Σιωπή
του Martin Scorsese. Με τους Andrew Garfield, Adam Driver, Liam Neeson, Tadanobu Asano, Ciarán Hinds, Shinya Tsukamoto, Yōsuke Kubozuka, Issey Ogata, Nana Komatsu, Shinya Tsukamoto, Yoshi Oida, Yōsuke Kubozuka
In Faith, no one can hear you scream!
του zerVo (@moviesltd) 
Το ερώτημα, που πολλοί χρησιμοποιούν, επιδιώκοντας να μηδενίζουν την ύπαρξη εκείνης της ανώτερης δύναμης, που ενδέχεται με μια και μόνο κίνηση της να αλλάξει προς το καλύτερο τις αβάσταχτες συνθήκες, έχει τις ρίζες του ακριβώς στο σημείο κορύφωσης του Θείου Δράματος. Άσε μας βρε Τζίζας που είσαι εσύ ο Θεάνθρωπος. Αν όπως υποστηρίζεις ο μπαμπάς σου είναι ο Μεγαλοδύναμος, για δεν σε κατεβάζει από τον Σταυρό κι εσένανε κι εμάς, να πάμε στην ευχή της Παναγίας, σώοι κι αβλαβείς? [Μκ, 15, 24-40] Κι από τα ουράνια νεκρική σιγή, καμία απάντηση, ίχνος σύγκρυου και συγκίνησης που ο Μονογενής οσονούπω παραδίδει πνεύμα, ελέω των δεινών που προκαλούν οι ορκισμένοι του αντίπαλοι. Μόνο ένα δάκρυ, μια σταγόνα αναφέρει ο Ευαγγελιστής Mel, κύλησε από ψηλά, σαν απάντηση στην τεράστια απώλεια που νιώθει ο Ύψιστος για τον Υιό του. Για να κλείνουμε τα της Ορθοδοξίας, η απάντηση της επίσημης Εκκλησίας δίνεται με μια ευρηματική και εμπνευσμένη ανατροπή, μόλις τρεις ημέρες μετά, όταν το πένθος μεταβάλλεται πανηγυρικά σε εμβληματική γιορτή, γεμίζοντας ξανά τις καρδιές με ελπίδα. Μια απορία όμως παραμένει ζωντανή. Την ώρα εκείνη του μαρτυρίου, του βασάνου και της απόγνωσης, όταν το οδυνηρό φινάλε πλησιάζει ολοταχώς, ποιος είναι εκείνος που έχει τα πραγματικά κότσια να μην τείνει χείρα βοηθείας, σφραγίζοντας στόμα και σημαίνοντας Σιωπή?
Ιαπωνία, μέσα του 17ου αιώνα. Οι τοπικές αρχές θορυβημένες από την επέκταση του Ρωμαιοκαθολικισμού στην χώρα και υπό τον φόβο της επικράτησης του σαν θρησκείας, κηρύσσουν όσους έχουν ασπαστεί τον Χριστιανισμό ως παράνομους, διώκοντας τους με αυστηρές ποινές, βάζοντας συνάμα στο στόχαστρο όσους ιεραπόστολους έχουν σταλεί από την Έδρα, με σκοπό τον προσηλυτισμό. Διώξεις εξοντωτικές και τιμωρίες παραδειγματικές περιμένουν όλους όσους πολίτες - από το μισό εκατομμύριο περίπου - δεν αποποιούνται την καινούργια θρησκεία, όπως και βαριές κυρώσεις αναμένουν τους κήρυκες της, αν και εφόσον δεν αλλαξοπιστήσουν άμεσα και προσκυνήσουν τον Βούδα. Μεγάλος αριθμός Καθολικών ιερέων θα μαρτυρήσει βασανιζόμενος από τους ντόπιους φανατικούς Ιεροεξεταστές, μεταξύ αυτών και ο φημισμένος Πορτογάλος Πατήρ Κριστοβάο Φερέιρα, που εδώ και καιρό η τύχη του αγνοείται.
Συναγερμός που θα σημάνει στον τόπο του, ειδικότερα στο άκουσμα της φήμης πως ο Χριστιανός παπάς - υπόδειγμα έχει αποστατήσει και ζει πλέον μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή στην Χώρα του Ανατέλλοντος Ήλιου. Δυο από τους καλύτερους μαθητές της διδασκαλίας του, οι Ιησουίτες Πατέρες Ροντρίγκεζ και Γκαρίπε, με ιδιαίτερη θέρμη θα αποδεχθούν την πρόταση να ταξιδέψουν στην Άπω Ανατολή, για να φέρουν εις πέρας την ριψοκίνδυνη αποστολή εξεύρεσης του μέντορα τους. Από τις πρώτες στιγμές που θα πατήσουν το πόδι τους στο αφιλόξενο νησί, θα έρθουν αντιμέτωποι με απίστευτες ακρότητες από την πλευρά των Ιαπώνων, που νιώθοντας την Δυτική επεκτατική απειλή να καταφτάνει ντυμένη τον μανδύα της Πίστης, είναι αποφασισμένοι να καταστείλουν οτιδήποτε σχετίζεται με τον Χριστιανισμό. Ακόμη κι αν χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν μεθόδους αποτρόπαιες, πρωτοφανούς βαναυσότητας και σκληράδας.
Και όσο οι απεσταλμένοι του Πάπα παραμένουν κρυμμένοι στις φυλλωσιές, παρακολουθώντας εκ του μακρόθεν τις αγριότητες, εκτιμώντας πως το δίχως καμία λογική σχέδιο τους βαδίζει σωστά και εντός ολίγου θα ανακαλύψουν, κινούμενοι ελεύθερα, που κρύβεται ο ριζοσπάστης μάστερ τους, ο πόνος πνίγεται μέσα τους, μαζί με την όποια αντίδραση τους. Μόλις το δίχτυ της αιχμαλωσίας τους τυλίξει, η κατάσταση αλλάζει άρδην, αφού ο στόχος έχει ολοκληρωτικά χαθεί και πλέον γίνονται έρμαιο στα χέρια των ανακριτών, που θα αλλάξουν προς το φρικαλέο τους κανόνες, ώστε να κερδίσουν το παιχνίδι. Ξέροντας πως έχοντας φορέσει οι ίδιοι, κάπου βαθιά στην συλλογιστική τους τον μανδύα του Ιησού, δεν θα διστάσουν να περάσουν κι εκείνοι ανείπωτα Πάθη προς χάριν των πιστεύω τους, μετατρέποντας εαυτούς σε οσιομάρτυρες, που θα τιμήσουν με το αίμα τους τον Σταυρό. Θα τηρήσουν όμως ανάλογη στάση σιγής, μπροστά στον αφανισμό του ποιμνίου τους, όταν με μια και μόνο κίνηση μεταμέλειας, μπορούν να τους σώσουν από το μακελειό? Σιωπή κι εδώ?
Η συλλογιστική του δημιουργού στην κινηματογραφική προσέγγιση του δύσκολου, με την έννοια της σχεδόν αδύνατης τήρησης ισορροπίας αντιλήψεων, ιδεών, πράξεων, μυθιστορήματος του Shusaku Endo, δεν διαφέρει διόλου από εκείνη των φιλμς που λαμβάνουν χώρα πογκρόμ, σφαγές, καθάρσεις, γενοκτονίες. Με δυνατό, ρεαλιστικό σαπόρτ της εξιστόρησης τον σύγχρονο Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο που ήδη υφίσταται, με τις σημαίες των αντιμαχομένων να φέρουν σύμβολα θρησκευτικής φύσης, στην ουσία κτίζει κι εδώ ένα περιβάλλον μάχης, που ναι μεν δεν υπάρχουν κανόνια και πυροβόλα, προβάλλονται όμως δύο πλευρές, που καθεμιά υποστηρίζει το δικό της δίκαιο. Οι Ιάπωνες, περήφανοι και μαχητικοί, ορθώνουν τις αξίες της δικής τους παράδοσης, ενάντια στην επερχόμενη μπότα των Σταυροφόρων, που ξοπίσω της κρύβονται καλά οι εμπορικές και οικονομικές βλέψεις της Δύσης για τους θησαυρούς τους. Οι φιλελεύθεροι Ευρωπαίοι από την άλλη, που με παντιέρα το Σύμβολο της Πίστης και τουφέκι τον Λόγο της Αγάπης, μοχθούν για να βαφτίσουν Χριστιανική μια γωνιά του πλανήτη, που αγνοούσε μέχρι πρότινος το Δόγμα τους, έχοντας στο πίσω μέρος του νου, την ανόρθωση και διατήρηση της Pax Christiana. Ο φονταμενταλισμός, όπως καλή ώρα σήμερα δηλαδή, μπαίνει μπροστά στο φλογισμένο πεδίο μάχης και παίρνει πάνω του ολάκερο το ανάθεμα, καλύπτοντας οποιαδήποτε άλλη επεκτατικής και εκμεταλλευτικής μορφής μπίζνα βαδίζει στο κατόπι του.
Θύματα της σφαγής? Οι αθώοι, όπως συνήθως. Είτε αυτοί είναι οι φουκαριάρηδες ευκολόπιστοι πάμφτωχοι χωριάτες Κακουρε Κιρισιταν, που θεωρούν πως με την θυσία τους, θα γίνουν ήρωες, θα ταξιδέψουν στον Paraiso, εκεί που τα πάντα κυλούν αρμονικά, ειρηνικά, χωρίς καταναγκαστικά έργα και φόρους, συνεπώς θα αρνηθούν να καταπατήσουν τις Εικόνες, είτε είναι τα άβουλα πιόνια της σκακιέρας, οι Ιεραπόστολοι, που κάποιοι βαλτοί τους έκαναν να πιστέψουν πως υπέχουν θέση Χριστού και το έργο που παράγουν είναι το λιγότερο Θεάρεστο. Με την μόνη διαφορά πως ο μαέστρος δεν χρησιμοποιεί σαν φυσικό φόντο του το παρόν και τις συνήθεις μεσανατολικές ερήμους, μα τις απόκρημνες βραχώδεις περιοχές της αυτοκρατορικής Μεσαιωνικής Νιππόν, που μοχθεί να πάρει ξανά τα σκήπτρα της κυρίαρχου στην Κίτρινη Θάλασσα.
Με βάση της αφήγησης του τα γνώριμα πραγματικά περιστατικά απίστευτης κτηνωδίας που έλαβαν χώρα εκείνη την εποχή πέριξ του Ναγκασάκι (το επίκεντρο της παροικίας των Χριστιανών) ο Scorsese κτίζει πάνω στην προσωπικότητα του ενός (εκ των δύο συντρόφων) ιεραπόστολου, μια πλοκή που σφύζει από νοήματα, διδάγματα και αλληγορίες. Και που σχετίζεται άμεσα με το πόσο ισχυρή μπορεί να είναι στην ψυχή του ανθρώπου, με το πόσο γερά έχει ριζώσει και όχι βαλτώσει η Πίστη και οι ιδέες που την συνοδεύουν. Πίστη που εξ ορισμού τοποθετεί στην μέση της το υποκείμενο, τον άνθρωπο, δοκιμάζοντας διαρκώς τις αντοχές του, όχι πλέον συμβολικά, αλλά πραγματικά. Πόνος κι ενοχές, απόγνωση και τύψεις, φόβος και εμμονές, τυλίγουν την ματιά του κατακερματισμένου Πάδρε, του φυλακισμένου σε ένα ανοιχτό κελί 2 επί 2, ενώπιον των όσων δραματικών συμβαίνουν γύρω του και έχει, σαν άλλος Θεός, την δυνατότητα να μετατρέψει την ροή τους. Θα το πράξει? Θα μιλήσει? Ή θα σιωπήσει? Θα γίνει προδότης μα και σωτήρας ή θα εμμείνει αυστηρά στις αρχές του και θα φέρει βαρέως στην συνείδηση του, την ηθική αυτουργία του οικτρού θανάτου των αμάχων ομόθρησκων του?
Δίλημμα που καθηλώνει το βλέμμα όπως κι αν το δει ο θεατής, πόσο μάλλον όταν φέρει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του Marty, που εδώ καλείται να αναπαραστήσει, να ζωντανέψει μια άλλη πολύ διαφορετική εποχή από την σημερινή. Εννοείται πως με την αρωγή μιας παραγωγικής μικτής κόσμου στο πλευρό του, αποτελούμενης από κολοσσούς ο καθένας στο είδος του, σαν τον Rodrigo Prieto στην φωτογραφία, τον Dante Ferreti στον σχεδιασμό και της Thelma Schoonmaker στην ενδυματολογία, δεν υπάρχει ούτε μισό πλάνο στα 160 λεπτά της διάρκειας που να αφήνεται στην τύχη. Εκτιμώ πως ένας σοβαρός σινεφίλ, θα πρέπει να δει τουλάχιστον μια φορά το Silence, δίχως να δίνει σημασία στο στόρι, τις ερμηνείες και τις ατάκες, προσέχοντας κάθε πόντο του κάδρου, για να αντιληφθεί το μέγεθος της άρτιας δουλειάς που προσφέρει η καθοδηγούμενη από τον Μετρ μπάντα.
Η αφήγηση των γεγονότων παρότι στο μεγαλύτερο κομμάτι της γραμμής γίνεται από τον νεαρό Ιησουίτη ιερέα Ροντρίγκεζ, τον Andrew Garfield δηλαδή, by far τον εκφραστικότερο ζεν πρεμιέ της γενιάς του, που στα 33 του χρόνια θα αποσπάσει επιτέλους και δικαιότατα την πολυπόθητη Οσκαρική Nod, δεν αποτελεί αποκλειστικό του προνόμιο, μιας και κατά περιόδους παρεμβάλλονται ναρέισονς αυτοπτών μαρτύρων του τι συνέβη στην πραγματικότητα. Κάτι που το οφείλει σε πολύ σημαντικό βαθμό στο ερμηνευτικό του υποστηρικτικό περιβάλλον, που είτε γνωρίζουμε την τεράστια αξία του (ο λατρεμένος Neeson ως εξαφανισμένος αρχιερέας, ο φοβερός και τρομερός Driver, αν και με λιγοστή χρονική παρουσία στο πανί, ως ιδεαλιστής κι αυτός, κομπανιέρος συνοδός), είτε αποτελεί έκπληξη, προέλευσης Made In Japan, με κορυφαίο όλων τον θρυλικό στην πατρίδα του Issei Ogata, του οποίου η περσόνα του γερο Σαμουράι Ινούε που ενσαρκώνει, προστίθεται μονομιάς στην χρυσή βίβλο των φιλμικών σαδομαχιστών, δίπλα στον Άμον Γκετ και τον Χανς Λάντα.
Προσωπικά θεωρώ απίθανο, έστω κι ένας θεατής να μην ικανοποιηθεί πλήρως από την αριστουργηματική Σιωπή (όχι τεχνικά, αυτό το ξεπεράσαμε, εκεί τα πάντα αριστεύουν) και τις ιδέες που υποστηρίζει, μιας και η φόρμα τους είναι διττή, πολυεπίπεδη και από τον καθένα, όπως συμβαίνει σε κάθε έκφανση της Πίστης, μπορεί να αποδοθούν καθώς εκείνος επιθυμεί. Πέραν των μεταβλητών εννοιών και των ευθέων βολών στα γνωστά κακώς κείμενα της δράσης της Εκκλησίας, πάνω στα σταθερά του σημεία ο Scorsese υφαίνει μια ιστορία που στο μέσον της βρίσκεται ξανά ο άνθρωπος, τα πάθη του, οι υπευθυνότητες του, οι ηθικές αξίες του και το κυριότερο η ψυχή του. Η αφετηρία και ο τερματισμός, δηλαδή, της οποιασδήποτε θρησκείας, που μπροστά της ουδείς Θεός μένει βουβός και αμίλητος, ορίζοντας την σαν βάση της ευσεβούς σχέσης του Πιστού μαζί Του. Ψυχή που αν είναι υγιής, καθαρή και αμόλυντη, δεν κρύβει πίσω της ματαιοδοξίες και συμφέροντα, ακόμη και όταν θα Σιωπήσει για πάντα, θα είναι περήφανη, έστω και προδομένη. Οποιοδήποτε σχήμα κι αν απέκτησε όσο ήταν ζωντανή. Είτε Σταυρουδάκι, είτε Αστεράκι, είτε Ημισεληνάκι.
Συναγερμός που θα σημάνει στον τόπο του, ειδικότερα στο άκουσμα της φήμης πως ο Χριστιανός παπάς - υπόδειγμα έχει αποστατήσει και ζει πλέον μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή στην Χώρα του Ανατέλλοντος Ήλιου. Δυο από τους καλύτερους μαθητές της διδασκαλίας του, οι Ιησουίτες Πατέρες Ροντρίγκεζ και Γκαρίπε, με ιδιαίτερη θέρμη θα αποδεχθούν την πρόταση να ταξιδέψουν στην Άπω Ανατολή, για να φέρουν εις πέρας την ριψοκίνδυνη αποστολή εξεύρεσης του μέντορα τους. Από τις πρώτες στιγμές που θα πατήσουν το πόδι τους στο αφιλόξενο νησί, θα έρθουν αντιμέτωποι με απίστευτες ακρότητες από την πλευρά των Ιαπώνων, που νιώθοντας την Δυτική επεκτατική απειλή να καταφτάνει ντυμένη τον μανδύα της Πίστης, είναι αποφασισμένοι να καταστείλουν οτιδήποτε σχετίζεται με τον Χριστιανισμό. Ακόμη κι αν χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν μεθόδους αποτρόπαιες, πρωτοφανούς βαναυσότητας και σκληράδας.
Και όσο οι απεσταλμένοι του Πάπα παραμένουν κρυμμένοι στις φυλλωσιές, παρακολουθώντας εκ του μακρόθεν τις αγριότητες, εκτιμώντας πως το δίχως καμία λογική σχέδιο τους βαδίζει σωστά και εντός ολίγου θα ανακαλύψουν, κινούμενοι ελεύθερα, που κρύβεται ο ριζοσπάστης μάστερ τους, ο πόνος πνίγεται μέσα τους, μαζί με την όποια αντίδραση τους. Μόλις το δίχτυ της αιχμαλωσίας τους τυλίξει, η κατάσταση αλλάζει άρδην, αφού ο στόχος έχει ολοκληρωτικά χαθεί και πλέον γίνονται έρμαιο στα χέρια των ανακριτών, που θα αλλάξουν προς το φρικαλέο τους κανόνες, ώστε να κερδίσουν το παιχνίδι. Ξέροντας πως έχοντας φορέσει οι ίδιοι, κάπου βαθιά στην συλλογιστική τους τον μανδύα του Ιησού, δεν θα διστάσουν να περάσουν κι εκείνοι ανείπωτα Πάθη προς χάριν των πιστεύω τους, μετατρέποντας εαυτούς σε οσιομάρτυρες, που θα τιμήσουν με το αίμα τους τον Σταυρό. Θα τηρήσουν όμως ανάλογη στάση σιγής, μπροστά στον αφανισμό του ποιμνίου τους, όταν με μια και μόνο κίνηση μεταμέλειας, μπορούν να τους σώσουν από το μακελειό? Σιωπή κι εδώ?
Η συλλογιστική του δημιουργού στην κινηματογραφική προσέγγιση του δύσκολου, με την έννοια της σχεδόν αδύνατης τήρησης ισορροπίας αντιλήψεων, ιδεών, πράξεων, μυθιστορήματος του Shusaku Endo, δεν διαφέρει διόλου από εκείνη των φιλμς που λαμβάνουν χώρα πογκρόμ, σφαγές, καθάρσεις, γενοκτονίες. Με δυνατό, ρεαλιστικό σαπόρτ της εξιστόρησης τον σύγχρονο Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο που ήδη υφίσταται, με τις σημαίες των αντιμαχομένων να φέρουν σύμβολα θρησκευτικής φύσης, στην ουσία κτίζει κι εδώ ένα περιβάλλον μάχης, που ναι μεν δεν υπάρχουν κανόνια και πυροβόλα, προβάλλονται όμως δύο πλευρές, που καθεμιά υποστηρίζει το δικό της δίκαιο. Οι Ιάπωνες, περήφανοι και μαχητικοί, ορθώνουν τις αξίες της δικής τους παράδοσης, ενάντια στην επερχόμενη μπότα των Σταυροφόρων, που ξοπίσω της κρύβονται καλά οι εμπορικές και οικονομικές βλέψεις της Δύσης για τους θησαυρούς τους. Οι φιλελεύθεροι Ευρωπαίοι από την άλλη, που με παντιέρα το Σύμβολο της Πίστης και τουφέκι τον Λόγο της Αγάπης, μοχθούν για να βαφτίσουν Χριστιανική μια γωνιά του πλανήτη, που αγνοούσε μέχρι πρότινος το Δόγμα τους, έχοντας στο πίσω μέρος του νου, την ανόρθωση και διατήρηση της Pax Christiana. Ο φονταμενταλισμός, όπως καλή ώρα σήμερα δηλαδή, μπαίνει μπροστά στο φλογισμένο πεδίο μάχης και παίρνει πάνω του ολάκερο το ανάθεμα, καλύπτοντας οποιαδήποτε άλλη επεκτατικής και εκμεταλλευτικής μορφής μπίζνα βαδίζει στο κατόπι του.
Θύματα της σφαγής? Οι αθώοι, όπως συνήθως. Είτε αυτοί είναι οι φουκαριάρηδες ευκολόπιστοι πάμφτωχοι χωριάτες Κακουρε Κιρισιταν, που θεωρούν πως με την θυσία τους, θα γίνουν ήρωες, θα ταξιδέψουν στον Paraiso, εκεί που τα πάντα κυλούν αρμονικά, ειρηνικά, χωρίς καταναγκαστικά έργα και φόρους, συνεπώς θα αρνηθούν να καταπατήσουν τις Εικόνες, είτε είναι τα άβουλα πιόνια της σκακιέρας, οι Ιεραπόστολοι, που κάποιοι βαλτοί τους έκαναν να πιστέψουν πως υπέχουν θέση Χριστού και το έργο που παράγουν είναι το λιγότερο Θεάρεστο. Με την μόνη διαφορά πως ο μαέστρος δεν χρησιμοποιεί σαν φυσικό φόντο του το παρόν και τις συνήθεις μεσανατολικές ερήμους, μα τις απόκρημνες βραχώδεις περιοχές της αυτοκρατορικής Μεσαιωνικής Νιππόν, που μοχθεί να πάρει ξανά τα σκήπτρα της κυρίαρχου στην Κίτρινη Θάλασσα.
Με βάση της αφήγησης του τα γνώριμα πραγματικά περιστατικά απίστευτης κτηνωδίας που έλαβαν χώρα εκείνη την εποχή πέριξ του Ναγκασάκι (το επίκεντρο της παροικίας των Χριστιανών) ο Scorsese κτίζει πάνω στην προσωπικότητα του ενός (εκ των δύο συντρόφων) ιεραπόστολου, μια πλοκή που σφύζει από νοήματα, διδάγματα και αλληγορίες. Και που σχετίζεται άμεσα με το πόσο ισχυρή μπορεί να είναι στην ψυχή του ανθρώπου, με το πόσο γερά έχει ριζώσει και όχι βαλτώσει η Πίστη και οι ιδέες που την συνοδεύουν. Πίστη που εξ ορισμού τοποθετεί στην μέση της το υποκείμενο, τον άνθρωπο, δοκιμάζοντας διαρκώς τις αντοχές του, όχι πλέον συμβολικά, αλλά πραγματικά. Πόνος κι ενοχές, απόγνωση και τύψεις, φόβος και εμμονές, τυλίγουν την ματιά του κατακερματισμένου Πάδρε, του φυλακισμένου σε ένα ανοιχτό κελί 2 επί 2, ενώπιον των όσων δραματικών συμβαίνουν γύρω του και έχει, σαν άλλος Θεός, την δυνατότητα να μετατρέψει την ροή τους. Θα το πράξει? Θα μιλήσει? Ή θα σιωπήσει? Θα γίνει προδότης μα και σωτήρας ή θα εμμείνει αυστηρά στις αρχές του και θα φέρει βαρέως στην συνείδηση του, την ηθική αυτουργία του οικτρού θανάτου των αμάχων ομόθρησκων του?
Δίλημμα που καθηλώνει το βλέμμα όπως κι αν το δει ο θεατής, πόσο μάλλον όταν φέρει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του Marty, που εδώ καλείται να αναπαραστήσει, να ζωντανέψει μια άλλη πολύ διαφορετική εποχή από την σημερινή. Εννοείται πως με την αρωγή μιας παραγωγικής μικτής κόσμου στο πλευρό του, αποτελούμενης από κολοσσούς ο καθένας στο είδος του, σαν τον Rodrigo Prieto στην φωτογραφία, τον Dante Ferreti στον σχεδιασμό και της Thelma Schoonmaker στην ενδυματολογία, δεν υπάρχει ούτε μισό πλάνο στα 160 λεπτά της διάρκειας που να αφήνεται στην τύχη. Εκτιμώ πως ένας σοβαρός σινεφίλ, θα πρέπει να δει τουλάχιστον μια φορά το Silence, δίχως να δίνει σημασία στο στόρι, τις ερμηνείες και τις ατάκες, προσέχοντας κάθε πόντο του κάδρου, για να αντιληφθεί το μέγεθος της άρτιας δουλειάς που προσφέρει η καθοδηγούμενη από τον Μετρ μπάντα.
Η αφήγηση των γεγονότων παρότι στο μεγαλύτερο κομμάτι της γραμμής γίνεται από τον νεαρό Ιησουίτη ιερέα Ροντρίγκεζ, τον Andrew Garfield δηλαδή, by far τον εκφραστικότερο ζεν πρεμιέ της γενιάς του, που στα 33 του χρόνια θα αποσπάσει επιτέλους και δικαιότατα την πολυπόθητη Οσκαρική Nod, δεν αποτελεί αποκλειστικό του προνόμιο, μιας και κατά περιόδους παρεμβάλλονται ναρέισονς αυτοπτών μαρτύρων του τι συνέβη στην πραγματικότητα. Κάτι που το οφείλει σε πολύ σημαντικό βαθμό στο ερμηνευτικό του υποστηρικτικό περιβάλλον, που είτε γνωρίζουμε την τεράστια αξία του (ο λατρεμένος Neeson ως εξαφανισμένος αρχιερέας, ο φοβερός και τρομερός Driver, αν και με λιγοστή χρονική παρουσία στο πανί, ως ιδεαλιστής κι αυτός, κομπανιέρος συνοδός), είτε αποτελεί έκπληξη, προέλευσης Made In Japan, με κορυφαίο όλων τον θρυλικό στην πατρίδα του Issei Ogata, του οποίου η περσόνα του γερο Σαμουράι Ινούε που ενσαρκώνει, προστίθεται μονομιάς στην χρυσή βίβλο των φιλμικών σαδομαχιστών, δίπλα στον Άμον Γκετ και τον Χανς Λάντα.
Προσωπικά θεωρώ απίθανο, έστω κι ένας θεατής να μην ικανοποιηθεί πλήρως από την αριστουργηματική Σιωπή (όχι τεχνικά, αυτό το ξεπεράσαμε, εκεί τα πάντα αριστεύουν) και τις ιδέες που υποστηρίζει, μιας και η φόρμα τους είναι διττή, πολυεπίπεδη και από τον καθένα, όπως συμβαίνει σε κάθε έκφανση της Πίστης, μπορεί να αποδοθούν καθώς εκείνος επιθυμεί. Πέραν των μεταβλητών εννοιών και των ευθέων βολών στα γνωστά κακώς κείμενα της δράσης της Εκκλησίας, πάνω στα σταθερά του σημεία ο Scorsese υφαίνει μια ιστορία που στο μέσον της βρίσκεται ξανά ο άνθρωπος, τα πάθη του, οι υπευθυνότητες του, οι ηθικές αξίες του και το κυριότερο η ψυχή του. Η αφετηρία και ο τερματισμός, δηλαδή, της οποιασδήποτε θρησκείας, που μπροστά της ουδείς Θεός μένει βουβός και αμίλητος, ορίζοντας την σαν βάση της ευσεβούς σχέσης του Πιστού μαζί Του. Ψυχή που αν είναι υγιής, καθαρή και αμόλυντη, δεν κρύβει πίσω της ματαιοδοξίες και συμφέροντα, ακόμη και όταν θα Σιωπήσει για πάντα, θα είναι περήφανη, έστω και προδομένη. Οποιοδήποτε σχήμα κι αν απέκτησε όσο ήταν ζωντανή. Είτε Σταυρουδάκι, είτε Αστεράκι, είτε Ημισεληνάκι.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 5 Ιανουαρίου 2017 από την Spentzos Films
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική