Στην αγκαλιά του φιδιού
του Ciro Guerra. Με τους Jan Bijvoet, Brionne Davis, Antonio Bolivar Salvado Yangiama, Nilbio Torres, Miguel Dionisio Ramos
Ένα αποκαλυπτικό... river movie!
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
The Horror, The Horror!
Μετά από 24 υποβολές ταινιών η Κολομβία κατάφερε το 2015 για πρώτη φορά στην κινηματογραφική της ιστορία να είναι ανάμεσα στις πέντε χώρες που διεκδίκησαν με φιλμ τους το Βραβείο Όσκαρ για Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία. Προφανώς και δεν έχουμε δει το σύνολο των ταινιών που υποβλήθηκαν από όσες χώρες του κόσμου αποφάσισαν να λάβουν μέρος στον ιδιότυπο αυτόν ανταγωνισμό για να είμαστε σίγουροι ότι όντως επιλέχθηκαν οι πέντε καλύτερες. Το σίγουρο όμως είναι πως τούτη η ταινία είναι ένα αριστούργημα! Δυτικός ορθολογισμός απέναντι στον μυστικισμό της ζούγκλας κι όλα αυτά με «όχημα» ένα ποτάμι που σε οδηγεί κατευθείαν στην «Καρδιά του σκότους»!
Το El Abrazo De la Serpiente είναι η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο ολοφάνερα ταλαντούχος – και μόλις 35 ετών παρακαλώ! – Ciro Guerra. Το σενάριο της ταινίας του, το οποίο συνυπογράφει, βασίζεται στα ταξιδιωτικά ημερολόγια του Ολλανδού εξερευνητή Θίοντορ Κοχ-Γκρούνμπεργκ και του Αμερικανού Ρίτσαρντ Έβανς Σούλτες. Τα γυρίσματα έγιναν στη ζούγκλα του Αμαζονίου και για να ολοκληρωθεί η ταινία χρειάστηκε η αμέριστη συμπαράσταση και βοήθεια των ιθαγενών που έχουν απομείνει στο τόσο ξεχωριστό αυτό κομμάτι του κόσμου μας.
Η υπόθεση: Αρχές του 20ου αιώνα. Ο Τεό είναι ένας Γερμανός εθνολόγος, που έχει ζήσει μαζί με ιθαγενείς στη ζούγκλα του Αμαζονίου. Είναι, όμως, και βαριά άρρωστος. Έχοντας ακούσει για το φυτό γιακρούνα, του οποίου το άνθος λέγεται πως θεραπεύει κάθε ασθένεια, ψάχνει απεγνωσμένα να το βρει, με τη βοήθεια ενός δυτικοποιημένου ιθαγενή, τον οποίο έσωσε από τη σκλαβιά των φυτειών καουτσούκ. Τελευταία του ελπίδα είναι ένας σαμάνος, ο Καραμακάτε, μοναδικός επιζών της φυλής του. Απρόθυμος, ο Καραμακάτε πείθεται να τους οδηγήσει στο μέρος εκείνο της ζούγκλας όπου φύεται το θαυματουργό φυτό...
Μερικές δεκαετίες αργότερα, ο Αμερικάνος βιολόγος Γιούαν βρίσκει τον γερασμένο πια Καραμακάτε και του ζητάει να τον βοηθήσει να βρει το γιακρούνα. Τα δικά του κίνητρα είναι περισσότερο θολά και μη ξεκαθαρισμένα. Ο Καραμακάτε, όμως, θα συμφωνήσει να τον οδηγήσει. Για τον γέρο σαμάνο, οι δύο λευκοί είναι το ίδιο πρόσωπο. Κι έχει τη δική του αποστολή να φέρει εις πέρας...
Η άποψή μας: Σε μια σκηνή της ταινίας ο Γιούαν παίζει στο γραμμόφωνο έναν δίσκο που του θυμίζει την πατρίδα του, τη Βοστόνη, και όλους του δικούς του. Καθόλου τυχαία, το κομμάτι που ακούγεται είναι «Η δημιουργία» του Φραντς Γιόζεφ Χάιντν. Ο γέρος Καραμακάτε εγκρίνει τη μουσική. Πιστεύει πως μέσω αυτής ο Γιούαν θα καταφέρει επιτέλους να ονειρευτεί... Σε μια άλλη σκηνή της ταινίας ο Τεό νευριάζει όταν ιθαγενείς του κλέβουν την πυξίδα. Την θέλει πίσω όχι επειδή τη θεωρεί κτήμα του, αλλά επειδή πιστεύει πως αν μάθουν να τη χρησιμοποιούν οι ιθαγενείς, θα χάσουν την ικανότητα προσανατολισμού τους μέσω των αστεριών και του αέρα. Ο νεαρός Καραμακάτε δεν εγκρίνει τη συμπεριφορά του. «Η γνώση είναι κτήμα όλων» λέει στον Τεό. Αυτός ο τραχύς σαμάνος κουβαλάει περισσότερη σοφία από τον «άρρωστο» δυτικό...
Ο σκηνοθέτης της ταινίας συνθέτει το δημιούργημά του με αργά, σταθερά βήματα, κατορθώνοντας να βυθίσει τόσο το βλέμμα όσο και το πνεύμα του δυτικού θεατή στην ομορφιά και τη σοφία που αναδύεται από κάθε κομμάτι, από κάθε πλάνο αυτού του κομψοτεχνήματος. Αποτίνει φόρο τιμής σε όλους τους ιθαγενείς και τον πολιτισμό τους που εντέλει χάθηκε «χωρίς να ακουστεί το τραγούδι τους» από τη δυτική αποικιοκρατία. Από τη μια το πολύτιμο καουτσούκ, από την άλλη ο απάνθρωπος καθολικισμός ποδηγέτησαν τους ντόπιους που δεν είχαν όπλα να αντιπαραβάλουν, παρά μόνο το ένστικτο, τη σοφία και το σεβασμό τους για τη φύση. Ο δυτικοποιημένος οδηγός του Τεό προσπαθεί να είναι συναινετικός. Θεωρεί πως μόνο αν οι λευκοί διδαχθούν τον πολιτισμό των ιθαγενών, τότε και μόνον τότε θα μπορέσουν οι ιθαγενείς να τον κρατήσουν για πάντα ζωντανό. Η ιστορία έδειξε πως οι προθέσεις του ήταν καλές αλλά να, δεν είναι να εμπιστεύεσαι τους λευκούς...
Με εξαιρετική διεύθυνση φωτογραφίας η ταινία παρά το ασπρόμαυρό της θαρρείς και είναι πλημμυρισμένη με χρώματα. Οπτική πανδαισία, είναι στιγμές που κρατάς την ανάσα σου μήπως και μπορέσεις να χορτάσεις την ομορφιά που ξεχειλίζει την οθόνη. Συχνά – πυκνά έχεις την αίσθηση ότι παρακολουθείς κάτι πολύ επηρεασμένο από το «Αποκάλυψη τώρα», ιδίως στις σκηνές με τον... Μεσσία, που απλώς έχει σαλτάρει! Επίσης, οι μοναδικές έγχρωμες σκηνές προς το φινάλε θαρρείς και βγήκαν από την ίδια μήτρα που γέννησε το φινάλε του «2001: Η Οδύσσεια του διαστήματος». Μόνο που εδώ μιλάμε για την Οδύσσεια του ανθρώπινου πνεύματος. Φύση, πάρε ένα μπισκότο, που θα έλεγε και ο Αγγελόπουλος. Τρομερή ταινία, πραγματικά κατασκευαστικός άθλος προσεγμένος σε κάθε του λεπτομέρεια, που αξίζει να ανακαλύψετε. Φίδι εναντίον ιαγουάρου, σημειώσατε, τι;
Η υπόθεση: Αρχές του 20ου αιώνα. Ο Τεό είναι ένας Γερμανός εθνολόγος, που έχει ζήσει μαζί με ιθαγενείς στη ζούγκλα του Αμαζονίου. Είναι, όμως, και βαριά άρρωστος. Έχοντας ακούσει για το φυτό γιακρούνα, του οποίου το άνθος λέγεται πως θεραπεύει κάθε ασθένεια, ψάχνει απεγνωσμένα να το βρει, με τη βοήθεια ενός δυτικοποιημένου ιθαγενή, τον οποίο έσωσε από τη σκλαβιά των φυτειών καουτσούκ. Τελευταία του ελπίδα είναι ένας σαμάνος, ο Καραμακάτε, μοναδικός επιζών της φυλής του. Απρόθυμος, ο Καραμακάτε πείθεται να τους οδηγήσει στο μέρος εκείνο της ζούγκλας όπου φύεται το θαυματουργό φυτό...
Μερικές δεκαετίες αργότερα, ο Αμερικάνος βιολόγος Γιούαν βρίσκει τον γερασμένο πια Καραμακάτε και του ζητάει να τον βοηθήσει να βρει το γιακρούνα. Τα δικά του κίνητρα είναι περισσότερο θολά και μη ξεκαθαρισμένα. Ο Καραμακάτε, όμως, θα συμφωνήσει να τον οδηγήσει. Για τον γέρο σαμάνο, οι δύο λευκοί είναι το ίδιο πρόσωπο. Κι έχει τη δική του αποστολή να φέρει εις πέρας...
Η άποψή μας: Σε μια σκηνή της ταινίας ο Γιούαν παίζει στο γραμμόφωνο έναν δίσκο που του θυμίζει την πατρίδα του, τη Βοστόνη, και όλους του δικούς του. Καθόλου τυχαία, το κομμάτι που ακούγεται είναι «Η δημιουργία» του Φραντς Γιόζεφ Χάιντν. Ο γέρος Καραμακάτε εγκρίνει τη μουσική. Πιστεύει πως μέσω αυτής ο Γιούαν θα καταφέρει επιτέλους να ονειρευτεί... Σε μια άλλη σκηνή της ταινίας ο Τεό νευριάζει όταν ιθαγενείς του κλέβουν την πυξίδα. Την θέλει πίσω όχι επειδή τη θεωρεί κτήμα του, αλλά επειδή πιστεύει πως αν μάθουν να τη χρησιμοποιούν οι ιθαγενείς, θα χάσουν την ικανότητα προσανατολισμού τους μέσω των αστεριών και του αέρα. Ο νεαρός Καραμακάτε δεν εγκρίνει τη συμπεριφορά του. «Η γνώση είναι κτήμα όλων» λέει στον Τεό. Αυτός ο τραχύς σαμάνος κουβαλάει περισσότερη σοφία από τον «άρρωστο» δυτικό...
Ο σκηνοθέτης της ταινίας συνθέτει το δημιούργημά του με αργά, σταθερά βήματα, κατορθώνοντας να βυθίσει τόσο το βλέμμα όσο και το πνεύμα του δυτικού θεατή στην ομορφιά και τη σοφία που αναδύεται από κάθε κομμάτι, από κάθε πλάνο αυτού του κομψοτεχνήματος. Αποτίνει φόρο τιμής σε όλους τους ιθαγενείς και τον πολιτισμό τους που εντέλει χάθηκε «χωρίς να ακουστεί το τραγούδι τους» από τη δυτική αποικιοκρατία. Από τη μια το πολύτιμο καουτσούκ, από την άλλη ο απάνθρωπος καθολικισμός ποδηγέτησαν τους ντόπιους που δεν είχαν όπλα να αντιπαραβάλουν, παρά μόνο το ένστικτο, τη σοφία και το σεβασμό τους για τη φύση. Ο δυτικοποιημένος οδηγός του Τεό προσπαθεί να είναι συναινετικός. Θεωρεί πως μόνο αν οι λευκοί διδαχθούν τον πολιτισμό των ιθαγενών, τότε και μόνον τότε θα μπορέσουν οι ιθαγενείς να τον κρατήσουν για πάντα ζωντανό. Η ιστορία έδειξε πως οι προθέσεις του ήταν καλές αλλά να, δεν είναι να εμπιστεύεσαι τους λευκούς...
Με εξαιρετική διεύθυνση φωτογραφίας η ταινία παρά το ασπρόμαυρό της θαρρείς και είναι πλημμυρισμένη με χρώματα. Οπτική πανδαισία, είναι στιγμές που κρατάς την ανάσα σου μήπως και μπορέσεις να χορτάσεις την ομορφιά που ξεχειλίζει την οθόνη. Συχνά – πυκνά έχεις την αίσθηση ότι παρακολουθείς κάτι πολύ επηρεασμένο από το «Αποκάλυψη τώρα», ιδίως στις σκηνές με τον... Μεσσία, που απλώς έχει σαλτάρει! Επίσης, οι μοναδικές έγχρωμες σκηνές προς το φινάλε θαρρείς και βγήκαν από την ίδια μήτρα που γέννησε το φινάλε του «2001: Η Οδύσσεια του διαστήματος». Μόνο που εδώ μιλάμε για την Οδύσσεια του ανθρώπινου πνεύματος. Φύση, πάρε ένα μπισκότο, που θα έλεγε και ο Αγγελόπουλος. Τρομερή ταινία, πραγματικά κατασκευαστικός άθλος προσεγμένος σε κάθε του λεπτομέρεια, που αξίζει να ανακαλύψετε. Φίδι εναντίον ιαγουάρου, σημειώσατε, τι;
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 31 Μαρτίου 2016 από την Danaos Films
