Movies Ltd

του gaRis (@takisgaris)

Ήμουν σταλήθεια ικανός να αφήσω να περάσει καναξάμηνο από το TIFF16, να έχει θριαμβεύσει το Moonlight οσκαρικώς (αυτή τη στιγμή φιγουράρει, μετά τις πρώτες βραβεύσεις αμερικανικών ενώσεων κριτικών στην πρώτη τριάδα για Καλύτερη Ταινία, μετά των La La Land και Manchester By The Sea) για να πιέσω τον εαυτό μου να γράψει. Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για την πιο παραδεδεγμένη φιλμοδουλειά του 2016. Θεματολογικά, ερμηνευτικά, με άρτχαουζ στήσιμο που το μόνο που δεν εγγυάται είναι μποξ όφις (κι όμως έχει ήδη ντουμπλάρει εισπρακτικά το $5M μπάτζετ) και κονταροχτυπήματα με τα στούντιο - κολοσσούς για τα μεγάλα έπαθλα της Ακαδημίας. Το είδα μια λοιπόν. Τόδα και δεύτερη βολά. Η ίδια ένσταση, το αγκάθι, το ζόρι. Οπόταν δεν έχει νόημα πια. Θα ικανοποιήσω την πάρτυ πούπερ ματαιοδοξία να την πέσω εν ου παικτοίς. Γιατί δε θα βρεις άλλον να τα βάλει με την πολιτικορεκτίλα που θερίζει στα Στέιτς, Κάναδα (ασυζητητί) και ενδεχομένως στον λοιπό δυτικόστροφο πλανήτη.

Το Moonlight είναι το χρώμα που κάνει το δέρμα των μαύρων αγοριών να μοιάζει μπλε στο φεγγαρόφωτο. Μαϊάμι, Φλόριντα. Ο μικρός…Little, παιδί των πρότζεκτς και ορφανός από πατέρα, γιος μάνας ξοδεμένης από το κρακ, προσπαθεί να αποτινάξει τη ρετσινιά του φάγκοτ, ψάχνοντας να βρει τι σημαίνει να είσαι άντρας. Ο ντραγκολόρδος Juan που συμπτωματικά φιξάρει την εξαρτημένη μαμα-Little, του δίνει προσωρινό απάγκιο από το διαρκές κυνήγι των μπούληδων συμμαθητών. Του μαθαίνει κολύμπι και τον αποχαιρετά δίνοντας τη μόνη σταθερά στη ζωή του μικρού Chiron (εύκολος συμβολισμός της διττής φύσης του μυθολογικού κενταύρου Χείρωνα): «Σε κάποια φάση της ζωής σου πρέπει να αποφασίσεις ο ίδιος για το ποιος θέλεις να είσαι». Προφανώς ο δεκαεξάρης Χείρων παρότι όχι πια Little, θα φάει ξύλο και ξευτιλίκι στο σχολείο, ακόμη και προδοσία από τον κολλητό Kevin, παρότι ο τελευταίος τον ξυπνάει σεξουαλικά ως πρώτο αμόρε. Η ζωή προχωρά. Στα εικοσιέξι ο Black (παρατσούκλι δοσμένο από τον Kevin) έχει φτιάξει σώμα μποντιμπιλντερά, φορά καδένες και γκάνγκστα σίδερα στα δόντια, πουλά ναρκωτικά κατά το πρότυπο του Juan. Η μαμά αποξενωμένη προσπαθεί να τον κερδίσει, ο ίδιος μπλοκαρισμένος σεξουαλικά, ώσπου ο Kevin, σεφ σε μικρό ντάινερ, χωρισμένος με παιδί, τον καλεί για να του παίξει στο τζούκμποξ το Hello Stranger της Barbara Lewis. Προμηνύεται ειδύλλιο και ρομάντζα που χτυπά στα ίσα τις πιο φλέρτιν στιγμές του ενοχικού Brokeback Mountain.

O Barry Jenkins έχει γυρίσει άλλη μια, το Medicine for Melancholy (2008), μελένιαλ μεσοαστική ωδή χαρακτήρων που ψάχνονται για μπουρζουά στάτους. Έχει τρομερή αίσθηση του κινηματογραφικού χρόνου και διαχειρίζεται άριστα σιωπές και ημιτόνια, αποσπώντας ισάξια σπουδαίες ερμηνείες κι από τους έξι ηθοποιούς που παίζουν το ζεύγος Chiron – Kevin στο άνυσμα δύο δεκαετιών, καθώς και οσκαρικές περφόρμανς από τους υποστηρικτικούς ρόλους μαμάς Chiron (τσαλακωμένη Naomi Harris) και Juan (Mahershala Ali του House Of Cards). Χρωματίζει ηχητικά με κλασική μουσική αλλά και νοσταλγική σόουλ, αρνούμενος να δώσει σεναριακές απαντήσεις για τον περίγυρο των ηρώων του, στοχεύοντας αποκλειστικά στο πως είναι να ζεις ως DL (Down Low, ομοφυλόφιλος που ζει τη ζωή στρέιτ) σε μια χώρα όπου το μαύρο αρσενικό είναι παραφορτωμένο με στερεότυπα ματσίσμο και βίας που τρέφουν τον ρατσισμό ένθεν κακείθεν ως τις μέρες μας.

Αλλά. Πιστεύω πως το Moonlight είναι ευκολόπιοτο γιατί δεν τολμά, υπαινίσσεται και δεν συντρίβει το στερεότυπο που αντιμάχεται, ακουμπώντας στο εύκολο δεκανίκι της συγκατάνευσης και του αφ’ υψηλού ελέους από το μαίηνστρημ (στρέιητ ή γκέη) κοινού. Τοιουτοτρόπως το 12 Years A Slave κέρδισε στο πρόσφατο παρελθόν ενεργοποιώντας αντανακλαστικά λύπησης με την ωμή απεικόνιση της μαρτυρικής ζωής των μαύρων δούλων του αμερικανικού Νότου. Η έλλειψη σεξουαλικής πράξης που θα απελευθερώσει την πραγματική ταυτότητα του Black περιχαρακώνει το αφήγημα στα όρια του gay black fantasyκάνοντας το σινεμά του Πάνου Κούτρα να μοιάζει κατάφωρα αληθέστερο ιδεολογικά. Δες το Being 17 του Αντρέ Τεσινέ και το σινεμά του βρετανού Terence Davies για να διαπιστώσεις πως, ήδη στο απώτερο παρελθόν, η γκέη ενηλικίωση βρίσκει το δρόμο της κριτικάροντας τις καθεστηκυίες κοινωνικές δομές. Ο Jenkins έχει ματιά και η ταινία του έχει τεράστιο μελένιαλ απήλ, καθώς χαϊδεύει μάτια και αυτιά πολιτικά ευαίσθητων βολεψάκηδων. Συνεπώς εμίλησα και αμαρτίαν ουκ έχω.