Ο κύριος Όβε
του Hannes Holm. Με τους Rolf Lassgard, Bahar Pars, Filip Berg, Ida Engvoll, Tobias Almborg, Klas Wiljergard, Chatarina Larsson, Borje Lundberg
«Ηλίθιοι!»
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
«Suicide is painless»: λες κύριε Όβε?
Υπάρχουν πάρα πολλές ταινίες στις οποίες βασικός ήρωας προσπαθεί να αυτοκτονήσει αλλά... αποτυγχάνει παταγωδώς! Είτε προκειμένου το κοινό να γελάσει ακόμα περισσότερο με το μέγεθος της αποτυχίας του («μα να μην μπορεί ούτε καν τη ζωή του να αφαιρέσει;») είτε για να δούμε ότι αυτός ο ήρωας (προφανώς αντιήρωας, για να είμαστε πιο ακριβείς) έχει πιάσει πάτο και το μόνο που του μένει να κάνει πια είναι να σηκωθεί. Αλησμόνητη είναι η περίπτωση της ταινιάρας «Ο άσος της χυλόπιτας» (Better Off Dead..., 1985) του Savage Steve Holland, με τον John Cusack σε έναν από τους πρώτους και πιο απολαυστικούς ρόλους της καριέρας του! Εκεί, λοιπόν, ο έφηβος ήρωας που υποδύεται, προσπαθεί διαρκώς και ανεπιτυχώς να αυτοκτονήσει επειδή τον παράτησε η γκόμενά του. Κάτι περίπου ανάλογο συμβαίνει κι εδώ. Μόνο που ο κύριος Όβε προσπαθεί να αυτοκτονήσει όχι επειδή τον παράτησε η γκόμενά του αλλά επειδή πέθανε η γυναίκα του, την οποία και υπεραγαπούσε. Και βέβαια, δεν έχουμε να κάνουμε με μια πειραγμένη αμερικάνικη ρομαντική κομεντί με καμένες φλάντζες (πρόγονος τίνι τρόπω των ταινιών «America Pie»), αλλά με μια ευρωπαϊκή δραμεντί, που θέλει να πει και δυο, τρία ενδιαφέροντα πράγματα (όχι πάντα με επιτυχία, but still...).
Το A Man Called Ove είναι η 10η μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο Hannes Holm (τέσσερις από τις οποίες συν-σκηνοθέτησε με τον Måns Herngren). Το σενάριο της ταινίας βασίζεται στο μπεστ σέλερ του νεαρού Σουηδού συγγραφέα Fredrik Backman που εκδόθηκε σε περισσότερες από 30 χώρες. Και σύμφωνα με το δελτίο τύπου της εγχώριας εταιρίας διανομής, η ταινία έσπασε ρεκόρ στα ταμεία της Σουηδίας, αγγίζοντας το ενάμισι εκατομμύριο εισιτήρια, μπαίνοντας έτσι στο top-5 των πιο επιτυχημένων ταινιών όλων των εποχών. Θα έχει, έστω μικρή επιτυχία στη χώρα μας; Είθε! Αξίζει τον κόπο.
Η υπόθεση: Ο Όβε είναι ένας 59χρονος γκρινιάρης, εριστικός, καταθλιπτικός τύπος. Έχει αυστηρές αρχές, σιδερένια πειθαρχία και ελάχιστη κατανόηση, πιστεύει ότι περιβάλλεται από ηλίθιους και δεν διστάζει να τους το πει κατάμουτρα. Παλιότερα ήταν ο διαχειριστής ενός οικισμού με όμορφα σπιτάκια και λιθόστρωτα μονοπάτια, αλλά όχι πια: οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες τον καθαίρεσαν – εκείνος όμως δεν το παίρνει απόφαση και φυσικά το θεωρεί ύψιστη προδοσία εκ μέρους τους. Γι’ αυτό και όταν δεν προσπαθεί ανεπιτυχώς να αυτοκτονήσει, ο Όβε περνάει τη μέρα του παρακολουθώντας τους γείτονές του, μαλώνοντας και κάνοντάς τους συνεχώς υποδείξεις.
Κανείς δεν τον αντέχει και τον αποκαλούν «ο γείτονας από την κόλαση», αλλά αυτό που κανείς δεν γνωρίζει είναι ότι πίσω από τη δύστροπη συμπεριφορά κρύβεται μια συγκινητική ιστορία. Όταν όμως στο διπλανό σπίτι μετακομίζει ένας Σουηδός μαζί με την Ιρανή έγκυο σύζυγό του και τα δύο ανήλικα κοριτσάκια τους, τα πράγματα θα αλλάξουν. Όχι μόνο για τον οικισμό, αλλά και για τον ίδιο τον Όβε, που έκπληκτος θα δημιουργήσει μια αναπάντεχη και τρυφερή φιλία.
Η άποψή μας: «Η μοίρα είναι το αποτέλεσμα των λαθών μας», λέει ο Όβε σε κάποια από τις αναμνήσεις-εν-μέσω-προσπάθειας-αυτοκτονίας του. Άντε, να συνέλθουμε λίγο εμείς οι μοιρολάτρες. Καλά τα λέει ο άνθρωπος. Ο – ας μην κρυβόμαστε – αντιπαθητικός κύριος Όβε, πάντως, δεν αντέχει ούτε τα άντερά του! Μονίμως φωνάζει στους πάντες και τα πάντα! Και είναι της τάξης και της πειθαρχίας! Και της ρουτίνας. Κάθε μέρα, τα ίδια πράγματα, με την ίδια σειρά, σαν ρολόι. Σουηδικό, όχι ελβετικό. Να διορθώνει τα κακώς κείμενα. Όπως πχ το να... κλειδώνει στην αποθήκη του ένα ποδήλατο παρατημένο έξω. Και να μην σκέφτεται καθόλου την πολιτική ορθότητα όταν εξωτερικεύει τις σκέψεις του. Που έχουν να κάνουν από τον διαχωρισμό των σκουπιδιών («αυτοί οι κομουνιστές φταίνε που μας τον επέβαλλαν»!) μέχρι τα... αυτοκίνητα!
Η λατρεία του για τη μία από τις δύο κυρίαρχες αυτοκινητοβιομηχανίες της Σουηδίας, την Saab (η άλλη είναι η Volvo) δίνει κάποιες από τις πιο αστείες σκηνές της ταινίας! Πχ, η ατάκα που εκστομίζει για την Audi («ένα αμάξι που στο σήμα του ενώνει τέσσερα μηδενικά δεν μπορεί παρά να είναι και το ίδιο μηδενικό»!) είναι μέχρι και μηνύσιμη! Εδώ δεν μιλάει σχεδόν στον πρώην κολλητό του φίλο επειδή όχι μόνο άλλαζε Volvo όσο ο Όβε άλλαζε Saab, στο τέλος πήρε και Bmw!!! Ένας συντηρητικός άνθρωπος, κρυφορατσιστής, που για να κάνει μαθήματα οδήγησης στην αλλοδαπή νέα γειτόνισσά του – την οποία μάλιστα συμπαθεί! – απλώνει εφημερίδες στο κάθισμα του αυτοκινήτου του, όπου εκείνη θα καθίσει! Λες και θα το μολύνει, το αμάξι! Δεν του αρέσουν οι χαρτογιακάδες, δεν γουστάρει το τσιουάουα μιας ξιπασμένης, διώχνει μονίμως έναν τροφαντό γατούλη που όλο και χώνεται έξω από το σπίτι του.
Αλλά έτσι είναι ο Όβε. Πίσω από το προφίλ του φωνακλά αγροίκου με στοιχεία μπούλινγκ, κρύβεται ένας πραγματικά τρυφερός άνθρωπος, που βιώνει την απόλυτη απώλεια. Γι' αυτό και θα πάρει τελικά τον γατούλη στο σπίτι του. Γι' αυτό και θα φιλοξενήσει τον γκέι νεαρό, που δεν έχει πού να μείνει όταν τον διώχνει ο πατέρας του. Γι' αυτό θα τοποθετήσει το πλυντήριο πιάτων των γειτόνων του, τους οποίους υποτίθεται πως δεν χωνεύει. Απόλυτα ερωτευμένος με τη σύζυγό του, δεν βλέπει την ώρα να πάει να τη συναντήσει όταν εκείνη πεθαίνει από καρκίνο. Εδώ να κάνουμε μια μικρή παρένθεση. Η ηθοποιός που υποδύεται εκείνη, τη γυναίκα του, την Σόνια, ονομάζεται Ida Engvoll και είναι από τις όμορφες γυναίκες που έχουμε δει στο σινεμά τα τελευταία χρόνια! Έτσι όπως είναι βαμμένη και κουρεμένη στην ταινία ομοιάζει με μια αθώα εκδοχή της Sharon Stone, στο μελαχρινό της και με μπλε μάτια! Έρωτας μιλάμε! Δίκιο έχει ο κύριος Όβε να θέλει να πάει να τη συναντήσει...
Η ταινία κρατάει το ενδιαφέρον των θεατών καθώς ισορροπεί τέλεια ανάμεσα στο γέλιο και τη συγκίνηση. Τις περισσότερες φορές. Γιατί στο φινάλε σαν να βιάζεται ο σκηνοθέτης, σαν να θέλει να τα τακτοποιήσει όλα γρήγορα, να πακετάρει την ταινία με έναν άτσαλο κόμπο. Αφήστε που έχει ουσιαστικά δύο φινάλε. Ας είναι. Η συνολική εικόνα δεν διαταράσσεται. Αυτή είναι μια γλυκύτατη ταινία, που μας συστήνει έναν άνθρωπο άξιο να τον γνωρίσουμε και μια πορεία ζωής τρελή κι αλλοπαρμένη, το λιγότερο. Αφήστε που και τα τραγούδια (και Ντέμη Ρούσο έχουμε, διαλέχτε!) και οι λογοτεχνικές αναφορές (Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ;) κλείνουν το μάτι για βαθύτερες ταυτίσεις. Μια χαρά.
Η υπόθεση: Ο Όβε είναι ένας 59χρονος γκρινιάρης, εριστικός, καταθλιπτικός τύπος. Έχει αυστηρές αρχές, σιδερένια πειθαρχία και ελάχιστη κατανόηση, πιστεύει ότι περιβάλλεται από ηλίθιους και δεν διστάζει να τους το πει κατάμουτρα. Παλιότερα ήταν ο διαχειριστής ενός οικισμού με όμορφα σπιτάκια και λιθόστρωτα μονοπάτια, αλλά όχι πια: οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες τον καθαίρεσαν – εκείνος όμως δεν το παίρνει απόφαση και φυσικά το θεωρεί ύψιστη προδοσία εκ μέρους τους. Γι’ αυτό και όταν δεν προσπαθεί ανεπιτυχώς να αυτοκτονήσει, ο Όβε περνάει τη μέρα του παρακολουθώντας τους γείτονές του, μαλώνοντας και κάνοντάς τους συνεχώς υποδείξεις.
Κανείς δεν τον αντέχει και τον αποκαλούν «ο γείτονας από την κόλαση», αλλά αυτό που κανείς δεν γνωρίζει είναι ότι πίσω από τη δύστροπη συμπεριφορά κρύβεται μια συγκινητική ιστορία. Όταν όμως στο διπλανό σπίτι μετακομίζει ένας Σουηδός μαζί με την Ιρανή έγκυο σύζυγό του και τα δύο ανήλικα κοριτσάκια τους, τα πράγματα θα αλλάξουν. Όχι μόνο για τον οικισμό, αλλά και για τον ίδιο τον Όβε, που έκπληκτος θα δημιουργήσει μια αναπάντεχη και τρυφερή φιλία.
Η άποψή μας: «Η μοίρα είναι το αποτέλεσμα των λαθών μας», λέει ο Όβε σε κάποια από τις αναμνήσεις-εν-μέσω-προσπάθειας-αυτοκτονίας του. Άντε, να συνέλθουμε λίγο εμείς οι μοιρολάτρες. Καλά τα λέει ο άνθρωπος. Ο – ας μην κρυβόμαστε – αντιπαθητικός κύριος Όβε, πάντως, δεν αντέχει ούτε τα άντερά του! Μονίμως φωνάζει στους πάντες και τα πάντα! Και είναι της τάξης και της πειθαρχίας! Και της ρουτίνας. Κάθε μέρα, τα ίδια πράγματα, με την ίδια σειρά, σαν ρολόι. Σουηδικό, όχι ελβετικό. Να διορθώνει τα κακώς κείμενα. Όπως πχ το να... κλειδώνει στην αποθήκη του ένα ποδήλατο παρατημένο έξω. Και να μην σκέφτεται καθόλου την πολιτική ορθότητα όταν εξωτερικεύει τις σκέψεις του. Που έχουν να κάνουν από τον διαχωρισμό των σκουπιδιών («αυτοί οι κομουνιστές φταίνε που μας τον επέβαλλαν»!) μέχρι τα... αυτοκίνητα!
Η λατρεία του για τη μία από τις δύο κυρίαρχες αυτοκινητοβιομηχανίες της Σουηδίας, την Saab (η άλλη είναι η Volvo) δίνει κάποιες από τις πιο αστείες σκηνές της ταινίας! Πχ, η ατάκα που εκστομίζει για την Audi («ένα αμάξι που στο σήμα του ενώνει τέσσερα μηδενικά δεν μπορεί παρά να είναι και το ίδιο μηδενικό»!) είναι μέχρι και μηνύσιμη! Εδώ δεν μιλάει σχεδόν στον πρώην κολλητό του φίλο επειδή όχι μόνο άλλαζε Volvo όσο ο Όβε άλλαζε Saab, στο τέλος πήρε και Bmw!!! Ένας συντηρητικός άνθρωπος, κρυφορατσιστής, που για να κάνει μαθήματα οδήγησης στην αλλοδαπή νέα γειτόνισσά του – την οποία μάλιστα συμπαθεί! – απλώνει εφημερίδες στο κάθισμα του αυτοκινήτου του, όπου εκείνη θα καθίσει! Λες και θα το μολύνει, το αμάξι! Δεν του αρέσουν οι χαρτογιακάδες, δεν γουστάρει το τσιουάουα μιας ξιπασμένης, διώχνει μονίμως έναν τροφαντό γατούλη που όλο και χώνεται έξω από το σπίτι του.
Αλλά έτσι είναι ο Όβε. Πίσω από το προφίλ του φωνακλά αγροίκου με στοιχεία μπούλινγκ, κρύβεται ένας πραγματικά τρυφερός άνθρωπος, που βιώνει την απόλυτη απώλεια. Γι' αυτό και θα πάρει τελικά τον γατούλη στο σπίτι του. Γι' αυτό και θα φιλοξενήσει τον γκέι νεαρό, που δεν έχει πού να μείνει όταν τον διώχνει ο πατέρας του. Γι' αυτό θα τοποθετήσει το πλυντήριο πιάτων των γειτόνων του, τους οποίους υποτίθεται πως δεν χωνεύει. Απόλυτα ερωτευμένος με τη σύζυγό του, δεν βλέπει την ώρα να πάει να τη συναντήσει όταν εκείνη πεθαίνει από καρκίνο. Εδώ να κάνουμε μια μικρή παρένθεση. Η ηθοποιός που υποδύεται εκείνη, τη γυναίκα του, την Σόνια, ονομάζεται Ida Engvoll και είναι από τις όμορφες γυναίκες που έχουμε δει στο σινεμά τα τελευταία χρόνια! Έτσι όπως είναι βαμμένη και κουρεμένη στην ταινία ομοιάζει με μια αθώα εκδοχή της Sharon Stone, στο μελαχρινό της και με μπλε μάτια! Έρωτας μιλάμε! Δίκιο έχει ο κύριος Όβε να θέλει να πάει να τη συναντήσει...
Η ταινία κρατάει το ενδιαφέρον των θεατών καθώς ισορροπεί τέλεια ανάμεσα στο γέλιο και τη συγκίνηση. Τις περισσότερες φορές. Γιατί στο φινάλε σαν να βιάζεται ο σκηνοθέτης, σαν να θέλει να τα τακτοποιήσει όλα γρήγορα, να πακετάρει την ταινία με έναν άτσαλο κόμπο. Αφήστε που έχει ουσιαστικά δύο φινάλε. Ας είναι. Η συνολική εικόνα δεν διαταράσσεται. Αυτή είναι μια γλυκύτατη ταινία, που μας συστήνει έναν άνθρωπο άξιο να τον γνωρίσουμε και μια πορεία ζωής τρελή κι αλλοπαρμένη, το λιγότερο. Αφήστε που και τα τραγούδια (και Ντέμη Ρούσο έχουμε, διαλέχτε!) και οι λογοτεχνικές αναφορές (Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ;) κλείνουν το μάτι για βαθύτερες ταυτίσεις. Μια χαρά.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 23 Ιουνίου 2016 από την Weird Wave
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική