του Michael Haneke. Με τους Isabelle Huppert, Jean-Louis Trintignant, Mathieu Kassovitz, Fantine Harduin, Franz Rogowski, Toby Jones, Nabiha Akkari
Κατεδαφιζόμεθα!
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Το τέλος είναι ήδη εδώ και δεν είναι καθόλου ευτυχισμένο...
Michael Haneke λοιπόν και Happy End. Ο 75χρονος γεννημένος στο Μόναχο Αυστριακός σκηνοθέτης γυρίζει την 12η μεγάλου μήκους ταινία του, έχοντας το... προνόμιο να έχει γυρίσει το «Funny Games» ο ίδιος και στην πρωτότυπη εκδοχή του αλλά και στο αμερικάνικο ριμέικ του (το συγκεκριμένο ριμέικ είναι μάλλον η χειρότερη στιγμή στην καριέρα του – απλά, δεν χρειαζόταν). Υπερ-αγαπημένος στο φεστιβάλ των Καννών, έχει ήδη κερδίσει δύο φορές τον Χρυσό Φοίνικα και μάλιστα είναι μόνο ο ένας από τους δύο σκηνοθέτες που το έχουν καταφέρει με δύο συνεχόμενες ταινίες τους! Την πρώτη φορά κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα για τη «Λευκή κορδέλα» (Das weisse Band, 2009) και τη δεύτερη για το «Αγάπη» (Amour, 2012). Πέντε χρόνια μετά (ποτέ δεν έχει περάσει τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα ανάμεσα σε δύο ταινίες του) συμμετείχε φέτος στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ των Καννών.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που ο Haneke συνεργάζεται με τον Jean-Louis Trintignant μετά το «Αγάπη» - έτσι κι αλλιώς ο λατρεμένος Γάλλος ηθοποιός έχει δηλώσει πως έχει αποσυρθεί από την υποκριτική και επιστρέφει μόνο για να παίξει σε ταινίες του Haneke! Και στη «Λευκή κορδέλα» ήταν ο αφηγητής! Η Isabelle Huppert συνεργάζεται για τέταρτη φορά με τον Haneke. Κι αυτή η ταινία αποτελεί την επίσημη πρόταση της Αυστρίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ!
Η υπόθεση: Ο Ζορζ Λοράν είναι ένας 84χρονος μεγαλοαστός, που ζει στο έξοχο σπίτι του στο Καλέ, ένα σημαντικό λιμάνι στο στενό της Μάγχης, πόλη όπου πολλοί μετανάστες ζουν έτσι κι αλλιώς, κι άλλοι βρίσκονται παγιδευμένοι σε σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Ζορζ είναι μοναχικός και θέλει να αυτοκτονήσει. Όταν δεν τα καταφέρνει ρίχνοντας το αυτοκίνητό του σε κολόνα, ψάχνει απεγνωσμένα κάποιον να τον βοηθήσει να τα καταφέρει, ενώ πλέον είναι καθηλωμένος και σε αναπηρικό καροτσάκι. Μαζί του στο σπίτι του μένουν η κόρη του, Αν, που έχει αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση εργολαβιών (που δεν πάει και πολύ καλά) και ο γιος του, Τομά, ο οποίος είναι γιατρός.
Επίσης μαζί τους μένουν ο γιος της Αν, ο αψύς και οξύθυμος Πιέρ, στον οποίο η Αν θέλει να μεταβιβάσει τα ηνία της εταιρίας, η δεύτερη γυναίκα του Τομά, η Αναΐς και ο νεογέννητος μπέμπης τους. Το παζλ συμπληρώνεται όταν στο σπίτι έρχεται να ζήσει και η 12χρονη κόρη του Τομά, από τον πρώτο του γάμο, η Ιβ, όταν η μητέρα της μυστηριωδώς (;) παθαίνει overdose από φάρμακα που παίρνει για την κατάθλιψη. Κάτω από την επιφανειακή ηρεμία βρίσκονται καλά κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα...
Η άποψή μας: Ο Haneke βάζει σε ταινία του να ακουστεί το «Chandelier» της Sia σε μια σκηνή καραόκε!!! Ο Haneke επιλέγει ένα 13χρονο κορίτσι να καταγράφει μέσω ενός smartphone μια γυναίκα να κάνει διάφορα πριν κοιμηθεί. Το κορίτσι καταγράφει τη μητέρα της και σχολιάζει τα τεκταινόμενα live, καθώς λαμβάνουν χώρα, στο instagram! Ο Haneke δείχνει έναν πιτσιρικά στο youtube να κοροϊδεύει έναν άλλο πιτσιρικά με... κινηματογραφικό τρόπο! Ο Haneke δείχνει ερωτικό τσατ ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα, που θυμίζει κάπως το ανάλογο (ψεύτικο όμως) στο «Εξ επαφής», το θεατρικό του Patrick Marber, που έκανε ταινία ο Mike Nichols. Αυτά είναι πρωτόγνωρα πράγματα για ταινία του Haneke! Υπάρχουν όμως και τα γνωστά και αγαπημένα: σκηνές από κάμερες cctv που πιάνουν την κατάρρευση ενός χώρου κατασκευής μεγάλου έργου (εξαιρετική σκηνή), σκηνές κινηματογραφημένες από μακριά, όπου δεν ακούς τι διαμείβεται ανάμεσα στους συμμετέχοντες, ξαφνικές εκρήξεις βίας, ένα παζλ στο οποίο ο σκηνοθέτης όχι μόνο δεν σε βοηθάει να το ολοκληρώσεις, αλλά σου... κρύβει κομμάτια.
Είναι σαν ένα best of όλης της φιλμογραφίας του τούτη η ταινία του, ένα... greatest hits, με πιο κοντινό σημείο αναφοράς τον «Κρυμμένο». Η (μεγαλο)αστική τάξη βρίσκεται για άλλη μια φορά στο στόχαστρο του σκηνοθέτη. Η υποκρισία, η δήθεν καλοσύνη, η βαρεμάρα, η αδιαφορία για αυτό που συμβαίνει στον κόσμο, η ανάγκη για συνεχή και ολοένα και πιο έντονα ερεθίσματα για να νιώσει ζωντανή. Κι ένα παιδί... εξολοθρευτής άγγελος! Σαν να συμπυκνώνει το αθώο (;;;) αυτό πλάσμα, η 13χρονη Ιβ, ήτοι, η Εύα, όλη την κακία των προγόνων της. Σκοτώνει το χάμστερ της, κοροϊδεύει τη μητέρα της (ίσως της κάνει και κάτι παραπάνω), καταγράφει ωσάν ζόμπι την «πραγματικότητα» μέσα από την οθόνη του κινητού της. Ναι, θα μπορούσε κανείς να πει πως τούτη η ταινία του Haneke έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ταινία του Zvyagintsev, με την οποία συνδιαγωνίστηκε στις Κάννες, το «Χωρίς αγάπη».
Μόνο που, περιέργως, ο Haneke δείχνει πιο... πράος με τον μισανθρωπισμό του, που είναι το σήμα κατατεθέν του. Κάνει και μια «ύπουλη» σύνδεση με το «Αγάπη», εδώ, σε μια ταινία που μόνο αγάπη δεν υπάρχει! Και το φινάλε της ταινίας είναι ταυτόχρονα ένα από τα πιο τρομακτικά και πιο αστεία (;;;;;) της φιλμογραφίας του – και ναι, εδώ μπορείς να το δεχτείς ως αστείο, όχι όπως στην περίπτωση της τελευταίας ταινίας του Λάνθιμου. Η νέα γενιά έρχεται να ξεφορτωθεί το παλιό αλλά δεν πράττει: απλά καταγράφει. Υπάρχει κάτι περισσότερο απέλπιδο; Νομίζω πως δεν θα αρέσει στο μεγάλο κοινό η νέα ταινία του Haneke (ελπίζω να μην συμβεί κάτι τέτοιο) γιατί είναι πιο κρυπτική απ' ότι συνήθως και θέτει πολλά ερωτήματα δίχως να δίνει σχεδόν καμία απάντηση. Το αν παραβιάζει ανοιχτές θύρες είναι ένα ζήτημα επίσης που σηκώνει μεγάλη κουβέντα.
Πάντως, σίγουρα, αδιάφορη ταινία δεν είναι. Είναι κάτι που δεν μπορεί να καταφέρει ο Haneke...
Η υπόθεση: Ο Ζορζ Λοράν είναι ένας 84χρονος μεγαλοαστός, που ζει στο έξοχο σπίτι του στο Καλέ, ένα σημαντικό λιμάνι στο στενό της Μάγχης, πόλη όπου πολλοί μετανάστες ζουν έτσι κι αλλιώς, κι άλλοι βρίσκονται παγιδευμένοι σε σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Ζορζ είναι μοναχικός και θέλει να αυτοκτονήσει. Όταν δεν τα καταφέρνει ρίχνοντας το αυτοκίνητό του σε κολόνα, ψάχνει απεγνωσμένα κάποιον να τον βοηθήσει να τα καταφέρει, ενώ πλέον είναι καθηλωμένος και σε αναπηρικό καροτσάκι. Μαζί του στο σπίτι του μένουν η κόρη του, Αν, που έχει αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση εργολαβιών (που δεν πάει και πολύ καλά) και ο γιος του, Τομά, ο οποίος είναι γιατρός.
Επίσης μαζί τους μένουν ο γιος της Αν, ο αψύς και οξύθυμος Πιέρ, στον οποίο η Αν θέλει να μεταβιβάσει τα ηνία της εταιρίας, η δεύτερη γυναίκα του Τομά, η Αναΐς και ο νεογέννητος μπέμπης τους. Το παζλ συμπληρώνεται όταν στο σπίτι έρχεται να ζήσει και η 12χρονη κόρη του Τομά, από τον πρώτο του γάμο, η Ιβ, όταν η μητέρα της μυστηριωδώς (;) παθαίνει overdose από φάρμακα που παίρνει για την κατάθλιψη. Κάτω από την επιφανειακή ηρεμία βρίσκονται καλά κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα...
Η άποψή μας: Ο Haneke βάζει σε ταινία του να ακουστεί το «Chandelier» της Sia σε μια σκηνή καραόκε!!! Ο Haneke επιλέγει ένα 13χρονο κορίτσι να καταγράφει μέσω ενός smartphone μια γυναίκα να κάνει διάφορα πριν κοιμηθεί. Το κορίτσι καταγράφει τη μητέρα της και σχολιάζει τα τεκταινόμενα live, καθώς λαμβάνουν χώρα, στο instagram! Ο Haneke δείχνει έναν πιτσιρικά στο youtube να κοροϊδεύει έναν άλλο πιτσιρικά με... κινηματογραφικό τρόπο! Ο Haneke δείχνει ερωτικό τσατ ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα, που θυμίζει κάπως το ανάλογο (ψεύτικο όμως) στο «Εξ επαφής», το θεατρικό του Patrick Marber, που έκανε ταινία ο Mike Nichols. Αυτά είναι πρωτόγνωρα πράγματα για ταινία του Haneke! Υπάρχουν όμως και τα γνωστά και αγαπημένα: σκηνές από κάμερες cctv που πιάνουν την κατάρρευση ενός χώρου κατασκευής μεγάλου έργου (εξαιρετική σκηνή), σκηνές κινηματογραφημένες από μακριά, όπου δεν ακούς τι διαμείβεται ανάμεσα στους συμμετέχοντες, ξαφνικές εκρήξεις βίας, ένα παζλ στο οποίο ο σκηνοθέτης όχι μόνο δεν σε βοηθάει να το ολοκληρώσεις, αλλά σου... κρύβει κομμάτια.
Είναι σαν ένα best of όλης της φιλμογραφίας του τούτη η ταινία του, ένα... greatest hits, με πιο κοντινό σημείο αναφοράς τον «Κρυμμένο». Η (μεγαλο)αστική τάξη βρίσκεται για άλλη μια φορά στο στόχαστρο του σκηνοθέτη. Η υποκρισία, η δήθεν καλοσύνη, η βαρεμάρα, η αδιαφορία για αυτό που συμβαίνει στον κόσμο, η ανάγκη για συνεχή και ολοένα και πιο έντονα ερεθίσματα για να νιώσει ζωντανή. Κι ένα παιδί... εξολοθρευτής άγγελος! Σαν να συμπυκνώνει το αθώο (;;;) αυτό πλάσμα, η 13χρονη Ιβ, ήτοι, η Εύα, όλη την κακία των προγόνων της. Σκοτώνει το χάμστερ της, κοροϊδεύει τη μητέρα της (ίσως της κάνει και κάτι παραπάνω), καταγράφει ωσάν ζόμπι την «πραγματικότητα» μέσα από την οθόνη του κινητού της. Ναι, θα μπορούσε κανείς να πει πως τούτη η ταινία του Haneke έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ταινία του Zvyagintsev, με την οποία συνδιαγωνίστηκε στις Κάννες, το «Χωρίς αγάπη».
Μόνο που, περιέργως, ο Haneke δείχνει πιο... πράος με τον μισανθρωπισμό του, που είναι το σήμα κατατεθέν του. Κάνει και μια «ύπουλη» σύνδεση με το «Αγάπη», εδώ, σε μια ταινία που μόνο αγάπη δεν υπάρχει! Και το φινάλε της ταινίας είναι ταυτόχρονα ένα από τα πιο τρομακτικά και πιο αστεία (;;;;;) της φιλμογραφίας του – και ναι, εδώ μπορείς να το δεχτείς ως αστείο, όχι όπως στην περίπτωση της τελευταίας ταινίας του Λάνθιμου. Η νέα γενιά έρχεται να ξεφορτωθεί το παλιό αλλά δεν πράττει: απλά καταγράφει. Υπάρχει κάτι περισσότερο απέλπιδο; Νομίζω πως δεν θα αρέσει στο μεγάλο κοινό η νέα ταινία του Haneke (ελπίζω να μην συμβεί κάτι τέτοιο) γιατί είναι πιο κρυπτική απ' ότι συνήθως και θέτει πολλά ερωτήματα δίχως να δίνει σχεδόν καμία απάντηση. Το αν παραβιάζει ανοιχτές θύρες είναι ένα ζήτημα επίσης που σηκώνει μεγάλη κουβέντα.
Πάντως, σίγουρα, αδιάφορη ταινία δεν είναι. Είναι κάτι που δεν μπορεί να καταφέρει ο Haneke...
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 16 Νοεμβρίου 2017 από την Rosebud 21
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική