. Που είναι βγαλμένος από τις παλιές καλές εκείνες ημέρες της Cannon, αποδίδοντας των σοφιστή, λιγομίλητο, φυσικά με βαρύ αγγλόφωνο αραβικό αξάν, εχθρικό εκ πρώτης όψης, φίλιο κατοπινά, ουδέποτε έμπιστο όμως, κυνικό οπλαρχηγό. Και βέβαια σε κάποια άλλη ταινία, που ο εχθρός των Παγκόσμιων Αστυνόμων θα είναι ασούμε οι Ουζμπέκοι, μια χαρά θα ταιριάξει η μόστρα του για αντίπαλος!
Χωρίς λοιπόν να αφήσουν ούτε μισό κλισέ αχρησιμοποίητο, με δυσάρεστη συνέπεια να προβλέπει ο θεατής τι πρόκειται να συμβεί με ακρίβεια το επόμενο δευτερόλεπτο, κάτι που στερεί πλήρως από την πλοκή το στοιχείο της έκπληξης, οι 12 Δυνατοί ακολουθούν στην χάρτη την πορεία του Μεγαλέξαντρου, στοχεύοντας να καταφέρουν σε 21 ημέρες ότι δεν πέτυχε εκείνος σε μια Ολυμπιάδα. Φυσικά εκ των προτέρων γνωρίζουμε το αποτέλεσμα, που θα επιτευχθεί μέσα από υπερτονισμένα περιστατικά ανδρείας και ακμαίου ηθικού, σε ένα φιλμ που ποτέ δεν θα δυσαρεστήσει τον επισκέπτη του, λειτουργώντας μη ανταποδοτικά στο κόμιστρο του εισιτηρίου, σίγουρα όμως δεν θα το θυμάται και για καιρό, μετά την πτώση των Bruckheimerικά ηρωικών τίτλων τέλους.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 18 Ιανουαρίου 2018 από την Tanweer!
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική